ارتباط کتابخانه با خانواده‌ها: فرصت‌ها و چالش‌ها

در ششمین نشست مجازی ماهانه کتابداران با من بخوان چه گذشت؟

ششمین نشست مجازی کتابدارانِ «با من بخوان»، چهارشنبه 19 خرداد 1400 برگزار شد. موضوع این نشست ارتباط کتابخانه و خانواده‌ها بود. در این جلسه‌ی آنلاین که کتابداران، ترویجگران کتاب و مربیان بلندخوانی از مناطق مختلف کشور در آن حضور داشتند درباره‌ی روش‌های بهبود و گسترش ارتباط با خانواده‌ها در کتابخانه‌های «با من بخوان» گفت‌وگو و تبادل نظر شد. مهمان این نشست زهره قایینی، سرپرست موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و برنامه «با من بخوان»، بود.

گزارش این نشست یک ساعت و نیمه را در ادامه می‌خوانید.

زهره قایینی صحبت‌های خود را با تاکید بر اهمیت نقش خانواده در زبان‌آموزی کودکان آغاز کرد: «از سال‌ها پیش، نقش خانواده در زبان‌آموزی کودکان در کشورهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است. منظور از زبان‌آموزی فقط گفت‌وگوی روزانه نیست، بلکه مهارت‌های زبانی، تعداد واژه‌هایی که کودک می‌آموزد و بیان خواسته‌های خود با جملات رسا و معنادار و... است. در واقع خانواده نخستین آموزگار کودک است.» در ادامه این کارشناس ادبیات کودک درباره‌ی نقش خانواده‌ها در آموزش کودکان بیش‌تر توضیح داد: «امروزه پژوهش‌ها نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری بر توانمندسازی خانواده بیش‌تر از سرمایه‌گذاری در مدرسه می‌تواند تاثیرگذار باشد و آثار ماندگارتری بر کودکان دارد. به همین دلیل یکی از اهداف برنامه‌ی «با من بخوان» ارتباط کتابدار و کتابخانه با خانواده‌هاست. در این‌جا نقش کتابدار کتابخانه‌ی «با من بخوان» اهمیت می‌یابد. هر چه کتابدار بتواند ارتباط بهتری با خانواده‌های کودکان داشته باشد تاثیرگذاری بیش‌تری بر کودکان دارد.» پیشنهاد خانم قایینی برای ارتباط گرفتن با خانواده‌های توجه به علایق و نیازهای خانواده در هر محله و آگاه کردن خانواده‌ها نسبت به نقش خود در آموزش کودکان بود. در ادامه زهره قایینی درباره‌ی طرح جدید «خواندن با خانواده» و ضرورت اجرا و دستاوردهای آن، به‌ویژه در دوران همه‌گیری کرونا، برای حاضران در جلسه توضیحاتی ارائه کرد.

بخش بعدی ششمین نشست مجازی کتابداران کتابخانه‌های «با من بخوان»، به بیان تجربه‌های کتابداران از روش‌های ارتباط گرفتن با خانواده‌های کودکان گذشت.

نسرین صدیقی کتابدار کتابخانه روستای زلان واقع در استان کرمانشاه از تجربه‌ی اجرای طرح «خواندن با خانواده» در این روستا گفت. در این کتابخانه، دو روز در هفته به ارتباط خانواده‌ها با کتابخانه اختصاص یافته است.

کتابداران کتابخانه روجای قشم نیز از تجربه‌ی خود را از ارتباط با خانواده‌ها این‌گونه گفتند: «مناسبت‌های تقویمی فرصتی شد تا خانواده‌ها به نقش کتابخوانی در آموزش کودکان آگاه شوند. برای مثال در روز جهانی محیط‌زیست با کودکان کتابخانه به کنار دریا رفتیم، کتاب «هیولای سبز دریا را نجات می‌دهد» را بلندخوانی کردیم و درباره‌ی آسیب‌های ریختن زباله در ساحل با کودکان گفت‌وگو کردیم. این صحبت‌ها باعث شد کودکان دست به کار شوند و آشغال‌هایی را که در ساحل ریخته شده بود جمع کنند. خانواده‌ها با دیدن شور و شوق بچه‌ها فهمیدند چطور می‌توان به کودکان مسائل مهم را آموزش داد و حتی از ما می‎‌خواهند برای رفع مشکلات کودکان به آن‌ها کتاب معرفی کنیم.»

در ادامه درباره‌ی مشکلات و دشواری‌های ارتباط با خانواده‌ها گفت‌وگو و هم‌فکری شد. یکی از این مشکلات، ارتباط گرفتن پدران کودکان با کتابخانه بود. صفورا زواران حسینی کارشناس کتابخانه‌های «با من بخوان» برای حل این مشکل این پیشنهاد را مطرح کرد که سانسی از کتابخانه به حضور پدران در کتابخانه اختصاص یابد.

الهه سیاوشیان از کارشناسان برنامه‌ی «با من بخوان» و مسئول کتابخانه‌ی کارخانه‌ی سازور سازه‌ی آذرستان هم از تجربیات خود در این باره گفت. کتابداران کتابخانه‌ی آذرستان به طور مستقیم با کودکان سر و کار ندارند و مراجعه‌کنندگان به این کتابخانه پدران شاغل در کارخانه هستند که برای کودکان خود کتاب امانت می‌گیرند. سیاوشیان توضیح داد که به هر خانواده با توجه به نیازها و شرایط آن خانواده کتاب معرفی می‌کنند: «به خانواده‌ای که کودک اوتیسم داشت کتاب‌های مرتبط با اوتیسم را امانت دادیم تا بتوانند رفتار درستی با فرزندشان داشته باشند. زمانی که این خانواده تاثیر کتاب را در عمل دید ارتباط‌اش با کتابخانه‌ی ما بیش‌‎تر شد.»

در ادامه زواران حسینی توضیح داد که کتابداران می‌توانند موضوعاتی را که خانواده‌ها با آن درگیر هستند شناسایی کنند، کتاب‌ها و منابع موجود در هر حوزه‌ای را پیدا و به خانواده‌ها معرفی کنند.

کتابداران کتابخانه‌های گوریه خوزستان، ریجاب کرمانشاه، چلگرد چهارمحال و بختیاری، درود لرستان، سلخ قشم از دیگر کتابدارانی بودند که در این نشست از تجربه‌ی خود در ارتباط گرفتن با خانواده‌های کودکان سخن گفتند.

این نشست مجازی ششمین جلسه از مجموعه نشست‌های ماهانه‌ی کتابداران کتابخانه‌های «با من بخوان» بود. در این نشست‌های مجازی کتابداران «با من بخوان» از سراسر کشور تجربه‌های خود را از فعالیت‌های کتابخانه‌های «با من بخوان» به اشتراک می‌گذارند. این نشست‌های مجازی از آذرماه 1399 آغاز شده است و در ماه‌های آینده نیز ادامه دارد. موضوع نشست‌های پیشین، «فعالیت‌های کتابخانه‌ها در زمان همه‌گیری بیماری کووید-۱۹» «ایمنی، امنیت و سلامت در کتابخانه‌ها»، «هم‌یاران کودک و نوجوان کتابخانه‌»، «فعالیت‌های محیط‌زیستی در کتابخانه‌ها» و «برنامه‌ریزی فعالیت‌های کتابخانه‌ها» بود.

با کتابخانه‌های «با من بخوان» بیش‌تر آشنا شوید

گزارش نخستین نشست مجازی کتابداران «با من بخوان»

گزارش دومین نشست مجازی کتابداران «با من بخوان»

گزارش سومین نشست مجازی کتابداران «با من بخوان»

گزارش چهارمین نشست مجازی کتابداران «با من بخوان»

گزارش پنجمین نشست مجازی کتابداران «با من بخوان»

پدیدآورندگان:
Submitted by skyfa on