راهنمای ترویج خواندن کودک ۳ تا ۶ سال

راهنمای ترویج خواندن کودک ۳ تا ۶ سال

سنین ۳ تا ۶ سالگی دوره‌ای سرشار از کشف، خیال‌پردازی و زبان‌آموزی است. در این بازه، کودک شما توانایی دنبال‌کردن داستان‌ها، درک مفاهیم ابتدایی، و بیان احساسات خود را از طریق کلمات و تصاویر به‌سرعت گسترش می‌دهد. کتاب و قصه، کلید درهای این دنیای تازه‌اند.


📘 چرا خواندن در این سن اهمیت دارد؟

  • تقویت زبان و گفتار از طریق واژگان تازه و ساختارهای جمله.

  • پیش‌نیازهای سوادآموزی مانند آشنایی با چاپ، ترتیب داستان، و جهت خواندن.

  • افزایش تمرکز و دقت شنیداری.

  • رشد تخیل، همدلی و درک احساسات.

  • پایه‌گذاری عادت مطالعه برای سال‌های آینده.


📚 چه کتاب‌هایی برای ۳ تا ۶ ساله‌ها مناسب‌اند؟

نوع کتاب

ویژگی‌ها

کتاب‌های تصویری داستانی

با متن‌های بلندتر، شخصیت‌پردازی و خط داستانی ساده.

کتاب‌های شعر و ترانه

آهنگین، تکرارپذیر، با استعاره‌های ساده و لذت‌بخش.

کتاب‌های غیر داستانی ساده

معرفی مشاغل، جانوران، بدن انسان، طبیعت و...

کتاب‌های الفبا و اعداد

با تصویرسازی خلاق و بدون فشار آموزشی.

متل‌ها و ترانه‌های عامیانه

غنی از زبان و فرهنگ، همراه با حرکت یا بازی.

قصه‌گویی بدون کتاب

قصه‌هایی از حافظه یا تخیل، به‌ویژه پیش از خواب.


👪 چگونه بخوانیم؟

  • کودک را در آغوش بگیرید، فضای آرام و صمیمی بسازید.

  • با صدای بلند و لحن نمایشی بخوانید.

  • از کودک بخواهید درباره تصاویر و اتفاقات داستان صحبت کند.

  • اگر خواست، یک کتاب را بارها برایش بخوانید.

  • از او بخواهید داستان را به زبان خودش بازگو کند یا پایان جدیدی بسازد.

  • بعد از خواندن، با هم نقاشی بکشید، نمایش بازی کنید یا از دل داستان، شعر بسازید.


📌 پیشنهادهایی برای والدین

پیشنهاد

توضیح

پیش‌مطالعه کتاب

پیش از بلندخوانی، خودتان یک بار کتاب را بخوانید تا اجرای روانی داشته باشید.

انتخاب مشارکتی

به کودک اجازه دهید خودش کتاب را انتخاب کند؛ این مشارکت انگیزه می‌آفریند.

بازدید از کتابخانه و کتاب‌فروشی

به تجربه کودک برای لمس و دیدن کتاب‌ها بیفزایید.

برنامه‌ی منظم مطالعه

زمان‌هایی مشخص در روز (مثل پیش از خواب یا بعد از ناهار) را به خواندن اختصاص دهید.


🎨 فعالیت‌های پس از خواندن

  • کشیدن نقاشی از شخصیت یا صحنه‌ی محبوب داستان.

  • اجرای نمایش کوتاه با عروسک یا خود کودک.

  • ساختن کتاب تصویری دست‌ساز با کمک کودک.

  • گفت‌وگو درباره «اگر جای شخصیت داستان بودی، چه می‌کردی؟»


با کتاب، خیال کودک پرواز می‌کند، زبانش شکوفا می‌شود، و ذهنش برای ورود به مدرسه آماده می‌گردد. این دوره، پایه‌ای طلایی برای پرورش یک خواننده‌ی مستقل و علاقه‌مند است.

زیردسته‌بندی‌ها
آیا می توان کودکان ٢ تا ٦ ساله را با دانش جغرافی آشنا کرد؟ چگونه؟ کتاب" کودک و جغرافی" مادران و پدران و مربیان را با راهکارهایی علمی، ساده و جذاب برای آموزش جغرافی به کودکان این گروه سنی آشنا می کند و روشن می سازد که این رشته از دانش، تنها "در حیطه ی آشنایی با نام کوه ها، دریاها یا پایتخت ها معنا نمی یابد، بلکه ... دانش آشنایی با محیط زندگی و انطباق بهتر با محیط و شیوه های تغییر آن برای یک زند گی بهتر است".
سه شنبه, ۳۱ خرداد
در این فعالیت، هنر و علم را در هم می آمیزید و در پایان یک شاهکار "چاپ خورشیدی" خواهید داشت. در این فعالیت افزون بر این که کودک شما با یک تکنیک قدیمی و جذاب آشنا می شود، در می یابد که اشیای گوناگون در برابر نور واکنش های گوناگونی نشان می دهند.
دوشنبه, ۳۰ خرداد
کتاب «گروفالو» که هفده سال پیش منتشر شد، هم اکنون یکی از آثار کلاسیک ادبیات مدرن کودکان به شمار می‎رود و در میان کودکان بسیار محبوب است.
چهارشنبه, ۲۵ خرداد
در یک بعد از ظهر تابستانی لاک پشت برای دیدن یک چیز قرمز قرمز قرمز با عجله در شهر به راه می افتد. گل های سرخ راکون، گیلاس های قرمز خرگوش، جوراب های قرمز بز، سقف خانه قرمز روباه و .... آن چیزی نیست که لاک پشت مشتاق دیدن است.
چهارشنبه, ۲۵ خرداد
قرقر از قرقره نامه ای دریافت می کند. در نامه قرقره نوشته که چقدر او را دوست دارد. قرقر برای دیدنش به راه می افتد. رسیدن به او خیلی آسان نیست ولی قرقر از راه طولانی و غول یک چشم و صدای وحشتناک طوفان نمی ترسد. از خوردن خوراکی های خوشمزه چشم می پوشد. از قطب شمال تا قطب جنوب را می پیماید.... تا به قرقره برسد.
سه شنبه, ۲۴ خرداد
 
سه شنبه, ۲۴ خرداد
این کتاب بر پایه ی تجربه ی نویسنده از اجرای نمایشی قصه ی "شازده کدو و قلقله زن" به سرپرستی او از سوی دانش آموزان آلمانی کلاس سوم دبستان در سال ٢٠٠١ نوشته شده است. به باور کیقباد یزدانی "همه جا محل آموزش و کودک همیشه در حال آموختن است...
یکشنبه, ۸ خرداد
تک بال زمانی که از تخم بیرون آمد خبر نداشت که با پرنده های دیگر فرق می کند. او فقط با یک بال به دنیا آمده بود و با وجود آن که برادرانش به او می خندیدند و او را اذیت می کردند و حتی به او خوراکی نمی دادند، اما او نمی خواست باور کند که مانند آن ها نیست و نمی تواند پرواز کند.
یکشنبه, ۱ خرداد
این کتاب به نوشته ی مولف و مترجم در پیش گفتار کتاب "محصول فرآیندی است که از یک سو به مطالعات و تحققیقات اودر حوزه ی تخصصی روان شناسی و آموزش و پرورش در مراکز علمی و پژوهشی...و از سوی دیگرمرتبط با تجربه های مستقیمی است که در کار باکودکان درسطوح مختلف تجربه کرده و با پشتوانه ی پژوهش گاه هایی همچون شورای کتاب کودک و موسسه پژوهشی کودکان دنیا معنی پیدا کرده است".
دوشنبه, ۱۹ اردیبهشت
نوار داستان های مورد علاقه ی آن ها را در اختیارشان قرار دهید. شنیدن چندباره ی داستان، تشخیص و تطبیق واژه های نوشته شده با واژه هایی را كه می شنوند، برای شان امكان پذیر می كند.
سه شنبه, ۱۶ فروردین
مون جادوگر داستان زنی جادوگر است که با عصای جادوییش شیطنت های بسیاری می کند. اما گاهی اوقات اوضاع به میل او پیش نمی رود و به خاطر این شیطنت ها مجبور می شود که جریمه های بسیاری بپردازد.
دوشنبه, ۲۳ اسفند
دبی چلمرز این کتاب را بر اساس تجربه های عملی خود در مراکز نمایشی نوشته است. او مربی تئاتر و مشاور امور نمایشی است. در این کتاب او به مربیان دوره های مقدماتی تئاتر نشان می دهد که چگونه مفاهیم اولیه نمایش و کار بر روی صحنه را به کودکان ٣ تا ٥ ساله آموزش دهند. مطالب آموزشی این کتاب به مربیان کمک می کند تا فعالیت های نمایشی را به شیوه ای جذاب به کودکان آموزش دهند.
دوشنبه, ۲۳ اسفند
در یک شب مهتابی که همه‌ی خانواده در خواب و رویا فرو رفته‌اند، کیت با صدای گربه از خواب می‌پرد: « میو، میو»
دوشنبه, ۱۶ اسفند
بهترین دوستت را چطور توصیف می کنی؟  با داشتن این پرسش در ذهن، کودکان شما جستجویی را  در روزنامه ها، نشریه‌ها و یا واژه نامه ها آغاز می‌کند.
دوشنبه, ۱۶ اسفند
 این فعالیت را اریک کارل، نویسنده و تصویرگر محبوب کتاب روباه قرمز سلام ، برای تشویق بیشتر کودکان به خواندن، به پدر و مادرها و آموزگاران پیشنهاد کرده است:
دوشنبه, ۱۶ اسفند
   
یکشنبه, ۱۵ اسفند
در کتاب «اگر تو بچه من بودی»، یکی از ویژگی‌های جانوران، با زبان مهرآمیز مادران‌شان و تصویرهای زیبای بزرگ، بیان شده است: شنای بچه سمورها، خواب زمستانی توله خرس‌ها، آواز خواندن بچه گرگ‌ها رو به ستاره‌ها و....
سه شنبه, ۱۰ اسفند
کتاب ماه تی نی کلاه تی تی، مجموعه ای است از بازی - ترانه ها، شعر و نمایش است. نویسنده در آغاز کتاب سخنی در مورد متن کتاب دارد و از مربیان می خواهد با ابتکار خود و کمک کودکان بخش های گوناگون کتاب را در مهدهای کودک به اجرا در آورند.
یکشنبه, ۱ اسفند
 کمابیش همه ی کودکان علاقه مند به خلق و نمایش چیزهای تازه هستند تا بتوانند اعتماد به نفس خود را تقویت کنند. شما می توانید با پشتیبانی از کودک و همکاری با او، خلاقیت او را پرورش دهید.
دوشنبه, ۱۱ بهمن
در این کتاب به چهار دغدغه ی همه ی مادران و پدران پرداخته شده است: انطباط، کنجکاوی کودکان درباره ی مسائل جنسی، بیماری کودک و توضیح مرگ به کودکان. شاید بتوان گفت که به شمار پدران و مادران، شیوه های متفاوتی برای آموزش انضباط به کودکان وجود دارد: تنبیه برای آن که کودکان "لوس" نشوند و به تمامی پیرو دستورهای بزرگترها باشند، یا پرهیز از تنبیه، و بردباری در برابر خطاهای  کودکان، برای آن که خودانگاره ی مثبت در آن ها تقویت شود.
سه شنبه, ۲۸ دی
قورباغه کوچولو، روباه قرمز، پروانه بنفش، گربه نارنجی، مار سبز، ماهی آبی و سگ سیاه و سفید را برای تولدش دعوت می کند. اما وقتی مهمان ها از راه می رسند مامان قورباغه پاک گیج می شود. روباه قرمز سبز است، پروانه بنفش زرد است، گربه نارنجی، آبی است، مار سبز، قرمز است، پرنده زرد، بنفش است، ماهی آبی، نارنجی است و سگ سیاه با لکه های سفید به رنگ سفید با لکه های سیاه است. قورباغه کوچولو به مامانش می گوید علتش این است که تو به آن ها به اندازه کافی نگاه نکرده ای.
یکشنبه, ۲۶ دی
در این فعالیت، بچه ها با وسایل کهنه و کم ارزش مجسمه هایی را می سازند و سطل های زباله مربوط به خودشان را طراحی می‌کنند.
دوشنبه, ۲۰ دی
روزی روزگاری پشت کوه بازاری بود و توی بازار، یک بز، آش شله قلمکار می پخت و می فروخت. در همسایگی دکان بز، درختی بود تنها و غرغرو که مرتب سر بز غر می زد که چه طور با سروصدا بخوابد و با بوی چربی آش بیدار شود. اما بز برای این موضوع راه حل خوبی پیدا می کند که هم درخت از تنهایی بیرون بیاید و دست از غرغر کردن بردارد و هم مشتری هایش را از دست ندهد.
سه شنبه, ۱۴ دی
این کتاب، نخستین فرآورده ی بسته ی یادگیری پیش دبستانی طرح کودک – مربی و شامل ٥٠ قصه، ٧٩ شعر، ١٤ نمایشنامه ی تالیفی و ٨١ فعالیت هنری است.
چهارشنبه, ۸ دی