حرکت، یکی از مهم‌ترین ابزارهای رشد ذهنی، هیجانی و جسمی کودک است. بازی‌ها با توجه به میزان و نوع حرکت بدن، نقش ویژه‌ای در رشد مهارت‌های حرکتی، هماهنگی عضلات و حتی تنظیم هیجان کودک دارند. در این دسته‌بندی، بازی‌ها را از منظر ساختار حرکتی بررسی می‌کنیم:
۱. بازی‌های حرکتی درشت
ویژگی‌ها: درگیر کردن عضلات بزرگ بدن (دست، پا، تنه)
تأثیر: تقویت تعادل، هماهنگی، انرژی بدنی
مثال‌ها: دویدن، طناب‌زدن، توپ‌بازی، پریدن از مانع
۲. بازی‌های حرکتی ظریف
ویژگی‌ها: نیازمند دقت، کنترل و استفاده از عضلات کوچک (انگشتان و مچ)
تأثیر: بهبود تمرکز، دقت، آمادگی نوشتن
مثال‌ها: نخ‌کردن مهره، کار با قیچی کودک، ساختن پازل
۳. بازی‌های ساکن (نشسته)
ویژگی‌ها: بدون تحرک بدنی زیاد، تمرکز روی تفکر و دست‌ورزی
تأثیر: توسعه تفکر، تمرکز ذهنی، افزایش دامنه توجه
مثال‌ها: لگو، بازی فکری، شطرنج، نقاشی
۴. بازی‌های پرتحرک
ویژگی‌ها: شامل حرکت سریع و تغییر موقعیت مداوم بدن
تأثیر: تخلیه انرژی، تقویت عملکرد قلبی‌تنفسی، شادابی روانی
مثال‌ها: لی‌لی، قایم‌باشک، بازی‌های گروهی در فضای باز
۵. بازی‌های آرام‌ساز
ویژگی‌ها: ریتم کند، تکرار آرام، کم‌تحرک یا بی‌تحرک
تأثیر: کاهش اضطراب، آماده‌سازی برای خواب یا آرامش
مثال‌ها: شن‌درمانی، تنفس با بادکنک، ماساژ کودک، قصه‌گویی آرام
