راهنمای ترویج خواندن کودک ۳ تا ۶ سال
سنین ۳ تا ۶ سالگی دوره‌ای سرشار از کشف، خیال‌پردازی و زبان‌آموزی است. در این بازه، کودک شما توانایی دنبال‌کردن داستان‌ها، درک مفاهیم ابتدایی، و بیان احساسات خود را از طریق کلمات و تصاویر به‌سرعت گسترش می‌دهد. کتاب و قصه، کلید درهای این دنیای تازه‌اند.
📘 چرا خواندن در این سن اهمیت دارد؟
-
تقویت زبان و گفتار از طریق واژگان تازه و ساختارهای جمله.
-
پیش‌نیازهای سوادآموزی مانند آشنایی با چاپ، ترتیب داستان، و جهت خواندن.
-
افزایش تمرکز و دقت شنیداری.
-
رشد تخیل، همدلی و درک احساسات.
-
پایه‌گذاری عادت مطالعه برای سال‌های آینده.
📚 چه کتاب‌هایی برای ۳ تا ۶ ساله‌ها مناسب‌اند؟
|
نوع کتاب |
ویژگی‌ها |
|---|---|
|
کتاب‌های تصویری داستانی |
با متن‌های بلندتر، شخصیت‌پردازی و خط داستانی ساده. |
|
کتاب‌های شعر و ترانه |
آهنگین، تکرارپذیر، با استعاره‌های ساده و لذت‌بخش. |
|
کتاب‌های غیر داستانی ساده |
معرفی مشاغل، جانوران، بدن انسان، طبیعت و... |
|
کتاب‌های الفبا و اعداد |
با تصویرسازی خلاق و بدون فشار آموزشی. |
|
متل‌ها و ترانه‌های عامیانه |
غنی از زبان و فرهنگ، همراه با حرکت یا بازی. |
|
قصه‌گویی بدون کتاب |
قصه‌هایی از حافظه یا تخیل، به‌ویژه پیش از خواب. |
👪 چگونه بخوانیم؟
-
کودک را در آغوش بگیرید، فضای آرام و صمیمی بسازید.
-
با صدای بلند و لحن نمایشی بخوانید.
-
از کودک بخواهید درباره تصاویر و اتفاقات داستان صحبت کند.
-
اگر خواست، یک کتاب را بارها برایش بخوانید.
-
از او بخواهید داستان را به زبان خودش بازگو کند یا پایان جدیدی بسازد.
-
بعد از خواندن، با هم نقاشی بکشید، نمایش بازی کنید یا از دل داستان، شعر بسازید.
📌 پیشنهادهایی برای والدین
|
پیشنهاد |
توضیح |
|---|---|
|
پیش‌مطالعه کتاب |
پیش از بلندخوانی، خودتان یک بار کتاب را بخوانید تا اجرای روانی داشته باشید. |
|
انتخاب مشارکتی |
به کودک اجازه دهید خودش کتاب را انتخاب کند؛ این مشارکت انگیزه می‌آفریند. |
|
بازدید از کتابخانه و کتاب‌فروشی |
به تجربه کودک برای لمس و دیدن کتاب‌ها بیفزایید. |
|
برنامه‌ی منظم مطالعه |
زمان‌هایی مشخص در روز (مثل پیش از خواب یا بعد از ناهار) را به خواندن اختصاص دهید. |
🎨 فعالیت‌های پس از خواندن
-
کشیدن نقاشی از شخصیت یا صحنه‌ی محبوب داستان.
-
اجرای نمایش کوتاه با عروسک یا خود کودک.
-
ساختن کتاب تصویری دست‌ساز با کمک کودک.
-
گفت‌وگو درباره «اگر جای شخصیت داستان بودی، چه می‌کردی؟»
با کتاب، خیال کودک پرواز می‌کند، زبانش شکوفا می‌شود، و ذهنش برای ورود به مدرسه آماده می‌گردد. این دوره، پایه‌ای طلایی برای پرورش یک خواننده‌ی مستقل و علاقه‌مند است.
اسمش پتستینو بود. دیگران، همه بزرگ بودند و کارهای جالب و سختی می توانستند بکنند. اما او کوچک بود. خودش فکر می کرد حتمی باید تکه کوچکی از یک نفر دیگر باشد. از «آن که می دوید» پرسید: ببخشید ها! یعنی ممکن است من یک تکه از شما باشم؟. «آن که می دوید» با تعجب گفت: چه حرفها! من اگر یک تکه ام کم بود، چطوری می توانستم بدوم؟
شنبه, ۱۸ اردیبهشت
این کتاب از مجموعه ی ۵ جلدی غاز کوچولو است. در این کتاب، غاز کوچولو به تماشای دنیای اطرافش می رود. او در این سیر و گشت، حشرات و جانوران مختلف و نیز دانه ها و میوه های گیاهان را می بیند و با مفهوم رشد آشنا می شود.
چهارشنبه, ۱ اردیبهشت
کتاب را که باز می کنیم، تصویر های دوست داشتنی حیوانات کوچک را کنار پدرهای شان می بینیم، بچه میمون ها، بچه زرافه ها، توله خرس ها و ....
شنبه, ۲۸ فروردین
دنبالم بیا ! کتابی است مصور که تصاویر زیبای آن پوشش طبیعی زمین را - در یک جنگل - نشان می دهد، تصاویری واقع گرایانه از جانوران، گیاهان، حشرات و گل ها که برای شناخت جنگل فراهم آمده است.
کودکان به دنبال پروانه ای کوچک، به یک گردش تخیلی در جنگل می روند و با کشف کردن و نامیدن چیزها، شناخت کاملی از محیط طبیعی جنگل و آن چه در آن است، پیدا می کنند.
یکشنبه, ۲۲ فروردین
امروز جمعه است. من یک برگ کاغذ چهارخانه دارم. یک جعبه آب رنگ هم دارم
جعبه آب رنگ هفت رنگ دارد. هفت روز هفته داردم
چهارشنبه, ۲۶ اسفند
وقتی جوزف خیلی کوچک بود، پدربزرگش روانداز محشری برای او دوخت. روز به روز جوزف بزرگتر می شد و رو اندازش کوچک تر و کهنه تر می شد، تا این که یک روز مادر گفت: جوزف دیگر وقتش رسیده است که بیندازیم اش دور.
یکشنبه, ۱۶ اسفند
آلفونس با خودش می گوید" "چیزی به اسم شبح وجود ندارد." آلفونس تنها است. چیزی خش خش می کند ... به سنگینی نفس می کشد. شاید شبح است؟ شاید یک هیولای وحشتناک است. پدر برای فراری دادن شبح به لفونس یک شعر یاد می دهد.
چهارشنبه, ۱۲ اسفند
داستی امروز قرار است پیش مادربزرگ و پدربزرگ باشد.
از لحظه ای که می رسد، چشمش به هر چه می افتد می خواهد بردارد. عینک مادربزرگ، کلاه پدربزرگ و حتی چاقوی آشپزخانه. ناگهان خانه ساکت ساکت می شود. پدربزرگ فکر می کند داستی در جایی خوابش برده. واقعاً همینطور است؟ پس با هم سری به اتاق های دیگر می زنیم، چون مادر آمده و می خواهد او را با خود ببرد.
یکشنبه, ۴ بهمن
یکی از ترس های همیشگی کودکان، ترس از دست دادن عزیزان، به ویژه مادر یا پدر و مادر بزرگ یا پدر بزرگ است. این نگرانی و ترس در مورد از دست دادن مادر بزرگ و پدر بزرگ، واقعیتی است که بیشتر کودکان و نوجوانان آن را تجربه می کنند. این واقعیت تلخ گاه کودکان را با ناراحتی های روحی جدی رو به رو می کند. خواندن کتاب هایی که شخصیت اصلی آن چنین تجربه ای را از سر می گذراند، می تواند کودکان و نوجوانان را برای رو یا رویی با این رخداد تلخ آماده کند. کتاب «پدر بزرگ لسه می میرد» یکی از این گونه کتاب هاست.
سه شنبه, ۲۹ دی
پسر کوچولو احساس کرد که از اعماق وجودش یک چیز وحشتناک بالا می آید؛ بالا، بالا، بالا، می آید تا اینکه ...
کتاب تصویری خشم قلمبه با متنی کوتاه و تصاویری تاثیر گذار حس عصبانیت را به گونه ای خلاقانه و متفاوت نشان می دهد.
شنبه, ۲۶ دی
در مقدمه ی کتاب آمده است که گفت و گو درباره ی موضوعات جنسی، یکی از دشوارترین مباحثی است که پدران ومادران و مربیان مهدهای کودک، در تربیت کودک خردسال با آن روبه رو هستند وبرخورد تند یا بی توجهی به پرسش های کودک در این زمینه، سبب خواهد شد او برای یافتن پرسش های خود به راه هایی روی بیاورد که شاید نادرست یا خطرناک باشند.
چهارشنبه, ۲۳ دی
هر کودکی حق دارد کتاب بخواند و در دنیای پهناور کتاب ها زندگی کند، از آنها لذت ببرد و عناصر جدیدی را بشناسد. طراحی و ساخت کتاب های لمسی برای همه گروه های سنی کودکان و انواع کودکان با نیازهای ویژه، به خصوص کودکان کم توان ذهنی ضرورت دارد. کودکان باید بتوانند از منابع مناسب برای شناخت بهتر و بیشتر محیط پیرامون خود استفاده کنند و کتاب های لمسی چنین هدفی را دنبال می کنند.
یکشنبه, ۲۰ دی
روزی روزگاری اردکی بود که از بخت بد با کشاورز پیر و تنبلی زندگ می کرد. اردک همه کارهای مزرعه را می کرد. کشاورز تمام روز توی تخت می ماند. او مدام فریاد می زد: «کارها رو به راه است؟». اردک جواب می داد: «کواک! ». اردک بیچاره گوسفند ها را از تپه پایین می آورد، مرغ ها را توی مرغ دانی می کرد و ... کشاورز مدام فریاد می زد: «کارها رو به راه است؟». اردک جواب می داد: «کواک! »
چهارشنبه, ۱۶ دی
"چگونه می توانیم به درستی یا نادرستی حرف یا عقیده ای پی ببریم؟
چگونه و به کمک چه کارهایی می توانیم سر حرف یا عقیده ی درست باقی بمانیم و در مخالفت با کارهای نادرست پافشاری کنیم؟
سه شنبه, ۸ دی
آموزش مستقیم، یعنی آموزش با هدفی خاص و محدود که در آن کودک باید مفهومی معین را یاد بگیرد و آن را با مفاهیم قبلی ذهن خود مربوط کند و از آن در مسائلی که برایش پیش می آید بهره بگیرد.
یکشنبه, ۲۹ آذر
بهره گیری از ادبیات کودکان به ویژه داستان های کودک و نوجوان، یکی از راه هایی است که روان شناسان و کارشناسان آموزش و پرورش و نیز کتابداران برای شناسایی و درمان مشکلات روحی کودکان و نوجوانان پیشنهاد می کنند. اگر این داستان ها، گیرا و متناسب با نیازهای خوانندگان آن تهیه شده باشد، ابزار مناسبی در دسترس کودک و یا نوجوان گذارده می شود تا مشکل خود را شناسایی کند و در کاهش آن بکوشد.
پنجشنبه, ۲۶ آذر
جن ام. فانشاور، نوازنده، آموزگار، نویسنده و کارشناس نمایش عروسکی و قصه گویی است. وی بیش از دو دهه در این گستره فعالیت دارد و این هنر را در بسیاری از دانشگاه ها و کالج های آمریکا آموزش می دهد.
سه شنبه, ۲۴ آذر
اگرچه کودک از ابتدای تولد خود بخشی از احساسات خود را با گریه، خنده و دیگر حالت‌های چهره بیان می‌کند، اما این که کودک بیاموزد چگونه احساسات خود را در چهره‌اش نمایان کند یا نکند، چگونه میان احساسات دیگران و حالت چهره‌شان ارتباط درست برقرار کند، و یا چه نوع کنش‌هایی به ایجاد چه نوع احساساتی می‌انجامد، از جمله مهارت‌های زندگی است که کودک به تدریج در طول زندگی خود فرا می‌گیرد.
یکشنبه, ۸ آذر
بیشتر ما بزرگسالان با دوران کودکی خود فاصله بسیار گرفته ایم و دیگر به یاد نمی آوریم که در دوران کودکی خود دنیای پیرامونی خود را چگونه می دیدیم و درباره آن چگونه می اندیشیدیم. اما هستند بزرگسالانی که می توانند آن دوران را به خوبی بازخوانی کنند و از دریچه چشم کودکان دنیا را ببینند.
یکشنبه, ۱۷ آبان
سی و دو حرف الفبا سفری هیجان انگیز را به دنیای هنر برای کودکان ترتیب داده است، سفری که دستاورد آن کوله باری از تجربه های شادی بخش است. هدف اصلی این کتاب نیز مانند دیگر کتاب های مجموعه ی "نگاه کن" مانند "شکل ها در هنر" و "حیوانات در هنر" آشنایی کودکان با هنر است.
چهارشنبه, ۱۳ آبان
"نخ و سوراخ" کتاب پارچه ای، حسی – لمسی و مفهوم آموزی است که در قالب یک بازی طراحی شده است. کودک نخ را از سوراخ ها و موانع گوناگون می گذراند و سرانجام عروسکی را داخل کیسه پیدا می کند. این کتاب سبب ایجاد مهارت های حرکتی ظریف، برانگیختن کنجکاوی، تحریک حس لامسه، تشویق به حل معما در کودکان و آشنایی آن ها با مفاهیم باز کردن، گره زدن، عبور دادن و ... می شود.
سه شنبه, ۱۲ آبان
کتابخانهٔ کلیر ویژن (Clear Vision) در حال پایه گذاری مجموعه کتاب‌های لمسی پارچه‌ای برای امانت دادن به مدارس و دیگر مراکز آموزشی است. راهنمایی‌های زیر برای تشویق افرادی است که می‌توانند این گونه کتاب‌ها را بسازند و اهدا کنند. تا کنون بیش از ۱۸۰ جلد کتاب دوخته شده به این کتاب خانه اهدا شده است و همچنان نیاز به کتاب‌های بیشتر وجود دارد.
دوشنبه, ۱۱ آبان
![تولدت مبارک ای ماه قشنگ![کتاب گویا]](/sites/default/files/styles/300x200/public/tarvij/book/happy-birthday-moon-audio.gif?itok=sJ6M2KqU "تولدت مبارک ای ماه قشنگ![کتاب گویا]")
در میان همه پدیده های طبیعی پیرامون کودک، ماه یکی از گیراترین و پر راز و رمزترین پدیده ایی است که کودک از همان سنین ابتدایی با آن آشنا می شود . کودک پیش ازآن که حتی زبان به سخن گشاید، هر شب با نگاهش در آسمان به جست و جوی ماه است، چه آن زمان که هلال باریکی است یا زمانی که کامل و پرنور می شود. فرانک آش نویسنده و تصویرگر این کتاب از این پدیده شگفت انگیز برای کودکان، داستانی تصویری خلق کرده است تا کودکی که همواره به سوی این توپ پرنور خفته در آسمان دست دراز می کند تا...
یکشنبه, ۱۰ آبان
در میان همه پدیده های طبیعی پیرامون کودک، ماه یکی از گیراترین و پر راز و رمزترین پدیده ایی است که کودک از همان سنین ابتدایی با آن آشنا می شود . کودک پیش ازآن که حتی زبان به سخن گشاید، هر شب بانگاهش در آسمان به جست و جوی ماه است، چه آن زمان که هلال باریکی است یا زمانی که کامل و پرنور می شود.
یکشنبه, ۱۰ آبان