همه می‌روند برای خواب

کاری برجسته از یکی از نامدارترین نویسندگان ادبیات کودکان جهان، آسترید لیندگرن که در ضمن یکی از تاثیرگذارترین در حوزه ادبیات کودکان و فانتزی بوده است.  

«همه می‌روند برای خواب» یکی از ده‌ها اثری است که آسترید برای کودکان آفرید. اما این اثر به سبب این که لالایی است، خود جایگاه ویژه‌ای بین مردم سوئد  دارد. 
همه می‌روند برای خواب، روایت گربه‌ای است که در یکی از شب‌های سوئدی که حال و هوای قطبی دارد و تاریکی دیر

فرا می‌رسد، از اتاق خواب یک کودک شروع به رفتن به طبیعت زیبا می‌کند و مادران و پدران و همه جانورانی که سر راه می‌بیند به خواب فرا می‌خواند تا این که در نهایت خود آن گربه به همان جا که بود برمی گردد، و روی بستر همان پسرک می‌خوابد. 

برجسته بودن این لالایی در فرهنگ مردم سوئد و‌بخش های دیگر از اروپا مانند هلند به زندگی خود آسترید لیندگرن و شخصیت‌اش برمی گردد. آسترید که در دوره پیش از جنگ جهانی اول (1907) در منطقه‌ای روستایی - کشاورزی در سوئد بدنیا آمد، در خانواده‌ای که از جنبه احترام به حق و حقوق کودک برای بازی و شادی پیشگام بودند، بزرگ شد. کودکی سرشار از بازی و لذت آسترید اما با دو جنگ جهانی که در دوره نوجوانی و جوانی و میانسالی‌اش رخ داد، نگاه او را هم مانند بسیاری از متفکران و نویسندگان این دوره  به زندگی عوض کرد. در حقیقت نگاه آسترید از این پس به گونه‌ای بود که خوب و بد آدمی، یا زشتی‌ها و زیبایی‌های او را همزمان می‌دید. از یک سو انسانی که جنگ می‌افروخت و از سوی دیگر انسانی که صلح می‌کاشت و در پی دوستی و عدالت بود.

آسترید در این میان به عنوان یک مادر و به عنوان یک زن پیشرو به دنبال این بود که کودکان را به گونه با داستان‌های خود درگیر کند که به سوی زیبایی‌های زندگی و صلح و عدالت کشیده شوند.  نوای خوش این لالایی در حقیقت بازتابی از مهر مادرانه آسترید به همه کودکان جهان است. تصویرگر این اثر برجسته ماریت تورن‌کویست تصویرگر نامدار سوئدی - هلندی است. اما چرا ماریت این لالایی را تصویرگری کرد؟
نخستین باری که ماریت لالایی «همه می‌روند برای خواب» آسترید لیندگرن را شنید، در مراسم سوگواری این نویسنده‌‌ی بزرگ سوئدی بود که گروه کُری از کودکان آن را در کلیسای بزرگی در استکهلم به شکل آواز اجرا می‌کردند. ماریت آن روز آرزو کرد که روزی بتواند این لالایی را به تصویر بکشد. 
نسخه تصویرگری شده از سوی ماریت ترنکویست با آن چه که آسترید در لالایی خود آورده یک تفاوت کوچک دارد. آسترید در روایت خود از گربه‌ها می‌گوید، اما تصویرگر این کتاب، یک گربه را به شخصیت اصلی تبدیل کرده است. این تفاوت در اجرای آهنگنی لالایی به زبان سوئدی هم وجود دارد. 

کتاب «همه می‌روند برای خواب» یکی از جوایز تصویرگری در کشور هلند را از آن خود کرده است و تاکنون در کشورهای زیادی هم‌چون سوئد، هلند، نروژ، آمریکا، انگلیس، آلمان و ایتالیا منتشر شده و اکنون برای نخستین بار  در ایران منتشر می‌شود.
پس از کتاب «پرنده قرمز»، کتاب «همه می‌روند برای خواب» دومین کتاب از آسترید لیندگرن است که حق چاپ آن را خانواده‌ی او به برنامه‌ی «با من بخوان» پیشکش کرده‌اند تا کودکان ایرانی به گونه‌ای روا و قانونی، مزه‌ی خیال و اندیشه‌ی او را بچشند.

اما از ماریت کتاب‌های بیش تری با اجازه خودش به فارسی ترجمه شده است از جمله «فراتر از رویا»، «پیکو جادوگر کوچک» و «جزیره شادی» از جمله آثار ماریت است که تاکنون در ایران منتشر شده است. ماریت بارها نامزد جایزه‌ی هانس کریستین اندرسن و جایزه‌ی یادبود آسترید لیندگرن (آلما) شده است. او در سال 2020 یکی از دو برنده‌ی نخستین دوره‌ی جایزه‌ی آی‌رید (IRead) بود، جایزه‌ای که برای قدردانی از ترویج‌گران برجسته‌ی کتاب‌خوانی در عرصه‌ی جهانی بنیان ‌گذاشته است.

آپارات
برگردان
محمدهادی محمدی
تصویرگر
ماریت ترنکویست
سال نشر
1399
نویسنده
Astrid Lindgren, آسترید لیندگرن
نگارنده معرفی کتاب
Submitted by skyfa on