امروزه بر همگان بخوبی آشکار است که برای کاهش اختلالات تغذیه ای، اسهال، ذات الریه و عفونت در میان نوزادان هیچ چیز موثرتر و مفیدتر از شیر مادر نیست. اما هنوز هم در جهان تنها ۳۷٪ کودکان در شش ماه اول پس از تولد به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می شوند.
اما از این هم هشداردهنده تر این حقیقت است که میزان تغذیه با شیر مادر در برخی نقاط جهان رو به کاهش می رود در حالیکه بازار تولید غذاهای صنعتی کودک به سرعت رو به افزایش است.
امسال در سرتاسر جهان هفته تغذیه با شیر مادر با شعار" حمایت از تغذیه با شیر مادر: همراه با مادران " جشن گرفته می شود. اما جوامع باید این را بدانند که مادران به تنهایی نمی توانند در ارائه بهترین روش تغذیه کودک با شیر خود موفق شوند.
اگرچه نقش مادر در اطمینان از سلامت و بهترین شیوه تغذیه کودک وی مهم و اساسی است اما مهم آنست که بدانیم سلامت و اجرای بهترین شیوه در تغذیه کودکان تنها به دوش مادران و صرفا مسوولیت آنها نیست. در قران کریم، به وضوح می بینیم که خداوند متعال مسوولیت تامین تغذیه کودک با شیر مادر را به عهده پدران گذاشته است.پس به همان نسبت، پدران نیز مسوول اند . مادامیکه مادران به کودکانشان شیر خود را می دهند، باید به طور تمام و کمال از آنها حمایت و مراقبت کنند. قرآن به روشنی تغذیه کودک را بخشی از وظیفه نان آوری مردان آورده است.
تغذیه سالم کودکان یکی از دغدغه های بهداشت عمومی است که طیف وسیعی از تصمیم گیران و مسوولین جامعه در قبال آن مسوول و پاسخگو هستند. مسئولیت کودکی که دچار سوء تغذیه است بر عهده همه جامعه است و هزینه های درمان مشکلات درازمدت ناشی از این تغذیه نامناسب بر همه جامعه تحمیل می شود.
بنابراین جامعه باید نقش مادران را در شیر دهی کودکان شان تحسین نماید. این مادران نه تنها مراقب سلامت کودکان خود هستند بلکه خدمتی والاتر و با ارزش تر نیز به کل جامعه می کنند. به همین دلیل جامعه باید از این مادران به طور تمام و کمال حمایت کند.
دلائل بسیاری وجود دارد که نشان می دهد نقش زنان در جامعه بسیار فراتر از نقش سنتی آنها یعنی فرزندآوری و فرزندپروری است. تعداد رو به رشدی از زنان هم اکنون بخش عمده ای از نیروی کار را در بازار کار تشکیل می دهند. باری که روی دوش زنان شاغل است هر روز سنگین تر می شود و نباید انتظار داشت به تنهایی از عهده همه چیز بر آیند.
اگر مادران برای ساعات طولانی از کودکانشان جدا باشند، تغذیه کافی با شیر مادر نمی تواند تحقق یابد. زنان شاغل برای اینکه بتوانند در محل کار خود به کودکانشان شیر دهند، به تمهیدات ویژه ای نیاز دارند. این شامل همه مادران شاغل در بخشهای دولتی، خصوصی و غیر رسمی می شود. باید فضاهای خصوصی برای تغذیه کودکان با شیر مادر در اماکن عمومی مثل بازار و مراکز خرید، فرودگاه ها و ایستگاه های اتوبوس، مترو و قطار در نظر گرفت. مادری که بیرون خانه است نمی تواند مکانی خصوصی برای تغذیه کودک با شیر خود پیدا کند، پس چاره ای ندارد جز اینکه با شیشه و شیر خشک او را تغذیه کند.
در حالیکه در بسیاری از اماکن عمومی در سطح دنیا فضایی برای سیگار کشیدن در نظر گرفته شده، هیچ اتاق و فضایی برای شیردهی به کودک وجود ندارد.
باید از مادران و نوزادان در مقابل تبلیغات گسترده محصولات و جایگزین های شیر مادر حمایت کرد و " قانون جهانی منع تبلیغات جایگزین های شیر مادر" و قانون ملی ترویج تغذیه با شیرمادر را به طور کامل اجرا کرد.
بر اساس مطالعات اخیر نشان داده شده که وضعیت تغذیه انحصاری کودکان با شیر مادر در ایران پیشرفت خوبی داشته است و یونیسف این پیشرفت را قابل تحسین می داند.
در همین راستا مایلم سه پیشنهاد و تقاضای خاص را خطاب به وزارت بهداشت و درمان و اموزش پزشکی در ایران ارائه کنم:
۱- تقاضا دارم مسوولیت ترویج و ایجاد فضاهای خصوصی برای شیردهی مادران در محل کار و اماکن عمومی مثل مراکز خرید، فرودگاه ها، و پایانه های اتوبوس و قطار را به عهده بگیرید. در ایران بسیاری از مردم برای ساخت مساجد مبلغ مالی و یا زمین اهدا می کنند. مطمئنم بسیاری از همین مردم بخشنده، به تقاضای شما برای ترویج تغذیه با شیر مادر و تامین سلامتی کودکان از طریق ایجاد اتاقهای ویژه تغذیه با شیر مادر در اماکن عمومی پاسخ مثبت می دهند.
۲- به نظر می رسد کارکرد بسیاری از دارو خانه ها را در رابطه با تبلیغات و فروش غذاهای صنعتی کودکان نیاز به بازبینی دارد. می توان گواهی نامه خاصی را تحت عنوان" داروخانه های دوستدار کودک" برای آن دسته از داروخانه ها که از قانون منع تبلیغات جایگزین شیر مادر تبعیت کرده و اصول اخلاقی دیگر را در همین زمینه رعایت می کنند، در نظر بگیرید.
۳- پیشنهاد می شود وضعیت " بیمارستان های دوستدار کودک" را در زمینه اجرای این اصول، طبق استاندارهای جهانی مندرج در گواهینامه های دوستدار کودک به طور دوره ای مورد بازبینی قرار دهید.
من در همین جا به وزارت محترم بهداشت اطمینان می دهم یونیسف همچنان به تعهد خود برای حمایت از این وزارتخانه در ترویج این کار خداپسندانه و انسانی یعنی ترویج و حمایت از تغذیه با شیر مادر و دستیابی به بهترین تغذیه برای همه کودکان در ایران پایبند و وفادار است.
