در موزه هنر شهر بُن آلمان برنامههای بسیاری برای تقویت ذوق هنری کودکان برگزارمیشود.
در این برنامهها مربیانی که در رشته تاریخ هنر یا هنر تحصیلات عالی دارند و روشهای پداگوژیک همراهی با کودکان را هم آموزش دیدهاند، با کودکان به شیوههای مختلف، کار میکنند. خانوادهها، مهدکودکها و مدارس از این برنامهها بسیار استقبال میکنند.
در زیر گزارشی از این برنامهها را که توبا صابری برای کتابک تهیه کرده است میخوانید که میتواند الگویی برای مربیان کودک و آموزگاران هنر ایران باشد.
آموزش مفهوم ریاضی «دستهبندی براساس شباهتها و تفاوتها»
تعداد کودکان: حداقل ۱۰ نفر، گروه سنی ۳ تا ۶ سال، یک مربی و دو همراه
آنچه که نیاز دارید:
- یک تابلو نقاشی با موضوع میوه مانند تابلو «یک ظرف میوه روی میز» از آگوست ماکه نقاش آلمانی
- دو عروسک یکی با موهای سفید و دیگری با موهای تیره
- یک عدد ظرف و یک عدد رومیزی یا یک تکه پارچه
- یک سبد میوه و چند عدد سبزیجات مانند فلفل دلمه، هویج و پیاز
- ابزار نقاشی مانند کاغذ، قلممو، رنگ، مدادشمعی، ماژیک و ...
کودکان به همراه مربی و دو دستیار جلو تابلو نقاشی در موزه روی زمین مینشیند و گفت وگو آغاز میشود. مربی ابتدا دو عروسک کوچک را به کودکان نشان میدهد که یکی از آنها مویی سفید دارد و دیگری سیاه و آنها را به عنوان میهمان به کودکان معرفی میکند. و از آنها میپرسد شبیه چه کسی هستند؟
کودکان عروسک با موی سفید را نشان میدهند و میگویند شبیه مادربزرگ است و عروسک با موی سیاه را خواهر مادربزرگ مینامند.
مربی در باره تابلو توضیح کوتاهی میدهد و از کودکان میپرسد که در تابلو چه میبینند. سپس موزی را به کودکان نشان میدهد و از کودکان میپرسد که آیا موزی را در تابلو نقاشی میبینند یا خیر؟ و سپس به ترتیب میوهها را که از قبل آماده کرده است به کودکان نشان میدهد و همان سؤال را میپرسد و همه آنها را در یک بشقاب روی یک پارچه یا رومیزی میگذارد. سپس از کودکان میپرسد که آیا هویج و فلفل دلمه را هم میتوان به عنوان میوه در ظرف میوه قرار داد؟ با آنها چه کار میتوان کرد؟
پس از گفت وگوها و شنیدن نظرات همه کودکان، همه با هم به کارگاه نقاشی میروند و هر یک ظرف میوهای را نقاشی میکنند.
فعالیتی درباره مفهوم هنر
تعداد کودکان: حداقل ۱۰ کودک، گروه سنی ۳ تا ۶ سال، مربی و دو همراه
آنچه که نیاز داریم:
- یک تابلو نقاشی انتزاعی که رنگهای بسیاری در آن استفاده شده باشد
- تلقهای رنگی، چسب کاغذی، تکه پارچههای رنگی
- دوربین عکاسی
- یک کتاب درباره رنگها مانند کتاب روباه قرمز سلام نوشته اریک کارل
در موزه کودکان با مربی و همراه در جلو یک تابلو روی زمین مینشیند، رنگهای بسیاری در تابلو دیده میشود قرمز، سبز، آبی، زرد، بنفش و...
مربی ابتدا تلقهای رنگی را در اختیار کودکان میگذارد و از آنها میخواهد که با آنها تابلوها و اطرافشان را نگاه و تغییر رنگها را مشاهده کنند. سپس مربی درباره رنگهای اصلی و فرعی و ترکیب رنگها توضیح میدهد. و از کودکان میخواهد که تابلو خودشان از رنگهای مختلف درست کنیم، با چسب کاغذی روی زمین مستطیل بزرگی شبیه تابلو به کمک کودکان طراحی میکنند و به کودکان پارچههایی با رنگهای مختلف میدهد. هر کودک پارچهای را هر کجا و به هر شکلی که دوست دارد داخل کادر قرار میدهد. در پایان کادر مستطیل روی زمین واقعاً شبیه یک تابلو رنگی میشود و مربی از آن عکس میگیرد. سپس مربی به کودکان توضیح میدهد که کشیدن تابلو فقط با مداد و قلممو و رنگ نیست، هنر ساختن چیزی با ایده و طرح جدید هم هست و در پایان برای آنها کتابی درباره رنگها را بلندخوانی میکند.
فعالیتی برای آشنایی کودکان با یک حرفه و شغل
تعداد کودکان: حداقل ۱۰ کودک، یک مربی و دو همراه
آنچه که نیاز داریم:
- تابلو بندباز «آگوست ماکه» نقاش آلمانی
- دو پایه چوبی و دو بند
- ابزار نقاشی مانند کاغذ، قلممو، رنگ، مدادشمعی، ماژیک و ...
کودکان همراه مربی رو به روی تابلو نقاشی بندباز آگوست ماکه روی زمین مینشیند. مربی از کودکان درباره تابلو سؤال میکند و از آنها میخواهد که درباره آنچه که در تابلو میبینند صحبت کنند. از آنها درباره رنگهایی که در تابلو استفاده شده است میپرسد و اینکه آیا تا حالا بندباز دیدهاند یا خیر؟
سپس کودکان با کمک مربی و همراه مانند بندباز در تابلو روی دو پایه چوبی کوتاه و ایمن که روی آنها دو طناب وصل شده است و به شکل بند بندبازی است راه میروند و تلاش میکنند تعادلشان را حفظ کنند. در پایان همگی به کارگاه هنر میروند و با الهام از تابلو بندباز نقاشی بکشند.