تشخص زبانی و لحن در ادبیات کودک!

پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان برای دوازدهمین شماره خود فراخوان داد.

در این شماره از پژوهشنامه به تشخص زبانی و لحن در ادبیات کودک در آثار نویسندگان ایرانی پرداخته خواهد شد. پرسش اصلی این شماره از پژوهشنامه این است که آیا تشخص زبانی در ادبیات کودک فارسی زبان ممکن است؟

در متن فراخوان آمده است:‌ "یکی از عناصری که قابلیت دارد تفاوت ادبیات کودک و ادبیات بزرگ‌سال را نشان دهد، «زبان» است. بحث از زبان در ادبیات کودک، محدود به بحث‌های عام زبان نمی‌شود بلکه مفاهیمی مانند «زبان کودکانه» را نیز شامل می‌شود؛ اما زبان کودکانه چه نوع زبانی است؟ زبانی که کودکان با آن سخن می‌گویند یا زبانی که کودکان آن را می‌فهمند؟ زبانی که کودکان با آن سخن می گویند، آیا ویژگی‌های مشخص و متفاوتی با زبان بزرگ‌سالانه دارد؟ اگر چنین زبانی وجود دارد، آیا تنها یک نوع زبان کودکانه داریم یا انواع زبان‌های کودکانه وجود دارند و حتی می‌توان زبان‌های کودکانه‌ای نیز خلق کرد؟
این پرسش‌ها را می‌توان ادامه داد و بخشی از بحث‌های پیچیده و جدی ادبیات کودک با پاسخگویی به همین سوالات پیش می‌رود. در کنار دیدگاه‌های متفاوت نسبت به زبان در ادبیات کودک، همواره دیدگاهی جدی نیز مطرح است که زبان کودک را زبان ساده و معیاری می‌داند که دایره‌ی لغات آن با توجه به وضعیت موجود کودکان شکل می‌گیرد و ساختارش را دستور رسمی و مدرسه‌ای زبان فارسی شکل می‌دهد. بر این اساس، فرارفتن از زبان رسمی به همان اندازه محل ایراد است که غلتیدن به زبان عامیانه و محاوره‌ای.
سال‌هاست که بحث زبان در ادبیات کودک ایران، حول دوگانه‌ی زبان رسمی/ زبان محاوره است که گروهی این، گروهی آن پسندند و بیش از این که بحثی درگیرد، مخالفت‌ها و موافقت‌های از پیش تعیین شده، گرم کننده‌ی بازار بحث است.
چنین رویکردی در مواجهه با زبان باعث شده که متن‌های نویسندگان مختلف نسبت به هم تشخص نداشته و لحن‌ها یکسان و شبیه به هم باشد. عطف به این دیدگاه‌ها احتمالا برخی از کارشناسان ضرورتی نمی‌بینند که از تشخص زبانی یا لحن در ادبیات کودک و نوجوان سخن بگویند، اما مشکل اینجاست که شباهت زبانی داستان‌ها، به خصوص در گروه‌های سنی پایین باعث شده است که تنوع و تکثر در ادبیات از میان برود و با مجموعه‌هایی شبیه به هم رو به روشویم.
در چنین وضعیتی این شماره از پژوهشنامه را به تشخص زبانی و لحن در ادبیات کودک فارسی زبان اختصاص داده‌ایم.
با توجه به این که منابع درباره‌ی تشخص زبانی و لحن در ادبیات کودک فارسی زبان اندک است، می‌توانیم از موضوعاتی بنیادی‌تر شروع کنیم و بپرسیم: آیا تشخص زبانی در ادبیات کودک فارسی زبان ممکن است؟"

کارشناسان ادبیات کودک می توانند مقاله های خود را حول محورهای پیشنهادی زیر برای پژوهشنامه بفرستند:

  • تشخص زبانی و لحن در داستان‌ کودک و نوجوان فارسی
  • تشخص زبانی و لحن در شعر کودک و نوجوان فارسی
  • تشخص زبانی در ادبیات کودک ایران چگونه به وجود می‌آید؟
  • بررسی موردی آثار یک نویسنده از نظر تشخص زبانی و لحن
  • انتقال تشخص زبانی و لحن در ترجمه به فارسی
  • تاثیر تشخص زبانی و لحن در شخصیت‌پردازی
  • نقش ویراستار در حذف و ایجاد تشخص زبانی و لحن
  • تشخص و لحن در کتاب های تصویری
  • زبان معیار؛ تشخص زبانی و لحن
  • بررسی تطبیقی آثار نویسندگان از نظر لحن و تشخص زبانی
  • تشخص زبانی و لحن در آثار غیرداستانی

نقد ویژه‌ی این شماره پژوهشنامه به «نقی سلیمانی» اختصاص دارد و به آثار این نویسنده می پردازد. علاقمندان می توانند مقاله‌هایی با دیگر موضوع های مطرح در ادبیات کودک را نیز برای پژوهشنامه بفرستند. در این شماره گروه کار‌شناسی لاک‌پشت پرنده، فهرست پیشنهادی خود را از کتاب‌های منتشر شده در زمستان ۱۳۹۲ ارائه خواهد کرد.
 منتقدان و صاحب‌نظران می توانند پیشنهادهای خود را به گروه لاک پشت پرنده ارائه کنند.

پژوهشگران، نویسندگان و کار‌شناسان ادبیات کودک و نوجوان می‌توانند مقاله‌ها و یاداشت‌های خود را تا ٢٠ مرداد ماه ١٣٩٣ برای پژوهشنامه بفرستند.

شیوه تدوین و ارائه مقاله:

  • مطالب باید در نرم افزار ورد تایپ و به یکی از سه طریق پست، تحویل حضوری و یا ایمیل به دفتر فصلنامه ارسال شوند. اگر از مقاله، نسخه‌ی کاغذی ارایه شود، باید سی. دی. مطلب هم همراهش باشد. نسخه‌ی کاغذی باید در اندازه‌ی معمولی و سطر‌هایش با فاصله‌های مناسب و استاندارد و قلمی با فونت ۱۴ باشد.
  • حجم مقاله‌ها نباید بیشتر از ۴۰۰۰ کلمه باشد
  • مطالب ارسالی نباید پیش‌‌تر در جایی منتشر شده باشند. هم‌ چنین مسئولیت صحت استناد‌ها و منابع به عهده‌ی مولف/ مولفان است
  • کلیه‌ی مطالب بررسی خواهند شد و پژوهشنامه در پذیرش و یا رد مطالب و هم‌چنین کوتاه کردن مطالب تصویبی آزاد است.
  • مطالب ارسالی بازگردانده نخواهند شد.
  • بابت مقاله‌های تصویب شده، پس از چاپ، حق‌التألیف یا حق‌الترجمه پرداخت می‌شود
  • مطالب باید بافتی منسجم، مستدل و مستند داشته و با لحنی مناسب و به دور از جدال و بحث‌های شخصی و حاشیه‌ای، دیدگاه‌ها را مطرح و یا نقد کنند.
  • تیترهای اصلی با حروف سیاه، تیترهای فرعی با اعداد و تیترهای فرعی‌تر با الف و ب و ج مشخص شوند.
  • یادداشت‌های تکمیلی که وجودشان در متن ضروری نیست و هم‌چنین معادل‌های خارجی اسم‌ افراد و مکان‌های خاص، با آوردن شماره در متن، به پایان مقاله و بخش پی نوشت منتقل شوند
  • شکل ارجاع به منابع چنین است که در متن، پس از نقل قول (مستقیم یا غیر مستقیم)، این اطلاعات آورده می‌شوند:
  • داخل پرانتز ابتدا نام خانوادگی مولف، سپس گیومه، سپس سال انتشار منبع، سپس دو نقطه و بعد از آن در صورت ضرورت شماره‌ی صفحه. به عنوان مثال:

(احمدی، ۱۳۹۰: ۲۴)

  • در پایان مقاله و پس از بخش «پی‌نوشت»، بخش دیگری با عنوان «منابع» آورده می‌شود که شامل نشانی کامل کلیه‌ی منابع، به ترتیب حروف الفبا و به ترتیب ذیل است:
  • الف. کتاب

نام خانوادگی مولف/ مولفان، نام کوچک مولف/ مولفان (تاریخ انتشار)، عنوان کتاب (با حروف مایل یا ایتالیک)، نام و نام خانوادگی مترجم/ مترجمان (در کتاب‌های ترجمه‌ای) شهر محل انتشار، ناشر، نوبت چاپ

  • ب. مجله

نام خانوادگی مولف/ مولفان، نام کوچک مولف/ مولفان (تاریخ انتشار)، عنوان مقاله (در گیومه)، نام و نام خانوادگی مترجم/ مترجمان (در مقاله‌های ترجمه‌ای) نام مجله (با حروف مایل یا ایتالیک)، دوره‌ی انتشار، شماره، صفحه‌های شروع و پایان مقاله

  • منبع چاپ مقاله‌های ترجمه‌ای در متن اصلی از سوی مترجم قید شود.
  •  شماره‌ی تلفن و‌ ای میل در آغاز یا پایان مقاله نوشته شود
  • هر گونه سپاس‌گزاری در پایان قبل از پی‌نوشت آورده شود.

نشانی پستی:
تهران، خیابان انقلاب، خیابان ۱۲ فروردین، خیابان شهید نظری (غربی) کوچه‌ی جاوید یکم، شماره‌ی ۲، طبقه ی ۳، موسسه‌ی نشر افق، پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان
صندوق پستی:
١٧٨٧ – ١٣١۴۵
تهران، پژوهشنامه‌ ادبیات کودک و نوجوان
نشانی الکترونیکی:
Pazhuheshnameh.a.k@gmail.com

 

Submitted by editor3 on