چند و چون ترجمه ادبیات کودکان و نوجوانان ایران به روایت هوشنگ مرادی کرمانی

۲۷ آبان ماه نشستی با عنوان گزارش یک تجربه: چند و چون ترجمه ادبیات کودکان و نوجوانان ایران با سخنرانی هوشنگ مرادی کرمانی در فرهنگستان ادب فارسی برگزار شد.

در این نشست مرادی کرمانی گزارشی از ترجمه‌های آثار خود را ارائه داد. او با معرفی جایزه ی هانس کریستین اندرسن به آسیب شناسی ترجمه آثار نویسندگان ایرانی و ضرورت تشکیل گروهی از مترجمان فارسی به زبان‌های دیگر و معرفی نویسندگان کودک و نوجوان ایرانی به مجامع بین الملل پرداخت.
هوشنگ مرادی کرمانی گفت که بحث بر این است که ما در حوزه ی کتاب کودک در جاده‌ای یک‌ طرفه در حال حرکتیم که در آن با سرریز کتاب‌های ترجمه‌ شده از کشورهای دیگر مواجهیم و این موضوع از گذشته تاکنون رواج داشته است. محصولاتی که در دیگر کشورها تولید شده است به بچه‌های ما هدیه می‌شود، اما در ازای آن چه داریم؟‌ چرا باید بیشتر کتاب‌های کودک ما، ‌کتاب‌های ترجمه‌ای باشد؟

او با اشاره به ادبیات غنی ایران افزود: جهان تا حدودی با ادبیات کلاسیک ما همچون آثار خیام آشناست؛ زیرا این‌گونه آثار به چند زبان ترجمه شده است، اما باید بدانیم این سفره، جهانی است! سفره‌ای که می‌تواند موقعیت‌ها و موفقیت‌های فکری و اجتماعی را در قالب ادبیات، بدون سیاست‌زدگی و اقتصادزدگی، به جهانیان معرفی کند. برخی عقیده دارند که راهیابی ادبیات معاصر ایران به دیگر کشورها از طریق ترجمه ی ادبیات کودکان و نوجوانان برای بچه‌های دنیا راحت‌تر و ساده‌تر و شدنی‌تر است. آنان به خصوصیت‌های مشترک همه ی بچه‌ها در هر جایی اشاره می‌کنند. سادگی و صداقت و ذهن پاک و مهرشان موجب می‌شود که اگر قصه و شعر و افسانه و مثل و متلی به دلشان بنشیند، بدون قضاوت و پیش‌داوری‌های بیجا بپذیرند و اسیر باورهای سنگین ‌شده ی سیاسی و اقتصادی و اعتقادی آدم‌بزرگ‌ها نشوند.

مرادی کرمانی در ادامه گفت که شخصیت‌هایی که کودکان ما با آن‌ها آشنایند و هر کدام سفیر فرهنگ کشورشان‌اند، کسانی هستند مثل پینوکیو، جودی ابوت و تن‌تن و غیره که ما از طریق لایه‌های داستانی با موقعیت کشورهای آنان آشناییم، اما چرا به‌عنوان مثال حسن کچل و مجید به‌ عنوان سفیران کشور ما به جهان معرفی نشده‌اند.
او با اشاره به اینکه سینمای کودک‌محور موجب توجه نگاه‌های جهانی و انتخاب آثار سینمایی کشور در جشنواره‌های بین‌المللی است گفت: به‌ عنوان نمونه فیلم «خمره» و «خانه ی دوست کجاست؟» در بسیاری از جشنواره‌های بین‌المللی حضور یافته‌اند.

مرادی کرمانی یکی از ایرادهای اساسی ادبیات کودک را سیاست‌زدگی دانست و گفت: اکنون حتی در پیشخوان کتاب‌ فروشی‌های کشور، مجموعه‌ای از افسانه‌های کودکانه را نمی‌بینیم، چه برسد به معرفی شخصیت‌های ایرانی به کودکان دیگر کشورها.

این نشست سی‌ و یکمین نشست ماهانه ی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود که با حضور جمعی از اعضای پیوسته و وابسته ی فرهنگستان مانند دکتر علی‌اشرف صادقی، دکتر محمد دبیرمقدم، استاد ابوالحسن نجفی، دکتر سلیم نیساری، دکتر محمدرضا نصیری، دکتر ژاله آموزگار، دکتر حسین معصومی همدانی، دکتر علی‌رضا انوشیروانی، استاد موسی اسوار، و همچنین جمعی از مدیران و پژوهشگران فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد. در حاشیه ی این نشست نمایشگاهی از آثار هوشنگ مرادی کرمانی و ترجمه‌هایی که به زبان‌های مختلف از کتاب‌های او شده، برپا شده بود.
 

Submitted by editor3 on