بیانیه ایفلا/ یونسکو: کتابخانه باید محیطی باز، جذاب، دل انگیز، و شوق انگیز برای کاربران در هر سن و سالی که باشند فراهم سازد.
طراحی نقشه ی كتابخانه ها باید به گونه ای باشد كه همه ی اركان و كاركنان كتابخانه در ارتباط و همكاری تنگاتنگ با یكدیگر بوده و با كاربران نیز ارتباطی تعاملی داشته باشند. از این رو، بدون توجه به نوع كتابخانه، دو اصل اساسی در ساختمان كتابخانه باید لحاظ شود: تنوع وظایف و عملكردها، و انعطاف پذیری و هماهنگی آن. رعایت این دو اصل موجب می‌شود كه بخش های مختلف كتابخانه به گونه ای در كنار هم چیده شوند كه جملگی ــ به منزله یك كل ــ عمل كنند و با رعایت انعطاف پذیری، حداكثر استفاده از فضا به عمل آمده و امكان گسترش های بعدی نیز منظور شود. چنانچه كتابدار و گروه مشاوران کودک و نوجوان از نزدیك درگیر طراحی ساختمان كتابخانه و فضای داخلی آن باشند، فضاسازی كلی و عمومی ساختمان متناسب با برنامه‌ها و نیازهای آتی، و نیز فعالیت های بخش های مختلف آن صورت خواهد گرفت.
در طراحی برنامه ساختمان كتابخانه مواردی چون سهولت نظارت بر كاربران و تدابیر امنیتی، رعایت اصول پیشگیری و اطفای آتش، روشنایی و دما و رطوبت نسبی مناسب در مخازن، ایجاد سیستم تهویه هوا، تسهیلات خروجی و ورودی مناسب در ساختمان برای معلولین جسمی- ذهنی، پوشاندن كف كتابخانه با كفپوش مناسب، و تسهیلات انتقال منابع كتابخانه ای و مراجعان و كاركنان بین طبقات مختلف مورد توجه قرار می گیرد
دو نوع طراحی در ساختمان كتابخانه ها وجود دارد:
یكی طرح باز است كه در آن دیوارهای غیرضروری حذف می شوند و تمامی بخش های مختلف كتابخانه باز و آزاد و با هم در ارتباط هستند. كتابدار می تواند در صورت نیاز به محلی جداگانه، با تنظیم قفسه ها و چیدمان میزها و صندلی ها، محل موردنظر را شكل دهد.
نوع دیگر، طراحی بسته است كه در آن اتاق های كار كتابداران و بخش های مختلف كتابخانه با دیوارهایی محصور می شوند. مبلمان و اثاثیه و قفسه های كتاب ثابت هستند، و دیوارهای ساختمان از موادی مانند آجر و سنگ و آهن و بتون مسلح (آرمه) ساخته شده و امكان جابه‌جایی و تغییرپذیری در ساختمان كتابخانه وجود ندارد.
ویژگی های ساختمان كتابخانه
علی‌رغم تفاوت‌های بسیار در طراحی داخلی و خدمات كتابخانه‌ها برحسب نوع و محل جغرافیایی آن، ساختمان اكثر كتابخانه‌ها ده عنصر مشترك دارند:
تغییرپذیری. منظور از تغییرپذیری این است كه تغییر كاربری و جابه‌جایی بخش‌های مختلف كتابخانه از جمله بخش‌های امانت، مرجع، و جز آن با به‌كارگیری دیوارك‌هایی به‌راحتی امكان‌پذیر باشد.
فشردگی. ساختمان باید جمع‌وجور باشد تا جابه‌جایی منابع كتابخانه‌ای و تحرك كاركنان و مراجعان به راحتی انجام شود.
. دسترس‌پذیری. محوطه بیرونی و درونی، ورودی، و بخش‌های مختلف كتابخانه باید دارای نقشه‌ای جامع و ساده و روان باشند تا نیاز به نصب راهنما به حداقل برسد.
قابلیت گسترش. در برنامه‌ی تأسیس كتابخانه توسعه و گسترش را باید پیش‌بینی كرد و زمین كافی برای كتابخانه و توسعه آتی آن درنظر گرفت. نقشه‌ی ساختمان كتابخانه باید به‌گونه‌ای طراحی شود كه در هر زمان و هر مرحله از گسترش، موجودیت و جامعیت آن حفظ شود.
تنوع. قابلیت و امكان جابه‌جایی مجموعه منابع و محل مطالعه مراجعه‌كنندگان با توجه به نیازها و سلیقه‌های مراجعه‌كنندگان به جذابیت و زیبایی كتابخانه می‌افزاید و علاوه بر این تغییرات ایجاد شده برای رفع نیازهای مراجعان نیز مفید خواهد بود.
سهولت دستیابی. طرح فضاهای عمومی به‌گونه‌ای باید باشد كه منابع به سهولت در دسترس همگان قرار گیرد. مراجعه‌كننده به راحتی به نظم كتابخانه پی ببرد و دستیابی به منابع برای او جذاب و مطلوب باشد.
راحتی و آسایش. نور و روشنایی كافی و یكنواخت در فضای عمومی ساختمان كتابخانه و محل كار كتابداران و تالارهای مطالعه، مشخص كردن عنوان و شماره راهنمای عطف كتاب‌ها در پایین‌ترین ردیف قفسه‌های كتاب و استفاده از دستگاه‌های استاندارد تهویه هوا، از جمله این مباحث است.
محیط و مكان ثابت. برای حفاظت و نگهداری مجموعه‌ی كتابخانه و وسایل و تجهیزات آن، فراهم كردن محیط و مكانی ثابت ضروری است. محل ثابت كتابخانه و تأمین راحتی و آسایش فضای كتابخانه، دیوارهای ضد صدا و آكوستیك، دیوارهای ضخیم كه در زمستان از هدر رفتن گرما و در تابستان از شدت گرمای خورشید جلوگیری كند و مانع نفوذ سروصدای مزاحم بیرون باشد، و تعبیه پنجره‌هایی در دیوارها برای ایجاد چشم‌انداز زیبا، همگی فضا و محیط دلخواه كتابخانه را فراهم می‌كند.
امنیت. حفاظت و ایمنی مجموعه منابع كتابخانه از اولویت‌های كتابخانه‌ها است. راه‌های خروجی كتابخانه باید كم و محدود باشد و به محلی منتهی شود كه تحت كنترل و نظارت مسئولان و سیستم‌های مراقبتی الكترونیكی است.
اقتصاد و صرفه‌جویی. كتابخانه‌ها باید روش‌های مختلفی را به كار گیرند تا هزینه‌ها به حداقل برسد، ضمن اینكه به خدمات كتابخانه لطمه نزند.
ویژگی‌های مطلوب ساختمان هریك از انواع كتابخانه‌ها برحسب نوع كتابخانه، تفاوت‌هایی با هم دارند:
كتابخانه‌های عمومی:
هدف اصلی از تأسیس كتابخانه عمومی استفاده مناسب و مفید عموم مردم از منابع كتابخانه به‌صورت رایگان است. كتابخانه عمومی در شهرها باید در مركز شهر و یا مناطق پر جمعیت ایجاد شود. در مناطق روستایی نیز جنب اداره پست، بانك، مركز خرید، یا مراكز تعاونی مكان‌های مناسبی برای تأسیس كتابخانه‌های عمومی هستند. بهتر است ساختمان كتابخانه مشرف به باغ و فضای سبز باشد و یا حداقل در حوالی مناطقی باشد كه از هوای سالم بهره‌مندند. در طراحی ساختمان كتابخانه عمومی بهتر است به جذابیت نمای بیرونی، طرح راحت، و تردد آسان مراجعه‌كنندگان توجه شود. در فضای ساختمان این نوع كتابخانه‌ها باید علاوه بر بخش‌های معمول، بخش‌های مختلفی برای كاربران خاصی نظیر كودكان، نابینایان و معلولان، و سالخوردگان تعبیه شود. اصل سهولت دستیابی نیز از اصول مهم در این نوع كتابخانه‌هاست. ورودی ساختمان كتابخانه‌های عمومی نیز باید به‌صورت سطح شیبدار و یا دارای آسانسور باشد تا عبور صندلی‌های چرخ‌دار و ورود افراد خاص مانند معلولان و نابینایان آسان باشد. محل و طرح ساختمان كتابخانه عمومی باید به‌گونه‌ای باشد كه گسترش و توسعه عمودی و افقی ساختمان امكان‌پذیر باشد. ساختمان كتابخانه‌های عمومی باید محلی برای احساس شادی و لذت و كسب انرژی و غنیمت شمردن فرصت‌ها باشد.
كتابخانه‌های آموزشگاهی:
در این نوع كتابخانه‌ها، اندازه و وسعت و محل ساختمان كتابخانه باید با وسعت، دانش‌آموزان و هیئت آموزشی مدرسه هماهنگی داشته باشد. محل كتابخانه آموزشگاهی بهتر است در طبقه اول ساختمان باشد تا دسترسی به آن برای تمامی دانش‌آموزان میسر شود. قفسه‌های كتاب آن معمولا كوتاه درنظر گرفته می‌شود تا امكان دسترسی به كتاب‌ها برای دانش‌آموزان و نصب تابلوی اعلانات و یا ویترین نمایش كتاب در بالای آن میسر شود. رنگ دیوارها و كف كتابخانه و صندلی‌ها باید جذاب باشد. همچنین برای انجام كارهای جانبی مانند تشكیل نمایشگاه و كارهای گروهی، اجرای تئاتر، و ایراد سخنرانی باید فضایی به این نوع كتابخانه‌ها اختصاص داده شود
فضاهای مورد نیاز
در طراحی ساختمان كتابخانه های کودک و نوجوان (کودکان، نوجوانان، عمومی، آموزشگاهی) باید برای بخش های زیر فضای لازم درنظر گرفته شود. این فضاها با توجه به تعداد مخاطبان و امکانات موجود تعریف می شوند. در فضاهای کوچک توصیه می شود در تفکیک فضاها از مواد قابل حرکت و جابجایی استفاده شود. برای مثال تجهیزات هر بخش نیز می توانند در تفکیک فضاها مورد استفاده قرار گیرند و یا با برنامه ریزی زمانی از یک فضا به چند منظور بهره گرفت.
- فضای کاری کتابدار(ان) برای انجام کارهای فنی کتابخانه،
- بخش امانت و تجهیزات مربوط به آن (میز کتابدار، برگه دان های جستجوی منابع یا رایانه ای جستجوی منابع)
- مخزن منابع (منابع را به دو گونه می توان نگهداری کرد: مخزن باز (در فضای اصلی کتابخانه و دورتا دور آن) مخزن بسته (در فضایی جداگانه) )
- منابع مرجع و فضای استفاده از آنها
- نشریه ها و روزنامه ها و فضای استفاده از آنها
- بخش مطالعه (گروهی و انفرادی) و تجهیزات مربوط به آن
- مواد غیر کتابی (پوسترها، نقشه ها، کره های جغرافیایی، ماکت ها، اسباب بازی ها، ......) و تجهیزات مربوط به آن (در کتابخانه های کوچک می توان این وسایل را در فضاهای خالی، فضای اصلی به عنوان تزیین در معرض دید قرار داد)
- مواد دیداری و شنیداری و فضای استفاده از آنها
- اتاق قصه گویی، کتابخوانی با صدای بلند، نمایش و پژوهش های گروهی و لوازم و تجهیزات مربوط به آن
- فضاهای عمومی برای رفت و آمد، تابلو اعلانات، نمایشگاه های کوچک کتاب، روزنامه های دیواری، کارهای دستی کودکان و نوجوانان، ...
| تعداد کاربران | فضای مطالعه و منابع۱ | فضای چند منظوره ۲ | فضای تولید رسانه ها ۳ | فضای کارکنان | فضای انبار ۴ | جمع کل |
| ۱-۲۵۰ | ۸۰ | ۲۵ | - | ۲۰ | - | ۱۲۵ |
| ۲۵۱- ۵۰۰ | ۱۴۰ | ۴۰ | ۲۵ | ۲۵ | ۲۰ | ۲۵۰ |
| ۵۰۱- به بالا | ۲۰۰ | ۴۵ | ۳۵ | ۳۵ | ۳۵ | ۳۵۰ |
- شامل انواع میز و صندلی و قفسه های کتاب و نشریات به صورت باز و اتاقک های ویژه رسانه ها
- برای گردهمایی ها، برنامه های ترویجی، نمایش آثار و پروژه ها
- برای کارهای فوق برنامه، تولید رسانه ها (روزنامه دیواری، کتابسازی، ...)
- برای نگهداری وسایل و تجهیزات رسانه ای و رسانه هایی که به نگهداری ویژه نیاز دارند و یا برای مدتی به آنها در محیط کتابخانه نیازی نیست
پیشنهاد شده است كه 60 درصد از فضای یک کتابخانه به میزها و صندلی‌ها، 15 درصد به مطالعات گروهی (كنفرانس‌ها، كلاس‌های آموزشی در كتابخانه، و جلسات نقد و بررسی، و جز آن)، و بقیه به سایر تجهیزات اختصاص داده شود.
انتخاب مکان کتابخانه
در انتخاب مکان کتابخانه به نکات زیر باید توجه کرد:
- امکان دسترسی به وسایل حمل و نقل عمومی، وسایل حمل و نقل ویژه در روزها یا ساعت های معین
- طبقه همکف باشد
- نزدیک در ورودی باشد تا در معرض دید باشد
- مکانی با زیبا ترین منظره و نور طبیعی
- در کتابخانه های عمومی، کودکان و نوجوانان مجبور نباشند از محوطه ی بزرگسالان عبور کنند
- در کتابخانه های عمومی یا کتابخانه‌های ویژه‌ی کودکان و نوجوانان بخش خردسالان، کودکان و نوجوانان تفکیک شده و هیچکدام مجبور به عبور از بخش دیگر نباشند.
- فضای کتابخانه باید با نیازهای کودکان و نوجوانان معلول متناسب باشد. فاقد پستی و بلندی باشد و هر کجا ضرورت ایجاب کند شیب راه (رمپ)، درهای خودکار، نشانه های برجسته (مانند بریل) در آن جای گذاری شود.
- در طراحی داخلی ساختمان کتابخانه باید توجه شود که افراد کم بینا با استفاده از تقابل و تضاد رنگ ها و بافت ها قادر به دریافت موقعیت و وضعیت محیط می شوند. رنگ دیوارها از رنگ کف سالن متمایز باشد، درهای ورودی با چارچوب آنها با رنگ مخالف دیوار مجاور رنگ آمیزی شود، رنگ وسایل کتابخانه و تجهیزات خدماتی مانند آسانسور و غیره از محیط اطراف متمایز باشد، از مسیرهای نورپردازی شده یا کفپوش های بافت دار یا لمس پذیر (با کمک عصا، کفش و غیره) برای هدایت کاربران به مناطق خاصی از کتابخانه استفاده شود.
- محل کتابخانه ی آموزشگاهی باید مرکزیت داشته و طوری انتخاب شود که تا جای ممکن به یک نسبت و فاصله در دسترس تمام کلاس ها و واحدهای آموزشی قرار گیرد.
- محل کتابخانه در جایی باشد که از اطراف قابلیت توسعه داشته باشد
فراهم سازی شرایط
- روشنایی مناسب (در حدود 500 لوکس) در سطح کتابخانه پیش بینی شود. منابع روشنایی باید طوری نصب شود که مانع ایجاد سایه یا نور خیره کننده باشد و قفسه های کوتاه تر نیز به همین دلیل عمود بر پنجره چیده می شود
- تهویه مطبوع و حرارت مطلوب و یکنواخت (بین 20- 24 درجه سانتیگراد) در تابستان و زمستان
- میزان رطوبت هوای مخازن بین 45 تا 55 درصد تنظیم شود
- میزان صدا در داخل کتابخانه و نفوذ صدا از خارج با استفاده از تدابیر صوت شکن کنترل شود
- انعطاف پذیری و امکان ادغام فضاها در صورت تغییرات احتمالی در برنامه آموزشی متناسب با پیشرفت های تکنولوژی کتابخانه ای
- ساختمان کتابخانه باید در مقابل زلزله و سوانح دیگر مقاوم باشد. در کتابخانه باید پیش بینی های لازم برای جلوگیری از آتش سوزی انجام شده باشد و وسایل ساده هشدار دهنده نصب و کپسول های خاموش کردن آتش در دسترس باشد. تمام کارمندان کتابخانه باید با شیوه‌ی کار این وسایل آشنا باشند.
وسایل و تجهیزات
مجموعه ابزارها و لوازمی كه در نگهداری، سازماندهی، خدمات، و اشاعه اطلاعات كتابخانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد تجهیزات خوانده می‌شود. نظر به نقش و اهمیتی که طراحی داخلی چیدمان وسایل و تجهیزات کتابخانه‌‌ی کودکان و نوجوانان در جذب کاربران و پیشبرد و ارائه خدمات بهینه دارد، لازم است اصول طراحی فضاهای داخلی و آرایش وسایل در آن کاملا رعایت شود:
- کارایی و تناسب
- دوام و استحکام
- زیبایی و هماهنگی با مجموعه
- سهولت جابجایی
- سهولت نگهداری، نظافت و تعمیر
- تنوع کاربری
از آنجا که کتابخانه های کودکان و نوجوانان مخصوصا کتابخانه‌های مدرسه دری برای ورود به جامعه دانش محور کنونی محسوب می شوند، لازم است امکان دسترسی کاربران را به تجهیزات الکترونیکی لازم، وسایل دیداری و شنیداری و پایگاه های کامپیوتری فراهم سازد . برخی از این تجهیزات به قرار زیر است:
- ایستگاه های کاری کامپیوتری با امکان دستیابی به اینترنت
- بانک های اطلاعاتی متناسب با سطوح سنی و تحصیلی مختلف
- ضبط و پخش صوت
- دیسک خوان
- وسایل اسکن
- دستگاه ویدئو و نمایشگر
- ابزارهای کامپیوتری ویژه نابینایان و معلولان (میز مطالعه کاربر نابینا مجهز به دستگاه پخش صوت، هدفون، و سایر یارابزاهای مناسب باشد)
- چاپگر
یارابزارهای مطالعه به سه دسته تقسیم می شوند: ۱. وسایل دسترسی به منابع شنیداری: دستگاه های پخش صوت مجهز به دکمه های ساده و با کاربرد آسان را همراه با گوشی برای دسترسی به مجموعه شنیداری کتابخانه(کتاب گویا، و مجله و روزنامه گویا) با سرعت های متفاوت . ۲. وسایل دسترسی به منابع چاپی: همچون وسایل درشت نمایی(ذرّه بین، تلویزیون مدار بسته، دستگاه های فتوکپی) ، وسایل تولید صدای مصنوعی، وسایل تولید بریل(صدای مصنوعی یا خط بریل با استفاده از دستگاه های پویشگر OCR به طور مستقل یا با اتصال به کامپیوتر و با به کارگیری نرم افزار مناسب تولید می شود)، ۳. وسایل دسترسی به منابع الکترونیکی
برخی از تجهیزات کتابخانه‌ای:
برچسب: از برچسب ها برای نوشتن شماره رده‌‌بندی منابع، یا تکیک منابع بر پایه‌ی مرجع و غیر مرجع، و ....
کتاب بر (چرخ حمل کتاب): برای حمل کتاب‌ها از بخش‌های مختلف به قفسه‌ها
پله‌كان: برای دسترسی راحت‌تر به منابع در قفسه‌های بلند
جاكارتی
جیب كتاب: برای قراردادن کارت‌های امانت منابع
دفتر ثبت: ثبت مشخصات اطلاعات توصیفی منابع به ترتیب ورود به کتابخانه
فرازه: نگهدار کتاب‌ها در قفسه‌ها
کارت (۵/۷*۵/۱۲): کارت برگه‌های فهرستنویسی كتاب
جاکارتی رومیزی: جعبه ای چوبی برای قرار دادن کارت‌های امانت و عضویت
جزوه دان: وسیله ای برای نگهداری جزوه ها و بروشورها
سورتر فارسی- لاتین: وسیله ای برای الفبایی کردن کارت‌های فهرستنویسی کتاب و سایر اقلام مورد نیاز
کاردکس نشریه‌ها: جعبه ای است فلزی برای قرار دادن برگه های کاردکس مجلات. در هر کشو حدودا ۴۵کارت می توان قرار داد.
قفسه‌ی كتاب یك طرفه:
دوره آمادگی و دبستان: عرض ۹۰ س.م./ ارتفاع ۱۵۰ س.م./ عمق ۳۵ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰ س.م.
دوره راهنمایی: عرض ۹۰ س.م. / ارتفاع ۱۸۰ س.م. / عمق ۳۵ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰ س.م.
دوره دبیرستان: عرض ۹۰ س.م. / ارتفاع ۲۱۰ س.م. / عمق ۳۵ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰ س.م.
برای توسعه مجموعه سعی کنید تمام ظرفیت هر طبقه یا قفسه را تکمیل نکنید. زیرا برای نگهداری کتاب های جدید با مشکل مواجه خواهید شد. در ابتدای تاسیس کتابخانه با توجه به نرخ افزایش کتاب سعی کنید از یک سوم تا دو سوم گنجایش هر طبقه استفاده کنید.
قفسه‌ی دوطرفه بلند:
از این نوع قفسه بیشتر موقع چیدمان قفسه در وسط کتابخانه استفاده می شود.
دوره آمادگی و دبستان: عرض ۹۰ س.م./ ارتفاع ۱۵۰ س.م./ عمق ۵۰ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰ س.م.
دوره راهنمایی: عرض ۹۰ س.م. / ارتفاع ۱۸۰ س.م. / عمق ۵۰ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰ س.م.
دوره دبیرستان: عرض ۹۰ س.م. / ارتفاع ۲۱۰ س.م. / عمق ۵۰ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰ س.م.
قفسه‌ی نمایش نشریه بلند :
قفسه ای است برای نمایش شماره های جدید و بایگانی گذشته نشریه ها. از صفحه رویی برای نمایش شماره جدید و از فضای خالی در زیر آن برای نگهداری دوره های گذشته استفاده می شود.
دوره آمادگی و دبستان: عرض ۹۰ س.م./ ارتفاع ۱۵۰ س.م./ عمق ۳۰- ۵/۳۷ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰-۴۰ س.م.
دوره راهنمایی: عرض ۹۰ س.م./ ارتفاع ۱۸۰ س.م. / عمق ۳۰- ۵/۳۷ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰-۴۰ س.م.
دوره دبیرستان: عرض ۹۰ س.م./ ارتفاع ۲۱۰ س.م. / عمق ۳۰- ۵/۳۷ س.م./ فاصله هر طبقه را ۳۰-۴۰ س.م.
از قفسه‌ی نمایش نشریه کوتاه : (با ارتفاع ۱۱۰ س.م.) به غیر از نمایش نشریات برای نمایش کتاب های تصویری نیز می توان استفاده کرد.
قفسه جای فرهنگ و یا دیکسیونر با صفحه گردان : قفسه ای است با ارتفاع ۱۱۰س.م. که روی آن سطحی شیب دار یا صفحه گردان شیب داری است که برای قرار دادن فرهنگ (واژه نامه) استفاده می شود .
جا روزنامه ای: برای نمایش آخرین شماره‌ی روزنامه‌ها
برگه دان های بخشگانی:
برگه دانی است چوبی و دارای تعدادی کشو که برای نگهداری کارت‌های استاندارد کتاب (۵/۷* ۵/۱۲س.م.) از آن استفاده می شود. ظرفیت هر کشو حدودا ۷۵۰ کارت است.
صندلی مطالعه
بلندی صندلی‌ها باید متناسب با تعداد و قد و اندازه‌ی مطالعه‌كنندگان و مجهز به نعل های لاستیکی باشد. استفاده از چارپایه، صندلی های راحتی و نیمکت های سبک برای بخش نشریه‌ها و اتاق قصه‌گویی، اتاق کتابخوانی، ... پیشنهاد می‌شود
دوره آمادگی و دبستان: ارتفاع ۳۵- ۴۲ س.م.
دوره راهنمایی: ارتفاع ۴۰-۴۵ س.م.
دوره دبیرستان: ارتفاع ۴۵ س.م.
میز مطالعه
بلندی میزها باید متناسب با تعداد قد و اندازه‌ی مطالعه‌كنندگان باشد. میزها می‌توانند به‌صورت انفرادی یا دسته‌جمعی باشند. میز مطالعه باید مجهز به نعل های لاستیکی، بدو کشو یا زائده، با سطح غیر براق باشد
میز مطالعه دو نفره:
میزی است برای مطالعه دو نفره که وسط آن با تخته‌ی چوبی که به شکل طبقه ساخته شده بسته شده است. ارتفاع آن ۷۵ س.م. عرض ۹۰ س.م. و طول آن ۱۲۰ س.م. است.
جای نقشه رومیزی
:جعبه ای است با عرض ۳۸ س.م. در عمق۳۰ س.م. و ارتفاع قسمت جلویی آن۳۰ س.م. و قسمت عقبی آن ۵۵ س.م. دارای رویه ای شیب دار و تقسیم شده به ۲۰ خانه ۶ در ۹ س.م. که نقشه ها به صورت لوله ای در آن قرار می گیرند.
میز کتابدار ال دو تکه:
این میز به صورت دو تکه جهت کار امانت دهنده در کتابخانه با امکانات جاکارتی و کشوهای برگه دان تعبیه شده است که پیشخوان آن ۱۸۰س.م. و ال آن ۱۲۰ س.م. با ارتفاع ۹۰ س.م. در عمق ۵۵ س.م. است.
پیشنهاداتی برای ساخت برخی تجهیزات کتابخانه‌ای
کتابخانه رومیزی: دو تخته را به این شکل به هم میخ کن یا بچسبان و در دو طرف کتاب هایت را بگذار
یا یک جعبه‌ی كوچك، مستطیلی شکل، مقوایی محکم پیدا کنید. دو طول آن را ببرید و جدا کنید، دو سطح متصل شده‌ی، قسمت انتهایی و کوتاه را دست نخورده بگذارید. جعبه را روی میز تحریر یا میز قرار دهید و در یک ردیف کتاب‌ها را درونش قرار دهید. کودکان می‌توانند سطح انتهایی را تزیین کنند که می‌تواند کتاب‌هایی را که در سمت دیگر قرار می‌گیرند را حفظ کند.
قفسه کتاب: با هیجده تا آجر و سه تا تخته دراز می‌توان کتابخانه درست کرد. شما می‌توانید تكه‌های چوب یا آجرهای دکوری (یا سفال) بخرید و رف‌های چوبی را در نجاری محل‌تان قطعه، قطعه و کوچک کنید. دو یا سه قطعه آجر را روی زمین بگذارید و یک رف(طاقچه) روی آن قرار دهید و مطمئن شوید که ساختار آن محکم و سفت است و کودک را در هنگام استفاده به خطر نمی‌اندازد . قفسه‌ها را بلندتر از قد کودکان نسازید.
اگر کمی نجاری بلدی با دو تکه طناب و سه تا تخته و دو تا میخ بلند هم می توانی کتابخانه درست کنی. به شکل نگاه کن. دو سر تخته ها را به فاصله های مساوی سوراخ کن و طناب را به فاصله های مساوی گره بزن و از آن بگذران و به میخ دیوار آویزان کن.
صندوقچه‌ی كتاب:
این نوع قفسه‌ها برای نگهداری کتاب‌های کودکان مناسب است، چرا که از نظر اندازه متفاوت است. جعبه‌های پلاستیکی نیز در بیشتر فروشگاه‌های بزرگ موجود است، یا می‌توانید از نجار محلی‌اتان برای ساخت یک جعبه چوبی محکم سوال کنید. اگر دوست دارید به کودکانتان لوازمی برای نقاشی یا تزیین جعبه بدهید .
جزوه دان:
شما می‌توانید با استفاده از جعبه‌های خالی مواد پاک کننده، مخزن ساده‌ای برای نگهداری مجله‌ها، جزوه‌ها، کاتالوگ‌ها، ... بسازید. روی هر دو سمت جعبه از زاویه گوشه بالایی به سمت پایین دو اینچ ببرید یا جدا کنید، بالا، پایین و كف جعبه را از بیرون برای تزیین با کاغذهای کادویی، برچسب ها و اشکال درست شده از کاغذ یا مقوا و یا هر چیز دیگر مناسب است. جعبه را با مجله پر کنید و آن را به قفسه‌ی کتاب خود اضافه کنید.
فرازه:
دو تکه پارچه یک جور از جنس محکم، مانند کتان را به یک اندازه ببرید. از جهت مخالف (از رو) پارچه‌ها را روی هم قرار داده و از طرف راست سه طرف و نیم از دو تكه پارچه را بدوزید ( یعنی سه طرف را کامل و طرف چهارم را نیمه) و بعد آن را به بیرون برگردانید و درونش را با لوبیا (چشم بلبلی) پر کنید. قسمت باز را نیز کوک بزنید و ببندید. یکی دیگر هم درست کنید و جفت آنها را به عنوان نگهدارنده‌ی کتاب‌های کوچک سبک مانند کتاب‌های با جلد کاغذی، یا کتاب‌هایی با جلد مقوایی استفاده کنید. (اگر دوست ندارید که دوخت و دوز کنید به جای آن یک جفت جوراب را با حبوبات پر کنید. سپس قسمت‌های باز را بهم گره بزنید و یا سر آنها را با یک روبان ببندید. مطمئن شوید که جوراب‌ها محکم بسته شده‌اند.
نشان لای کتاب:
مجموعه‌ی خوبی از نشان‌های رنگی کتاب، كه در یک شیشه دهان گشاد قرار گرفته، پاداش جذابی است برای خوانندگان جوانی که مجبور به کنار گذاردن کتاب یا توقف کتابخوانی هستند، اما تصمیم دارند دوباره كتاب را بردارند و تمام کنند.
