گروه بررسی نشریات شورای کتاب کودک، گزارش خود را از ارزیابی دو نشریهی اسفندماه ۱۳۹۵ «نبات» و «رشد نوآموز» منتشر کردند.
نشریه نبات ۶۵
عنوان: زیر درخت آلبالو
نویسنده: یگانه مرادی لاکه
تصویرگر: آمنه اربابیون
درخت آلبالو حیاط خانه پیربابا در اصل جهیزیه دخترش بیگم خاتون بود. این دختر هیچ خواستگاری نداشت تا اینکه باد دستمال چوپون قلی را به حیاط خانه پیربابا میاندازد. چوپون قلی وقتی برای گرفتن دستمالش به خانه پیربابا میرود تا چشمش به بیگم میافتد عاشقش میشود. پیربابا از عشق آن دو باخبر میشود و دخترش را به ازدواج او درمیآورد.
نویسنده بر اساس متل «دستمال من زیر درخت آلبالو گم شده» این داستان را به تصویر کشیده است. زبان داستان دارای طنزی لطیف و شعرهای تکرارشونده در لابهلای متن آن را جذاب و آهنگین کرده است. مخاطب از خواندن چنین داستانی لذت میبرد و سرگرم میشود.
خوب است بدانیم:
«متلها، بیان کوتاه و ساده¬ی ماجراهایی است که به دنبال هم میآیند. بیشتر متلها وزن و گاهی قافیه دارند و بعضی از کلمهها و جملهها در آنها تکرار میشوند. متل، کودکان خردسال را سرگرم میکند و به آنها نظم فکری میآموزد و آنها را باتجربههای تازه آشنا میکند. متلهای روزگاران کهن چون لالاییها، سرایندگان شناختهشده ندارند. بعضی از سرایندگان متلهای جدید از متلهای قدیم الهام گرفته و متلهای نو پدید آوردهاند.» (فرهنگنامه کودکان و نوجوانان، جلد ۲، ص ۱۶۵) ماندگاری این متلها در طول تاریخ، آهنگین و بازیگونه بودن آنهاست.
عنوان: خواهران رنگینکمان
نویسنده: محمدرضا شمس
تصویرگر: گلنار ثروتیان
هفت خواهر هستند که هر کدام اسم یکی از رنگهای رنگینکمان را دارد. روزی نامادری آن¬ها به پدرشان میگوید بین او و دخترهایش باید یکی را انتخاب کند. پدر، دخترها را به جنگل میبرد آن¬ها را فریب میدهد و خود به خانه برمیگردد. دخترها در جنگل به قلعهای میرسند که صاحب آن دیو سیاه زنگی است. آنها با زیرکی خواهر کوچک، از دست دیو نجات پیدا میکنند و به شهری میرسند که پادشاه آن هفت پسر دارد. پسرهای پادشاه با هفت خواهر ازدواج میکنند.
خواهران رنگینکمان بازنویسی سادهای از ادبیات کهن است. بنمایه داستان غلبه فکر و تعقل بر سادهلوحی و بیفکری است که همراه با شخصیتپردازیها و صحنهسازیهای ساده اما جذاب ارائه شده است.
خوب است بدانیم:
چنین داستانهایی ریشه در ادبیات سنتی دارد. قصههای سنتی نشانگر مناسبات مشترک و بنمایههای روایی در سراسر جهان است. وقتی در داستانی دختری که مادر خود را از دست داده و نامادری حسود یا پلیدی که با او بدرفتاری میکند اما این دخترک نرمخو و مهربان باقی میماند و در پایان پاداش نیک بودن خود را دریافت میکند. چنین بنمایههایی در ادبیات قومی همهجا وجود دارد.این داستانها از شخصیتپردازی، صحنهپردازی و شیوههای جادوگری گوناگونی برخوردار است و درونمایههای آنها یکی است. (نورتن ص ۲۳۸)
سرگرمی
عنوان: شیرینی پای دکتر اسپنسر
سرکلیشه: کپلک
نشریه با استفاده از بخشهایی از کتاب «قهرمان جهان» نوشته رولد دال به آموزش آشپزی میپردازد. شیوه ارائه به نحوی است که مخاطب را تشویق به درست کردن غذای پیشنهادی مینماید. آسان بودن دستور غذا، تصویرهای کارتونی و ترغیب مخاطب به خواندن داستان، از ویژگیهای این بخش است.
معرفی کتاب
عنوان: سنجاقک
معرفی کتاب این شماره با قسمت کوتاهی از داستان با زبانی ساده و روان آغاز میشود. معرفی شامل شناسنامه کتاب، تصویر روی جلد و شماره تماس انتشارات است. «پندونه ها» با زبان طنز و لحنی شیرین، مخاطب را ترغیب به خواندن کتاب میکند.
گزارش
عنوان: مهمانی شیرین عروسکها
گزارشگر از موزه عروسکهای ملل دیدن کرده و به معرفی آن پرداخته است. شیوه ارائه گزارش به همراه عکسهایی از عروسکها، به نحوی است که مخاطب علاوه بر آشنایی با موزه تشویق به بازدید از آن میشود.
رشد نوآموز شماره ۶
در شماره شش رشد نوآموز، مطلبی همخوان با معیارهای ارزیابی گروه بررسی نشریات کودک و نوجوان برای مطالب برتر دیده نشد.