به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سرای اهل قلم کودک و نوجوان بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ،شنبه (۱۸ اردیبهشت ماه) در نشستی با موضوع «دشواری‌های تولید کتاب کودک و نوجوان در مرحله تصویر کتاب» میزبان منصور جامشیر و کاظم طلایی کارشناسان تصویرگری در کتب کودک و نوجوان در شهر آفتاب بود.
منصور جامشیر در نشست «دشواری‌های تولید کتاب کودک و نوجوان در مرحله تصویر» گفت: هر محصول هنری اصولاً یک تولیدکننده دارد اما متأسفانه در تصویرگری سفارش‌دهنده باید نظر نویسنده، ناشر، پدر و مادر و معلم یا مربی کودک را جلب کند و مخاطب اصلی کار، یعنی کودکان، در اولیت‌های بعدی هستند.
در ابتدای این نشست، کاظم طلایی با اشاره به اهمیت مخاطب شناسی در حوزه کودک و نوجوان گفت: در تصویرگری کتاب کودک، تصویرگر باید طرح‌ها و تصاویر هم‌راستا با نویسنده کتاب را بپروراند و از افق خودش موضوع کتاب را با ظرافت و زیبایی به تصویر بکشد. او در ادامه تعامل بین نویسنده و تصویرگر را به عنوان مهم‌ترین عامل ارائه کتابی جذاب در حوزه کودکان معرفی کرد و افزود: مشکل عمده ما در حوزه نشر کتاب‌های ویژه کودکان و نوجوانان این است که رابطه صحیح و مرحله‌به‌مرحله بین نویسنده و تصویرگر وجود ندارد.
وی تصریح کرد: معمولاً در کشور ما تصویرگری به روش سنتی متداول است به این ترتیب نویسنده متن را به ناشر می‌دهد و ناشر با توجه به ارتباطاتی که دارد، تصویرگری را برای انجام بخش تصویرگری کتاب انتخاب می‌کند. درصورتی‌که راه علمی و امروزی در تکمیل کتاب کودک باید این‌گونه باشد که نویسنده از تصویرگر شناخت کافی داشته باشد.
کاظمی در این بخش، به لزوم همراهی نویسنده و تصویرگر از ابتدا تا انتهای کار تاکید کرد و گفت: این درست نیست که نویسنده بگوید کارش نویسندگی است و تصویرگری و نشر و بقیه کارها را هرکس به تناسب وظیفه خودش انجام خواهد داد. نویسنده باید بر اساس فضا تصویر را در ذهنش بسازد، تصویرگر مناسب برای فضا را کشف کند و بتواند ناشر را قانع کند که تصویرگر مورد نظر او توانمندی و شایستگی تصویرگری کتاب را دارد.
منصور جامشیر در بخشی از این نشست، به استانداردهای تولید یک محصول هنری اشاره کرد و گفت: هر محصول هنری به‌طور اصولی یک تولیدکننده دارد اما متأسفانه در تصویرگری سفارش‌دهنده باید نظر نویسنده، ناشر، مخاطب (کودک)، پدر و مادر و معلم یا مربی کودک را جلب کند.
جامشیر در ادامه افزود: در تصویرگری کتاب کودک و نوجوان پیچیدگی‌ها و دردسرهای زیادی وجود دارد که در هیچ‌یک از دیگر انواع هنری وجود ندارد. تصویرگری تکنیک و مهارت خاصی است که شاید ناشر یا نویسنده به لحاظ علمی در آن تخصص نداشته‌باشند، اما ناشر بنا به دغدغه‌هایی که در مورد فروش دارد ممکن است در کار تصویرگری دخالت کند. نویسنده هم ممکن است گاهی به بحث تخصصی ورود پبدا کند. علاوه بر همه این‌ها تصویرگر مجبور است نظر پدر و مادر و مربی کودک را تأمین کند. چون آن‌ها هستند که کتاب را خریداری و با دیدگاه یک فرد بزرگسال به تصویرها نگاه می‌کنند. در این شرایط مخاطب اصلی کتاب‌های کودک و نوجوان عملاً در رده آخر اهمیت قرار می‌گیرد و تأمین نظر ناشر، نویسنده، مدیر هنری، پدر و مادر کودک و مربی یا معلم او مهم‌تر از نظر کودک به عنوان مخاطب اصلی کتاب قلمداد می‌شود.
وی با بیان اینکه در ایران تصویرگران خوبی داریم که جوایز بین‌المللی تصویرگری کودک را کسب کرده‌اند، بیان کرد: با وجود تصویرگران معدودی که در کشور ما در سطح جهانی کار می‌کنند متأسفانه باید بگویم کلیت بخش تصویرگری در ایران چندان رضایت‌بخش نیس
جامشیری در ادامه با اشاره به توانمندی برقراری ارتباط با مخاطب به‌عنوان مهم‌ترین پارامتر موجود در یک تصویرگر موفق گفت: یادگرفتن هر هنری به لحاظ فنی بعد از گذراندن دوره‌های مختلف به‌راحتی امکان‌پذیر است. آموختن تکنیکال تصویرگری هم با فراگیری دوره‌های گوناگون در این مورد بعد از مدتی انجام می‌شود اما با توجه به اینکه تصویرگر کتاب از دوره کودکی عبور کرده و امروز یک فرد بزرگسال است آنچه یک تصویرگر خوب را از تصویرگر ضعیف متمایز می‌کند توانمندی نگاه و تخیل کودکانه و برقراری ارتباط با مخاطب با بهره‌گیری از اندیشه‌های این گروه سنی است.
وی در پایان، همراهی و هم‌گامی عناصر مختلف در تولید یک اثر برای کودکان را عامل موفقیت یک کتاب دانست و تأکید کرد: تصویرگر، نویسنده، ناشر و مخاطب در صورت برقراری ارتباط می‌توانند یک اثر خوب و جذاب تولید کنند. طرح جلد، یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای ارائه یک کار خوب است و عنوان از همه عوامل گفته‌شده می‌تواند مهم‌تر باشد. چون ضربه اول کتاب به مخاطب برای ترغیب کردنش به خرید کتاب عنوانی است که روی جلد کتاب نقش بسته است. متن خوب، فضاسازی مناسب، تصویر و فضای متناسب با متن و مدیریت یک ناشر مسلط می‌تواند کار را به موفقیت برساند.
