کتاب های ادبیات کهن ایران برای کودک و نوجوان

کتاب‌هایی که در این بخش از کتابک پیشنهاد می‌شوند، کتاب‌هایی برگرفته از ادبیات رسمی و شفاهی کهن ایران (به جز لالایی‌ها، هیچانه‌ها، ترانه‌ها و متل‌ها) هستند که با گردآوری و گزینش، امروزی کردن زبان، ساده‌نویسی کردن، کاستن و افزودن و... برای کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده‌اند.

ادبیات کهن هر کشور، بخش مهمی از حافظه‌ی جمعی مردم آن سرزمین است. ادبیات کهن گنجینه‌ای است از تاریخ، فرهنگ، تغییرات زبانی و دیگر مسائلی که در گذر زمان مردم هر جامعه تجربه کرده‌اند. این آثار، پلی‌ست میان نسل‌های جدید و مردمانی که در سالیان دور در همان سرزمین می‌زیسته‌اند.

زیر دسته بندی ها
مردی است شکمباره و نادان که تمام هیکلش شکم است به گونه ای که سرش به چشم نمی آید. روزی پرنده ی کوچکی را شکار می کند تا کباب کند. پرنده می گوید اگر مرا آزاد کنی به تو سه پند می دهم تا غذای مغزت شود.
سه شنبه, ۳ اردیبهشت
‏آشنایی با متون کهن نام مجموعه ای است که عنوان "قاضی خائن" شماره دوم این مجموعه است. این داستان حکایت مردی است که در هنگام سفر تمام دارایی خود را نزد قاضی شهر به امانت می گذارد. ولی در بازگشت قاضی منکر همه چیز می شود.
سه شنبه, ۳ اردیبهشت
کتاب «آرش (حکایت تیر انداختن مرد قصه گو)» بازنویسی خلاق از افسانه آرش کمانگیر اوستاست، که با نگاهی جدید، ارائه می‌شود.
شنبه, ۵ اسفند
این کتاب گردآوری صد مثل و حکایت لطیفه مانند است که هر یک نکته ای جالب یا تفکر برانگیز در بر دارد. به طور نمونه اولین آن چنین است: یکی دمر افتاده بود آب می خورد دیگری رسید و گفت این طور آب نخور عقلت کم می شود
دوشنبه, ۴ دی
شخصیت محبوب بچه ها ننه سرما (خاله نوبهار ) که از کودکی عاشق عمو نوروز است هنگام بهار خانه اش را تمیز می کند هفت سین می چیند و به انتظار  عمو نوروز می نشیند. اما عمو نوروز وقتی می رسد که خاله نوبهار از خستگی به خواب رفته است و نمی تواند او را ببیند.
سه شنبه, ۳۰ آبان
روزی روزگاری ببر، مار، میمون و زرگر بدجنسی در گودالی که شکارچیان در جنگل کنده بودند گرفتار می شوند. جهانگردی آن ها را پیدا می کند و می رهاند. پس از مدت ها، جهانگرد و زرگر دوباره با هم برخورد می کنند.
سه شنبه, ۲۴ مرداد
داستان آرش از داستان های اساطیری ایران باستان که در اوستا نیز آمده است. داستان در دوره پیشدادیان رخ می دهد. زمانی که پس از جنگ های بسیار، بین ایران و توران، ایرانیان شکست خورده و دشمن پیشروی می کند.
شنبه, ۹ اردیبهشت
نمکی دختر کنجکاو و مهربان قصه با مادرش در خانه ای زندگی می کند که هشت در دارد. نمکی مجبور است هر شب هشت در را ببندد. اما، نمی داند چرا؟ هر گاه از مادرش سبب را می پرسد جواب های جور را جور می شنود: غول بی شاخ و دم می آید، عجیبان غریبان می آید.....
چهارشنبه, ۲۳ فروردین
جهان پهلوان "محمد مالانی" پهلوان دربار "حسین میرزا"، حاکم هرات که بین مردم محبوبیتی خاص دارد. هنگام بازگشت از هندوستان برای حاکم فیلی بسیار بزرگ و زورمند هدیه می آورد، حاکم  قدرت فیل را بیش از انسان می داند ولی پهلوان مالانی مخالف اوست و از این جا کشمکش ماجرای داستان شروع می شود.
سه شنبه, ۲۲ فروردین
یکی بود یکی نبود. زن و شوهری در آرزوی داشتن فرزندی بودند. یک روز از میان نخودهای خیس خورده آش ناگهان نخودی، جان می گیرد و فرزند آن ها می شود.
شنبه, ۱۹ فروردین
روزی روزگاری نبات خانومی دختر با هوش، دانا و شجاع قصه به همراه دوستانش به جنگل می روند تا هیزم جمع کنند. اما هنگام برگشت به خانه راه را گم می کنند و سر از خانه دیو در می آورند. هنگامی که نبات خانمی می فهمد دیو قصد خوردن آنها را دارد برای نجات خود و دوستانش دست به کار می شود و با دانایی و زیرکی خود و دوستانش را نجات می دهد.
شنبه, ۲۷ اسفند
بچه  گربه ای شیطان هر وقت که جوجه ها گرم بازی هستند با تغییر دادن صدایش آن ها را می ترساند تا بازی آن ها را به هم بزند. جوجه ها که از این وضع خیلی ناراحت هستند در صدد چاره جویی بر می آیند و پس از مشورت تصمیم می گیرند زنگوله ای را به گردن بچه گربه بیاوزیند تا با صدای زنگوله از آمدن بچه گربه با خبر شوند.
دوشنبه, ۲۲ اسفند
عاشقانه های شاهنامه در دو جلد شامل ۱۷ داستان کوتاه عاشقانه در مورد زال، پدر رستم، و ۱۶ زن در شاهنامه، فرانک، رودابه، تهمینه، گردآفرید، سودابه، خوب چهر (مادر سیاوش)، فرنگیس و جریره (زنان سیاوش)، منیژه، کتایون (همسر گشتاسب)، روشنان (زن اردشیر)، گرامی (دختر هفتواد)، دل افروز فرخ پی (همسر شاپور ذوالاکتاف)، گردیه (خواهر بهرام چوبین)، شیرین (همسر خسرو پرویز). برخی از این داستان ها بازآفرینی (به معنی از اثرکهن یا معاصر الهام می گیرند هم موضوع هم شکل و ساخت آن را تغییر می دهند) و برخی بازنویسی خلاق (به معنی ساختاری نو به موضوع کهن دادن) از شاهنامه فردوسی است. 
دوشنبه, ۲۸ شهریور
خاله سوسکه این قصه بر عکس همه ی خاله سوسکه ها دل خوشی از آقای موشه ندارد و تصمیم گرفتها ست هر جوری شده این قصه ی تکراری را تغییر دهد و با کسی به جز آقا موشه ازدواج کند. به دنبال این تصمیم خاله سوسکه، نویسنده سه همسر و سه سرنوشت مختلف برای او پیش بینی می کند و سه قصه می سازد. در پایان کتاب هم از کودک خواننده می خواهد که او هم قصه ای در مورد داماد جدید حدس بزند و بنویسد.
دوشنبه, ۲۸ شهریور
سام پهلوان ایرانی آرزوی فرزند دارد. خداوند پس از سال ها پسری به او می دهد با موهایی سپید همچون پیرمردان. موی سپید برای نوزاد را مردم آن زمان بد و بی آبرویی می دانند. و سام هم مثل فریدون از خود می پرسد با کودکی این چنین چه کنم؟ او را نگهدارم یا بر قله ی کوه رها کنم؟
سه شنبه, ۱۱ آبان
سیاوش شاهزاده ی صلح جوی ایرانی است که قربانی خودخواهی و عملکرد اشتباه پدر و توطئه های گوناگون می شود و به دست افراسیاب پادشاه کشور توران به ناحق کشته شد. در شاهنامه ی فردوسی او از دو همسر تورانی دو پسر دارد.
یکشنبه, ۱۷ مرداد
آقا نبات، طوطی شیرین زبانی است در مغازه عمو بقال، که هم موجب خوشحالی مشتری های بزرگسال است و هم کودکان. در بقالی به آقا نبات هم خوش می گذرد زیرا همه او را دوست دارند. اما روزی به سبب بازیگوشی و بی توجهی آقا نبات، شیشه روغن می افتد و می شکند و دردسر ساز می شود و آن محیط شاد و خوش بقالی از بین می رود.
سه شنبه, ۲۹ تیر
"ارمایل" و "کرمایل" دو برادرند. آن ها مثل همه ی مردم ایران از حکومت ظالمانه ی ضحاک در رنج و خشم اند و در صدد پیدا کردن راهی برای مبارزه با ضحاک ماردوش هستند.
پنجشنبه, ۱۶ اردیبهشت
آیا تاکنون شرط بندی کرده اید؟ اگر شرط بندی کرده باشید می دانید کاری بسیار هیجان انگیز است زیرا پای بردو باخت و اثبات خود در میان است. مرد جوان و خیاط حیله گر حکایت شرط بندی جوانی است با گروهی از مردم. جوان شرط می بندد که از پس حیله ی خیاطی بر آید که تا آن زمان هیچ کس از پس او بر نیامده است. هیچ کس !! شاید تعجب کنید ولی چنین است.
شنبه, ۳ مرداد
كتاب دارای آموزه های اخلاقی و دینی در قالب ساختارهای ادبی با تصویرهایی چشم نواز برای مخاطبان نوجوان است. "سهراب نیستم وپدرم تهمتن نبود. اما زخمی در پهلو دارم. زخمی كه به دشنه ای تیز، پدر برایم به یادگار گذاشته است.
شنبه, ۱۷ اسفند