لالاییهای کودکانه
لالایی های کودکانه آهنگ یا شعری آرامشدهنده است که معمولاً برای کودکان پیش از خواب خوانده میشود. هدف لالایی خواندن، آرامشدادن به کودکان و این که بتوانند راحتتر و زودتر بخوابند. البته در لالايی مفهوم شعر چندان موردنظر نيست، اما در بسياري از آنها مضامين جالبي پيدا میشود که حکايت از درد دلهای مادر يا آرزوها و اميدهای او براي آيندهی فرزندش دارد. در برخي لالايیها حتی روايتهايی ديده میشود. در مناطق مختلف ایران، گوناگونی موسیقی، کلام، نوع صدا و تحریر، مقامها و فراز و فرودها در لالاییها در نتیجه گوناگونی آب و هوا است. برای نمونه، در مناطق کوهستانی یا عشایر مرزنشین، لالایی جنبه حماسی دارد.
به گفتهٔ «کری استمپر» و «میریام وبستر»، واژهٔ «lullaby» (لالایی)، از دو واژهٔ «lulla» و «bye» گرفته شده که در طول تاریخ بشر، هر دوی این واژهها برای آرام کردن کودک، بهکار رفتهاند. این دو واژه در آغاز سده شانزدهم باهم ترکیب شدند و واژهٔ لالایی (lullaby) ساخته شد. لالایی بر آوازی دلالت دارد که برای...
لالا لالا گل آلو
لبای سرخت آلبالو
دو چش داری مثه آهو
دو لپ داری مثه هولو
موهات ابریشم نرمه
دل مادر به تو گرمه
لالا لالا تا تو رو دارم
تو این دنیا چی کم دارم
لالا لالا لالا لالا
لالا کن نو گل بابا
ثریا قزل ایاغ
برگردان لالایی :
برای تو از دل و جانم لالایی میگویم تا وقتی که تو بزرگ شوی و فرمان ببری
برای تو از صبح تا شب لالایی میگویم زیرا تو مانند گلی هستی در کوه ما نشته
آنقدر در گوش را ستت پسر پسر بگویم تا وقتی که برادران خوبت از راه میرسند
لالایی میگویم ای درخت پیر که سمور در تو لانه کرده بچه من کوچک...
لالا، لالا گل چایی
این لالایی زیبا و دلنشین توسط سهیلا تذهیبی و شهلا شجاعدوست گردآوری شده است.
لالا، لالا گل چایی
بابات رفته خونه دایی
لالا،لالا، گل غوره
خونه دایی به ما دوره
لالا،لالا گل نازی
بابات رفته به سربازی
لالا، لالا، گلم باشی
نمیری همدمم باشی
لالا،لالا، گل سنبل
ببین چهچهه زنه...
لالا لالا گل سوری
نکن از مادرت دوری
لالا لالا گل سوسن
سرت بردار لبت بوسم
لالا لالا به جان تو
بمیرن دشمنان تو
لالا لالا خبر داری
تو بابا در سفر داری
لالا لالا حیاتم ده
از اون لبها نباتم ده
لالا...
لالا، لالا کبوتر
نزن در آسمان پر
که میخواهد بخواهد
گلِ زیبای مادر
لالالا بچه آهو
نرو این سو و آن سو
که میخواهد بخوابد
گلِ زیبای مادر
لالا، لالا، لالالا
گلم خوابیده حالا
گلم خوابیده تا باز
بخندد صبحِ فردا
افسانه شعباننژاد از کتاب لالا، لالا، گل شببو
لالا زمستون اومده باز
ببین برف سفید می رقصه با ناز
گل یخ رو تماشا کم تو گلدون
بوی عطرش پیچیده توی ایوون
همه جا پر شده از برف سنگین
که خواب تو شود آروم و رنگین
اگه سرده هوا، جای تو گرمه
توی آغوش مادر، جات نرمه
لالایی گویمت تا صبح فردا
من از رو می برم این برف و سرما
ثریا قزل ایاغ
آلا لالا، گل زیره
بچهم خوابش نمی گیره
آلا لالا، گلم باشی
نمیری در برم باشی
تو سالار سرم باشی
همیشه همدمم باشی
لالا، لالا، گل دستم
ترا گهواره می بستم
که گهوارت طلاکاره
بالا پوشت قلمکاره
گردآورندگان: سهیلا تذهیبی و شهلا شجاع دوست
الالالا، گل آلو،
دوخوشو سیب زرد آلو
الالالا، گلم باشی،
بخوابی بلبلم باشی،
تسلای دلم باشی.
الالالا گلم دخو، گلم بیدار،
گلم هیچ وقت نشه بیمار.
الالالا لالاش می یاد،
صدای کفش آقاش می یاد،
آقاش رفته زن گیره،
کنیز صد تومن گیره.
الالالا تو را دارم، چرا از بی کسی نالم.
الالالا زر در گوش،
ببر بازار مرا...
۱
لالالا گل پونه
گدا امد در خونه
یه نان دادم بدش اومد
دونان دادم خوشش اومد
خودش رفت و سگش اومد
لالالا گل خشخاش
بابا رفته خدا همراش
لالالا گل فندق
مامان رفته سر صندوق
لالالا گل زیره چرا خوابت نمی گیره
بخواب ای نازنین من مامان قربون تو میره
۲
الالالا که لالاتم
اسیر قد و بالاتم
الالالا گل زردم
به...
لالالالا، گلم بودی
عزیز و مونسم بودی
برو لولوی صحرایی
ای بچه م چه می خوایی؟
لالالالا گل نسرین
بیرون رفتن، درو بستین
منو بردین به هندستون
شوهر دادین به کردستون
بیارین تشت و آفتابه
بشورین روی شهرزاده
که شهرزاده خدا داده
لالالالا، گل چایی
لولو! از من چه می خوایی؟
که این بچه پدر داره
که خنجر بر کمر...
لالالا گل نازی،
بابات رفته به سربازی
لالالا گل پسته،
شدم از گریه هات خسته
لالالا گل زیره،
دوخورو ای چشم حیزه
لالالا گل عناب،
شدم از گریه هات بی تاب
لالالا گل جارو،
دخورو ای بچه ی پر رو
*این لالایی از مجموعه لالاییهای کهن سرزمین ما است. با توجه به گذر زمان و تغییرات فرهنگی اگر به واژه ی...
لالالالا، گل آبشن
کاکا رفته چشوم روشن
لالالالا، گل خشخاش
کاکا رفته خدا همراش
لالالالا، گل زیره
بچه ام آروم نمی گیره
گل سرخ منی شاله بمونی
ز عشقت می کنم من باغبونی
تو که تا غنچه ایی بوئی نداری
همین که وا شدی با دیگرونی
لالایت می گم و خوابت نمی آد
بزرگت می کنم یادت نمی آد
عزیز کوچکم...
لالا لالا گل آلو
لبای سرخت آلبالو
دو چش داری مثه آهو
دو لپ داری مثه هولو
موهات ابریشم نرمه
دل مادر به تو گرمه
لالا لالا تا تو رو دارم
تو این دنیا چی کم دارم
لالا لالا لالا لالا
لالا کن نو گل بابا
ثریا قزل ایاغ
برگردان لالایی :
لای لای می گویم که بخوابی
غرق گل سرخ بشوی
لا به لای گلهای سرخ
خواب دنجی پیدا کنی
گردآورنده از اهر: رضا بالاگر
برگردان لالایی : از زبان مادرش :
لای لای پسرم پسرنوجوانم
عبدالباقی خان خیلی تازه سالم
صدای طبل از تهران می آید
همه دارند به جنگ عبدالباقی خان می آیند
پسرم روی پشت اسب کبود است
نیمه شبان دستش روی هفت تیرش است
مادر به قربان این شانه و آن شانه ات بشود
خواهر به قربان ده تیر بغل رانت بشود
خدا پسر...
برگردان لالایی:
تا وقت خوابیدن لالایی گفتم
تا غروب ( هنگام نهان شدن ) ماه منتظر میشوم
عمرم تمام شد
تا تو به ثمر برسی
گردآورنده: علیرضا پور محمد
آنقدر لالایی خواندم تا تو به خواب بروی،
تا زمانی که ماه از دیده پنهان شود صبر می کنم،
تا تو به ثمر برسی عمر من به سر می رسد.
برگردان: لیلا کفاشزاده
برگردان لالایی :
جگر گوشه ام برایت لالایی می گویم
پسرم بگذار ماه درآید بگذار گرگ به شاه گله زند
برایت لالایی خواهم گفت
خوابت نمی آید
می دانم بزرگ شدی رنج من یادت نمی آید
لالایی بگویم برای تو نازنینم
لالایی چشم خروس من گرگ دم من
پسر جونم پستان نمی گیره
سر راه با خستگی می نشینم ...
برگردان لالایی :
پسرم سوار بر پشت خروس است
به ناحیه گرمسیر رو کرد
بگوئید گرمسیر زیاد گرم نکند
پسرم در آن است رنگم را زرد نکند
گردآورنده از پله کبود جلالوند کرمانشاه: روح الله درگاهی
راوی: کهزاد درگاهی
برگردان لالایی :
آسوده بخواب نازنینم
که عرق چین سبزی بر سر داری
در جوار خانواده اش
آلاچیق زیبایی بر پا سازید