به یاد داشته باشید در میان کارهای آموزشی که باید برای فرزندتان انجام دهید، مشارکت شما در پرورش مهارت‌های خواندن او، از مهمترین آن هاست. گزافه نیست اگر بگوییم کامیابی فرزند شما در مدرسه، و از آن مهمتر، زندگی واقعی و آینده ی وی، به چگونگی یادگیری خواندن او بستگی دارد.
حتماً تمام آنچه را لازم است، انجام دهید. از منابع خوب آموزشی بهره بگیرید و هر روز این موضوع را به خاطر داشته باشید: توانایی خواندن، یکی از بهترین پیشکش‌هایی است که می‌توانید به فرزند خود بدهید.
فعالیت‌هایی که می‌توانید برای تقویت توانایی خواندن کودکتان انجام دهید
کودک یادگیری خواندن را از لحظه ی تولد و بی شک حتی پیش از آن، از زمانی که صدای شما را می شنود، آغاز می کند. هر بار که با او سخن می‌گویید، برایش آواز می خوانید و به صداهای او پاسخ می گویید، درک زبانی او را تقویت می کنید و فرزندتان نخستین گام های خواندن را برمی دارد.
برای شناخت ارتباط نیرومندی که میان نخستین تجربه های زبان گفتاری کودک، و یادگیری مهارت خواندن وجود دارد، باید دانست که سخن گفتن، خواندن و نوشتن مانند چهار پایه‌ی یک چهارپایه اند. برای ترازمندی چهارپایه، گوش کردن لازم است کودک هر چهار توانایی را همزمان فرا گیرد.
نتایج سال ها پژوهش درباره ی این موضوع نشان می دهند که کودکان، در صورتی که از پشتیبانی خانواده برخوردار باشند، امکان کامیابی بیشتری خواهند داشت. اگر شما یا دیگر اعضای خانواده با کودک بخوانید، در انجام تکالیفش در خانه او را یاری دهید، با آموزگاران وی دیدار کنید و در فعالیت های مدرسه اش، به ویژه در فعالیت های خواندن، سهیم شوید، او را با برتری چشمگیری به میدان زندگی خواهید فرستاد.
پایه‌های خواندن را باید حتی پیش از آنکه کودک پای به مدرسه بگذارد، پی ریزی کرد. سهم شما در پی ریزی این پایه ها، با گوش کردن، سخن گفتن و خواندن روزانه برای فرزندتان و با نشان دادن این موضوع به وی شکل می گیرد که شما در زندگی خود به خواندن ارج می نهید، از آن بهره می گیرید و لذت می برید.
با کودکتان حرف بزنید و به حرف‌هایش گوش دهید
کودکان در سال‌های آغازین زندگی تمام آنچه را می بینند و می شنوند، جذب می کنند. نوزاد از همان نخستین ماه ها تلاش می کند صداهای شما را تقلید کند. او خطوط چهره ی شما را می خواند و همه ی حرکات شما برایش جالب است. به همین سبب، بسیار مهم است که با او حرف بزنید، برایش آواز بخوانید، لبخند بزنید و در آغوشتان تکانش دهید. برای نوزادتان، شنیدن صدای شما نخستین گام به سوی خواندن به شمار می رود، هرچند به نظر شما این موضوع مربوط به مدت ها بعد است. کودک با گوش دادن به صدای شما، اهمیت گفتار و واژه‌ها را در می یابد.
در حالی که فرزندتان بزرگ می شود، همچنان تا حد ممکن به سخن گفتن با او ادامه دهید. درباره ی شخصیت ها و رویدادهای داستان هایی که با هم می خوانید، با وی گفت و گو کنید. به کارهایی که انجام می دهد، علاقه نشان دهید و او را تشویق کنید کارهایش را برایتان تعریف کند. وقتی به تمام آنچه فرزندتان می گوید اهمیت دهید، او را تشویق می کنید شمرده و سنجیده سخن بگوید و به آنچه می گوید خوب فکر کند. افزون بر این، با فرصت دادن به وی برای بازگو کردن چیزهایی که می داند، شوق بیشتر دانستن را در او دامن می زنید و این همان یادگیری است.
هر روز یک داستان برای کودک خود بخوانید
خواندن با فرزندتان باید از آغاز، فعالیتی لذت بخش برای هر دو شما باشد. به ویژه برای او!
او را کنار خود یا روی زانوهایتان بنشانید، مجموعه ای از تصاویر به او نشان دهید، آن ها را برایش شرح دهید و متنی را که در کنار تصاویر دیده می شود، برای وی بخوانید. به این ترتیب، کودک به دنیای کتاب پا می گذارد. او در می یابد که تصاویر و واژه‌هایی هستند که به هم مربوط می‌شوند و شما می توانید بخوانید.
بهترین زمان را انتخاب کنید. برای نمونه، شب پیش از به خواب رفتن، زمانی آرام تر و صمیمانه تر است. اما اگر فرزندتان را خسته و بی حوصله یافتید، پافشاری نکنید. این فرصت‌های خواندن روزانه، باید همچون خاطراتی دلنشین در ذهن کودک به یادگار بمانند. در این صورت، فرزندتان ذوقی واقعی برای خواندن پیدا خواهد کرد.
این چند دقیقه خواندن روزانه را هرگز از برنامه کنار نگذارید. البته اگر یک بار فراموش کردید، خود را سرزنش نکنید و فردا برنامه را از سر بگیرید. اما در هر حال، تنها به شرطی به خواندن بپردازید که این کار هم برای شما و هم برای فرزندتان دقایقی خوشایند به ارمغان آورد، وگرنه ممکن است نتیجه ای کاملاً برعکس آنچه در پی آن بودید، داشته باشد.
برای اطلاعات بیشتر درباره این موضوع مقاله زیر را نیز مطالعه کنید:
۱۱ روش ساده‌ی خواندن، برای علاقه‌مند کردن نوپاها و خردسالان به کتاب