یونیسف، یا صندوق کودکان سازمان ملل متحد یکی ازآژانس های سازمان ملل متحد است که برای تحقق حقوق کودکان وکمک به بهبود وضعیت زندگی آنان در سرتاسر جهان فعالیت می کند. این صندوق درسپتامبر سال ۱۹۴۶ میلادی (شهریورماه ۱۳۲۵) با هدف تأمین نیازهای فوری کودکان اروپا در سال های پس از جنگ جهانی دوم، از سوی سازمان ملل متحد بنیان گذازی شد.
در سال ۱۹۵۳، یونیسف یکی از ارکان دایمی سازمان ملل شد و نام آن از "صندوق بین المللی اضطراری کودکان سازمان ملل" به نام کنونی تغییر یافت. دفتر مرکزی یونیسف در نیویورک است.
یونیسف که خط مشی خود را از پیمان نامه جهانی حقوق کودک می گیرد متعهد است که بقا، حمایت و رشد و تکامل کودکان را در سطح جهان حفظ کرده و اولویت های توسعه و اصول اخلاقی کار با کودکان را در کشورها پیاده کند. راهنمای یونیسف «پیمان نامه حقوق کودک» است و یونیسف تلاش می کند تا حقوق کودکان را به عنوان اصول اخلاقی پایدار و معیارهای بین المللی رفتار با کودک برقرار سازد. یونیسف طی ۶۳ سال فعالیت خود به دولت ها و جوامع کمک کرد تا جهان را به مکان مناسب تری برای کودکان تبدیل کنند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد، یونیسف را موظف کرده است تا با ترویج و پشتیبانی از حقوق کودکان و زنان، به مناسب ترین مراقبت ممکن از کودکان، تندرستی و آموزش آن ها بپردازد.
امروز یونیسف در بیش از ۱۵۵ کشور جهان فعال است و به احقاق حقوق کودکان در زمینه بقا، رشد و تکامل و حمایت کمک می کند.
یونیسف در ایران
یونیسف و دولت ایران از سال۱۹۶۳ میلادی (۱۳۴۲ شمسی) برنامه های مشترکی به نفع کودکان اجرا کرد ه اند. در ابتدا، برنامه های یونیسف بر روی مسائل سلامت و تغذیه متمرکز بود اما در سال های بعد، دامنه فعالیت ها به آموزش دختران، توانمندسازی زنان برای فعال تر بودن در جامعه، اطلاع رسانی راجع به اچ آی وی / ایدز برای افراد در معرض خطر و ترویج قوانین حامی حقوق کودک گسترش یافت.
ایران در سال ۱۳۶۳، به پیمان نامه حقوق کودک پیوست و یونیسف همکاری دوباره خود را با ایران درسال ۱۳۷۳، آغاز کرد. بین سال های ۱۳۶۳و ۱۳۶۷، یونیسف در مجموع به پشتیبانی از برنامه های بهداشتی مانند ترویج تغذیه با شیر مادر، واکسیناسیون و مبارزه با بیماری های اسهالی کودکان پرداخت. طی سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱، این همکاری ها در زمینه های دیگری مانند تقویت و گسترش شبکه بهداشتی درمانی کشور و همچنین برنامه های سلامت مادران، تغذیه، مبارزه با کمبود ریز مغذی ها و عفونت های حاد تنفسی گسترش یافت.
برنامه جدید کشوری یونیسف با دولت جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۵ آغاز و تا سال ۲۰۰۹ ادامه خواهد یافت. این برنامه پنج ساله بر حوزه های زیر متمرکز خواهد بود:
- رشد و تکامل همه جانبه کودکان خردسال
- آموزش دختران و توانمندسازی زنان
- اچ آی وی/ ایدز و خدمات دوستدار نوجوانان
- حمایت از کودکان
- نظارت بر اجرای پیمان نامه جهانی حقوق کودک
یونیسف توجه خود را به سه استان که بیشترین نیاز را دارند، متمرکز کرده است. این سه استان، هرمزگان، آذربایجان غربی و سیستان‌وبلوچستان است.
بودجه یونیسف کاملا به وسیله مشارکت داوطلبانه افراد، موسسات، دولت ها و بخش خصوصی تامین می شود. دفاتر کمک های مالی یونیسف، سازمان های غیردولتی هستند که در ۳۶ کشور توسعه یافته مستقر بوده و در راستای ترویج حقوق کودک، جمع آوری کمک های مالی و ارائه خدمات به دیگر دفاتر یونیسف در جهان فعالیت می کنند. زمانی که در دهه ۱۹۵۰ میلادی کارت های تبریک یونیسف به بازار آمدند، به سرعت به منبع اصلی درآمدزایی برای یونیسف تبدیل شدند .
یونیسف ایران برای پیشبرد رسالت خود با کمپانی های بین المللی و شرکت های بزرگ و کوچک ایرانی نیز مشارکت می کند . یونیسف به دنبال شراکت هایی است که بخش خصوصی را به نفع کودکان جهان بسیج می نماید. افزایش علاقمندی به مشارکت اجتماعی در بخش خصوصی به یونیسف امکان داد که طرح های مشارکتی موفقی را اجرا کند. این مشارکت منجر به جلب حمایت قابل توجه کمپانی ها و اجرای طرح های جهانی، منطقه ای و محلی و برنامه های مشارکت کارمندان برای کمک به اهداف اجتماعی یونیسف شده است.
در ایران شرکت های بزرگی چون : صنایع غذایی بهروز، آب معدنی دماوند، شرکت پاکشو، شرکت تک ماکارون، شرکت گلستان و سامسونگ حامی یونیسف بوده اند. این شرکت ها حمایت قابل توجهی از یونیسف در زمینه های مختلف از جمله آموزش، سلامت و تغذیه کودکان در استان های محروم ایران داشته اند.
نگاهی به فعالیت های یونیسف :
- ۱۹۴۶
غذا برای اروپا:
پس از جنگ دوم جهانی، کودکان اروپایی گرفتار قحطی و بیماری شدند. یونیسف در سال ۱۹۴۶ ایجاد شد تا به این کودکان غذا، لباس و خدمات درمانی برساند.
- ۱۹۵۳
یونیسف یکی از ارکان دایمی سازمان ملل شد:
مجمع عمومی سازمان ملل، اختیارات یونیسف را افزایش داد. یونیسف، مبارزه با تب نوبه را (که میلیون ها کودک به آن دچار بودند و با پنیسلین قابل درمان بود) با موفقیت آغاز کرد.
- ۱۹۵۴
دنی کی:
دنی کی، بازیگر کمدین سینما "سفیر منطقه ای یونیسف" شد. فیلم او را که "بچه های تکلیف" نام داشت و فعالیت های یونیسف در آسیا را نشان می داد، بیش از صد میلیون نفر تماشا کردند.
- ۱۹۵۹
اعلامیه ی حقوق کودک:
مجمع عمومی سازمان ملل، اعلامیه ی حقوق کودک را تصویب کرد که در آن حقوق کودکان در زمینه ی امنیت، آموزش، خدمات درمانی، مسکن و غذا تعریف شده است.
- ۱۹۶۱
تحصیلات:
پس از یک دهه تمرکز بر موضوع سلامت کودکان، یونیسف دامنه ی وظایف خود را گسترش داد تا بتواند به تمام نیازهای کودکان توجه کند. این مرحله با رسیدگی به آموزش و پشتیبانی از آموزش معلمان و تجهیزات کلاس های درس در کشورهای تازه استقلال یافته آغاز شد.
- ۱۹۶۵
جایزه ی نوبل صلح:
جایزه ی نوبل صلح سال ۱۹۶۵ به خاطر "گسترش برادری در میان ملت ها" به یونیسف داده شد.
- ۱۹۷۶
سال جهانی کودک:
با برگزاری مراسم جشن جهانی، مردم و سازمان ها تعهد خود به حقوق کودک را نشان دادند.
- ۱۹۸۱
دستور العمل شیر مادر تائید شد:
مجمع جهانی سلامت، دستور العمل جهانی"بازاریابی شیر مادر"را پذیرفت تا استفاده از شیر مادر را تشویق کند و میزان تهدید سلامتی نوزادان را کاهش دهد.
- ۱۹۸۲
بقای کودکان و انقلاب توسعه:
یونیسف، تلاش همه جانبه ای را برای مراقبت از میلیون ها کودک (درهر سال) آغاز کرد. این جنبش بر چهار روش ساده و کم هزینه استوار است: نظارت بر رشد، درمان کم آبی بدن با آب نوشیدنی، شیر مادر و واکسیناسیون.
- ۱۹۸۷
راهنمای مطالعات یونیسف:
پژوهش یونیسف درباره ی "سازگاری با چهره ی انسانی" بحثی جهانی در زمینه ی چگونگی حفاظت از کودکان و زنان در برابر پیامدهای وخیم تغییرات اقتصادی و کاهش بدهی های ملی در کشورهای فقیر بر انگیخت.
- ۱۹۸۹
پیمان نامه ی حقوق کودکان:
مجمع عمومی سازمان ملل متحد، این پیمان نامه را که از سال ۱۹۹۰ به اجرا در آمد، تصویب کرد. این پیمان نامه، از جمله معدود معاهدات طول تاریخ است که به این گستردگی وسرعت از سوی دولت هاپذیرفته شد.
- ۱۹۹۰
نشست جهانی برای کودکان:
نشست بی سابقه ی سران دولت ها و ملت ها در سازمان ملل، برنامه ای ۱۰ ساله برای سلامت، تغذیه و آموزش کودکان تنظیم کرد.
- ۱۹۹۶
کودکان و جنگ:
تاثیر جنگ بر کودکان در گزارشی با عنوان"اثرات نبرد مسلحانه بر کودکان" که با پشتیبانی یونیسف تهیه شد و با توجه جدی کارشناسان روبه رو شد.
- ۱۹۹۸
شورای امنیت سازمان ملل موضوع کودکان و جنگ را مورد بحث قرار داد:
نخستین بحث عمومی این شورا درباره ی موضوع کودکان و جنگ، نشانگر افزایش توجه جهانی به تاثیر جنگ بر کودکان بود.
- ۲۰۰۱
برگزاری حرکت "به خاطر کودکان بگو آری":
"جنبش جهانی برای کودکان" با به حرکت در آوردن شهروندان هر ملت برای تغییر دنیای کودکان آغاز شد. حرکت"به خاطر کودکان بگو آری" پایه ی این جنبش است تا همراه با میلیون ها کودک و بزرگسال در سراسر دنیا، پشتیبانی از اقدامات مهم برای پیشرفت زندگی کودکان را به عهده بگیرد.
- ۲۰۰۲
نشست ویژه ی کودکان:
مجلس نمادین ویژه ی مجمع عمومی سازمان ملل برای بررسی پیشرفت های بعد از نشست جهانی کودک در سال ۱۹۹۰، و باز توانی اقدامات مربوط به کودکان بر گزار شد. این اولین نشست منحصر به کودکان بود که کودکان خود نمایندگان رسمی آن بودند.
یونیسف ایران ©