نشست دی ماه انجمن حمایت از حقوق کودکان درباره تاثیر آلودگی هوا بر روی کودکان بود. در این نشست کارشناسان درباره آسیب های آلودگی هوای تهران و دیگر شهرهای کشور بر سلامتی کودکان سخن گفتند.
دکتر حسن عشاری، نوروسایکولوژیست و یکی از موسسین انجمن حمایت از حقوق کودکان، یکی از سخنرانان جلسه ماهانه دی ماه انجمن حمایت از حقوق کودکان بود. با توجه به اهمیت این موضوع و مسائل مطرح شده در سخنان این کارشناس، گزارش سخنرانی او را به نقل از سایت انجمن حمایت از حقوق کودکان در کتابک قرار داده ایم که در زیر می خوانید.
او در این نشست، ابتدا به تجربه های کشورهای دیگر در زمینه مبارزه با آلودگی محیط زیست اشاره کرد و گفت: "برای سنجش میزان آلودگی خودروی فولکس واگن، ۱۲ پایان نامه انجام گرفت. یک فولکس را ۲۴ ساعت در یک اتاق روشن کردند و سپس مقدار اکسیژن آن فضا را اندازه گرفتند. آزمایش های زیادی انجام گرفت تا ثابت کردند یک خودروی سالم در یک روز به اندازه ۸۰ سال عمر هر انسان اکسیژن مصرف می کند. شاید پس از این تحقیق بود که بعدها در آلمان کسانی که در هوای سرد و در پیست های اسکی داخل ماشین پارک شده می نشستند و خودرو را برای گرم شدن بخاری آن روش می کردند، جریمه می شدند."
این استاد دانشگاه علوم توانبخشی سپس در خصوص تاثیر آلودگی هوا بر روی سلامتی انسان گفت: "یکی از مهم ترین مشکلات آلودگی هوا تاثیر بر سلامت و به ویژه بر سلامت کودکان است. آلودگی هوا در درجه اول بر سیستم مغزی کودکان تاثیر می گذارد. در حال حاضر وضعیت به گونه ای است که من هر روزه در توانبخشی کودکی بیش فعال را معاینه می کنم ."
وی سپس به تحقیقات صورت گرفته بر روی کودکان به ظاهر بیش فعال اشاره کرد و گفت: "در تحقیقاتی که انجام داده ایم متوجه شده ایم تعداد زیادی از کودکانی که دچار مشکلاتی چون بیش فعالی و نداشتن تمرکز می شوند، در اصل تاثیر هوای هوای آلوده و یا غذاهایی حاوی سرب و مواد رنگی مثل پفک است."
این متخصص نوروسایکولوژی سپس در تقسیم بندی تاثیر آلودگی هوا گفت: "آلودگی دو گونه تاثیر بر مغز می گذارند، تاثیر قابل برگشت و تاثیر غیر قابل برگشت. در زمان جنینی در اکثر موراد عوارض آلودگی هوا غیر قابل برگشت است. ضمن این که کودکان در بسیاری موارد به دلیل کمبود اکسیِِِژن دچار اختلال در توجه، تمرکز، حافظه و حتی سخن گفتن می شوند. این اواخر این اختلال ها تاجایی زیاد شده که گاهی تا حد تشنج پیش می رود."
دکتر حسن عشایری سپس درباره شیوع آلودگی در نقاط مختلف تهران به نتایج یک تحقیق قدیمی تر اشاره کرد و گفت: "در یک کار تحقیقی که انجام شده است، بچه های ساکن تجریش را با کودکان منطقه ۱۹ و با باطری سازها که با سرب سر و کار دارند و همچنین با حروف چین ها مقایسه کرده ایم، به این نتیجه رسیدیم که در تجریش حتا در منطقه های قدیمی هم در خون بچه ها سرب وجود دارد و این موجب حیرت ما شده، چون ما احساس می کردیم که آن جا باید شرایط بهتر باشد، اما به هر حال معلوم شد بادی که از غرب می وزد این سرب موجود در هوا را به همه مناطق می برد."
این موسس انجمن حمایت از حقوق کودکان درباره واکنش های روانی کودکان به آلودگی هوا گفت: "از نظر واکنش های روانی هم این کودکان را بررسی کردیم و دیدیم که آن ها در واکنش ها تاخیر دارند. البته این مساوی با این نیست که فورا دچار افت تحصیلی می شوند اما ثابت شد که به هر حال بی تاثیر نیست. آزمایش ها نشان می دهد حل مساله باعث مصرف بیشتر اکسیِژن می شود، به همین دلیل بچه ها برای فعالیت ذهنی به اکسیژن بیشتری نیاز دارند. اگر اکسیژن کم باشد فعالیت ذهنی زود آسیب می بیند. در سن سی سالگی حجم خون مغز به یک سوم می رسد، اما این نیاز در کودکان بسیار زیاد است. آن ها حتا تا ۱۴۰ برابر اکسیژن نیاز دارند."
این استاد دانشگاه سپس نسبت به افزایش بیماران مبتلا به پارکینسون در تهران هشدار داد و گفت: "ما مریض هایی جوان در تهران داریم که پارکینسون دارند و با وجود جوانی ما تعجب می کنیم که چرا به این زودی به این بیماری که ضعف سیستم عصبی است دچار شده اند." وی سپس تاکید کرد که: "احتمال این که در ۱۰ سال آینده پارکینسون در تهران دوبرابر شود وجود دارد."
او سپس در اثبات تاثیر مستقیم منوکسید کربن بر روی ابتلای جوانان به پارکینسون گفت: "گاهی اتفاق افتاده است برخی قصد پایان زندگی خود با هدایت اگزوز به داخل ماشین داشته اند. تحقیقات نشان می دهد بیشتر جوانانی که قصد خودکشی با گاز داشته اما خوشبختانه نجات یافته اند، تا سه چهار سال بعد صد در صد به پارکینسون دچار می شوند. از همه جوان های مبتلا به پارکینسون هم که می پرسیم متوجه می شویم که در جایی در معرض مونوکسید کربن بوده اند."
دکتر عشایری سپس اختلالات روانی، اختلال در خلاقیت و نیز ناتوانی در حل مساله را از دیگر عوارض آلودگی هوا بر شمرد و افزود در اثر آلودگی هوا مغز اجتماعی بیشتر از بخش های دیگر مغز آسیب می بیند و در نتیجه افراد از نظر اجتماعی دچار مشکل می شوند."
دکتر عشایری سپس درباره تولید و مصرف بنزین غیر استاندارد در کشور ابراز نگرانی کرد و گفت: "حتی با ماسک هم نمی شود از ورود ذرات مضر به داخل ریه جلوگیری کرد. پس مشکل تنها مونوکسید کربن نیست، بنزین های که در ایران استفاده می شود استاندارد نیست، مواد مضری که بنزین ها دارند از داخل برونش جذب مویرگ ها می شوند و به دیواره رگ ها آسیب می رساند."
این استاد دانشگاه علوم توانبخشی در پایان گفت: "آلودگی صوتی و آلودگی های بصری را هم باید به آلودگی هوا اضافه کنیم. پس می بینیم محیط به شدت برای کودکان آسیب رسان است. همه جا تنگ است ما فضا نداریم، ما می خواهیم فضا هارمونی داشته باشد و بچه ها از این نظرها دچار فقر هستند. یادمان نرود حتی در برج ها هم هوا آلوده است."