"کتاب برای کودکان" به ساختن کتابخانه و اجرای برنامه های سواد آموزی در مقطع پیش دبستانی در سراسر امریکا می پردازد و دسترسی کودکان قشر کم درآمد را به کتاب، تجربه های ارزشمند ادبی و سودهای کتابخوانی فراهم می سازد. این موسسه در سال ۲۰۱۴ برنده جایزه نوآوری در ترویج کتابخوانی امریکا شد.
متن مصاحبه با آماندا هرش پایه گذار این موسسه را در زیر می خوانید:
شما در اساس نامه خود آورده اید: "کتابخانه های ما چیزی فراتر از اتاقی با قفسه های پر از کتاب هستند". چه عاملی کتابخانه های شما را از این قاعده مستثنی می کند و این مسئله چه تاثیری بر کودکان دارد؟
هنگامی که ما در حال بنیان گذاری کتابخانه "کتاب برای کودکان" بودیم، تنها به جاسازی کتاب ها در قفسه ها بسنده نکردیم. چیدمان کتابخانه های ما شامل نقاشی های دیواری از جانوران، حروف الفبا، درختان و مبلمان کودک است. ما مکانی را خلق کرده ایم که تنها جایی برای دسترسی کودک به کتاب های جدید نیست، بلکه مکانی الهام بخش است که کودک یادگیری را با رویاها و تخیلاتش در هم می آمیزد. با فراهم کردن وسایل و موقعیت لازم برای این گونه برنامه های اجرایی، می توان به کتابخانه ها زندگی واقعی بخشید.
چرا امانت دادن کتاب به کودکان به عنوان هدف اصلی این کتابخانه ها در نظر گرفته می شود؟
ما ساختار کتابخانه را برای رسیدن به دو هدف اصلی برنامه مان مناسب می دانیم: نخست این که، هر کودک در این جا امکان دسترسی به کتاب های جدید و بردن آن ها به خانه و سهیم شدن آن کتاب ها را با دیگر اعضای خانواده اش داشته باشد، فرصتی که جای دیگری به آن ها داده نمی شود، به ویژه این که کتاب برای قشر کم درآمد جامعه، کالای لوکس به شمار می آید. هم چنین داشتن یک کتاب جدید در هر هفته، کتابخوانی را در خانواده ترویج، و دیگر اعضای خانواده را نیز در کتابخوانی درگیر می کند. دیگر این که، امانت دهی کتاب، عادت کتابخانه رفتن را به طور دراز مدت پایدار می سازد. بنابراین، هم زمان با رشد کودک، فعالیت های کتابخانه ای او نیز گسترش می یابد و به طور مطمئن تری به کتابخانه، کتاب و یادگیری جذب می شود.
در برنامه شما کتابخوانی تنها محدوده سواد آموزی را در بر نمی گیرد و راهی است برای ورود کودکان به دنیایی بزرگ تر. کتاب ها چگونه می توانند الهام بخش کودکان برای اکتشاف و جست وجو باشند؟
کتاب ها کلید ورود به دنیای جدید هستند. کتاب، نشانگر مکان ها و فرصت هایی تازه برای کودکان و حتی بزرگسالان است، به ویژه برای کودکان خانواده های کم درآمد که امکان کم تری برای سفر و تجربه های نو دارند. کتاب، شما را به سرزمین های دور می برد و شما را با مفاهیم و پدیده های نو مانند انواع مختلف مواد غذایی و گونه های مختلف حمل و نقل آشنا می سازد و واقعیت های بی شماری را در برابر چشمان تان آشکار می کند. کتاب دریچه ای است به سوی تخیلات و تصورات و هنگامی که این دریچه باز می شود، می تواند الهام بخش کودکان برای اکتشاف، جست وجو و یادگیری در دنیای نو باشد.
چه نوع کتاب هایی را در رسیدن به هدف های خود تاثیر گذارتر می دانید؟
ما انواع گوناگونی از کتاب برای کتابخانه های خود انتخاب کرده ایم. چون براین باوریم که هیچ دو کودکی دارای سلیقه ی یکسان نیستند. دارا بودن کتاب های متنوع از این نظر مهم است که همه ی کودکان را درگیر می کند و سبب می شود کتابخوانی برای شان جالب و سرگرم کننده باشد. هم چنین کتاب های کتابخانه های ما بازتاب جوامع گوناگونی هستند که روزانه با آنان سروکار داریم. برای نمونه، در مرکز پیش دبستانی که دارای کودکانی از جمعیت اسپانیایی زبان است، در کتابخانه ما حتما کتاب های دو زبانه اسپانیایی وجود دارند تا این کودکان نیز به راحتی از کتابخانه بهره بگیرند.
برنامه های شما فراتر از برنامه های یک کتابخانه است، سهم والدین در فعالیت های کتابخوانی شما چیست؟
ما معمولا راهنمای خواندن همان کتابی را که کودک به امانت گرفته است، در اختیار والدین می گذاریم. این راهنما دارای خلاصه ی کتاب و پرسش هایی است که والدین را مخاطب قرار می دهد، به طوری که انگار آن ها نیز همراه کودک خود مشغول مطالعه اند. ما هم چنین برنامه های سوادآموزی تفریحی در فعالیت های مربوطه داریم که کتابخوانی را به چیزی فراتر از یادگیری تنها مشتی اطلاعات و مفاهیم تبدیل می کند.
شما در اساس نامه خود نوشته اید: "در قشرهای با درآمد متوسط، نسبت دسترسی کتاب برای هر کودک، یک به سیزده است، در صورتی که در اقشار کم درآمد این نسبت یک به سیصد در هر گروه سنی است." این تفاوت فاحش از چه عواملی ناشی می شود و چه خطرهایی در پی دارد؟
متاسفانه پژوهش ها این آمار ناگوار را تایید می کنند. کتاب های مناسب برای کودکان قشرهای کم در آمد، بسیار دور از دسترس هستند. دسترسی نداشتن به کتاب، آثار دراز مدت جدی در روند یادگیری می گذارد. هنگامی که کودکان پیش دبستانی به کتاب دسترسی ندارند و مهارت های اولیه یادگیری را به طور کامل فرا نمی گیرند، در آغاز ورود به مدرسه، با این چالش روبه رو می شوند که کودکان هم سن شان دارای مهارت های بیش تری نسبت به آن ها هستند، و بیش تر وقت ها نمی توانند به آن ها برسند. این مسئله سبب ایجاد "اثر گلوله برفی" می شود و در نهایت به افزایش هشدار دهنده نرخ ترک تحصیل در دبیرستان و بزهکاری جوانان می انجامد.
درباره ی موسسه کتاب برای کودکا و جایزه نوآوری در ترویج کتابخوانی
ماموریت موسسه کتاب برای کودکان، بالا بردن سطح سواد کودکان با تاکید بر کودکان قشرهای کم درآمد و در بحران است. "کتاب برای کودکان" کتابخانه می سازد، کتاب پخش می کند و اسباب و وسایل سوادآموزی و کسب مهارت های کلیدی را برای کودکان فراهم می سازد تا در زندگی خود به موفقیت های بیش تری دست یابند.
پژوهش ها نشان داده اند که بالا بردن سطح سواد در پیش دبستانی ها باید با محیط غنی از ابزار ضروری همراه باشد. "کتاب برای کودکان" کتاب های پیشنهادی حوزه آموزشی را برای کودکان تامین می کند و این کار را با در دسترس کودک قرار دادن کتاب از راه تاسیس کتابخانه ها و پخش کتاب و امکانات کتابخوانی انجام می دهد. ما تضمین می کنیم که در برنامه ما هر کودک دست کم یک کتاب جدید را در خانه مطالعه کند و دیگر اعضای خانواده خود را نیز در آن سهیم سازد.
" کتاب برای کودکان" در سال ۱۹۸۴ از سوی یک گروه نیویورکی که اعتقاد داشتند کودکانی که دسترسی کافی به کتاب های مناسب خود ندارند، در مرحله ورود به مدرسه دچار ناکامی در آموزش خواهند شد، بنیان نهاده شد.
این کار در آغاز به پروژه غیررسمی گرد آوری و پخش هزار عنوان کتاب به کودکان نیازمند انجامید. میزان این آمار در روزهای تعطیل بالاتر رفت و در سال اول دو هزار عنوان کتاب و در سال دوم به نه هزار عنوان رسید.
لزوم ایجاد موسسه ای که بتواند کتاب های گروه های سنی مناسب کودکان قشرهای کم درآمد و نیازمند را بدون چشم داشت مالی در اختیار آن ها قرار دهد، از سوی، پایه گذاران این موسسه به خوبی درک می شد. از آن پس این موسسه بیش از هفتاد و پنج کتابخانه در چهارده ایالت ساخته است تا در خدمت هزاران کودک نیازمندی باشند که در سراسر کشور زندگی می کنند.
جایزه نوآوری در ترویج کتابخوانی از سال ۲۰۰۹ هر ساله به سازمان یا افرادی اهدا می شود که به شیوه های خلاقانه عشق به خواندن مادام العمر را به وجود می آورند. این جایزه از سوی بنیاد ملی کتاب اهدا می شود. این جایزه هر سال به ۵ برنامه برتر اهدا می شود و شامل ۲۵۰۰ دلار است.
