شیوه‌های مختلف کتاب‌خوانی در فضای آموزشی

آنچه می‌خوانید شیوه‌های مختلف کتابخوانی در یکی از مدرسه‌های ابتدایی دولتی کشور کانادا است. این روش‌ها در طول هفته تکرار می‌شوند و به نظر می رسد که همین تنوع به روند خواندن کمک بسیار کرده است.  

کتابخوانی در سکوت:

گاهی نخستین برنامه صبح، خواندن در سکوت است. هر کس کتابی که پیش‌تر انتخاب کرده در سکوت می‌خواند. در صورتی که دانش‌آموز نیاز داشته باشد، آموزگار در انتخاب کتاب به او کمک می‌کند. این کتاب‌ها از کتابخانه کوچکی که در هر کلاس هست انتخاب می‌شوند.

کتابخوانی با صدای بلند:

گروه‌های ۴ تا ۶ نفره با کمک یک کمک‌مربی با هم کتاب می‌خوانند. برنامه به این صورت است که از یک کتاب به تعداد بچه‌ها هست و به هرکس یک کتاب داده می‌شود. در کیسه‌ای که این کتاب‌ها نگهداری می‌شود کارت‌هایی هست که واژه‌های سخت کتاب، روی آن‌ها نوشته شده است. کمک‌مربی ابتدا واژه را به بچه‌ها نشان می‌دهد و معنی هریک را می‌گوید. سپس، هر کس به ترتیب یک صفحه از کتاب را بلند می‌خواند.

خواندن کُر (دست جمعی)

معمولا این نوع خواندن به دنبال فعالیت «بلند خوانی» اجرا می‌شود. چون طی این فعالیت، معنی همه‌ی واژه‌های جدید بیان شده و نیز اشکالات خواندن کودکان رفع شده است. پس از اینکه هر 5 نفر کتاب را خواندند، فعالیت خواندن کُر (دست جمعی) شروع می‌شود. بچه‌ها باید تلاش کنند هماهنگ بخوانند. کودکان از این روش خواندن بسیار لذت می‌برند.

کتابخوانی با همیار:

هر هفته، هر دانش آموز با «همیار» خود کتاب می‌خواند.

 «همیار» دانش‌آموزی از کلاس بالاتر است و پیش‌تر مشخص شده که باید در طول یک سال تحصیلی با چه دانش‌آموزی کار کند.

گاهی «همیار بزرگ» برای «همیار کوچک» کتاب می‌خواند و گاهی برعکس و سپس درباره‌ی کتاب با هم صحبت می‌کنند که می‌تواند پرسش و پاسخ درباره‌ی شخصیت‌های داستان، موضوع و روند داستان باشد. یک مساله مهم که بسیار تاکید می‌شود این است که این داستان چگونه به زندگی شما مربوط می‌شود: برای نمونه پرسیده می‌شود که آیا تا به حال با چنین فردی در زندگی‌ات برخورد داشتی؟ یا آیا چنین حسی را تجربه کردی؟

همین پرسش‌های ساده، ذهن کودکان را به داستان نزدیک می‌کند و ماندگاری آن را در ذهن آن‌ها بیشتر می‌کند.

 

روش های گوناگون خواندن

خواندن با همیار

 

کتابخوانی روی مبل:

در برخی از کلاس‌ها یک مبل بزرگ و راحتی وجود دارد. از آن‌جا که این مبل، راحت‌ترین جای کلاس است، برای نشستن بر آن، برنامه‌ای روی دیوار نصب شده است. هر هفته نام پنج دانش‌آموز نوشته می‌شود و آن‌ها می‌توانند در ساعت‌های مخصوص مطالعه، روی مبل کتاب بخوانند.

 

روش های خواندن

خواندن روی مبل

 

کتابخوانی روی فرش:

در هر کلاس، فضای کافی برای داشتن یک فرش حدود ۶ متری وجود دارد. برای نشستن روی این فرش هم برنامه‌ای هست. آموزگار اعلام می‌کند درهنگام خواندن در سکوت چه کسانی می‌توانند روی فرش کتاب بخوانند. دانش‌آموزان اجازه دارند حتی به حالت درازکش هم کتاب بخوانند. این شگردهای ساده، دانش‌آموز را به خواندن تشویق می‌کند.

 

خواندن در مدرسه

خواندن روی فرش

 

خواندن در کتابخانه:

هر هفته، هر کلاس در ساعتی مشخص به کتابخانه می‌روند و کتابدار برای آن‌ها کتاب می‌خواند. گوش دادن به داستان به صورت دسته جمعی، تجربه‌ی بسیار خوبی برای کودکان است. چون گاهی از شنیدن برخی قسمت‌های داستان، عکس‌العمل‌هایی نشان می‌دهند که توجه بقیه را جلب می‌کند.

 

روش های خواندن

خواندن از سوی کتابدار

 

همه‌ی آنچه که گفته شد، البته به غیر مورد آخر، یک نکته مشترک دارند، اینکه کتاب‌هایی که بچه‌ها می‌خوانند، متناسب با «سطح خواندن» آن‌هاست. اگر کتابی که دانش‌آموز می‌خواند یا می‌شنود، متناسب با سطح خواندن او نباشد، اثری منفی بر روند تقویت مهارت خواندن دارد.

 

نویسنده
بهاره بهداد
Submitted by editor71 on