بازی عمو زنجیرباف نوعی بازی جمعی برای کودکان و یکی از بازیهای بومی و محلی منطقه کازرون است. این بازی آنقدر معروف است که تقریباً کودکان در همه جای ایران این بازی را انجام میدهند. بازی بسیار شبیه به نمایشهای آیینی است. داستان و روایت عمو زنجیر باف روایتی از نوع بدون راوی است.
نمادهای بازی
عمو زنجیرباف: همان عمو نوروز ایزد بهار است. او کسی است که زنجیرهای بهار و زمستان را از دستها باز میکند و پشت پشت کوه سیاه به آنجایی که جایگاه دیوان است میاندازد.
کودک: که در این بازی حضور دارد ولی ضمیر یا نامی بخود نگرفته است.
بابا: بابا نماد بهار است چون با خود فراوانی و زندگی میآورد.
صدای جانوران: نشانه و نمادی از بیداری موجودات است.
شعر بازی
- عمو زنجیر باف؟
بعله
- زنجیر منو بافتی؟
بعله
- پشت کوه انداختی؟
بعله
- بابا آمده
چی چی آورده؟
- نخود و کشمش
با صدای چی؟
- با صدای سگ*
واق واق واق واق*
نکته*: در این شعر به جای سگ میتوان اسم هر حیوانی مانند: گاو، گنجشک و ... را آورد که به طبع آن صدای حیوان هم باید تغییر کند.
روش بازی
ابتدا دو نفر که از لحاظ جسمانی و قد و وزن یکسان و قدری از بقیه بچهها بزرگتر باشند انتخاب میشوند. یکی از آندو به عنوان سرگروه و دیگری نقش عموزنجیرباف را دارد. این دو بازیکن به دو سر رشته و زنجیری که سایر بازیکنان با قلاب کردن دستها با یکدیگر درست کردهاند پیوسته و کمانی دایرهوار تشکیل میدهند.
سپس عمو زنجیرباف نام حیوانی را بر زبان میآورد، سرگروه همراه با سایر بازیکنان، صدای حیوان مورد نظر را درآورده و به راه میافتند و از زیر دستهای به هم داده ی عمو زنجیرباف و نفر دوم می گذرند، به جز همان نفر دوم که به صورت کت بسته، پشت به بچه ها قرار می گیرد.
سرگروه دوباره شعر را شروع می کند و عمو زنجیرباف با نام حیوانی آن را تمام می کند و آنها از زیر دست هم عبور می دهد، در نتیجه نفر سوم نیز دستهایش پیچ خورده و پشت به بچهها قرار می گیرد.
خلاصه این بازی را تا جایی انجام می دهند که همهی بچه ها غیر از سرگروه و عمو زنجیرباف، کت بسته و پشت و رو شوند و یا به عبارتی زنجیر شوند.
حال سرگروه از یک طرف و عمو زنجیرباف از طرف دیگر، با کشیدن بچه ها سعی می کنند که زنجیر را پاره کنند اما بچه ها با محکم گرفتن دستهای یکدیگر مقاومت می کنند... تا اینکه بالاخره زنجیر از یک جایی پاره می شود. دو بازیکن که دستهایشان از یکدیگر باز شده جریمه می شوند و بایستی هر کاری که از سوی سایر بازیکنان به آنها محول می شود، انجام دهند. مثلاً یک دور حیاط مدرسه را بدوند.