خواندن با کودکان کار
کودکانی که به‌دلیل نیاز مالی خانواده ناچار به کار در سنین پایین شده‌اند - در مشاغلی مانند نانوایی، کارگاه، کشاورزی، بازار و... - عموماً زمان آزاد کمی دارند و از آموزش رسمی عقب افتاده‌اند.
در کار با این گروه، ترویج خواندن باید منعطف، زمان‌مند و بر پایه ارتباط انسانی باشد. کتاب‌های کوتاه، داستان‌های تصویری و گفت‌وگو محور، و جلسات مختصر ولی منظم می‌توانند کتاب را به تجربه‌ای لذت‌بخش و نه وظیفه‌ای آموزشی بدل کنند.
مقدمه: صدایی که پناه می‌سازد
برای کودکی که در خیابان کار می‌کند، در مرکز نگهداری زندگی می‌کند یا میان زباله‌ها به دنبال روزی است، جهان مکانی ناامن، غیرقابل پیش‌بینی و مملو از فشارهای روانی است. این کودکان که از ابتدایی‌ترین حمایت‌های اجتماعی و عاطفی محروم‌اند، بیش از هر چیز به «امنیت» و «حس تعلق» نیاز دارند. در چنین شرایطی، فعالیتی ساده اما انسانی چون بلندخوانی می‌تواند به یک کنش مراقبتی و روان‌اجتماعی قدرتمند تبدیل شود.
شنبه, ۱۲ مهر
مقدمه: اهمیت اخلاق در مواجهه با آسیب‌پذیری
ترویج کتابخوانی برای کودکان محروم از حمایت اجتماعی — اعم از کودکان کار، خیابان، ساکن مراکز نگهداری و زباله‌گرد — تنها یک فعالیت فرهنگی نیست، بلکه یک مسئولیت اخلاقی است. این کودکان به دلایل مختلف در موقعیت‌های آسیب‌پذیر قرار دارند و هرگونه مداخله، از جمله مداخله فرهنگی، باید با حساسیت و آگاهی بالا انجام شود. اخلاق حرفه‌ای در این زمینه تضمین می‌کند که فعالیت‌ها نه‌تنها مفید باشند، بلکه به کرامت، امنیت روانی، و هویت کودک احترام بگذارند.
سه شنبه, ۸ مهر
مقدمه: مواجهه با یک واقعیت دردناک
کودکان محروم از حمایت اجتماعی - از کودکان کار و خیابان گرفته تا کودکان در مراکز نگهداری و زباله‌گردها - اغلب با «غیبت والدین» به اشکال مختلف مواجه‌اند: غیبت فیزیکی، عاطفی یا کارکردی. در چنین شرایطی، ادبیات کودک می‌تواند فراتر از سرگرمی، کارکردی روان‌اجتماعی داشته باشد. این مقاله بررسی می‌کند که چگونه داستان‌ها می‌توانند با ایجاد «فضای امن روانی»، عملکردهای اساسی والدین را برای این کودکان شبیه‌سازی کنند.
دوشنبه, ۷ مهر
مقدمه: پنجره‌ای به دنیای دیگر
ادبیات کودک تنها برای سرگرمی یا آموزش رسمی طراحی نشده است؛ بلکه می‌تواند نقش روانی، اجتماعی و فرهنگی مهمی در زندگی کودک ایفا کند. برای کودکانی که در محیطی امن و پرحمایت بزرگ می‌شوند، مفاهیمی چون فقر، تنهایی یا کار کودک ممکن است انتزاعی و دور از ذهن باشد. در مقابل، کودکانی که خود با این چالش‌ها دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، از طریق داستان‌ها می‌توانند تجربه خود را بازشناسی و تأیید کنند. اینجاست که مفهوم ادبیات همدلانه اهمیت می‌یابد.
یکشنبه, ۶ مهر
1. معرفی گروه هدف
تعریف دقیق گروه: کودکانی که به‌منظور تأمین نیازهای خانواده یا بقای خود، ناچار به انجام کار در سنین پایین هستند. این کار ممکن است در خیابان، کارگاه‌ها، بازار، کارخانجات یا حتی در خانه باشد.
موقعیت‌های رایج: خیابان، کارگاه‌ها، فروشندگی، دست‌فروشی، مشاغل خدماتی یا کار در خانه.
چالش‌های اصلی: خستگی جسمی، آسیب روانی، فقدان زمان یا انگیزه برای خواندن، خودپنداره منفی، تجربه طرد اجتماعی.
دوشنبه, ۱۷ شهریور