امروز، ۲۲ خرداد (۱۲ ژوئن) روز جهانی مبارزه با کارهای سخت و خطرناک برای کودکان است.
انجام کارهای سخت و خطرناک برای کودکان ممنوع است، اما بر اساس آمار سازمان جهانی کار، اکنون نزدیک به ۲۱۵ میلیون کودک کار در جهان وجود دارد. از این میان، ۱۱۵ میلیون کودک به انجام کارهای سخت و خطرناک می پردازند.
هر کاری که سلامتی کودک را به خطر بیاندازد کار خطر ناک شمرده می شود. کاری که ممکن است با انجام آن کودک بیمار و یا زخمی شود یا جان خود را از دست بدهد. متاسفانه بسیاری از آثار انجام کارهای خطرناک برای کودکان، در بزرگسالی خود را نشان می دهد.
کارهای سخت و خطرناک برای کودکان، دامنه گسترده ای را شامل می شود. از کشاورزی، کار در معدن، کارهای ساختمانی، کارهای خدماتی، کار در هتل ها، رستوران ها و کارهای خانگی.
سازمان جهانی کار تخمین می زند که ۴۱ میلیون دختر و ۷۴ میلیون پسر در جهان برای زنده ماندن ناچار به انجام کارهای سخت و خطرناک هستند.
بیشترین شمار کودکان درگیر در کارهای سخت و خطرناک در منطقه آسیا و اقیانوسیه و کشورهای پایین صحرای آفریقا زندگی می کنند. بسیاری از این کودکان در مزرعه ها کار می کنند. آن هم هر روز از هنگام بالا آمدن خورشید تا پس از فرو رفتن آن. کار در مزرعه ها، افزون بر سنگین و دشوار بودن کار، کودکان را در معرض انواع مواد سمی شیمیایی قرار می دهد و نتیجه آن ابتلا به بیماری های سخت است. کشاورزی با ۵۰ درصد بیشترین آمار کار سخت کودکان را به خود اختصاص داده است.
پس از آن، کارهای خانگی و یا خیابانی با ۳۰ درصد قرار دارد. این گونه از کار، برداشتن بارهای سنگین، کار کردن با آتش یا در کنار کوره ها، کار با مواد شیمیایی در خانه و استفاده از چاقوهای تیز را شامل می شود.
آمارها نشان می دهد، دختران بسیار کوچک، بیشترین درگیری را با این نوع از کار دارند. کاری که هم بسیار دشوار و هم بسیار خطرناک است.
۱۱ درصد از کارهای سخت برای کودکان، کار کردن در صنایع است. کار کردن در معدن ها، کارگاه های کوچک صنعتی و کارهای ساختمانی در این گروه قرار می گیرند.
در ایران هم بر اساس آمارهای رسمی، دو و نیم میلیون کودک کار در کشور زندگی می کنند که بسیاری از آن ها به انجام کارهای سخت و خطرناک مجبور هستند. از کار در کارگاه های کوچک صنعتی تا جابجایی بارهای سنگین و کار در مزارع و مسئولیت های خانگی.
بر اساس قوانین ایران، ۲۳ نوع شغل برای نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ ساله ممنوع اعلام شده است. کارهایی مانند جوشکاری و کار با وسايل با ارتعاش بالا سرو کار دارند. بر اساس قانون در ایران، استفاده از کودکان و نوجوانان در حفر قنات، کار در دامداری‌ها، کشتارگاه‌ها، کارگاه‌های قالی‌بافی و زيلوبافی، کوره‌پزخانه‌ها و نانوايی‌ها ممنوع شده است. اما کار کودکان در کارهای خانگی و کارگاه‌های کوچک زير ۱۰ نفر ممنوعيت ندارد.
