روز نهم: اندیشه‌ی خلاق و انتقادی
پیش از مطالعه این مطلب مقدمه و بخش نخست و روز دوم و روز سوم و روز چهارم و روز پنجم و روز ششم و روز هفتم و روز هشتم را بخوانید.
روش‌ها و الگو‌های رفتار درست اجتماعی و ارتباطاتِ صمیمانه در کلاس به این سبب ترویج می‌شوند که زمینه‌‌ساز پرورش مهارت‌های زندگی در دانش‌آموزان هستند. (مهارت‌هایی مانند برنامه‌ریزی، تمرکز، پیروی از رهنمودها و چندوظیفه‌ای بودن). این مهارت‌ها با تمرین و تکرار همیشگی، پرورش و بهبود می‌یابند.
در ادامه، پیشنهادهایی برای یادگیری و تمرین مهارت‌های اندیشه‌ی خلاق و انتقادی آورده شده است (بر پایه‌ی سطح دانش‌آموزان آنها را می‌توانید به‌کار بگیرید).
«بایست، بیاندیش، حرکت کن» برای کمک به رشد مهارت‌های حل مسئله دانش‌آموزان
این فعالیت به پرورش مهارت‌های حل مسئله کمک می‌کند. چراغ راهنمایی، نماد و برای کمک به شناخت بهتر نشانه‌های هر گام از حل مسئله، به‌کار برده می‌شود.
1. قرمز: بایست؛
- مشکل چیست؟
2. زرد: بیاندیش؛
- سرعت را کاهش بده،
- بااحتیاط به حرکت ادامه بده.
- از روش «توفان یا بارش فکری» بهره بگیر.
- درباره‌ی پیامدهای هریک از راه حل‌های احتمالی بیاندیش.
3. سبز: حرکت کن؛
- حرکت کن و آزمایش کن.
این نشانه‌ها را به دیوار کلاس نصب کنید و گاهی آنها را تمرین کنید.
پیگیری امور برای کمک به دانش‌آموزان جهت سازماندهی بهتر اطلاعات و اشیاء
هر چیزی کجاست؟ سامانه‌ا‌ی برای رهگیری اطلاعات و وسایل پدید آورید. این فعالیت به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا به‌یاد داشته باشند، پرورش مهارت‌های ساماندهی و منظم بودن، یادآوری اطلاعات و وسایل (به‌ویژه آن‌هایی که هر روز نیاز است، مانند تکلیف‌های مدرسه، دفترها، کلیدها، تلفن، لوازم ورزشی و ...) را آسان‌تر می‌کند.
به هر دانش‌آموز کارت زیر را بدهید.
| رهنمودهایی برای تنظیم نظم |
گزاره‌هایی برای اندیشیدن و تکرار با خود |
| هر روز پنج دقیقه برای نظم بخشیدن به فعالیت‌هایت در نظر بگیر | «جایی برای هر چیز در نظر بگیر و هر چیز را در جای خودش بگذار.» |
|
برنامه‌ی روزانه داشته باش |
«آیا هر چیز در جای مناسب خودش است؟» |
| برای مدیریت اطلاعات، تکالیف مدرسه و یادداشت‌های درسی از برنامه‌های رایانه‌ای بهره ببر. |
«آیا آنچه را برای انجام دادن فعالیت‌هایم نیاز دارم، گردآوری کرده‌ام؟» |
| از برنامه‌های تلفن همراه برای ساماندهی و دسته بندی یادداشت‌ها بهره ببر | «آیا جای درستی برای وسایلم انتخاب کرده‌ام؟ آیا هنگام نیاز به آنها دسترسی دارم؟» |
| راهبردهای پیشنهادی من: | پیشنهادهای من: |
هدف‌های سالانه
از دانش‌آموزان بخواهید، سه هدف مهم برای سال تحصیلی پیشِ رو، برای خودشان در نظر بگیرند ( مانند به‌دست‌آوردن نمره‌ی خوب در ریاضی، عضویت در یک تیم ورزشی، آشنایی بیش‌تر با یکی از همکلاسی‌ها و ...). به آنها یادآوری کنید که هرچند این هدف‌ها اکنون دور از دسترس به نظر می‌رسند، دست‌یابی به آنها شدنی است. از آنها بخواهید یکی از هدف‌ها را برگزینند و هدف‌‍‌هایی کوچک‌تر و آسان‌تر برای نزدیک شدن به آن تعیین کنند (در هفته‌ی آینده چه کاری می‌توانی انجام بدهی تا تو را به این هدف اندکی نزدیک‌تر کند؟).
بازی‌های حافظه
هنگام بازگشت به مدرسه، تمرین‌های حافظه و تمرکز سودمند خواهند بود. یافتن تصویرها و کارت‌های همانند یا فهرست‌نویسی ( مانند به‌یاد آوردن و نوشتن فهرست آنچه از فروشگاه خریده‌اند؛ یک جعبه... یک شیشه آب‌نبات... یک دستمال سفره... و ...) فعالیت‌های سرگرم‌کننده‌ای برای بازیابی مهارت‌های حافظه می‌توانند باشند.
با گفت‌وگو درباره‌ی رویدادهای روز، مهارت‌های اندیشه‌ی انتقادی را در دانش‌آموزانِ بزرگ‌تر، می‌توانید پرورش دهید. شاید سخن‌گفتن درباره‌ی رویدادهای کنونی برای برخی دانش‌آموزان حساسیت‌برانگیز باشد و هنوز برای یادآوری آنها آمادگی نداشته باشند. موضوع‌هایی را برگزینید که همه‌ی دانش‌آموزان بدون احساس ناراحتی یا فشار، در گفت‌وگو درباره‌ی آنها بتوانند مشارکت کنند. گفت‌وگوها را در گروه‌های کوچک دنبال کنید تا مشارکت برای همه دانش‌آموزان آسان باشد.