راهنمای ترویج خواندن کودک ۹ تا ۱۲ سال
در این دوره، بیشتر کودکان به خوانندگانی مستقل و توانا تبدیل می‌شوند. آنها می‌توانند به‌تنهایی کتاب بخوانند و از خواندن لذت ببرند. اما حمایت خانواده هنوز حیاتی است—تا شوق مطالعه در آنها حفظ شود و مهارت‌های خواندنشان به رشد ادامه دهد.
هیچ‌گاه نباید مطالعه‌ی آزاد را فدای درس کرد. کودک کتابخوان در مدرسه هم موفق‌تر است، زیرا مهارت‌هایی چون درک مطلب، دقت، تحلیل و گسترش واژگان را از طریق خواندن تقویت کرده است.
📘 بلندخوانی برای کودکان ۹ تا ۱۲ ساله: چرا و چگونه؟
حتی در این سن هم کودکان و نوجوانان بلندخوانی را دوست دارند—به شرطی که همراه با احترام، گفت‌وگو و حس مشارکت باشد.
بلندخوانی برای کودکان ۹ تا ۱۲ ساله می‌تواند به آنها کمک کند تا:
-
خواندن را فرآیندی همراه با احساس امنیت و آرامش بدانند.
-
با زبان، واژگان و سبک‌های نوشتاری گوناگون آشنا شوند.
-
مهارت‌های شنیداری و تحلیلی خود را تقویت کنند.
-
درباره‌ی شخصیت‌ها، فضاها و موضوع‌ها تفکر و گفت‌وگو داشته باشند.
-
به خوانندگانی ماهر و مستقل تبدیل شوند.
-
دریابند که چه نوع کتاب، نویسنده یا ژانری را دوست دارند.
-
با خانواده پیوند عاطفی بیشتری پیدا کنند.
-
برای همیشه به کتاب و مطالعه علاقه‌مند بمانند.
✨ شگردهایی برای بلندخوانی با کودکان ۹ تا ۱۲ سال
|
شگرد |
توضیح |
|---|---|
|
زمان‌بندی منظم و خودانگیخته |
بلندخوانی در زمان‌های ثابت و دلخواه (پیش از خواب، تعطیلات آخر هفته،...) |
|
پرسش‌های کنجکاوی‌برانگیز |
مثل: «یه مطلب جالب درباره حیوانات خوندم، بخوام برات بخونم؟» |
|
احترام به حریم فکری نوجوان |
اگر نخواست نظرش را بگوید، اصرار نکنید؛ استقلال فکری‌اش را بپذیرید. |
|
گفت‌وگوهای باز و تفکر‌برانگیز |
«به نظرت این شخصیت کار درستی کرد؟»، «اگر تو جای او بودی، چه می‌کردی؟» |
|
خواندن مشارکتی |
یک پاراگراف شما، یک پاراگراف کودک؛ تجربه‌ای برابر، بدون قضاوت. |
|
انتخاب متن‌های متنوع |
از داستان‌های کوتاه تا متون بلند و عمیق، از طنز تا درام، از علمی تا اسطوره‌ای. |
📚 چه کتاب‌هایی را برای ۹ تا ۱۲ ساله‌ها انتخاب کنیم؟
|
نوع کتاب |
چرا مفید است |
|---|---|
|
رمان‌های واقع‌گرا |
کمک به درک شرایط واقعی و همدلی با شخصیت‌های هم‌سن. |
|
داستان‌های فانتزی |
پرورش تخیل و تحلیل مسائل پیچیده در قالب استعاره. |
|
رمان‌های تاریخی |
شناخت گذشته، تقویت تفکر علت و معلولی و تاریخ‌نگر. |
|
شعر و ترانه |
بازی با زبان، احساسات و آواها. |
|
کتاب‌های غیرداستانی |
از دانش‌نامه‌ها و کتب علمی تا زیست‌محیطی و اجتماعی. |
|
زندگینامه‌ها |
الگوهای موفق و انسانی از زندگی واقعی. |
|
ادبیات کهن، اساطیر و حماسه‌ها |
پیوند با فرهنگ، پرسش‌گری اخلاقی و قدرت تحلیل. |
📌 چند رهنمود برای پرورش کودکان کتابخوان ۹ تا ۱۲ ساله
-
سنت بلندخوانی خانوادگی را حفظ کنید.
-
خواندن مشارکتی انجام دهید—یک صفحه شما، یک صفحه کودک.
-
کودک را تشویق کنید کتابی را مستقل بخواند و بعد درباره‌اش گفت‌وگو کنید.
-
او را به خواندن رمان‌های بلند و چندفصلی علاقه‌مند کنید؛ در آغاز همراهش باشید.
-
از او بخواهید نقاشی بکشد، نقد بنویسد، یا داستانی از تخیل خود بسازد.
-
گونه‌های مختلف ادبی را به او معرفی کنید: داستان، شعر، علمی، زندگینامه، تاریخی و…
براساس بند ۳ و ۴ اساسنامه ایکوم - شورای بین‌المللی موزه‌ها (International Coucil Of Museum) جامع ترین تعریف موزه چنین است:
موزه مؤسسه ای است دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و در خدمت جامعه و برای پیشرفت آن فعالیت می کند.
همچنین اهداف موزه ها عبارتند از:
یکشنبه, ۲۸ اردیبهشت
طراحی- بازی‌ها راهی بسیار مناسب‌اند تا کودکان را وادار کنیم که مدادی به دست گیرند و روی صفحه حرکت دهند. با این کار، آنها ایجاد نقش روی کاغذ را تمرین می‌کنند، مغزهای کوچک‌شان را به کار می‌گیرند تا به چیزی فراتر از صرف طراحی بیندیشند و نیز سرگرم می‌شوند.
شنبه, ۲۰ اردیبهشت
در پژوهشی در سازمان ملی سوادآموزی انگلستان، از دانش آموزان دبستانی، راهنمایی و دبیرستانی دربارهٔ ویژگی‌های شخصیت‌هایی که می‌توانند شوق به خواندن را درآن ها برانگیزانند، پرسیده شده است.
یکشنبه, ۱۴ اردیبهشت
بچه‌ها مثل اسفنج می‌مانند. نگاه می‌کنند و هر چه که در محیط‌‌‌شان باشد را جذب می‌کنند، مخصوصاً از طریق دیداری و شنیداری.
اکثر کلمات و رفتارهای آنها ناشی از تقلید از والدین‌شان یا بزرگترهای دیگر در اطراف‌شان است. خیلی وقت‌ها از کلماتی که از دهان آنها بیرون می‌آید حسابی شگفت‌زده می‌شوید. و وقتی مدرسه را شروع می‌کنند، با تاثیرات همسالانشان بمباران شده و دنیای امن و راحتشان زیر و رو می‌شود.
اما اگر فرزندانتان را از همان ابتدا با ۱۰ مورد از مهمترین ارزش‌ها آشنا کنید، می‌توانند به خود متکی شده و زندگی شاد و راحت داشته باشند.
شنبه, ۱۶ فروردین
کتاب انرژی در آینده یک مجموعه پنج جلدی است که در یک جلد گردآوری شده است. عنوان های این مجموعه، انرژی خورشیدی، انرژی باد، انرژی آب و انرژی گرمایی، سوخت های فسیلی و سوخت زیستی، انرژی هسته ای است. این کتاب اطلاعاتی در باره انرژی، انواع انرژی و کاربردهای آن به مخاطب می دهد. از نکت های مثبت ارایه این کتاب ها به صورت یک مجموعه آن است که مخاطب می تواند با مقایسه آن ها با یکدیگر به سود و زیان آن ها پی ببرد.
سه شنبه, ۶ اسفند
هم کودک و هم پدر و مادر باید این نکته را بدانند که: کودکان با بزرگترها فرق می کنند و با بزرگ شدن این تفاوت ها کم می شود. زیرا پایه رشد در نابرابری است. دو فاکتور در کاهش این فاصله دخیل است:
۱- افزایش سن کودک ۲- مسئولیت‌پذیری کودک.
یعنی کودک با افزایش سن، مسئولیت‌هایش بیشتر شده و به تناسب بالا رفتن مسئولیت، آزادی‌های او نیز افزایش می‌یابد و فاصله‌اش با والدین کم و کمتر می‌شود. زمانی که صد در صد مسئولیت به دوش او محول شد با والدین برابر می‌شود.
یکشنبه, ۱۳ بهمن
کتاب و علاقه به کتابخوانی از جمله عادت‌هایی به شمار می‌آیند که از دوران کودکی باید پایه‌های آنها پی ریزی شود. بی اغراق بسیاری از عادت‌های ما در دوران کودکی شکل می‌گیرند. عادت‌هایی که بسیار قوی تر از عادت‌هایی خواهند بود که در دوران بزرگسالی به آنها توجه خواهد شد. از همین رو پایدارتر هم خواهند بود.
سه شنبه, ۸ بهمن
چگونه لذت بردن از هنر سبب بالا رفتن سطح دانش و سواد خواهد شد؟ ماجراجویی هنری چیست؟ منظور ما از ماجراجویی هنری، ترتیب دادن گردشی تفریحی به منظور لذت بردن از هنر در شکل های گوناگون است.
یکشنبه, ۶ بهمن
لورنس گربه سیاهی است که در طول روز به خانه هایی در محله های مختلف سر می زند و در هر خانه وعده ای غذای کامل می خورد.
سه شنبه, ۱ بهمن
در دهکده ای که به سبب جنگ ویران شده، پسرکی زندگی می کند. خانه او هم خراب و به تلی از سنگ تبدیل شده است. رشته سیمی خاردار و سربازان مسلح او را از تپه دوست داشتنی اش جدا می کند. او دانه ای کوچک پیدا می کند و آن را می کارد.
سه شنبه, ۳ دی
این کتاب اطلاعاتی درباره آب و هوا و تاثیری که خورشید بر آن دارد و هم چنین اطلاعاتی درباره ابرها، باران، تشکیل رنگین کمان، وزش باد، گردباد و رعد و برق و... به مخاطب می دهد. اطلاعات به طور مستقیم ارایه شده است ولی چون مطالب هر صفحه مختصر و مفید ارایه شده اند، مخاطب را جذب می کنند.
سه شنبه, ۳ دی
لوئیز پسر کوچکی مانند همه پسرها است، نوشتن تکالیفش را دوست ندارد و دلش می خواهد قهرمان شود ولی از گرفتن نمره بد و تنبیه شدن هم می ترسد. امّا نکته عجیب اینست که او از گرگ نمی ترسد، گرگی که در کمد اتاق او زندگی می کند و دوست زمان تنهایی اوست. آن دو با هم بازی و گاهی با هم بگو مگو می کنند.
یکشنبه, ۱ دی
میگوری نام پشه ای است که خاطراتش را در این کتاب می خوانیم. از روزی که آب میوه فروش نامزدش را کشته فکر انتقام لحظه ای او را رها نمی کند. او بارها تلاش می کند انتقام بگیرد اما سرانجام از گرفتن انتقام منصرف می شود.
یکشنبه, ۱ دی
کتاب « گفت‌وگو با زمان » مجموعه مصاحبه‌ها و سخنرانی‌ها یا پیام‌های توران میرهادی در دوره‌ای بیش از پنجاه سال است. بررسی‌ها، درهم‌کرد و دسته‌بندی اندیشه‌های او کاری است که در این کتاب انجام شده است. هر بخش از این کتاب به موضوعی ویژه اختصاص دارد که موضوع کار یا علاقه ایشان بوده است.
سه شنبه, ۱۹ آذر
«این نقشه چرا کوچک شد؟» دومین کتاب از مجموعه‌ی «تاریخ با غرغرهای اضافه» است؛ مجموعه‌ای که تاریخ را در روایتی داستانی و گاه همراه با طنز برای کودکان و نوجوانان بازگو می‌کند. خواندن این مجموعه تجربه‌ای تازه است و می‌تواند هر کودک و نوجوانی را به تاریخ علاقه‌مند کند. در این مجموعه، همراه با روایت سلسله‌ها و پادشاهان، تصویرهای جالبی از بناهای تاریخی و گاه رخدادهای مصورشده می‌بینیم که هم مکمل متن هستند و هم روایت تاریخی را جذاب‌تر می‌کنند. این مجموعه، پژوهشی درباره‌ی دلیل ظهور و سقوط سلسله‌های پادشاهی در ایران باستان است که با روایتی داستانی، تاریخ را برای نوجوانان و دوستدارانِ تاریخ شیرین کند.
شنبه, ۲ آذر
در این کتاب ۲۲ داستان از نویسندگان معروف این عصر و ادبیات عامیانه و کهن سرزمین های مختلف گردآوری شده است. داستان هایی جالب از خرسی بزرگ که عاشق بغل کردن است تا کرم کوچکی که آرزوی درخشیدن دارد. هر قصه از این کتاب می تواند فقط در پنج دقیقه خواننده را سرگرم کند و به وجد آورد. این مجموعه با تنوعی که دارد ثابت می کند حتی زمانی که برای کوتاه ترین قصه صرف می کنیم می تواند منحصر به فرد باشد. فراموش نکنید برای یک قصه همیشه وقت است .
سه شنبه, ۲۱ آبان
پسرک برای بازی به دشت رفته است. بالای تپه ای گل بزرگ پژمرده ای را می بیند که ساقه اش روی زمین خم شده است. او تصمیم می گیرد گل را نجات دهد! امّا چگونه؟ آن بالا حتی یک قطره آب هم نیست!
سه شنبه, ۲۱ آبان
آب آرام پاندای بزرگی است که با راهنمایی چترش به خانه سه خواهر و برادر به نام مایکل، ادی و کارل وارد می شود. آن ها با هم دوست می شوند و هر روز یکی از بچه ها به سراغ پاندا می رود و هر کدام هدیه ای از او دریافت می کنند.هدیه پاندا به دوستان جدیدش قصه است. او با کمک قصه گویی به آنان یاد می دهد که می شود برای حل مشکلات راه حل هایی به گونه ای دیگر جستجو کرد. پاندا در هر قصه گره ای را برای بچه ها باز می کند.
سه شنبه, ۲۱ آبان
آهنگ تار کولی داستان آوارگی کولی ها بر روی زمین از هزاره های دور تاکنون است. مردمی که تاریخ هند و ایران آنها را دوره گردان آهنگ پرداز و آوازه خوان نامیده اند. آهنگ تار کولی با زبان نمادین چهار عنصر بنیادین هستی را که آب، آتش، خاک و هوا هستند در پیکر چهار فرزند بابا کولی که شخصیت اصلی داستان است، نهاده است.
سه شنبه, ۲۱ آبان
این کتاب یکی از کتاب های مجموعه زندگی پنهان است که مخاطب را با جاندارانی بسیار ریز آشنا می کند که درون بدن مان، روی پوست مان، در اتاق خواب، آشپزخانه، باغچه خانه و کلاس درس زندگی می کنند و دیده نمی شوند.
چهارشنبه, ۱ آبان
لس نهمین فرزند خانواده است. مادرش که از تولد دختر دیگری در خانواده دلخور است، از انتخاب نام برای آخرین فرزندش خودداری می کند و همه او را پیکا یا دختر می نامند.
چهارشنبه, ۱ آبان
آسان ترین راه حل ها وقتی که کسی می خواهد شما را به کاری ناخواسته مجبور کند چیست؟ یک راه حل تسلیم شدن است یعنی هر کاری که از شما خواسته شود، انجام دهید.
چهارشنبه, ۱ آبان
پدر و مادر چگونه می توانند برای پیدا کردن کتاب به کودکان شان کمک کنند؟
یکشنبه, ۲۸ مهر
داستان هفت رویای کلاغ داستان کلاغی است که نمی‌خواهد مانند همه کلاغ‌ها زندگی کند. او می‌خواهد به جهان به گونه‌ای دیگر نگاه کند. نگاه از دریچه رویاها. برای این کار او هر بار پوشاک یک جانور را می‌پوشد و به رنگ او درمی آید تا سرانجام به رنگ آبی آسمان می‌رسد.
چهارشنبه, ۱۷ مهر