گزارش نخستین نشست مجازی کتابداران «با من بخوان»
روز چهارشنبه 19 آذر 1399 نخستین نشست مجازی کتابداران کتابخانههای «با من بخوان» برگزار شد. این نشستها با هدف پیگیری فعالیتهای کتابخانهها، به اشتراک گذاشتن تجربیات کتابداران از سراسر کشور با یکدیگر و پرداختن به موضوعات مورد نیاز کتابداران تدارک دیده شده است.
موضوع نشست نخست کتابداران، فعالیت کتابخانهها در زمان همهگیری بیماری کووید 19بود. در این نشست مجازی دو نفر از کتابداران «با من بخوان» از تجربهی متفاوت چند ماه گذشته گفتند و فعالیتهای خود در دورهی همهگیری ویروس کرونا را بهطور مفصل شرح دادند.
در ابتدای نشست صفورا زواران حسینی، کارشناس کتابخانههای «با من بخوان»، دربارهی انگیزهها و اهداف برگزاری این نشستها توضیح داد. بنا به گفتههای او پیش از همهگیری کرونا نیز برنامهی «با من بخوان» طرحی برای ارتباط در فضای مجازی با کتابداران و ترویجگران «با من بخوان»، در سراسر کشور داشت؛ اما فرصت عملی شدن این طرح تا پیش از این دست نداده بود. اکنون که کرونا امکان سفر و دیدارهای رو در رو را از همهی افراد گرفته است، فرصت خوبی پیش آمده تا از امکانات فضای مجازی استفاده و نشستهای آنلاین را با حضور کتابدارانی از شهرها و روستاهای استانهای مختلف کشور برگزار کنیم. افزون بر این همهگیری کرونا و تعطیلی مدرسهها و کتابخانهها امکان کتابخوانی حضوری در محیط کتابخانهها را از کتابداران و کودکان و نوجوان گرفت. با این حال در همین دوران هم کتابداران و کودکان و نوجوانی بودند که کتاب را کنار نگذاشتند و با شرایط جدید، فرصتهای تازهای برای کتابخوانی ایجاد کردند. این فرصتهای تازه تجربههای جدیدی را برای ترویجگران و علاقمندان به کتاب و کتابخوانی به همراه داشت.
در ادامهی نشست دو نفر از کتابداران «با من بخوان» تجربههای خود در دوران قرنطینهی اجباری و همهگیری بیماری کووید-19 را با دیگر شرکتکنندگان به اشتراک گذاشتند:
ریحانه رحمانی اولین کتابداری بود که از تجربهی بلندخوانی در دورهی کرونا گفت. رحمانی از کتابداران کتابخانهی صدرالواعظین در شهر خوانسار استان اصفهان است. کتابداران صدرالواعظین تجربههای موفقی در زمینهی بلندخوانی کتاب در فضای مجازی داشتهاند. رحمانی توضیح داد که کتابخانهی صدرالواعظین هم با شروع همهگیری تعطیل شد؛ اما فعالیتهای کتابداران در فضای مجازی ادامه داشت. ساخت ویدئوهای متنوع از بلندخوانی کتابها، برگزاری نشستهای بلندخوانی در پخش زندهی اینستاگرام، بلندخوانی کتاب برای کلاسهای آنلاین مدرسه شهید سقایی خوانسار بخشی از فعالیتهای کتابداران این کتابخانه از آغاز کرونا تاکنون بوده است.
کتابخانهی صدرالواعظین از آغاز تابستان در روزهای زوج خدمترسانی حضوری به کودکان را از سر گرفت و با رعایت دستورالعملهای بهداشتی امکان امانتگیری کتاب برای کودکان و نوجوانان فراهم شد؛ اما همچنان کودکان اجازهی حضور در کتابخانه را نداشتند. بههمین دلیل بلندخوانی کتاب و فعالیتهای در پیوند با آن در فضای مجازی ادامه پیدا کرد. خانم رحمانی توضیح داد که او همکاراناش در ویدئوهای بلندخوانی با مطرح کردن پرسشهایی از کودکان تلاش کردهاند فضایی همکنشانه ایجاد کنند. از دیگر فعالیتهای این کتابخانه فراخوان ارسال فیلم در هفتهی کتاب و کتابخوانی بوده است. در این فراخوان از کودکان و نوجوانان خواسته شد یکی از کتابهایی را که از کتابخانه به امانت گرفتهاند، در ویدئویی چند دقیقهای برای دیگران معرفی کنند. استقبال خوب کودکان و نوجوانان از این فراخوان باعث ارتباط بهتر و موثرتر آنها با کتابخانه شده است.
شکوفه امیریان دیگر کتابداری بود که در این نشست مجازی از تجربهی کتابخوانی برای کودکان در زمان کرونا سخن گفت.
خانم امیریان که از کتابداران شهر سرپل ذهاب در استان کرمانشاه است، با تعطیلی مدرسهها امکان دسترسی به کتابهای باکیفیت کتابخانه که در یکی از مدرسههای شهر دایر بود را از دست داد. با این وجود با شیوههای دیگری فعالیتهای کتابخوانی را ادامه داد. کتابخانهی خانگی، راهحل او برای فعالیت در ماههای اخیر بود. با شیوع ویروس کرونا، هر بار تعداد محدودی از کودکان با رعایت پروتکلهای بهداشتی به خانهی خانم امیریان میآیند و در کنار هم کتاب میخوانند و فعالیتهای در پیوند با آن را اجرا میکنند. در طی این ماهها نه تنها این کودکان از کتاب و خواندن فاصله نگرفتند، بلکه مهارتهای خواندنشان نیز بهبود یافته است.
مشکل دیگر این کتابدار کرمانشاهی کمبود کتاب به دلیل تعطیلی کتابخانهی «با من بخوان» در دبستان ادب شهر سر پل ذهاب بود. او برای حل این مشکل با کتابداران کتابخانهی صدرالواعظین ارتباط گرفت. کتابداران شهر خوانسار با ارسال عکس کتابها، ویدئوهای بلندخوانی و ... به کتابدار سرپل ذهاب کمک کردند و به این ترتیب اگرچه خانم امیریان به کتابهای کاغذی دسترسی نداشت، ولی با استفاده از امکانات اینترنت و فضای مجازی توانست کتابهای باکیفیت و جذابی را با کودکان به اشتراک بگذارد.
همکاری این دو کتابخانه نمونهی خوبی از ظرفیتهای تشکیل شبکهای از کتابداران «با من بخوان» در سرتاسر ایران است تا کتابداران بتوانند یکدیگر را بشناسند و افزون بر استفاده از تجربههای دیگران، برای هرچه پویاتر شدن کتابخانهها در هنگام نیاز از یکدیگر یاری بگیرند.
در پایان نشست نیز کتابداران کتابخانههایی در قشم، تهران، کرمانشاه و ... از فعالیتهای کتابخانههایشان در دوره کرونا گفتند و به طور خلاصه برای شرکتکنندگان در نشست توضیح دادند که چگونه با توجه به امکانات کتابخانه و شرایط بیماری در شهرشان فعالیتهای خود را به صورت مجازی، حضوری یا ترکیبی از هر دو با رعایت نکات بهداشتی ادامه دادهاند. این کتابداران امیدوار بودند به زودی با پایان همهگیری دوباره پذیرای کودکان و نوجوانان دوستدار کتاب در کتابخانههای خود باشند و صدای خنده و شادی کودکان بار دیگر در کتابخانهها طنینانداز شود.
سلسله نشستهای مجازی کتابداران کتابخانههای «با من بخوان» در ماههای بعد نیز با موضوعات متنوع ادامه خواهد یافت تا فرصتی برای تقویت شبکهی کتابخانههای «با من بخوان» در سراسر کشور باشد.
با کتابخانههای با من بخوان بیشتر آشنا شوید