راهنمای ترویج خواندن کودک ۳ تا ۶ سال

راهنمای ترویج خواندن کودک ۳ تا ۶ سال

سنین ۳ تا ۶ سالگی دوره‌ای سرشار از کشف، خیال‌پردازی و زبان‌آموزی است. در این بازه، کودک شما توانایی دنبال‌کردن داستان‌ها، درک مفاهیم ابتدایی، و بیان احساسات خود را از طریق کلمات و تصاویر به‌سرعت گسترش می‌دهد. کتاب و قصه، کلید درهای این دنیای تازه‌اند.


📘 چرا خواندن در این سن اهمیت دارد؟

  • تقویت زبان و گفتار از طریق واژگان تازه و ساختارهای جمله.

  • پیش‌نیازهای سوادآموزی مانند آشنایی با چاپ، ترتیب داستان، و جهت خواندن.

  • افزایش تمرکز و دقت شنیداری.

  • رشد تخیل، همدلی و درک احساسات.

  • پایه‌گذاری عادت مطالعه برای سال‌های آینده.


📚 چه کتاب‌هایی برای ۳ تا ۶ ساله‌ها مناسب‌اند؟

نوع کتاب

ویژگی‌ها

کتاب‌های تصویری داستانی

با متن‌های بلندتر، شخصیت‌پردازی و خط داستانی ساده.

کتاب‌های شعر و ترانه

آهنگین، تکرارپذیر، با استعاره‌های ساده و لذت‌بخش.

کتاب‌های غیر داستانی ساده

معرفی مشاغل، جانوران، بدن انسان، طبیعت و...

کتاب‌های الفبا و اعداد

با تصویرسازی خلاق و بدون فشار آموزشی.

متل‌ها و ترانه‌های عامیانه

غنی از زبان و فرهنگ، همراه با حرکت یا بازی.

قصه‌گویی بدون کتاب

قصه‌هایی از حافظه یا تخیل، به‌ویژه پیش از خواب.


👪 چگونه بخوانیم؟

  • کودک را در آغوش بگیرید، فضای آرام و صمیمی بسازید.

  • با صدای بلند و لحن نمایشی بخوانید.

  • از کودک بخواهید درباره تصاویر و اتفاقات داستان صحبت کند.

  • اگر خواست، یک کتاب را بارها برایش بخوانید.

  • از او بخواهید داستان را به زبان خودش بازگو کند یا پایان جدیدی بسازد.

  • بعد از خواندن، با هم نقاشی بکشید، نمایش بازی کنید یا از دل داستان، شعر بسازید.


📌 پیشنهادهایی برای والدین

پیشنهاد

توضیح

پیش‌مطالعه کتاب

پیش از بلندخوانی، خودتان یک بار کتاب را بخوانید تا اجرای روانی داشته باشید.

انتخاب مشارکتی

به کودک اجازه دهید خودش کتاب را انتخاب کند؛ این مشارکت انگیزه می‌آفریند.

بازدید از کتابخانه و کتاب‌فروشی

به تجربه کودک برای لمس و دیدن کتاب‌ها بیفزایید.

برنامه‌ی منظم مطالعه

زمان‌هایی مشخص در روز (مثل پیش از خواب یا بعد از ناهار) را به خواندن اختصاص دهید.


🎨 فعالیت‌های پس از خواندن

  • کشیدن نقاشی از شخصیت یا صحنه‌ی محبوب داستان.

  • اجرای نمایش کوتاه با عروسک یا خود کودک.

  • ساختن کتاب تصویری دست‌ساز با کمک کودک.

  • گفت‌وگو درباره «اگر جای شخصیت داستان بودی، چه می‌کردی؟»


با کتاب، خیال کودک پرواز می‌کند، زبانش شکوفا می‌شود، و ذهنش برای ورود به مدرسه آماده می‌گردد. این دوره، پایه‌ای طلایی برای پرورش یک خواننده‌ی مستقل و علاقه‌مند است.

زیردسته‌بندی‌ها
"حیوانات زیبای من" کتابی پارچه ای و تصویری بدون متن با درون مایه ای آموزشی است که با هدف آشنایی کودک با حیوانات طراحی و اجرا شده است. جوجه، سگ، گوسفند، گربه، گاو، فیل و پروانه با تصاویری شاد، جذاب و کودکانه در این کتاب معرفی می شوند.
یکشنبه, ۲۹ دی
" بچه های حیوانات" با درونمایه آموزشی و متنی بسیار کوتاه سعی دارد کودک را با حیوانات و بچه های آن ها آشنا کند. در این کتاب، بره، گوزن، جوجه، کانگورو، ببر، گورخر، فیل، زرافه، سگ، گوساله، اسب و پنگوئن و .... با متنی بسیار کوتاه همراه با اشاره به یکی از ویژگی های حیوان، به کودک معرفی می شوند.
یکشنبه, ۲۹ دی
برای کودکان پیش دبستان و سال اول دبستان مجموعه‌ای از دو کتاب خواندن و کارورزی، پوستر، نماکارت آموزش حروف الفبا این مجموعه مهارت‌های چهارگانه سواد: شنیدن، گفتن، خواندن و نوشتن را در کودکان تقویت می‌کند.
چهارشنبه, ۲۵ دی
"ماشین ها جورواجورند" کتابی تصویری با ۵ قطعه آهنگین کوتاه و ساده است و با هدف آشنایی کودک با ماشین ها نوشته شده است و درون مایه ای آموزشی دارد. در هر دو صفحه روبه روی هم در این کتاب یکی از ماشین ها؛ کامیون، ماشین پلیس، آمبولانس، تاکسی و ماشین آتش نشانی با شعری دو بیتی معرفی شده و تصویر آن در مقابل قرار دارد.
سه شنبه, ۲۴ دی
براى كودكان پیش دبستان و سال اول دبستان مجموعه اى از كتاب خواندن، كارورزى و فلسفه و روش آموزش خلاق ریاضى پایه، همان چیزى است كه كودكان ایرانى به آن نیاز دارند. سال هاى بسیارى است كه خانواده ها و آموزگاران شكایت دارند كه كودكان به دانش ریاضى بى علاقه هستند.
سه شنبه, ۲۴ دی
یكی از كهن‌ترین ترانه - متل‌های ایرانی است كه پیشینه‌ای بلند در تاریخِ فرهنگ این سرزمین دارد. این ترانه - متل روایت داد و دهش است، از یك دست بگیر و از دست دیگر ببخش.
دوشنبه, ۲۳ دی
"بازی با انگشت ها" کتابی است با ۱۶ شعر و ۱۶ قصه از "پنج انگشت دست، "برگرفته از بازی ایرانی و کهن "لی لی لی لی حوضک" که همواره مورد علاقه کودکان بوده است.
یکشنبه, ۲۲ دی
در مقدمه ی مترجم آمده است که با اینکه قصه‌گویی، پیشینه‌ای پیوسته به تاریخ پیدایش انسان دارد و علاقه به قصه و شنیدن خاطره‌ها و ماجراها در نهاد انسان است، در کشور ما توجه چندانی به قصه‌گویی نمی شود و خانواده‌ها و بزرگترها، فرصت های طلایی قصه‌گویی را به جعبه‌های جادویی سپرده‌اند و خود گرفتار کار خویشتن‌اند.
یکشنبه, ۲۲ دی
در واژه نامهٔ چیستانی – تصویری، واژگان با زبانی ساده و احساس برانگیز از ویژگی‌های خود سخن می‌گویند. این واژه‌نامه، تصویری است. در برابر هر واژه، تصویر آن نیز آمده است تا به نیاز کودک برای برقراری رابطه میان تصویر و مفهوم پاسخ داده شود. چون کودکان زیر ده سال به کمک تصویرخوانی فکر می‌کنند. در واژه نامهٔ چیستانی– تصویری هر واژه یک سرشناسهٔ چیستانی است. خرید دستنامه و فعالیت واژه‌نامه چیستانی
جمعه, ۲۰ دی
زبان سنگ بنای خواندن است. با فرزند خود بیشتر صحبت کنید. وقتی كودك تان با شما صحبت می کند با علاقه به صحبت های او گوش دهید.
شنبه, ۱۴ دی
تصویرهای کتاب عکس‌های واقعی هستند که کم و بیش هم‌اندازه جوجه طبیعی چاﭖ شده‌اند و با تصویرسازی به شکل فانتزی، به عکس‌ها چیزهایی اضافه شده است. کودک با گشودن صفحه های مقوایی این کتاب از جهت های مختلف، پاسخ پرسش هایی را که در صفحه ی پیش آمده است، می یابد.
چهارشنبه, ۱۱ دی
شخصیت اصلی داستان خرسی کوچولوست که می‌خواهد به مناسبت تولد دوستش، هدیه‌ای به او بدهد. کودک هنگام خواندن کتاب، از زمان فکر کردن به نوع هدیه توسط خرس کوچولو تا انتخاب و تصمیم نهایی با او همراه می‌شود. گل، عسل، سیب، بلوط و بادکنک از انتخاب‌های او هستند.
چهارشنبه, ۱۱ دی
کتاب "ضدها" کودکان را در یادگیری مفاهیم متضاد و درک آن‌ها یاری می‌رساند. مفاهیمی همچون کثیف و تمیز، غمگین و خوشحال، خواب و بیدار، بزرگ و کوچک، آهسته و تند و ... کودک با مشاهده ی تصویرهای رنگی و جذاب، شروع به مقایسه می‌کند و با کمک بزرگترها که واژه‌ها را برایش می‌خوانند، مفاهیم متضاد را می‌آموزد. خواننده کتاب، کودک را راهنمایی می‌کند تا به این ترتیب ذهن او بر مفهوم موردنظر متمرکز شود. تصویرهای جانورانی که کارهای آدم ها را انجام می‌دهند و لباس به تن دارند، سبب گیرایی کتاب اند. کلمات به زبان انگلیسی نیز آورده شده اند.
چهارشنبه, ۱۱ دی
این کتاب با متنی ساده همراه با عکس‌هایی طبیعی از کودکان در حال خوردن، بچه‌ها را به خوردن تشویق می‌کند. پدیدآورندگان کتاب از کودکانی با نژادهای مختلف به عنوان سوژه عکس‌ها استفاده کرده‌اند، بنابراین تصویرها برای همه کودکان دنیا ملموس می‌باشند. مشاهده کودکانی که خود به تنهایی، بدون کمک بزرگترها در حال خوردن غذا هستند، مشوقی برای استقلال مخاطبان در خوردن غذاست.
چهارشنبه, ۱۱ دی
خانم مرغه هر روز با سه جوجه خود برای خوردن دانه و كرم به باغ می‌روند. یك روز سر راه خود سگی را می‌بینند كه با طناب به درخت بسته شده است و پارس می‌كند. جوجه‌ها هم با زبان خوش و هم با تهدید سعی می‌كنند از كنارش رد شوند،‌ اما او هر بار پارس می‌كند و آن‌ها را می‌ترساند.
دوشنبه, ۹ دی
دویدم و دویدم از قصه های عامیانه و متل های قدیمی ایران است که به دلیل تکرار کلمات مشابه و آهنگی که در جملات آن وجود دارد، برای کودکان بسیار شیرین و جذاب است و به راحتی به خاطر سپرده می شود.
دوشنبه, ۹ دی
چه چیز بهتر از این‌که در تعطیلات، برنامه‌هایی برای فعالیت مشترک با  فرزندان خود سپری کنید! به این معنی که  به همراه کشف محیط‌های جدید، فرصت بسیار مناسبی به وجود می‌آید که رشد زبانی فرزندتان را پرورش دهید.  
یکشنبه, ۱۷ آذر
خانم حنا روزی تصمیم می‌گیرد برای گردش از خانه خارج شود. او از حیاط، از روی خرمن علف، از جلوی آسیاب، از شكاف دیوار چوبی و از زیر كندو‌های عسل می‌گذرد و به موقع برای شام به خانه باز می‌گردد. این‌ها تنها اطلاعاتی اند كه كتاب به خواننده می‌دهد.
یکشنبه, ۱۷ آذر
نخستین تجربه‌های کتابخوانی کودک در خانه شکل می‌ گیرند و ماندگارترین تأثیر را بر او به جای می ‌گذارند.
یکشنبه, ۱۷ آذر
‌اگر در رشد و گسترش مهارت ‌های مورد نیاز کودک برای خواندن به او یاری دهید، یادگیری خواندن برای فرزند شما آسان ‌تر خواهد شد.
یکشنبه, ۱۷ آذر
چگونه فرزندان شما می‌توانند به کتاب خوان‌های حرفه‌ای تبدیل شوند؟ شما چطور می‌توانید به پیشرفت آن‌ها کمک کنید؟ به مجموعه رهنمودهای‌های مربوط به بررسی توانایی خواندن عمل کنید تا پیشرفت فرزندان‌تان را به یاری شش مرحله‌ی رشد خواندن از نشانه گذاری تصویرها تا خواندن مستقل، بسنجید. 
جمعه, ۱۵ آذر
پدر بدون این كه سرش را برگرداند با مهربانی گفت: "وقت اش رسیده است كه بروی توی رختخواب". خرگوش كوچولو به خودش گفت: "این كه درست نیست من تازه بازی را شروع كرده ام، می توانم یك كم دیگر بیدار بمانم؟".
سه شنبه, ۱۲ آذر
این كتاب از مجموعه‌ی ۵ جلدی "بازی می‌كنیم، یاد می‌گیریم" است و كودك را با مفاهیم فیزیكی مانند نیرو و اصطكاك، بدون به كارگیری این واژه‌های علمی و با كمك ابزارهای ساده آشنا می‌كند. ساختار كتاب منطقی است و در آن به روابط علت و معلولی پدیده‌ها اشاره شده است.
سه شنبه, ۵ آذر
این كتاب از مجموعه‌ی‌ ۵ جلدی "بازی می‌كنیم، یاد می‌گیریم" كودك را با مفهوم شناوری و غرق شدن و تأثیر جرم و جنس و شكل اجسام در این پدیده‌ آشنا می‌كند. ساختار كتاب منطقی و با توجه به روابط علت و معلولی است.
سه شنبه, ۵ آذر