اسدالله شعبانی، شاعر کودک در نخستین همایش اقتصاد نشر کودک گفت: در قلمرو آموزش کودکان بیشتر به آمار فکر می‌کنیم. آیا صرفا کتاب‌های درسی باید بر این مبنا باشد و فقط آمار تولید را بالا ببرد؟ مجید عمیق هم در این همایش گفت: نقدی وجود ندارد تا کتاب‌های بازاری را از دکه‌ها و سوپرمارکت‌ها بردارد و عرصه را برای جمع‌آوری افراد سودجو تنگ کند. در واقع بین ناشران و آموزش و پرورش گسست وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) شعبانی گفت: دخالت‌هایی که تا کنون در حوزه کتاب شاهدشان بوده ایم، سیاست‌هایی غلط است. این سیاست ها سبب شده مشکلاتی در حوزه نشر ایجاد شود و اقبال نسبت به کتاب، میزان انتشار و شمارگان کتاب کاهش یابد. از سوی دیگر ،کتاب‌های بد و بی‌خواننده به شکل فزاینده ای تولید شده است.
این شاعر و نویسنده کودک و نوجوان ادامه داد: ما همیشه در تولید کتاب بد، معمولاً به دنبال مقصر می‌گردیم، در صورتی که هر عاملی می‌تواند عوامل دیگر را به وجود آورد.
وی افزود: ما در حوزه محتوا دو نوع کتاب داریم، نخست کتاب‌هایی که به آموزش صرف توجه می‌کنند و توسط آموزش و پرورش تولید می‌شوند و دوم کتاب‌های پرورشی و هنری و ادبی که به اوقات فراغت دانش‌آموزان توجه دارند. عملاً در حوزه آموزشی کمتر آسیب دیده‌ایم اما در حوزه پرورشی خلا بسیاری در تولید کتاب‌های ذوقی و هنری و ادبی داریم.
شعبانی گفت: در حال حاضر انتشارات کانون پرورش فکری با آموزش و پرورش فرقی نمی‌کند و کتاب‌هایی که تولید می‌کند تنها به یاد دادن و انباشت معلومات توجه دارد. در هر دو عرصه کتاب بد زیاد داریم و کمتر کتاب خوب تولید می‌شود. معمولا در قلمرو آموزش کودکان هم بیشتر به آمار فکر می‌کنیم. آیا صرفا کتاب‌های درسی باید بر این مبنا باشد و فقط آمار تولید را بالا ببرد؟
وی ادامه داد: ما اکنون با کیفیت پایین تصویرگری، محتوایی و کیفیتی در کتاب‌های تولید شده مواجهیم و در این خصوص ۴ عامل درهم تنیده تاثیرگذار بوده است که عبارتند از کاهش شمارگان کتاب، افزایش هزینه چاپ نخست کتاب‌ها، کم‌شدن مخاطبان و توزیع بد که همگی مشکلات اصلی دراه اعتلای اقتصاد نشر هستند.
شعبانی گفت: پیشنهاد می‌کنم دولت در حوزه چاپ کتاب‌ها یا دخالت نکند یا اگر دخالت دارد سعی کند با ارایه راه‌کارهایی مشکل توزیع را حل کند. الان کتاب‌های دولتی در تیراژ بالا توزیع می‌شوند در حالی که برخی از ناشران که کتاب‌های خوبی تولید می‌کنند برای توزیع کتاب‌هایشان مشکل دارند. همچنین دولت باید کتاب‌های برگزیده جشنواره‌ها را به مراکز فرهنگی ببرد. از طرفی باید از مولفان و تصویرگران کتاب‌های کودک و نوجوان حمایت کند.
شعبانی تصریح کرد: ما در جامعه هم به کتاب‌های آموزشی نیاز داریم و هم به کتاب‌های پرورشی و در هر دو عرصه باید به دو نکته کیفیت خوب و محتوای مناسب کتاب‌ها توجه کنیم.
۹۰ درصد کتاب‌های علمی مشکل دارند
مجید عمیق مترجم کتاب‌های کودک و نوجوانان در ادامه همایش اقتصاد نشر کودک گفت: وقتی پدیدآورندگان منافع شخصی خود را بر کودکان و نوجوانان ترجیح می‌دهند کتاب را به بیراهه می‌برند. تا وقتی جایگاه نقد در این مملکت نازل است ما نمی‌توانیم به جایی برسیم. نقد می‌تواند بسیاری از مشکلات ما را حل کند.
وی افزود: نقدی وجود ندارد تا کتاب‌های بازاری را از دکه‌ها و سوپرمارکت‌ها بردارد و عرصه را برای جمع‌آوری افراد سودجو تنگ کند. در واقع بین ناشرین و آموزش و پرورش گسست وجود دارد.
وی افزود: الان در مدارس آبدارچی‌ها به بچه‌ها کتاب معرفی می‌کنند و به آنها کتاب می‌دهند و همین امر سبب می‌شود بچه‌ها کتاب گریز شوند و به این کالا به عنوان کالایی نازل نگاه کنند. معلمان در مدارس کتاب‌های برگزیده را به بچه‌ها معرفی نمی‌کنند و در جلسات اولیا و مربیان کتاب‌های برگزیده به خانواده‌ها نیز معرفی نمی‌شوند.
عمیق گفت: ٩٠ درصد کتاب‌های علمی مشکل دارند چون ناشر نمی‌خواهد پول بیشتری به یک ویراستار علمی و حرفه‌ای بدهد و سعی می‌کند کتاب را با همان ویراستاران تازه‌کار منتشر کند. در تالیف کتاب‌های علمی باید جهانی فکر کنیم. حوزه علوم و فنون مرز نمی‌شناسد و ما می‌توانیم در بعضی از حوزه‌ها تالیف داشته باشیم و در برخی دیگر ترجمه.
وی افزود: ما باید تلاش کنیم در دنیای کتاب، حرفی برای گفتن داشته باشیم. باید تلاش کنیم درکنار صدور فرش، زعفران و پسته که در جهان با نام ایران شناخته می‌شود حوزه کتاب را هم اضافه کنیم. ما می توانیم در بعضی از حوزه‌ها، در جهان کتاب، حرفی برای گفتن داشته باشیم و سایر کشورها در آن حوزه‌ها کتاب‌های ما را خریداری کنند.
