آشنا کردن دانش آموزان چهارم دبستان با مفهوم پژِوهش

دانش آموزان کلاس چهارم با این تمرین ها و آموزش ها در پی یافتن پاسخ های مورد نیاز خود به کتابخانه می روند و به جست وجو می پردازند و برای طرح سوالات از آگاهی ها و تجربیات خود استفاده می کنند، ولی برای پاسخ دادن می آموزند که باید پژوهش کنند و کتابخانه مهم ترین جا برای پژوهش است. به این ترتیب بیشتر از دانش آموزان کلاس چهارم با کتابخانه و اهمیت آن آشنا می شوند و کتابخانه به عنوان ابزار مهم تحقیق برای شان معنا پیدا می کند و با مفهوم "پژوهش" نیز آشنا می شوند.

آموزگار از دانش آموزان می پرسد که آیا تا به حال به تئاتر رفته اند؟ پاسخ های کودکان را می شنود و آن ها را به سوی پرسش در این زمینه هدایت می کند و سوال های آن ها را روی تخته می نویسد:

۱- تئاتر چیست؟

۲- آیا تئاتر همان سینماست؟

۳- آیا تئاتر و سینما با هم تفاوت دارند؟

۴- در تئاتر چه کاری انجام می دهند؟

۵- در تئاتر چند نفر کار می کنند؟

۶- تئاتر چه فایده ای دارد؟

آموزگارمی گوید دانش آموزان باید درباره ی تئاتر تحقیق کنند. چند نفر می پرسند: تحقیق چیست؟ او پاسخ می دهد که تحقیق یا پژوهش به معنی پرس و جو کردن، یعنی بررسی و جست و جو درباره ی درستی یا نادرستی یک موضوع است. در واقع پژوهش یا تحقیق، مجموعه ی کارهایی است که پژوهشگر برای رسیدن به پاسخ یک پرسش تازه و مهم انجام می دهد، مثلا در مورد پرسش ۲ و۳ باید تحقیق شود. بچه ها می پرسند چگونه؟ او جواب می دهد از طریق کتابخانه و از فرصت استفاده می کند و از دانش آموزان می خواهد اطلاعات خود را درباره ی کتابخانه، روش دسته بندی کتاب ها، جست و جو و مقررات کتابخانه به یاد بیاورند و بازگو کنند. سپس آن ها را به کتابخانه می برد. کتابدار برای آن ها توضیح می دهد که آنچه را می خواهند بدانند در کتاب ها و مجله هایی پیدا خواهند کرد که در قفسه های کتابخانه قرار دارند و بعضی وقت ها موضوع مورد علاقه شان به همان شکلی که می خواهند، پیدا نمی شود و باید از طریق یک موضوع یا عنوان دیگر آن را جست و جو کنند، اگر در مورد تئاتر فقط یک کتاب با این عنوان در کتابخانه است اما در کتابی که درباره ی هنر نوشته شده است، درباره ی تئاتر هم توضیح داده شده است. در میان کتاب های داستانی هم می توانند نمایشنامه و تئاتر پیدا کنند و در تعریف نمایشنامه بیان می کند که نمایشنامه داستانی است که یک نویسنده که به او نمایشنامه نویس می گویند، آن را می نویسد و در جایی به نام سالن تئاتر یا در رادیو و تلویزیون اجرا می شود. همین نوع داستان یا نمایشنامه وقتی برای سینما نوشته شود به آن فیلمنامه می گویند. به کمک آموزگار و کتابدار، دانش آموزان در قفسه های مختلف به جست و جو می پردازند.

هفته ی بعد آموزگار، دانش آموزان را در کتابخانه با کتاب های مرجع آشنا می کند و آن ها را به پرسشگری وا می دارد و به سوی قفسه ی کتاب های مرجع می برد، "فرهنگنامه ی کودکان و نوجوانان" را از قفسه بیرون می آورد با صدای بلند اسم ها و واژه هایی را می خواند و توضیح می دهد که در فرهنگنامه به ترتیب حروف الفبا مرتب شده است. جلد ۹ را  ورق می زند و کلمه ی تئاتر را می یابد. یکی از دانش آموزان، نوشته ی زیر واژه را که به آن مقاله می گویند، به پیشنهاد آموزگار می خواند. بعد از گفت و گو، او به دانش آموزان می گوید که هر وقت کتاب یا مجله ای را برای پاسخ دادن به سوالات تحقیق خود انتخاب کردند، بلافاصله اسم و نام نویسنده ی آن را یادداشت کنند که از آن برای فهرست منابع تحقیق استفاده شود. منابع تحقیق یعنی جاهایی که پژوهش کننده، اطلاعات خود را از آن ها به دست آورده است. روز بعد، دانش آموزان یادداشت های خود را از منابع تحقیق، در کلاس می خوانند. سپس آموزگار از آن ها می خواهد از منابع یادداشت بردارند، نتیجه ی پژوهش خود را بنویسند و گزارش پژوهش را تهیه کنند.

ویراستار:
گروه ویراستاران کتابک
منبع
کتاب "روش پژوهش برای کودکان دبستانی" نوشته ی نسرین دخت عماد خراسانی
Submitted by editor3 on