راهنمای ترویج خواندن کودک ۶ تا ۹ سال
سنین ۶ تا ۹ سالگی، دوره‌ای حیاتی در یادگیری و تثبیت مهارت‌های سواد است. کودک در این سال‌ها خواندن را نه‌تنها می‌آموزد، بلکه به‌تدریج از آن لذت می‌برد و از کتاب به عنوان ابزاری برای کشف جهان بهره می‌گیرد.
در این دوره، کودک با تقویت مهارت‌های شنیدن، بیان کردن، خواندن و نوشتن، دایره واژگان خود را گسترش می‌دهد و درک مفاهیم را عمیق‌تر تجربه می‌کند.
📘 چگونه کتاب را با کودک ۶ تا ۹ ساله سهیم شویم؟
|
راهکار |
توضیح |
|---|---|
|
بلندخوانی مشارکتی |
شما بخوانید، سپس از کودک بخواهید جمله‌هایی را با صدای بلند بخواند. بدون اجبار. |
|
گزینش کتاب توسط کودک |
اجازه دهید خودش کتاب دلخواه را از کتابخانه یا کتاب‌فروشی انتخاب کند. |
|
خواندن مستقل را تشویق کنید |
کتاب‌های آسان‌خوان را در اختیارش بگذارید و از او بخواهید برای شما بخواند. |
|
گفت‌وگو درباره کتاب |
پس از خواندن، درباره شخصیت‌ها، ماجراها یا پایان داستان گفت‌وگو کنید. |
|
فعالیت‌های بعد از خواندن |
نقاشی، نمایش، ساخت کتاب تصویری، یا نوشتن پایان متفاوت برای داستان. |
📚 چه کتاب‌هایی برای کودکان ۶ تا ۹ سال مناسب‌اند؟
|
نوع کتاب |
ویژگی‌ها |
|---|---|
|
کتاب‌های داستانی تصویری بلندتر |
با خط داستانی قوی، شخصیت‌پردازی ساده و پیام‌های روشن. |
|
کتاب‌های غیرداستانی ساده |
موضوعات جذاب مانند حیوانات، فضا، اختراعات، بدن انسان و طبیعت. |
|
کتاب‌های شعر، ترانه و متل |
به‌ویژه آن‌هایی که با زبان بازی می‌کنند و قابل تکرار هستند. |
|
کتاب‌های الفبا و اعداد خلاقانه |
برای تقویت سواد پایه به‌صورت غیرمستقیم. |
|
مجموعه‌کتاب‌های آسان‌خوان (در چند سطح) |
مناسب برای تقویت خواندن مستقل و افزایش اعتماد به نفس. |
|
قصه‌گویی شبانه |
گفتن داستان از حافظه یا ساختن قصه‌های تخیلی پیش از خواب. |
✨ چرا این دوره مهم است؟
-
تقویت عادت مطالعه در خانه
-
شکل‌گیری درک عمیق‌تر از مفاهیم داستانی و غیر داستانی
-
افزایش استقلال در انتخاب و خواندن کتاب
-
گسترش واژگان و مهارت‌های نوشتاری
📌 نکته‌هایی برای والدین
-
روزانه ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به خواندن اختصاص دهید.
-
به تفاوت‌های فردی در سرعت خواندن احترام بگذارید.
-
اگر کودک از واژه‌ای یا مفهومی سر درنمی‌آورد، صبورانه توضیح دهید.
-
به هیچ‌وجه خواندن را با تهدید یا تنبیه همراه نکنید.
-
اجازه دهید کودک درباره کتاب‌هایی که دوست ندارد، نظر دهد.
هنر بخشی از زندگی همه‌ی ماست و به آن نیازمندیم. لذت شنیدن نوایی آرام‌بخش تماشای فیلمی که انگار بخشی از حرف‌های ناگفته‌مان را می‌گوید،
چهارشنبه, ۱۷ تیر
مورچه در جنگل راه می رود که ناگهان باران شدیدی شروع به باریدن می کند.او نمی داند چه باید بکند. در میان چمنزار متوجه قارچ کوچکی می شود. زیر کلاهک آن پناه می گیرد تا باران بند بیاید، اما هر لحظه باران تندتر و تندتر می شود. پروانه ای خیس از باران، موشی گریزان از تر شدن، گنجشگی با پرهای نم زده و.....همه به قارچ کوچک پناه می برند، اما چگونه همه در زیر آن جای می گیرند؟
شنبه, ۱۳ تیر
نخستین گام در علاقه‌مند کردن کودکان به خواندن و ایجاد علاقه به مطالعه در آنها، انتخاب کتاب‌های شادی بخش، سازگار با روحیه ی جست وجوگر و پرتحرک آنها، پاسخگو به پرسش‌ها و نیازهای شان و تهی از آموزش‌های خشک و مستقیم و پند و اندرز است.
پنجشنبه, ۱۱ تیر
اگر واژه زیبایی‌شناختی به معنای هنر و زیبایی باشد، پس نگاه به تصویرهای زیبا در کتاب‌های کودکان نیز زیبایی‌شناختی است.
پنجشنبه, ۱۱ تیر
ناشر در آغاز کتاب، گوشزد می‌کند: راهنمای حاضر با عنوان «شناخت از طریق بازی» در سال ۱۹۹۳ از سوی نمایندگی کمیساریای عالی سازمان ملل و امور پناهندگان در بلگراد، تدوین شده وعملاً در چندین کشور مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از تهیه این راهنما کمک به کودکان است تا با بازی‌های مختلف، به دادوستد عاطفی و بیان بی‌تشویش احساسات خود بپردازند و از این راه بتوانند بر اضطراب‌های ناشی از آسیب‌های عاطفی چیره شوند و با امید به آینده بنگرند سپس ابراز امیدواری کرده است که ترجمه فارسی آن، نه تنها برای پناهندگان، بلکه به شکل گسترده برای همه جامعه سودمند باشد.
چهارشنبه, ۳ تیر
پی پی جوراب بلند یک دختر ۹ ساله است. همه کسانی که او را می‌شناسند او را عجیب و غریب می‌دانند. او روش ویژه‌ای برای انجام کارهایش دارد که همه را به شگفتی وا می‌دارد. بچه‌ها او را دوست دارند و با او به آنها خیلی خوش می‌گذرد و اما "آدم بزرگ‌ها" گاهی از دست او خشمگین می‌شوند اما پی پی می‌گوید: "شما از بچه‌ای که مادرش تو آسمان‌هاست و پدرش پادشاه آدم خورهاست چه انتظاری دارید".
سه شنبه, ۲ تیر
یادگیری خواندن، فرآیندی طولانی است که مستلزم کسب مهارت‌هایی است.
برای تبدیل شدن به کتابخوانی ماهر، کودک باید بیاموزد:
سه شنبه, ۲ تیر
هرچه کودکان درباره‌ی دنیای پیرامون خود بیشتر بدانند، یادگیری و خواندن در مدرسه برای‌شان آسانتر خواهد بود. شما نقش مهمی در کمک به کودکان برای فراگیری و روش استفاده از اطلاعات جدید، ایده‌ها و واژگان در یادگیری دارید و می‌توانید به کودکان کمک کنید بین آنچه که تازه آموخته‌اند و دانسته‌های پیشین خود پل ارتباطی برقرار کنند.
سه شنبه, ۲ تیر
اسمش را تنها به خاطر جمع کردن قابلمه، گذاشته بودند جادوگر قابلمه ها. او دوست داشت هر جور قابلمه ای را، با هر شکل و رنگ و اندازه که باشد جمع کند. حالا نود و نه تا شده بود و او منتظر صدمین قابلمه بود تا مجموعه اش کامل شود اما ...
شنبه, ۳۰ خرداد
می دانید هر احساسی که برای نخستین بار به ذهن آدم برسد و در آن یک تصویر باشد، یا آدم از نوشتن آن شاد یا غمگین شود، یک شعر است. بیایید امتحان کنید.
دوشنبه, ۱۸ خرداد
در این کتاب، پس از اشاره به اهمیت مهارت، برقراری ارتباط با دیگران و پرورش کنجکاوی و اعتماد به نفس در سال های اولیه زندگی کودک، به ارزش عشق و محبت و ارتباط های اجتماعی و عاطفی برای بهتر زیستن او تأکید شده است.
شنبه, ۱۶ خرداد
پیمان نامه بین المللی حقوق کودک از سوی سازمان ملل متحد با آرمان حمایت از حقوق کودکان دنیا و بهبود زندگی آنان به تصویب رسیده است. شاید تعجب کنید اگر بدانید این پیمان نامه تنها ۲۰ سال دارد و در ایران تنها ۱۵ سال از تصویب آن می گذرد.
دوشنبه, ۱۱ خرداد
بسیاری از آموزگاران می گویند بیشتر وقت ها اطلاعی از مشکلات دانش آموزان در خانه پیدا نمی کنند.
بسیاری از والدین نیز از این موضوع گله دارند که از انتظارات مدرسه از خود آن ها یا فرزندشان آگاهی ندارند. تبادل اطلاعات، ضروری است و هر دو گروه آموزگاران و والدین در برقراری آن نقش دارند.
پرسش و پاسخ‌های زیر می‌توانند به شما در بهره گیری هرچه بیشتر از گفت وگو با معلم فرزندتان یا دیگر مسئولان مدرسه، کمک کنند.
چهارشنبه, ۶ خرداد
مروجان کتابخوانی و دست اندر کاران آموزش کودکان همواره از پدر و مادرها می خواهند شیوه ای در پیش گیرند تا کودکان با کتاب و کتاب خوانی خو بگیرند.
گاه در سوی دیگر این جریان پدر و مادرانی را می بینیم که می گویند کودکشان از خواندن گریزان است و یا اینکه نمی تواند تا پایان به یک داستان گوش دهد.
سه شنبه, ۵ خرداد
کتاب‌های تصویری، شکل ادبی یگانه‌ای ارائه می‌دهند که در آن، داستان و هنر با هم آمیخته می‌شوند. در این گونه کتاب‌ها، تصاویر به اندازه‌ی متن اهمیت دارند و با هم به روایت داستان می‌پردازند.
هنگام خواندن کتاب‌های تصویری برای کودکان، سیر در تصاویر را فراموش نکنید.
در این مقاله، چند روش به کارگیری تصاویر برای درگیر کردن بیشتر کودک، و غنی‌تر ساختن تجربه‌ی خواندن برای وی، ارائه می‌شود.
چهارشنبه, ۳۰ اردیبهشت
کتاب "کودکان به قصه نیاز دارند: کاربردهای افسانه و افسون" کاربردها و کارکردهای قصه‌های عامیانه را در فرآیند فرهنگ پذیری نشان می‌دهد و نقش قصه‌ها را در دنیای کودکان باز می‌گوید. کار کرد مثبت قصه‌ها در شکل گیری شخصیت و افکندن نگاهی دوباره به قصه‌های عامیانه بحث اصلی کتاب است.
سه شنبه, ۲۹ اردیبهشت
دیر زمانیست که عروسک در زندگی بشر حضور دارد. از آن هنگام که انسان پیکره خویش را با مواد اولیه مانند گل و چوب ساخت، اولین عروسک شکل گرفت.
نقش عروسک های اولیه یا به عبارتی پیکره ها و مجسمه های کوچک در زندگی انسان با نقش عروسک هایی که امروز ما می شناسیم، بسیار متفاوت بوده است. این پیکره ها جنبه اسرار آمیز و جادویی داشتند و مقدس شمرده می شدند. آنها از نظر معنوی حضوری قوی و موثر داشتند.
یکشنبه, ۲۰ اردیبهشت
"خوب فکر کن، ببین اولین اسباب بازی ات را به یاد می آوری...؟ نه! آن ماشین قرمز را نمی گویم ... عروسک مو طلایی هم نه ... جغجغه را هم نمی گویم ... چرا این قدر دور می روی؟ به چیزی دم دست تر فکر کن ...."
یکشنبه, ۱۳ اردیبهشت
«بهره‌مند کردن کودک از عشق به شعر، به این می‌ماند که چشمه‌ای یا جویباری درونی و همیشگی از شادابی و تازگی در درونش روان کنیم. آن هم نه شادابی تنها چرا که دوست داشتن و درک شعر، گونه‌ای دریافت و حس ششم برای فرد به ارمغان می‌آورد که در روبه رو شدن با زندگی و جهان پیرامون از او انسانی چالاک می‌سازد. چالاک به مفهوم بسیار بسیار زنده!«
-رومر گودن ۱۹۹۸
سه شنبه, ۱۸ فروردین
تاقچه اتاق جای مناسبی است. کتابهایت را کنار هم بچین. برای اینکه نیفتد یک آجر کنارشان بگذار. روی میز کارت هم می توانی کتابخانه ات را درست کنی. دو تخته را به این شکل به هم میخ کن یا بچسبان و در دو طرف کتاب هایت بگذار
کنار اطاق هم می توانی با هیجده تا آجر و سه تا تخته دراز کتابخانه درست کنی. آجرها و تخته ها را به شکل زیر بچین. فقط همه را خوب تمیز کن
دوشنبه, ۲۶ اسفند
"امین‌ترین دوست" داستانی است کوتاه و فانتزی با درونمایه دینی و موضوع خداشناسی. نویسنده این کتاب می‌کوشد در قالب داستانی فانتزی، مخاطب را به گونه‌ای هدایت کند که وجود خداوند را در همه حال حس کند. داستان از ساختاری منسجم برخوردار است. تصویرها همراه و کامل کننده متن‌اند.
شنبه, ۱۷ اسفند
«خانم معلم نقاشی غزاله را برداشت، به بچه ها نشان داد و گفت:
- چه کسی تا حالا پرنده ای مثل این پرنده دیده است؟
هیچ کس ندیده بود. خانم معلم دوباره گفت:
چهارشنبه, ۱۴ اسفند
خانه و خانواده مفهومی زیستی و در همین حال جامعه شناختی نیز است. این مفهوم یا پدیده در دوره ای از تاریخ زندگی انسان پدیدار شده است و در گذر سده ها و هزاره ها دگرگونی ها و تحولات عمده ای را از سرگذرانده است.
سه شنبه, ۱۳ اسفند
"شب به سر رسید" کتابی است که حاصل بخشی از تلاش های جبار باغچه بان در جهت آموزش زبان به کودکان ناشنواست. باغچه بان که از نقش ادبیات و موسیقی در رشد و پرورش فکری کودکان بسیار آگاه بود، تا آخرین روزهای زندگی پربار خود، به نوشتن داستان ونمایشهای موسیقایی و سرودن شعر برای کودکان پرداخت که این کتاب گوشه ای از این خدمات بزرگ و ارزشمند در راه گسترش دامنه ی ادبیات کودکان ناشنواست.
شنبه, ۲۶ بهمن