گاس کویر

نام هنریگاس کویر
نام هنری لاتین
Guus Kuijer
نام
گاس
نام خانوادگی
کویر
نام لاتین
Guus
نام خانوادگی لاتین
Kuijer

«گاس کویر» نویسنده ی هلندی، برنده جایزه یادبود آسترید لیندگرن ۲۰۱۲ و یکی از ۵ نویسنده راه یافته به فهرست نهایی جایزه هانس کریستین اندرسن ۲۰۰۸، در سال ۱۹۴۲ در خانواده‌ای متعصب و مذهبی در آمستردام به دنیا آمد. 

او از دوران مدرسه لذتی نبرد، اما تصمیم گرفت که به عنوان آموزگار دبستان مشغول به کار شود. او تا سال ۱۹۷۳ به مدت ۶ سال تدریس کرد و پس از انتشار نخستین رمانش نویسنده‌ی تمام وقت شد. دو سال بعد او کارش را به عنوان نویسنده کودک با «عروسک‌های دورانداخته » (۱۹۷۵ مجله دیزی نیوهد) شروع کرد. کویر بیش از ۳۰ عنوان کتاب برای کودکان و نوجوانان به ویژه برای خوانندگانی که در دوران ابتدای نوجوانی هستند به چاپ رسانده است. خیلی از کارهای او برای فیلم یا تئاتر به اقتباس رسیده است.

در ابتدای کارش گاس کویر در روزنامه فعالیت می کرد. در ابتدای سال ۱۹۸۰ او سری مقاله‌هایی درباره ی چگونگی درک کودکان در جامعه منتشر کرد. کتاب «بچه منفور» ۱۹۸۰ نمونه‌ای از این کارهاست. در سال‌های اخیر بعضی از نوشتههایش در باره ی عدم بردباری و بنیادگرایی است که امروزه در دانمارک از موضوع‌های بسیار جنجالی است.

احترام به کودک به عنوان یک فرد در تمام کارهای ادبی کویر دیده می شود. او کودکان را با همان جدیت و آشکاری ای که بزرگسالان را خطاب می‌کند؛ مورد خطاب قرار می‌دهد و از بیان موضوع‌های سخت اجتناب نمی‌کند. پیام کتاب‌هایش شامل برباری، دانایی و روشنفکری است . 

او همچنین بسیار به مسائل مذهبی و اجتماعی نیز وفادار و پایبند است. کویر به شدت با تعصب دینی مخالف است اما با تجربه‌های شخصی درباره‌ی طبیعت شهودی و ماوراء الطبیعه مشکلی ندارد و با آن موافق است. شخصیت‌هایی که او خلق می‌کند گاهی وارد دنیاهای تخیلی‌ای می‌شوند که همان اندازه در دنیای واقعی اهمیت دارند. او خرد آشکار و آزادی را با فهمی عمیق از اهمیت تخیل می‌آمیزد.

در کار اولش «عروسک‌های دور انداخته» ما تصاویری می‌بینیم از آنچه که بعدها به یکی از ویژگی‌های نوشتاری کویر تبدیل شد، قهرمان زنی را می‌بینیم که با خودش صحبت می‌کند و دیدی تیزبین در باره‌ی مسائل اجتماعی دارد. این کتاب از سری کتاب‌های پنجگانه در باره‌ی مدلیف، کودک ۹ ساله ایست که بین سال های ۱۹۷۵ و ۱۹۷۹ چاپ شد.

چهارمین عنوان از این سری «خراشیدن روی میز» در سال ۱۹۷۸ نام داشت که در آن مدلیف تلاش می‌کند که بفهمد که چرا هیچکس مادربزرگ مرحومش را دوست ندارد. این کتاب توجه بسیاری را به خود جلب کرد. تصویری که نشان داده می‌شود تصویر زنی است که نمی‌تواند نقش سنتی و معمولی همسر و مادر را ایفا کند. سری کتاب‌های مدلیف موفقیت‌های بسیاری را به دست آورد. 

کتاب های گاس کویجر

کار بعدی کویر کتاب طنز (چطور مامان مایک مادر گیجش را پیدا کرد ۱۹۷۸) بود که بحث زیادی در باره‌اش به پا شد. کتاب مامان مایک کاملاً با دیگر کتاب‌های کودک متفاوت است. بسیاری آن را تحریک کننده می‌دانند نه به سبب شیوه‌ی مضحکش بلکه به سبب انتقاد بی‌رحمانه‌اش از شیوه‌ی ارتباط بین دنیای بزرگسالان با بچه‌ها.

گاس کویر موفقیت اصلی‌اش را با پنج گانه‌ای در باره‌ی دختری به نام پولک (Polleke) به دست آورد که در بین سال‌ها ۱۹۹۹ و ۲۰۰۱ منتشر کرد. در کتاب اولش «با هم همیشه، آمین» سال ۱۹۹۹، خود پولک راوی داستان است. در اینجا کویر دورنمایی اجتماعی را می‌گشاید که در آن بعضی از چالش‌های جامعه مدرن را در بر می‌گیرد: فشارهای قومی، سوء استفاده از مواد مخدر و ساختارهای جدید خانوادگی، تمام این‌ها افزون بر چیزهای دیگر در برگیرنده دنیای پولک است. بدون موعظه‌های همیشگی، کویر به پولک این اجازه را می‌دهد که دنیا را با دیدگانی شفاف ببیند و خواننده نیز این توانایی را به دست می‌آورد که همانگونه ببیند.

مانند بسیاری دیگر از آثار گاس کویر در سری کتاب‌های پولک هدف اینست که خواننده را به زمان اوج سال‌های نوجوانی ببرد. قهرمانان داستان‌ها هم با مسائل موجود در جامعه رو به رو می‌شوند و هم با مسائل بزرگ زندگی. در کارهای کویر کودکان شخصیت‌هایی هستند با افکار و عقایدی که سزاوار بررسی جدی هستند.

در دو کتاب «کتاب همه چی» ۲۰۰۴ و «فلورین نول» ۲۰۰۶ شخصیت‌ها تخیلی‌ترند. کتاب اولی که در سال ۱۹۵۱ اتفاق می‌افتد درباره‌ی پسربچه ی ۹ ساله‌ای به اسم توماس است که همزمان با کویجر به دنیا آمده است. توماس پدری متعصب مذهبی دارد که همسر و پسرش را تنبیه می‌کند. نفرت از ظلم و تعصب دینی بر کتاب حکم فرماست اما جایی برای شوخی و محبت نیز وجود دارد.

حتی در این داستان با موضوع قدرت استبدادی، دورنمایی از امید دیده می‌شود. تنها آرزوی توماس این است که وقتی بزرگ شد خوشحال باشد و می‌فهمد که راه رسیدن به خوشبختی، نترسیدن است. کتاب «همه چیز» هم مانند سری کتاب‌های پولک است. این داستان کاملا در دوره‌ای ریشه دارد که در آن شکل گرفته است. همچنین در این حالت یک تغییر شکلی از واقعیت وجود دارد که تصورات سورئالیستی و پروازهای خیالی فانتزی را مجاز می‌کند. در حالی که توماس بین دنیای واقعی و خیالی بدون کوچکترین وقفه ای در حرکت است. پدرش همه تصوراتش را از «بچه بودن» و «تفاوت بین درست و غلط» از دست داده است.

کتاب «همه چی» در باره‌ی این است که چه اتفاقی می‌افتد وقتی که انسانی خودش را گم می‌کند و توانایی اندیشیدن مستقل را از دست می‌دهد. در این داستان هم همانند آثار دیگر کویر داستان از طریق دیالوگ و گفت‌وگوی بین شخصیت‌ها روایت می@شود و این بخشی از شخصیت‌سازی هوشمندانه و حساس اوست.

ترکیب بین واقعیت و خیال در کتاب «فلورین نول» دوباره تکرار می شود. فلورین پسر ۱۰ ساله ی فیلسوفی است که در می‌یابد «چیزی که برای یک نفر عادی است، می‌تواند برای شخصی دیگر غیر عادی تلقی شود». روزی یک گنجشک در موهای قرمز فلورین لانه می‌گزیند، اما به زودی متوجه  شد که گنجشک در موهای یک پیرزن زندگی می‌کند که موهای او هم قرمز است. 

فلورین و همکلاسی‌اش کاتیا می‌فهمند که پیرزن دیوانه است. اما چگونه می‌توانند به او کمک کنند؟ و آیا خوردن آبجو برای صبحانه توسط پدر کاتیا از به کار بردن کلید بجای چنگال عجیب تر نیست؟ فلورین متوجه می‌شود مسائلی وجود دارد که بزرگسالان مجبورند خودشان آن‌ها را حل کنند اما وجود ارتباط بین نسل‌ها هم میسّر است و هم باارزش.

ارائه‌ی چشم اندازی غیر قابل انعطاف و قاطع از کودک از ویژگی های آثار گاس کویر است. اما در عین حال از طریق شخصیّت‌های جوانش، او تصویری از دنیای بزرگسالی را تصویر می‌کند. او با انسانیّت و محبّت با زبانی بی تکلف و ظریف دنیایی پیچیده را به تصویر می‌کشد.

برگردان
فرناز فربودمنش
Submitted by editor3 on
Guus Kuijer
گاس کویر
نام
گاس
نام خانوادگی
کویر
تهیه کننده
فرناز فربودمنش
نام لاتین
Guus
نام خانوادگی لاتین
Kuijer

«گاس کویر» نویسنده ی هلندی، برنده جایزه یادبود آسترید لیندگرن ۲۰۱۲ و یکی از ۵ نویسنده راه یافته به فهرست نهایی جایزه هانس کریستین اندرسن ۲۰۰۸، در سال ۱۹۴۲ در خانواده‌ای متعصب و مذهبی در آمستردام به دنیا آمد. 

او از دوران مدرسه لذتی نبرد، اما تصمیم گرفت که به عنوان آموزگار دبستان مشغول به کار شود. او تا سال ۱۹۷۳ به مدت ۶ سال تدریس کرد و پس از انتشار نخستین رمانش نویسنده‌ی تمام وقت شد. دو سال بعد او کارش را به عنوان نویسنده کودک با «عروسک‌های دورانداخته » (۱۹۷۵ مجله دیزی نیوهد) شروع کرد. کویر بیش از ۳۰ عنوان کتاب برای کودکان و نوجوانان به ویژه برای خوانندگانی که در دوران ابتدای نوجوانی هستند به چاپ رسانده است. خیلی از کارهای او برای فیلم یا تئاتر به اقتباس رسیده است.

در ابتدای کارش گاس کویر در روزنامه فعالیت می کرد. در ابتدای سال ۱۹۸۰ او سری مقاله‌هایی درباره ی چگونگی درک کودکان در جامعه منتشر کرد. کتاب «بچه منفور» ۱۹۸۰ نمونه‌ای از این کارهاست. در سال‌های اخیر بعضی از نوشتههایش در باره ی عدم بردباری و بنیادگرایی است که امروزه در دانمارک از موضوع‌های بسیار جنجالی است.

احترام به کودک به عنوان یک فرد در تمام کارهای ادبی کویر دیده می شود. او کودکان را با همان جدیت و آشکاری ای که بزرگسالان را خطاب می‌کند؛ مورد خطاب قرار می‌دهد و از بیان موضوع‌های سخت اجتناب نمی‌کند. پیام کتاب‌هایش شامل برباری، دانایی و روشنفکری است . 

او همچنین بسیار به مسائل مذهبی و اجتماعی نیز وفادار و پایبند است. کویر به شدت با تعصب دینی مخالف است اما با تجربه‌های شخصی درباره‌ی طبیعت شهودی و ماوراء الطبیعه مشکلی ندارد و با آن موافق است. شخصیت‌هایی که او خلق می‌کند گاهی وارد دنیاهای تخیلی‌ای می‌شوند که همان اندازه در دنیای واقعی اهمیت دارند. او خرد آشکار و آزادی را با فهمی عمیق از اهمیت تخیل می‌آمیزد.

در کار اولش «عروسک‌های دور انداخته» ما تصاویری می‌بینیم از آنچه که بعدها به یکی از ویژگی‌های نوشتاری کویر تبدیل شد، قهرمان زنی را می‌بینیم که با خودش صحبت می‌کند و دیدی تیزبین در باره‌ی مسائل اجتماعی دارد. این کتاب از سری کتاب‌های پنجگانه در باره‌ی مدلیف، کودک ۹ ساله ایست که بین سال های ۱۹۷۵ و ۱۹۷۹ چاپ شد.

چهارمین عنوان از این سری «خراشیدن روی میز» در سال ۱۹۷۸ نام داشت که در آن مدلیف تلاش می‌کند که بفهمد که چرا هیچکس مادربزرگ مرحومش را دوست ندارد. این کتاب توجه بسیاری را به خود جلب کرد. تصویری که نشان داده می‌شود تصویر زنی است که نمی‌تواند نقش سنتی و معمولی همسر و مادر را ایفا کند. سری کتاب‌های مدلیف موفقیت‌های بسیاری را به دست آورد. 

کتاب های گاس کویجر

کار بعدی کویر کتاب طنز (چطور مامان مایک مادر گیجش را پیدا کرد ۱۹۷۸) بود که بحث زیادی در باره‌اش به پا شد. کتاب مامان مایک کاملاً با دیگر کتاب‌های کودک متفاوت است. بسیاری آن را تحریک کننده می‌دانند نه به سبب شیوه‌ی مضحکش بلکه به سبب انتقاد بی‌رحمانه‌اش از شیوه‌ی ارتباط بین دنیای بزرگسالان با بچه‌ها.

گاس کویر موفقیت اصلی‌اش را با پنج گانه‌ای در باره‌ی دختری به نام پولک (Polleke) به دست آورد که در بین سال‌ها ۱۹۹۹ و ۲۰۰۱ منتشر کرد. در کتاب اولش «با هم همیشه، آمین» سال ۱۹۹۹، خود پولک راوی داستان است. در اینجا کویر دورنمایی اجتماعی را می‌گشاید که در آن بعضی از چالش‌های جامعه مدرن را در بر می‌گیرد: فشارهای قومی، سوء استفاده از مواد مخدر و ساختارهای جدید خانوادگی، تمام این‌ها افزون بر چیزهای دیگر در برگیرنده دنیای پولک است. بدون موعظه‌های همیشگی، کویر به پولک این اجازه را می‌دهد که دنیا را با دیدگانی شفاف ببیند و خواننده نیز این توانایی را به دست می‌آورد که همانگونه ببیند.

مانند بسیاری دیگر از آثار گاس کویر در سری کتاب‌های پولک هدف اینست که خواننده را به زمان اوج سال‌های نوجوانی ببرد. قهرمانان داستان‌ها هم با مسائل موجود در جامعه رو به رو می‌شوند و هم با مسائل بزرگ زندگی. در کارهای کویر کودکان شخصیت‌هایی هستند با افکار و عقایدی که سزاوار بررسی جدی هستند.

در دو کتاب «کتاب همه چی» ۲۰۰۴ و «فلورین نول» ۲۰۰۶ شخصیت‌ها تخیلی‌ترند. کتاب اولی که در سال ۱۹۵۱ اتفاق می‌افتد درباره‌ی پسربچه ی ۹ ساله‌ای به اسم توماس است که همزمان با کویجر به دنیا آمده است. توماس پدری متعصب مذهبی دارد که همسر و پسرش را تنبیه می‌کند. نفرت از ظلم و تعصب دینی بر کتاب حکم فرماست اما جایی برای شوخی و محبت نیز وجود دارد.

حتی در این داستان با موضوع قدرت استبدادی، دورنمایی از امید دیده می‌شود. تنها آرزوی توماس این است که وقتی بزرگ شد خوشحال باشد و می‌فهمد که راه رسیدن به خوشبختی، نترسیدن است. کتاب «همه چیز» هم مانند سری کتاب‌های پولک است. این داستان کاملا در دوره‌ای ریشه دارد که در آن شکل گرفته است. همچنین در این حالت یک تغییر شکلی از واقعیت وجود دارد که تصورات سورئالیستی و پروازهای خیالی فانتزی را مجاز می‌کند. در حالی که توماس بین دنیای واقعی و خیالی بدون کوچکترین وقفه ای در حرکت است. پدرش همه تصوراتش را از «بچه بودن» و «تفاوت بین درست و غلط» از دست داده است.

کتاب «همه چی» در باره‌ی این است که چه اتفاقی می‌افتد وقتی که انسانی خودش را گم می‌کند و توانایی اندیشیدن مستقل را از دست می‌دهد. در این داستان هم همانند آثار دیگر کویر داستان از طریق دیالوگ و گفت‌وگوی بین شخصیت‌ها روایت می@شود و این بخشی از شخصیت‌سازی هوشمندانه و حساس اوست.

ترکیب بین واقعیت و خیال در کتاب «فلورین نول» دوباره تکرار می شود. فلورین پسر ۱۰ ساله ی فیلسوفی است که در می‌یابد «چیزی که برای یک نفر عادی است، می‌تواند برای شخصی دیگر غیر عادی تلقی شود». روزی یک گنجشک در موهای قرمز فلورین لانه می‌گزیند، اما به زودی متوجه  شد که گنجشک در موهای یک پیرزن زندگی می‌کند که موهای او هم قرمز است. 

فلورین و همکلاسی‌اش کاتیا می‌فهمند که پیرزن دیوانه است. اما چگونه می‌توانند به او کمک کنند؟ و آیا خوردن آبجو برای صبحانه توسط پدر کاتیا از به کار بردن کلید بجای چنگال عجیب تر نیست؟ فلورین متوجه می‌شود مسائلی وجود دارد که بزرگسالان مجبورند خودشان آن‌ها را حل کنند اما وجود ارتباط بین نسل‌ها هم میسّر است و هم باارزش.

ارائه‌ی چشم اندازی غیر قابل انعطاف و قاطع از کودک از ویژگی های آثار گاس کویر است. اما در عین حال از طریق شخصیّت‌های جوانش، او تصویری از دنیای بزرگسالی را تصویر می‌کند. او با انسانیّت و محبّت با زبانی بی تکلف و ظریف دنیایی پیچیده را به تصویر می‌کشد.

لینک کوتاه

افزودن دیدگاه جدید

The comment language code.

Plain text

  • No HTML tags allowed.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.