در این گزارش با بخش های خوب نشریه های نشریه قلک شماره ۱۸، نبات کوچولو شماره ۵۲ سروش خردسالان شماره ۴۶ و رشد کودک شماره ۴ از دید گروه بررسی نشریات شورای کتاب کودک آشنا می شوید.
نشریه قلک شماره ۱۸
داستان
عنوان: سه اسب چوبی
نویسنده: شهرام شفیعی
تصویرگر: سام سلماسی
پدر و پسر پس از برگشت از استخر به مغازه ی اسباب بازی فروشی می روند و سه اسب چوبی می خرند. پس از آن به مغازه ی آب میوه فروشی و فروشگاه لباس می روند. پدر برای اینکه پسرک زودتر بزرگ شود چهار شانه تخم مرغ می خرد. پول پدر تمام می شود. طوفان می آید و تخم مرغ ها می شکند. پسر می خواهد به دست شویی برود. زنگ در خانه ای را می زنند. پیرمردی به آن ها اجازه می دهد به دست شویی بروند و پیرمرد با ماشین خود آن ها را به منزل شان می رساند.
داستان تصویری «سه اسب چوبی» برگرفته از داستان های «من و بابام» ماجرای پدر و پسری است که یک روز شاد را با یکدیگر سپری می کنند. متن در قاب های مجزا به توصیف ماجرا می پردازد و تصاویر در صفحه ی روبه روی آن درقاب های شماره گذاری شده داستان را همراهی می کند. داستان برای کودکان پرکشش است و از شنیدن آن لذت خواهند برد. تصاویر گویا هستند و کودک می تواند تصویرخوانی و داستان را بازگو کند.
عنوان: فی فی مثل بستنی قیفی
نویسنده: سید نوید سید علی اکبر
تصویرگر: سارا طبیب زاده
دلفین کوچولو به نام فی فی و زَزی خانم، کنار ساحل با هم آشنا می شوند. ززی مجسمه ساز است و می خواهد کنار ساحل با شن¬ها مجسمه بسازد. فی فی کلی از زَزی خانم سوال های بسیاری درباره ی مجسمه سازی می پرسد و سرانجام پیشنهاد می کند مجسمه ای از پری دریایی بسازد که دلفینی را در آغوش گرفته است.
داستان زبانی ساده و لحنی طنزآمیز و ساختاری منسجم دارد. گفت وگوی بین شخصیت های داستان به جذابیت آن می افزاید. نویسنده از بازی با واج¬ها و صداها برای سرگرم کردن کودک بهره گرفته است و کودک را با کار مجسمه سازی آشنا می کند.تصاویر ساده با فضاسازی مناسب همراه با متن است.
عنوان: تلویزیون جنگلی
نویسنده: علی اکبر زین العابدین
تصویرگر: سلمان طاهری
حوصله جانوران جنگل سررفته است. کاری ندارند که انجام دهند. برای همین همه خواب آلویند. ناگهان ۲ تا خرگوش کوچولو فکری به ذهن شان می رسد و با چند تکه چوب تلویزیون درست می کنند و پشت آن نمایش می دهند. بقیه جانوران به شوق می آیند و آن ها را همراهی می کنند. حالا همه شاد و سرحالند.
داستان تصویری تلویزیون جنگلی در ۲ صفحه، با تصاویری آشکار و رنگ های ملایم و شاد در قاب های مجزا این فرصت را به کودک می دهد تا قصه گویی کند، صدایش را ضبط کند و برای مجله بفرستد و جایزه بگیرد.
شعر
عنوان: مارماری
شاعر: مریم هاشم پور
تصویرگر: هاله مودبیان
شیلنگ آب به هر طرف آب می پاشد. به او هشدار داده می شود که با این کار آب تمام می شود و جایش در انباری خواهد بود.
«مارماری» شعری آهنگین و خیال انگیز است که کودک را به استفاده ی درست از آب راهنمایی می کند و با واژگانی ساده او را با بحران کمبود آب آشنا می کند. تمام جانوران در تصویر در حال گفت و گو با شیلنگ دیده می شوند که افزایش تخیل کودک را به دنبال دارد.
عنوان: بابام کارمند بانکه
شاعر: سعیده موسوی زاده
تصویرگر: مهسا خلیلی پناه
پدر که کارمند بانک است کارش گرفتن و دادن و نگه داری پول است.
کودک به راحتی با شعر آهنگین ارتباط برقرار می کند و با شغل کارمند بانک و کارهای مربوط به او آشنا می شودکه در راستای رویکرد مجله است.
نکته: در جایی از شعر به جای هزار و شصت و هشتاد آمده هزار و هشت و شصتاد.
سرگرمی
عنوان: عصرانه هزارپا – نون فیلی
تصویرگر: ستاره معتضدی
عصرانه هزارپا از موز، انار و کیوی و نون فیلی با نان تست، گوجه فرنگی و خیار تهیه شده است. این نوع عصرانه ها کودک را به خوردن میان وعده های سالم تشویق می کند. تصاویر میوه های فصل و خوراکی های در دسترس به همراه شعر و رعایت سفید خوانی به خوبی با مخاطب ارتباط برقرار می کند. مجله در پایان از مخاطب خواسته از عصرانه دست ساز خود عکس بگیرد و بفرستد.
معرفی کتاب
تصویرگر: فاطمه بدری
در این شماره نشریه به معرفی ۲ کتاب با موضوع های بازی، سرگرمی و خلاقیت تصویری پرداخته است. معرفی کتاب ها با شناسنامه کامل، تصویر روی جلد و خلاصه ای از کتاب است که مخاطب را به تهیه و خواندن آن تشویق می کند.
با کتاب زندگی کنیم
تصویرگر: رافائل بیتنکورت کرئا / برزیل
در این بخش که به تازگی به نشریه افزوده شده است، تصویرهایی با موضوع کتاب و کتابخوانی چاپ می شود تا کودکان را به خواندن کتاب تشویق کند.
تصویر مردی با معلولیت جسمی در قایقی میان اقیانوس کنار نهنگی در حال خواندن کتاب دیده می شود. حتی جانور غول پیکر دریا هم از فرصت استفاده می کند تا با مردی که در قایق نشسته و کتاب می خواند همراه شود و لذت ببرد،تصویری واضح و گویا که کودک را به کتابخوانی تشویق می کند.
هدیه های شما
به تازگی ۲ صفحه از نشریه با عنوان «هدیه های شما» به بخش ارتباط مخاطب با مجله اختصاص یافته است. در این بخش عکس هایی چاپ می شود که خردسالان با عصرانه های جورواجورشان، کاردستی هایشان و گلدان های گیاهانشانگرفته اند و برای نشریه فرستاده اند. خردسالان با مشاهده عکس های خود در نشریه تشویق به خواندن نشریه می شوند و تعلق خاطری نسبت به آن پیدا می کنند. عکس هاباکیفیت مناسب همراه با نام فرستنده چاپ شده است. این بخش به جذب مخاطب و ارتباط بیشتر با مجله می افزاید.
نبات کوچولو شماره ۵۲
داستان
عنوان: پا دراز
نویسنده: محمد رضا شمس
تصویرگر: نیلوفر برومند
پادراز یادش رفته پاهایش را با خود به کنار برکه بیاورد. برای همین روی زمین می خزد. وقتی قورباغه او را می بیند فکر می کند او مار است و دشمن اوست. پادراز به او می گوید که مار نیست و فقط یادش رفته است پاهایش را از خانه بیاورد. قورباغه پاهای پادراز را برایش می آورد ولی پا به فرار می گذارد. در هرحال پادراز دشمن قورباغه است و قورباغه غذای او.
نویسنده با زبانی ساده و گاه آهنگین به طور غیرمستقیم به کودک می آموزد که برخی جانوران پا ندارند و روی زمین می خزند. برخی جانوران هم از جانوران دیگر تغذیه می کنند و برای همین دشمن آن ها محسوب می شوند.
عنوان: هاپوپو و خواب اژدها
هاپوپو با قایق نزد اژدها می رود اما او خواب است و با هیچ صدایی هم بیدار نمی شود. نه با طبل، نه با شیپور، نه با... در پایان هاپوپو چند ساز بادی را به هم می چسباند که بتواند با صدای آن اژدها را بیدار کند.
داستان تصویری با تصاویر زیبا و واضح و با استفاده از رنگ های شاد فرصت قصه گویی را برای کودک فراهم می کند. تقویت بیان و خلاقیت از پیامدهای مثبت تشویق کودکان به قصه گویی است. داستان لحظه های شادی را برای کودک فراهم می کند.
عنوان: یکی بود یکی نبود
نویسنده: لاله جعفری
سوسمار سبزکوچولو می خواهد با کسی آب بازی کند اما با تمساح که نمی شود چون دشمن اوست. ملخ هم که از سوسمار می ترسد چون غذای اوست. پس همان بهتر زیر برگ ها قایم شود و فعلا از آب بازی صرف نظر کند.
داستان به طور غیر مستقیم همراه با تصاویر واضح و مستند کودک را با زندگی سوسمار سبز آشنا می کند. تصاویر به کمک متن آمده و ماندگاری مطالب را در ذهن کودک بیشتر می کند.
شعر
عنوان: سوسماری جون
شاعر: مریم اسلامی
تصویرگر: ساناز کریمی طاری
سوسمار سبز جنگل در جنگل های امریکا، کنار آب زندگی می کند. خوراکش میوه و تخم پرنده ها و دشمنانش مار و تمساح هستند و عجیب این که بر روی آب می تواند راه برود و بدود.
سوسماری جون» شعری آهنگین و روان که کودک به راحتی با آن ارتباط برقرار می کند. افزون بر آن کودک در شعر با محل زندگی، شیوه ی زندگی، خوراک و دشمن سوسمار سبز آشنا می شود.
سرگرمی
عنوان: خوابم نمیاد
کودک با چسباندن عکس جانوران «شب بیدار» و «روز بیدار» با آن¬ها آشنا می شود. تصویر واضح همراه با سفید خوانی و فضا سازی مناسب است. کودک می تواند خود را در آن فضا تصور کند که به تخیل او افزوده می شود. هدفمند بودن و آزادی عمل کودک در انجام آن از ویژگی های مثبت سرگرمی است.
عنوان: دونه دونه برفه
مجله در ۲ صفحه از کودک می خواهد نقاشی کند، سفید خوانی مناسب، داشتن آزادی عمل از نکات مثبت این سرگرمی است.
نکته: بهتر است کودک در انجام سرگرمی خود تصمیم بگیرد چه چیزهایی نقاشی کند.
عنوان: من ورزشکارم
بازی با سایه یکی از سرگرمی های کودک است. در این بازی کودک می آموزد که هر کس سایه مخصوص به خود را دارد . تصویر در فضایی شاد مخاطب را تشویق به بازی می کند و افزایش دقت و تخیل او را به دنبال دارد.
سروش خردسالان شماره ۴۶
داستان
عنوان: مداد من
ترجمه: ریحانه جعفری
کودک با مدادش غیر از کشیدن نقاشی کارهای مختلفی انجام می دهد، کارت عید درست می کند، عروسک بند انگشتی می سازد و داستان می گوید، مداد ها را کنار هم می گذارد و کلمه می سازد، برای خدا نامه می نویسد، به جای میکروفن از آن استفاده می کند و. .
تصاویر ساده، واضح و روشن در قاب های مجزا، هماهنگ با متن های کوتاه دیده می شوند. داستان به کودک خردسال می آموزدکه با مداد، به جز کشیدن نقاشی، کارهای دیگر هم می¬توان انجام داد. در پایان از کودک هم پرسیده می شود « فکر می کنید با مدادتان چه کارهایی می توانید انجام دهید؟» که کودک را به فکر وامی دارد و به خلاقیت او می افزاید. در تصویر مداد بزرگتر از کودک دیده می شود که در راستای عنوان و محور داستان است.
شعر
عنوان: کلاغه و عروسک
شاعر: افسانه شعبان نژاد
تصویرگر: نرگس دلاوری
کلاغ عروسک دختر کوچولو را از توی اتاقش برمی دارد. وقتی می فهمد او غمگین است عروسک را پس می آورد.
شعر آهنگین همراه با خیال پردازی می تواند با آموزش غیر مستقیم به کودک بیاموزد اگر چیزی از دوستی برداریم و او غمگین می شود و بهتر است آن را به او برگردانیم. کاری که معمولا در این گروه سنی کودکان خردسال انجام می دهند.
رشد کودک شماره ۴
داستان
عنوان: یک گوله برف
نویسنده: ارغوان غلامی
خرگوش کوچولو خوابیده بود. آخ ! یک گوله برف روی سرش می افتد. هر جا می رود گوله برف هم او را دنبال می کند. خرگوش ناراحت می شود و به گوله برف می گوید چرا دنبالم می آیی؟ گوله برف از خجالت آب می شود.
داستان «یک گوله برف» با بکار گیری تکرارها، فضایی شاد ایجاد کرده است و می تواند خردسال را به خنده بیندازد و موجب لذت کودک شود. طرح بازی در داستان برای خردسال جالب و گیراست.
نکته: با حذف جمله آخر، پایان داستان بهتر می شد.
عنوان: کوچک یا بزرگ
نویسنده: لاله جعفری
موری یک مورچه کوچولوست. او فکر می¬کند چرا آنقدر کوچک است و هیچ کس او را نمی بیند. مردم گاهی روی آن پا می¬گذارند و اوهو اوهو گریه اش در می آید. کاش موری بزرگ می شد حتی از آدم ها و درخت ها و فیل ها هم بزرگ تر! اون وقت چی می شد؟
نویسنده درداستان «کوچک یا بزرگ» تخیل کودک را به کار می گیرد و کودک خردسال می تواند با یک مورچه هم¬ذات پنداری کند. پرسش پایان داستان خردسال را به فکر وا می دارد.
عنوان: پسر و آینه
نویسنده: منوچهر اکبرلو
تصویرگر: نسیم بهاری
پسرک جلوی آینه می ایستد و حرکت های گوناگون خود را می بیند.
تصویرخوانی پسرک و آینه برای کودکان داستانی آشناست. کودکان با این کار با اعضای بدن خود بیشتر آشنا می شوند و به خودآگاهی می رسند. پایان اعجاب انگیز داستان باعث لذت کودک می شود.
شعر
عنوان:کی بود کی بود؟ گوزنی بود
شاعر: افسانه شعبان نژاد
گوزن شاخ ندارد. به جای شاخ، شاخه های درخت ها را روی سرش می گذارد! پرندگان ها روی شاخ هایش لانه می سازند و سرو صدا می کنند. گوزن شاخه های درخت را از روی سرش بر می داردو از آن جا می رود.
داستان منظوم «کی بود کی بود؟ گوزنی بود» آهنگین و شاد است. تخیل خردسال را به کار می گیرد و با نگاه جدیدش برای خردسال پرسش ایجاد می کند. به دلیل برگشتن آخر داستان به ابتدای آن می¬توان از این شعر به عنوان یک بازی برای خردسالان استفاده کرد.
سرگرمی
عنوان: سنگ ها
طرح و اجرا: طاهره عرفانی
سرگرمی «سنگ ها» کودک را تشویق می کند که با دقت بیشتر اطراف خود را مشاهده کند و از سنگ های بی شکل اشکال مختلف درست و رنگ کند. کاردستی باعث افزایش و رشد خلاقیت کودک می شود و او را به فکر وا می دارد؛ افزون برآن ارتباط کودک با طبیعت را افزایش می دهد. عکس ها، در انجام کاردستی به کودک یاری می رساند.
عنوان: چهار دست و پا
طراح : سپیده حامدی
عکاس: اعظم لاریجانی
در بخش «بازی ورزش» مجله به معرفی ۲ بازی حرکتی پرداخته است. بازی چهار دست و پا بدون نیاز به ابزار قابل اجراست. کودک می تواند به تنهایی بازی را انجام دهد. بهتر بود که زمان اجرای بازی ذکر می شد چون بعد از صرف غذا خم شدن برای کودک مناسب نیست. بازی حرکتی سبب تخلیه انرژی کودک می شود.
عنوان: از روی طناب برید
این بازی، تک نفره و چند نفره قابل اجراست. با استفاده از طناب یا ریسمان کودک می تواندافزون بر تقویت تمرکز، انرژی خود را تخلیه کند.
هر ۲ بازی در محیط های بسته می تواند ساعت ها کودکان را سرگرم کند و چون با حرکت همراه هستند از نظر سلامت فیزیکی نیز مفیدند. عکس ها، در انجام دادن بازی به یاری کودک می آید.
سیستان و بلوچستان
طراح : آمنه شکاری
عکاس : اعظم لاریجانی
نشریه صفحه پشت جلد را به ایران شناسی اختصاص داده است. تصاویر صنایع دستی و نوع پوشش مردم منطقه را نشان می دهد. عکس ها سبب می شود مخاطب به راحتی با آن ارتباط برقرار کند.
