لالایی‌های کودکانه
لالایی های کودکانه آهنگ یا شعری آرامش‌دهنده است که معمولاً برای کودکان پیش از خواب خوانده میشود. هدف لالایی خواندن، آرامش‌دادن به کودکان و این که بتوانند راحت‌تر و زودتر بخوابند. البته در لالايی مفهوم شعر چندان موردنظر نيست، اما در بسياري از آن‌ها مضامين جالبي پيدا میشود که حکايت از درد دل‌های مادر يا آرزوها و اميد‌های او براي آينده‌ی فرزندش دارد. در برخي لالايی‌ها حتی روايت‌هايی ديده میشود. در مناطق مختلف ایران، گوناگونی موسیقی، کلام، نوع صدا و تحریر، مقام‌ها و فراز و فرودها در لالایی‌ها در نتیجه گوناگونی آب و هوا است. برای نمونه، در مناطق کوهستانی یا عشایر مرزنشین، لالایی جنبه حماسی دارد.
لالالا گل نازی،
بابات رفته به سربازی
لالالا گل پسته،
شدم از گریه هات خسته
دوشنبه, ۲۰ دی
لالالالا، گل آبشن
کاکا رفته چشوم روشن
لالالالا، گل خشخاش
کاکا رفته خدا همراش
دوشنبه, ۱۳ دی
لالا لالا گل آلو
لبای سرخت آلبالو
دو چش داری مثه آهو
دو لپ داری مثه هولو
شنبه, ۲۹ آبان
برگردان لالایی :
لای لای می گویم که بخوابی
غرق گل سرخ بشوی
لا به لای گلهای سرخ
خواب دنجی پیدا کنی
گردآورنده از اهر: رضا بالاگر
دوشنبه, ۲۰ اردیبهشت
برگردان لالایی : از زبان مادرش :
لای لای پسرم پسرنوجوانم
عبدالباقی خان خیلی تازه سالم
صدای طبل از تهران می آید
چهارشنبه, ۱۵ اردیبهشت
برگردان لالایی:
تا وقت خوابیدن لالایی گفتم
تا غروب ( هنگام نهان شدن ) ماه منتظر می‌شوم
یکشنبه, ۱۲ اردیبهشت
برگردان لالایی :
جگر گوشه ام برایت لالایی می گویم
پسرم بگذار ماه درآید بگذار گرگ به شاه گله زند
برایت لالایی خواهم گفت
چهارشنبه, ۱ اردیبهشت
برگردان لالایی :
پسرم سوار بر پشت خروس است
به ناحیه گرمسیر رو کرد
بگوئید گرمسیر زیاد گرم نکند
پسرم در آن است رنگم را زرد نکند
گردآورنده از پله کبود جلالوند کرمانشاه: روح الله درگاهی
راوی: کهزاد درگاهی
شنبه, ۲۸ فروردین
برگردان لالایی :
آسوده بخواب نازنینم
که عرق چین سبزی بر سر داری
در جوار خانواده اش
آلاچیق زیبایی بر پا سازید
چهارشنبه, ۲۵ فروردین
برگردان لالایی :
برایت لالایی می گویم وقت غروب است
گهواره ات را پای درختی می بندم
گهواره ت را پای یک بید می بندم
نمیری و امیدم باشی
لالالالا می گویم تا ماه در بیاید
گلی همرنگ تو از کوه در آید
گوساله گاوکوهی به شیر آید
هر کسی به تو چشم (بد) دارد (= می نگرد) چشمش درآید
لالایی می گویم و خوابت می کنم
علی می گویم و بیدارت می کنم
لالالالا لالایت را قربان شود
یکشنبه, ۲۲ فروردین
برگردان لالایی :
لالالالا (کودکم)را خواب گرفته
دشت و صحرا را آب گرفته
دشمنانش را تب گرفته
لالالالا دردانه من
گریه نکن هنگام غروب است
پدرت دارد گاو می دوشد
مادرت دارد برنج را می شوید
آقا دائی ات مهمان توست
امشب هست و فردا می رود ......
چهارشنبه, ۱۸ فروردین
بیندازم وبگیرم بچه ام را قاطی شکر کنم وقتی که بابایش خانه می آید به استقبالش بفرستم (جلویش را بگیرم ) بچه ام را روی دست نشانش بدهم. برگردان لالایی: به روایت و کوشش: مریم جهازی
بالا بندازم پایین بندازم کوچولوی خودم را شیرین کنم کوچولوی خودم را وقنی باباش بیاد خونه روی دو تا دستام به پیشواز ببرم کوچولوی خودم را برگردان لالایی: لیلا کفاش زاده
یکشنبه, ۱۵ فروردین
برگردان لالایی :
ولم در گرمسیر نقل مکان کرد
هوای سرحد و آب روان کرد
تمام آب سر حد نوش جانش
خودش رفت و مراآ تش به جان کرد
چهارشنبه, ۱۹ اسفند
متن لالایی :
لالالالا می ماه پاره(ماهپاره من )
تورا بستم به گهواره
تی گهواره(گهواره ات) طلاکاره
تی وروندان(بندی است که در گهواره به دورکودک بسته میشود)قلمکاره
بالام(بچه)لالا لالا گل فندق
که بابا نشسته
بر سر صندق
بالام لا لا لا گل چایی
از این بچه چه می خواهی؟
چهارشنبه, ۱۲ اسفند
برگردان لالایی :
لالا لالا گل سرخم ستاره
شیره انگور یا سرکه در پیاله است
دوغ در کاسه یکی ترش یکی هم شیرین شیرین است
نگو که دوغ ود وشاب با هم فرقی ندارد
راوی: زهرا محمدی، از لاهیجان
چهارشنبه, ۵ اسفند
برگردان لالایی :
بخواب لای لای بخواب فرزندم
نور چشم من
هنوز روز نشده است
از دیدنت هنوزسیرنشده ام
بگذار بر روی غنچه شبنم بریزد تا تبدیل به گل شود
بگذار به دیدنت سیر شوم
گردآورنده: از روستای ولی آباد پره سر تالش: محمد شفاهی چروده ( رحیمیان تالش )
شنبه, ۱ اسفند
برگردان لالایی :
پسرم تو را سبز (= بزرگ )کردم مثل توله
توله برگ ریواس است من دلم "نظام"(اسم کودک) خواسته
چشمه در جلوی خانه در جنب و جوش است
این عزیز من "کیوان " است که معامله می کند
گردآورنده از الشتر: کیوان حقی آبی
چهارشنبه, ۲۸ بهمن
برگردان لالایی :
لای لای می گویم که بخوابی
غرق گل سرخ بشوی
لا به لای گلهای سرخ
خواب دنجی پیدا کنی
گردآورنده از اهر: رضا بالا گر
دوشنبه, ۱۴ بهمن
برگردان لالایی :
آسوده بخواب فرزندم
که پدرت را به مکه روانه خوهم کرد
و آنگاه که بر می گردد
سوغات مکه را پخش خواهم کرد
دوشنبه, ۱۴ بهمن
برگردان لالایی:
بچه بچه
بچه خودش به مهمانی می رود
بچه به کجا مهمانی می رود؟
بچه به بابل مهمانی می رود
در بابل چه کسی را دارد؟
دائی جانش هست
بابل را آب برد
(اما)دائی جانش را آب نبرد.
به روایت: ابراهیم رمضانی از روستای کوچک بیشه محله آمل
دوشنبه, ۷ بهمن