راهنمای ترویج خواندن کودک ۶ تا ۹ سال
سنین ۶ تا ۹ سالگی، دوره‌ای حیاتی در یادگیری و تثبیت مهارت‌های سواد است. کودک در این سال‌ها خواندن را نه‌تنها می‌آموزد، بلکه به‌تدریج از آن لذت می‌برد و از کتاب به عنوان ابزاری برای کشف جهان بهره می‌گیرد.
در این دوره، کودک با تقویت مهارت‌های شنیدن، بیان کردن، خواندن و نوشتن، دایره واژگان خود را گسترش می‌دهد و درک مفاهیم را عمیق‌تر تجربه می‌کند.
📘 چگونه کتاب را با کودک ۶ تا ۹ ساله سهیم شویم؟
|
راهکار |
توضیح |
|---|---|
|
بلندخوانی مشارکتی |
شما بخوانید، سپس از کودک بخواهید جمله‌هایی را با صدای بلند بخواند. بدون اجبار. |
|
گزینش کتاب توسط کودک |
اجازه دهید خودش کتاب دلخواه را از کتابخانه یا کتاب‌فروشی انتخاب کند. |
|
خواندن مستقل را تشویق کنید |
کتاب‌های آسان‌خوان را در اختیارش بگذارید و از او بخواهید برای شما بخواند. |
|
گفت‌وگو درباره کتاب |
پس از خواندن، درباره شخصیت‌ها، ماجراها یا پایان داستان گفت‌وگو کنید. |
|
فعالیت‌های بعد از خواندن |
نقاشی، نمایش، ساخت کتاب تصویری، یا نوشتن پایان متفاوت برای داستان. |
📚 چه کتاب‌هایی برای کودکان ۶ تا ۹ سال مناسب‌اند؟
|
نوع کتاب |
ویژگی‌ها |
|---|---|
|
کتاب‌های داستانی تصویری بلندتر |
با خط داستانی قوی، شخصیت‌پردازی ساده و پیام‌های روشن. |
|
کتاب‌های غیرداستانی ساده |
موضوعات جذاب مانند حیوانات، فضا، اختراعات، بدن انسان و طبیعت. |
|
کتاب‌های شعر، ترانه و متل |
به‌ویژه آن‌هایی که با زبان بازی می‌کنند و قابل تکرار هستند. |
|
کتاب‌های الفبا و اعداد خلاقانه |
برای تقویت سواد پایه به‌صورت غیرمستقیم. |
|
مجموعه‌کتاب‌های آسان‌خوان (در چند سطح) |
مناسب برای تقویت خواندن مستقل و افزایش اعتماد به نفس. |
|
قصه‌گویی شبانه |
گفتن داستان از حافظه یا ساختن قصه‌های تخیلی پیش از خواب. |
✨ چرا این دوره مهم است؟
-
تقویت عادت مطالعه در خانه
-
شکل‌گیری درک عمیق‌تر از مفاهیم داستانی و غیر داستانی
-
افزایش استقلال در انتخاب و خواندن کتاب
-
گسترش واژگان و مهارت‌های نوشتاری
📌 نکته‌هایی برای والدین
-
روزانه ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به خواندن اختصاص دهید.
-
به تفاوت‌های فردی در سرعت خواندن احترام بگذارید.
-
اگر کودک از واژه‌ای یا مفهومی سر درنمی‌آورد، صبورانه توضیح دهید.
-
به هیچ‌وجه خواندن را با تهدید یا تنبیه همراه نکنید.
-
اجازه دهید کودک درباره کتاب‌هایی که دوست ندارد، نظر دهد.
در واژه نامهٔ چیستانی – تصویری، واژگان با زبانی ساده و احساس برانگیز از ویژگی‌های خود سخن می‌گویند. این واژه‌نامه، تصویری است. در برابر هر واژه، تصویر آن نیز آمده است تا به نیاز کودک برای برقراری رابطه میان تصویر و مفهوم پاسخ داده شود. چون کودکان زیر ده سال به کمک تصویرخوانی فکر می‌کنند. در واژه نامهٔ چیستانی– تصویری هر واژه یک سرشناسهٔ چیستانی است.
خرید دستنامه و فعالیت واژه‌نامه چیستانی
جمعه, ۲۰ دی
زبان سنگ بنای خواندن است. با فرزند خود بیشتر صحبت کنید. وقتی كودك تان با شما صحبت می کند با علاقه به صحبت های او گوش دهید.
شنبه, ۱۴ دی
شخصیت اصلی داستان خرسی کوچولوست که می‌خواهد به مناسبت تولد دوستش، هدیه‌ای به او بدهد. کودک هنگام خواندن کتاب، از زمان فکر کردن به نوع هدیه توسط خرس کوچولو تا انتخاب و تصمیم نهایی با او همراه می‌شود. گل، عسل، سیب، بلوط و بادکنک از انتخاب‌های او هستند.
چهارشنبه, ۱۱ دی
کتاب "ضدها" کودکان را در یادگیری مفاهیم متضاد و درک آنها یاری می‌رساند. مفاهیمی همچون کثیف و تمیز، غمگین و خوشحال، خواب و بیدار، بزرگ و کوچک، آهسته و تند و ... کودک با مشاهده ی تصویرهای رنگی و جذاب، شروع به مقایسه می‌کند و با کمک بزرگترها که واژه‌ها را برایش می‌خوانند، مفاهیم متضاد را می‌آموزد. خواننده کتاب، کودک را راهنمایی می‌کند تا به این ترتیب ذهن او بر مفهوم موردنظر متمرکز شود. تصویرهای جانورانی که کارهای آدم ها را انجام می‌دهند و لباس به تن دارند، سبب گیرایی کتاب اند. کلمات به زبان انگلیسی نیز آورده شده اند.
چهارشنبه, ۱۱ دی
روزی روزگاری پیرزن و پیرمردی در ده دورافتاده‌ای زندگی می‌کردند و بچه نداشتند. آنها آرزو داشتند خدا به آنها بچه‌ای بدهد. یک روز پیرزن داشت عدس می‌پخت که یک‌دفعه عدسی از توی دیگ پرید بیرون.
سه شنبه, ۱۰ دی
قصه ی گرگ آوازه خوان از قصه های عامیانه ترکمنی است که در مجموعه مرز پرگهر منتشر شده است.
دوشنبه, ۹ دی
دویدم و دویدم از قصه های عامیانه و متل های قدیمی ایران است که به دلیل تکرار کلمات مشابه و آهنگی که در جملات آن وجود دارد، برای کودکان بسیار شیرین و جذاب است و به راحتی به خاطر سپرده می شود.
دوشنبه, ۹ دی
برای کودکان بلندخوانی کنید تا همواره خواندن کتاب به آنها احساس خوب و لذت بخشی بدهد، با واژه‌‌های گوناگون آشنا شوند
چهارشنبه, ۲۷ آذر
برف باریده است. مادر هنگام خروج از خانه از سلی و برادرش می‌خواهد كه برف‌ها را پارو كنند. آنها مشغول كارند كه گربه با كلاه از راه می‌رسد، وارد خانه می‌شود و همه چیز را به هم می‌ریزد. سپس برای تمیز كردن خانه، گربه‌هایی كوچك و كوچك تر را یكی پس از دیگری از كلاهش بیرون می‌آورد تا به او كمك كنند.
یکشنبه, ۱۷ آذر
ننه همرو اسباب بازی‌های سفالی می‌سازد، آن ها را رنگ می‌کند و قصه‌ی مجسمه‌های خود را برای بچه‌ها می‌گوید. از جمله‌ی این قصه‌ها، قصه‌ی شیری گرسنه است که می‌خواهد قوچی را بخورد. قوچ که زورش به شیر نمی‌رسد، به حیله متوسل می‌شود و به او می‌گوید که خوردن راه و رسمی دارد و شیر باید برای خوردن او سیخ، فلفل و ... مهیا کند.
یکشنبه, ۱۷ آذر
همراهی خانواده برای موفقیت كودكان در مطالعه ضروری است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد كه والدین با گفت و گو، آواز خواندن و كتاب خواندن برای كودكان، سلول‌هایی از مغز آنها را به فعالیت وا می‌دارند كه برای پرورش و سلامت روانشان ضروری است.
والدین می‌توانند مهارت خواندن را از راه ارتباط با فرزندان خود ایجاد كنند. آنها با تشویق كودكان به برقراری ارتباط، شالوده‌ی موفقیت آتی مطالعه را در آنها پی می‌ریزند.
یکشنبه, ۱۷ آذر
گودون یک برادر کوچولو دارد به اسم گاستون که مثل همه‌ی بچه کوچولوها همیشه جای بزرگی را در زندگی خانواده اشغال می‌کند. وقتی قرار است خانواده به مسافرت بروند، مادر به قدری برای گاستون کوچولو وسیله برمی‌دارد که توی ماشین هم جا برای نشستن نمی‌ماند! وقتی بالاخره پدر موفق می‌شود تمام وسیله‌ها را طوری توی ماشین جا بدهد و راه می‌افتند، به ترافیک برمی‌خورند و مجبور می‌شوند بساط خود را وسط راه پهن کنند.
یکشنبه, ۱۷ آذر
نخستین تجربه‌های کتابخوانی کودک در خانه شکل می گیرند و ماندگارترین تأثیر را بر او به جای می گذارند.
یکشنبه, ۱۷ آذر
فرانکلین نمی‌تواند بدون چرخ‌های كمكی دوچرخه سواری كند، اما دوستانش می‌توانند. او كه بر سر این موضوع اعتماد به نفس خود را از دست داده است، تصمیم می‌گیرد دیگر دوچرخه‌سواری نكند.
سه شنبه, ۱۲ آذر
کتاب با یک معمای چند جمله ای برگرفته از شعرهای هند کهن آغاز می شود و سپس معماهای تصویری می آیند. روند منطقی کتاب بر پایه ی انتزاع اعداد ۱ تا ۱۰ است. در پایان کتاب، پاسخ معماهای تصویری داده شده اند.
چهارشنبه, ۶ آذر
كتاب سه داستان دارد.
در داستان اول گربه‌ای ادعا می‌كند كه می‌تواند ۳۰ ببر را از بین ببرد. اما به بهانه‌های مختلف، شمار ببرها را رفته رفته كمتر می‌كند تا سرانجام از جلوی آخرین ببر هم به بهانه‌ای می‌گریزد.
سه شنبه, ۵ آذر
نشریه های كودكان و نوجوانان از مواد خواندنی جذاب و سودمند به شمار می روند، به ویژه برای آن هایی كه حوصله ی خواندن كتاب را ندارند.
یکشنبه, ۳ آذر
کتابی شامل پنج داستان کوتاه، مصور و فانتزی حیوانات است که به موضوع دوستی، گذشت و طبیعت می پردازد. شخصیت های داستانی قورباغه و وزغ، با یکدیگر تجربه های متفاوتی را از سر می گذرانند و پس از اندک زمانی ویژگی های شخصیتی هریک به طور غیرمستقیم و ظریف آشکار می شود.
جمعه, ۱ آذر
کتاب مجموعه‌ای از ۱۸ شعر برای کودکان با تصویرهای رنگی و کودکانه است. شعر هفدهم این کتاب از دختری ۹ساله است.
پنجشنبه, ۳۰ آبان
سه دوست مهربان؛ لاک پشت، کلاغ و موش کنار چشمه‌ای کوچک و زیبا زندگی آرامی دارند. روزی آهویی که از چنگ صیادی گریخته به آنها پناه می‌آورد. آنها آهو را پناه می‌دهند و به دوستی می‌پذیرند و آهو هم از آن پس در کنارشان زندگی می‌کند. اما حوادث زندگی همیشه در کمین‌اند.
چهارشنبه, ۲۹ آبان
دو کلاغ نر و ماده بر شاخه درختی بلند لانه ساخته‌اند و در انتظارند تا جوجه آنها از تخم بیرون بیاید که ماری حمله می‌کند و تخم را می‌خورد. آنها می‌فهمند مار راه لانه‌شان را پیدا کرده‌است و از آن پس تمام تخم‌ها و جوجه‌‌هاشان در خطر دشمنی بی‌رحم و قوی خواهد بود.
چهارشنبه, ۲۹ آبان
زمانی که پسرک لباس گرگی خود را می پوشد، تا می تواند شیطنت می کند. به همین خاطر مادرش او را وحشی خطاب می کند و او را برای تنبیه بدون شام به اتاق خوابش می فرستد. اما خوشبختانه جنگلی شگفت انگیز در اتاق او شروع به رشد می کند و به او اجازه می دهد تا بدون هیج مانعی به عنوان رئیس وحشی ها شیطنت کند.
دوشنبه, ۲۰ آبان
لی لی یک کانگورو داشت که مال خود خود او بود. لی لی هر شب به او می گفت:" کانگوروی آبی عاشقتم". تا این که یک روز عمه لی لی به دیدنش آمد و هدیه ای بزرگ به او داد. ناگهان کانگوروی آبی دریافت که باید بجای خوابیدن کنار لی لی، کنار خرس قهوه ای وحشی بخوابد.
دوشنبه, ۲۰ آبان
دخترك به همراه مادر و پدرش برای تفریح و گردش به ساحل می روند. پدر و مادر تمام وقت در صندلی های ساحلی خود نشسته اند، یا خرخر می كنند و یا مدام از دخترك شكایت می كنند و به او غُر می زنند. و این در حالی است كه دخترك شانسی می یابد تا سفری ماجراجویانه بر دریای خروشان داشته باشد.
دوشنبه, ۲۰ آبان