«باستان شناسی: کشف رازهای گذشته، همراه با ۲۵ فعالیت و سرگرمی» نخستین جلد از مجموعه «علم و ماجراهای علمی» است که در آن به توضیح علم باستان‌شناسی، روش کار باستان‌شناسان و دوره‌های مختلف تمدن بشری پرداخته شده است. نویسنده امریکایی کتاب، در پاسخ گله مترجم در نامه‌ای به او از نپرداختن به باستان‌شناسی در ایران، چنین نوشته است: «از صمیم قلب آرزو می‌کنم این کتاب به مطالعات‌تان در زمینه دانش جذاب باستان‌شناسی کمک کند و بتواند هم عجایب تمدن‌های باستانی را به شما معرفی کند و هم بازمانده‌های فرهنگ‌های قرن‌های اخیر را؛ هرچند لازم است به این نکته مهم اشاره کنم که هنگام نوشتن این کتاب نتوانستم به طور خاص به فرهنگ ایران بپردازم، چون... .
حالا دلم می‌خواهد از این فرصت استفاده کنم و بگویم کشورتان گذشته‌ای بسیار غنی و شکوهمند دارد و میراثی که از هزاران سال پیش به جای مانده است از زیبایی و نوآوری حکایت می‌کند.... امیدوارم پس از خواندن این کتاب شوق مطالعه بیشتر را در باره باستان‌شناسی، به خصوص درباره گذشته کشورتان، در خود احساس کنید.»
به نظر م‌یرسد، اطلاعات جزئی و کامل کتاب «باستان شناسی: کشف رازهای گذشته، همراه با ۲۵ فعالیت و سرگرمی» درباره دانش باستان‌شناسی، به راستی مخاطب را به پی‌گیری و تلاش برای بیشتر دانستن در زمینه این موضوع، به ویژه در مورد کشور ایران برانگیزد.
وجود گاه‌شمار، تصویرهایی برای درک بهتر متن، عکس‌های آثار یافت شده در حفاری‌های گوناگون در سرزمین‌های مختلف، فعالیت‌های پیشنهادی جذاب برای مخاطبان، در ارتباط با موضوع، واژه‌نامه، معرفی وب سایت‌هایی برای مطالعه بیشتر، کتاب‌شناسی و نمایه، از امتیازهای چشم‌گیر کتاب هستد. کتاب با این جمله‌های تفکربرانگیز پایان می‌یابد:« ... ما همگی سهمی در سیاره زمین داریم؛ نه فقط ما، بلکه گذشتگان و اجداد بسیار دورمان هم با ما شریکند. ممکن است زمان زیادی گذشته باشد، اما خرد و ریزهای زندگی آن‌ها وقتی با دستان باستان‌شناسان کنار هم قرار می‌گیرند، مطمئنا سرگذشت‌هایشان را تا ابد زنده نگه می‌دارند.»
خوانندگان در ۲۵ سرگرمی علمی این کتاب با نقشه‌برداری سطحی از سایت‌های باستانی، الک کردن خاک محل حفاری، شمارش حلقه‌های درختان برای تعیین عمر آن‌ها و ... می آموزند چه روشی‌هایی برای کشف غارهای نئاندرتال‌ها، آرامگاه توت عنخ آمون، شهر دفن شده پمپی و تنوچتیتلان - پایتخت امپراتوری آزتک - به کار گرفته شده است. خوانندگان از ساختن ابزاری شبیه ابزار عصر سنگ، بازی ردیف کردن عکس ماشین‌های قدیمی و استفاده از شماره ثبت اشیا امروزی برای پی بردن به تاریخ ساختن‌شان هم لذت می‌برند هم از این راه به دیدی کلی از تاریخ بشر و علم دست می‌یابند.
کاترین نایتل، متصدی موزه گارویز پوینت درباره این کتاب می‌گوید: «من اکیدا خواندن «باستان شناسی: کشف رازهای گذشته، همراه با ۲۵ فعالیت و سرگرمی» را به کسانی که می‌خواهند در آینده باستان‌شناسی شوند یا کسانی که دراین باره کنجکاوند، سفارش می‌کنم.
جان وتر رئیس دپارتمان مردم‌شناسی دانشگاه آدلفی نیز آن را «کتابی همه فهم درباره کشف گذشته انسان به دست خودش» معرفی می‌کند.
درباره نویسنده باستان شناسی: کشف رازهای گذشته، همراه با ۲۵ فعالیت و سرگرمی
ریچارد پنچیک، متولد کوئینز نیویورک، مولف شانزده کتاب است. او پس از پایان دوره دبیرستان به دانشگاه آدلفی رفت و درجه کارشناسی انسان‌شناسی را از آن دانشگاه دریافت کرد. سپس کارشناسی ارشد و دکتری را در دانشگاه امهرست ماساچوست به پایان رساند. ریچارد از هفت‌سالگی تصمیم گرفته بود نویسنده شود. او نخستین کتاب خود را که جزوه‌ای دست‌نویس در چهار صفحه بود در کلاس سوم به یکی از همکلاسی‌هایش به قیمت پنج سنت فروخت! پنچیک در دوران تحصیلات عالی خود در نشریه‌های دانشگاهی مسئولیت‌های مختلفی داشت که یکی از آن‌ها سردبیری بود. نوشتن بیش از صد مقاله و چاپ یک کتاب مصور از دیگر فعالیت‌های او بود. ریچارد جوان در نوزده‌سالگی کتابچه‌ای از اشعارش چاپ کرد و سرانجام دو سال بعد نخستین کتابش منتشر شد. از مجموعه شانزده کتابی که او نوشته هشت کتاب به کودکان و نوجوانان اختصاص دارد. این مجموعه را انتشارات معتبر شیکاگو ریویو پرس منتشر کرده است. کتاب‌های او مملو از تصویر و سرگرمی‌اند و به زبان‌های مختلفی از جمله کره‌ای ژاپنی و چینی ترجمه شده‌اند. او برای نوشتن کتاب‌هایش با چهره‌های سرشناسی گفت‌و گو کرده است و مقامات مشهوری هم برای کتاب‌هایش پیش‌گفتار و مقدمه نوشته‌اند. «باستان شناسی: کشف رازهای گذشته، همراه با ۲۵ فعالیت و سرگرمی» و «جهان در نقشه ها» دو کتابی است که از این نویسنده به فارسی ترجمه شده است.
