«پرندهنگری» فعالیتی است که افراد گوناگون در گروههای سنی مختلف را جذب و شیفتهی خود میکند. تماشای پرندگان یا پرندهنگری یعنی دیدن و چشم داشتن تفریحی به پرندگانِ زنده در زیستگاه طبیعیشان. سر به هوا بودن و جستوجوی پرندگان انگیزهای است برای بهتر دیدن دنیای اطراف، دوستی عمیقتر با طبیعت و محیط زیست، مطالعهی بیشتر، گذراندن اوقات فراغت با فعالیتی باکیفیت، تقویت اعتمادبهنفس و استقلال فردی، تمرین کار گروهی و انجام فعالیتی لذتبخش و انرژیبخش.
زمستان امسال به بهانهی انتشار کتاب «به تماشای پرندگان برویم!» توسط کتاب تاک، مجموعه کارگاههای «آشنایی با پرندگان و پرندهنگری» در کتابخانههای انجمن حمایتی آموزشی شکوفان آغاز شد تا پرندهنگری بهعنوان یک فعالیت جذاب به مخاطبان نوجوانان این کتابخانهها معرفی شود. در نخستین جلسه از این مجموعه کارگاهها که 28 دیماه 1402 در کتابخانههای انجمن شکوفان در دو روستای محمودآباد و حاجیآباد در جنوب تهران برگزار شد، 30 نفر از نوجوانان 11 تا 15 سال و 10 نفر از کتابداران و مربیان حضور داشتند و پس از آشنایی بیشتر با پرندگان و فعالیت پرندهنگری، تشویق شدند تا آنها هم سر به هوا شوند!
خرید کتاب به تماشای پرندگان برویم! (دو جلدی)
تسهیلگران این کارگاه صفورا زواران حسینی، کارشناس محیط زیست، از همکاران باسابقهی برنامهی «با من بخوان» و نویسندهی کتاب «به تماشای پرندگان برویم!» و زهرا قیامی، از باشگاه پرندهنگری ایرانیان و تسهیلگر کودک و نوجوان پرندهنگری، بودند و در آغاز کارگاه با بیان برخی از ویژگیهای جالب و شگفتانگیز پرندگان تلاش کردند توجه و علاقهی نوجوانان را به این موضوع جلب کنند.
سپس فعالیت «پرندهنگری» به مخاطبان معرفی شد و کتاب «به تماشای پرندگان برویم!» در اختیار آنان قرار گرفت تا پس از کارگاه به عنوان منبعی ساده اما غنی از آن بهره بگیرند. این کتاب دو جلدی کتابی غیرداستانی و علمی-اطلاعاتی با موضوع پرندهنگری است که در آن 70 گونه از انواع پرندگانی که بیش از پرندگان دیگر در ایران امکان دیدهشدنشان وجود دارد، معرفی شدهاند. در ادامه، تسهیلگران با هدف استفادهی هرچه بهتر از این کتاب، دو فعالیت گروهی را برای درک بهتر بخشهای مختلف کتاب، انواع مطالب ارائهشده، معنای رنگها و نمادهای موجود در آن و... به اجرا درآوردند که نوجوانان را به تکاپو و جستوجو تشویق کرد و فضای پرشوری به کارگاه بخشید.
در پایان، لذت شرکت در این کارگاه با حضور در فضای باز و پرندهنگری بهشکل عملی تکمیل شد!
کتابخانههای «با من بخوان» بر پایهی تجربهی اندوختهشده، در بیش از 10 سال تبدیل به مکانی همتراز رغبت کودکان شدهاند تا کودکان با اشتیاق بارها و بارها به کتابخانه بیایند و در دنیای کتابها غرق شوند. در این بین جذب گروه سنی نوجوان یکی از دغدغههای اصلی کتابداران است. مرور تجربههای کتابخانههای کودک و نوجوان موفق سراسر دنیا نشان میدهد برای جذب نوجوانان لازم است فعالیتهایی طراحی شود که هم به موضوعهای مورد علاقهی نوجوانان بپردازد و هم در آنها فرصتهایی برای نقشآفرینی اجتماعی، تمرین استقلال فردی و توسعهی روابط با همسالان و بزرگسالان، همراه با لذت و تفریح فراهم باشد.
تشکیل «باشگاه پرندهنگری» در کتابخانههای «با من بخوان» فرصتی است تا نوجوانان علاقهمند به پرندگان گرد هم بیایند و در کنار هم و همگام با مربیان و کتابداران بیش از گذشته، همسایگان بالدارشان را بشناسند، به محیطزیست توجه کنند، و به بهانهی این موضوع بسیاری از مهارتهای فردی و اجتماعی خود را توسعه دهند.
کارگاههای «آشنایی با پرندگان و پرندهنگری» در مراکز انجمن شکوفان در جنوب تهران ادامه خواهند داشت و در این فاصله اعضای باشگاه نیز با همراهی کتابداران و مربیان خود به فعالیت عملی و تمرین پرندهنگری خواهند پرداخت. «با من بخوان» امیدوار است با ثبت این تجربه، الگویی برای گسترش و معرفی این فعالیت لذتآفرین و ثمربخش به دیگر کتابخانههای «با من بخوان» در سراسر کشور فراهم کند.
در کتابک بیشتر بخوانید:
پرندهنگری، راهی برای افزایش ارتباط کودکان و طبیعت
دنیای پرندهها و پرندهنگری، گفتوگو با سیدحامد موسوی