راهنمای ترویج خواندن کودک ۳ تا ۶ سال
سنین ۳ تا ۶ سالگی دوره‌ای سرشار از کشف، خیال‌پردازی و زبان‌آموزی است. در این بازه، کودک شما توانایی دنبال‌کردن داستان‌ها، درک مفاهیم ابتدایی، و بیان احساسات خود را از طریق کلمات و تصاویر به‌سرعت گسترش می‌دهد. کتاب و قصه، کلید درهای این دنیای تازه‌اند.
📘 چرا خواندن در این سن اهمیت دارد؟
-
تقویت زبان و گفتار از طریق واژگان تازه و ساختارهای جمله.
-
پیش‌نیازهای سوادآموزی مانند آشنایی با چاپ، ترتیب داستان، و جهت خواندن.
-
افزایش تمرکز و دقت شنیداری.
-
رشد تخیل، همدلی و درک احساسات.
-
پایه‌گذاری عادت مطالعه برای سال‌های آینده.
📚 چه کتاب‌هایی برای ۳ تا ۶ ساله‌ها مناسب‌اند؟
|
نوع کتاب |
ویژگی‌ها |
|---|---|
|
کتاب‌های تصویری داستانی |
با متن‌های بلندتر، شخصیت‌پردازی و خط داستانی ساده. |
|
کتاب‌های شعر و ترانه |
آهنگین، تکرارپذیر، با استعاره‌های ساده و لذت‌بخش. |
|
کتاب‌های غیر داستانی ساده |
معرفی مشاغل، جانوران، بدن انسان، طبیعت و... |
|
کتاب‌های الفبا و اعداد |
با تصویرسازی خلاق و بدون فشار آموزشی. |
|
متل‌ها و ترانه‌های عامیانه |
غنی از زبان و فرهنگ، همراه با حرکت یا بازی. |
|
قصه‌گویی بدون کتاب |
قصه‌هایی از حافظه یا تخیل، به‌ویژه پیش از خواب. |
👪 چگونه بخوانیم؟
-
کودک را در آغوش بگیرید، فضای آرام و صمیمی بسازید.
-
با صدای بلند و لحن نمایشی بخوانید.
-
از کودک بخواهید درباره تصاویر و اتفاقات داستان صحبت کند.
-
اگر خواست، یک کتاب را بارها برایش بخوانید.
-
از او بخواهید داستان را به زبان خودش بازگو کند یا پایان جدیدی بسازد.
-
بعد از خواندن، با هم نقاشی بکشید، نمایش بازی کنید یا از دل داستان، شعر بسازید.
📌 پیشنهادهایی برای والدین
|
پیشنهاد |
توضیح |
|---|---|
|
پیش‌مطالعه کتاب |
پیش از بلندخوانی، خودتان یک بار کتاب را بخوانید تا اجرای روانی داشته باشید. |
|
انتخاب مشارکتی |
به کودک اجازه دهید خودش کتاب را انتخاب کند؛ این مشارکت انگیزه می‌آفریند. |
|
بازدید از کتابخانه و کتاب‌فروشی |
به تجربه کودک برای لمس و دیدن کتاب‌ها بیفزایید. |
|
برنامه‌ی منظم مطالعه |
زمان‌هایی مشخص در روز (مثل پیش از خواب یا بعد از ناهار) را به خواندن اختصاص دهید. |
🎨 فعالیت‌های پس از خواندن
-
کشیدن نقاشی از شخصیت یا صحنه‌ی محبوب داستان.
-
اجرای نمایش کوتاه با عروسک یا خود کودک.
-
ساختن کتاب تصویری دست‌ساز با کمک کودک.
-
گفت‌وگو درباره «اگر جای شخصیت داستان بودی، چه می‌کردی؟»
با کتاب، خیال کودک پرواز می‌کند، زبانش شکوفا می‌شود، و ذهنش برای ورود به مدرسه آماده می‌گردد. این دوره، پایه‌ای طلایی برای پرورش یک خواننده‌ی مستقل و علاقه‌مند است.
کودکان زمانی که با کوچکترین دشواری روبرو می شوند برای نمونه فرزند جدیدی به خانواده اضافه شود یا با باید نبایدهای پدر و مادر روبه رو شوند و یا مایل باشند کارهای عجیب وغریبی انجام دهند آرزو می کنند موجود دیگری فارغ از همه این مشکلات باشند.
سه شنبه, ۱۹ فروردین
بچه‌ها مثل اسفنج می‌مانند. نگاه می‌کنند و هر چه که در محیط‌‌‌شان باشد را جذب می‌کنند، مخصوصاً از طریق دیداری و شنیداری.
اکثر کلمات و رفتارهای آنها ناشی از تقلید از والدین‌شان یا بزرگترهای دیگر در اطراف‌شان است. خیلی وقت‌ها از کلماتی که از دهان آنها بیرون می‌آید حسابی شگفت‌زده می‌شوید. و وقتی مدرسه را شروع می‌کنند، با تاثیرات همسالانشان بمباران شده و دنیای امن و راحتشان زیر و رو می‌شود.
اما اگر فرزندانتان را از همان ابتدا با ۱۰ مورد از مهمترین ارزش‌ها آشنا کنید، می‌توانند به خود متکی شده و زندگی شاد و راحت داشته باشند.
شنبه, ۱۶ فروردین
این کتاب درباره کنش‌ها و شیرین کاری‌های یک روز اِما از صبح تا شب است. نوزاد و نوپای شما از دیدن تصویر کنش های همسان خود و زبان موزون و شعر گونه آن لذت می‌برد و واژه‌های بسیار می‌آموزد. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
در این کتاب نوزاد و نوپا با کارهایی که اِما را خوشحال کرده است، آشنا می‌شود. کودک با حس شادی آشنا می‌شود و از خوشحالی اِما شاد می‌شود. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
در این کتاب نوزاد و نوپا با حس غمگین و ناراحت شدن آشنا می‌شود و باهمذات پنداری با شخصیت اصلی به آنچه برای اِما رخ می‌دهد، واکنش نشان می‌دهد. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
در این کتاب اما غذاهای گوناگونی می‌خورد و کودک مخاطب با نام این غذاها و تصویر آنها آشنا می‌شود. رشد زبانی و رشد شناختی از هدف‌های این کتاب است. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
هم کودک و هم پدر و مادر باید این نکته را بدانند که: کودکان با بزرگترها فرق می کنند و با بزرگ شدن این تفاوت ها کم می شود. زیرا پایه رشد در نابرابری است. دو فاکتور در کاهش این فاصله دخیل است:
۱- افزایش سن کودک ۲- مسئولیت‌پذیری کودک.
یعنی کودک با افزایش سن، مسئولیت‌هایش بیشتر شده و به تناسب بالا رفتن مسئولیت، آزادی‌های او نیز افزایش می‌یابد و فاصله‌اش با والدین کم و کمتر می‌شود. زمانی که صد در صد مسئولیت به دوش او محول شد با والدین برابر می‌شود.
یکشنبه, ۱۳ بهمن
قصه قدیمی‌ترین حکایت بشری است که به صورت‌های گوناگونی بیان شده؛ گاه این بیان حکایت به صورت تصاویری نقش بسته بر دیواره غارهاست، گاه به شکلی بیان حکایت؛ که سینه به سینه نقل شده و از نسلی به نسل بعدی تغییرات عمده ای پیدا کرده و گاه به صورت مدرن و مکتوب بیان شده و در این رهگذر نویسندگانی بزرگ به پهنه ادبیات جهان معرفی شده است. قصه، قصه است با آن شالوده خود که همانا ضمن سرگرم کردن مخاطب به وی پیام یا پیام‌هایی نهفته و یا آشکارا می‌دهد.
سه شنبه, ۸ بهمن
کتاب و علاقه به کتابخوانی از جمله عادت‌هایی به شمار می‌آیند که از دوران کودکی باید پایه‌های آنها پی ریزی شود. بی اغراق بسیاری از عادت‌های ما در دوران کودکی شکل می‌گیرند. عادت‌هایی که بسیار قوی تر از عادت‌هایی خواهند بود که در دوران بزرگسالی به آنها توجه خواهد شد. از همین رو پایدارتر هم خواهند بود.
سه شنبه, ۸ بهمن
چگونه لذت بردن از هنر سبب بالا رفتن سطح دانش و سواد خواهد شد؟ ماجراجویی هنری چیست؟ منظور ما از ماجراجویی هنری، ترتیب دادن گردشی تفریحی به منظور لذت بردن از هنر در شکل های گوناگون است.
یکشنبه, ۶ بهمن
کتاب «خرگوش کوچولو خرس را بیدار نکنی!» داستانی شیرین از رسیدن بهار، همکاری، پذیرش مسئولیت، شجاعت و دوستی است.
چهارشنبه, ۲ بهمن
آستین گروپر همه چیز دارد، یک سگ قهوه ای به نام فرسکو، یک دوچرخه و دوستی خوب به نام استون و وقتی با خبر می شود که در همسایگی آنان خانواده ای جدید آمده و یک دختر همسن و سالش به نام ایمی دارند چندان خوشش نمی آید.
چهارشنبه, ۲ بهمن
هنگامی که پدر خانه را ترک می کند به پسرک مژده می‌دهد که «یک اتفاق تازه در راه است» همین جمله کافی است تا قوه تخیل پسرک برانگیخته شود و اشیا از کتری تا دمپایی و مبل در برابر چشمان پسرک شروع کنند به تغییر شکل دادن و به جانوران و اشیا تبدیل شوند و به حرکت درآیند و تابلوهایی از نقاشان مشهور را به وجود آورند. آیا منظور پدر از اتفاق تازه این است؟
سه شنبه, ۱ بهمن
دخترکی به اسم می‌بل، حباب درست می‌کند. ولی حبابش از او دور می‌شود و برادر کوچولویش را حسابی به دردسر می‌اندازد! حباب پسر کوچولو را با خودش می‌برد و از بالای حصار خانه‌شان می‌گذرد و سرانجام بر فراز شهرک می‌رسد! حالا این می‌بل، مادرش و تمامی اهالی شهرک هستند که باید هرطور شده پسر کوچولو را صحیح و سالم پایین بیاورند. چه کسی فکرش را می‌کرد که حبابی به آن کوچکی دردسری به آن بزرگی ایجاد کند؟!
سه شنبه, ۱ بهمن
پسرک عاقل و سربراه است و همه از او راضی هستند و کمتر کسی است که نقطه ضعف او را بداند. او از تاریکی می ترسد و از باختن و خیلی چیزهای دیگر نگران می شود. مادربزرگ زمانی که می خواهد به سفر برود به او یک خرس عروسکی هدیه می دهد. خرس در نبود مادربزرگ یار و همدم او می شود. پدر و مادرش از این هدیه استقبال نمی کنند. از نظر آنان پسر بزرگ شده و نباید عروسک بازی کند بلکه باید سراغ کامپیوتر برود.
یکشنبه, ۱ دی
بیشتر وقت‌ها، خلاقیت شگفت انگیزی در نقاشی‌های کودکان، بازی‌های نمایشی و زبان اختراعی آنها می‌بینیم. کودکان، تخلیلشان را در سخن گفتن خود به نمایش می‌گذارند. ما به عنوان آموزشگران آنها نقش مهمی در تقویت توانایی‌شان در هنر، ارائهٔ نمایش و پاسخ‌های خلاق آنها به مشکلات داریم.
سه شنبه, ۲۶ آذر
کتاب « گفت‌وگو با زمان » مجموعه مصاحبه‌ها و سخنرانی‌ها یا پیام‌های توران میرهادی در دوره‌ای بیش از پنجاه سال است. بررسی‌ها، درهم‌کرد و دسته‌بندی اندیشه‌های او کاری است که در این کتاب انجام شده است. هر بخش از این کتاب به موضوعی ویژه اختصاص دارد که موضوع کار یا علاقه ایشان بوده است.
سه شنبه, ۱۹ آذر
داستان گویی یکی از بهترین مهارت‌هایی است که پدر و مادر می‌توانند در فرزندانشان تقویت کنند. داستان گویی باعث افزایش نیروی تخیل و خلاقیت کودکان می‌شود و به گنجینه ی واژگان آنها غنا می‌بخشد.
دوشنبه, ۴ آذر
پسرک در انبار خانه اش هواپیمای عجیب و خارق العاده ای پیدا می کند و تصمیم می گیرد با آن به فضا برود.
شنبه, ۲ آذر
پسرک ستاره ها را خیلی دوست دارد و در آرزوی داشتن ستاره ای برای خودش است.
شنبه, ۲ آذر
دیدن کودکی که تازه خواندن را آغاز می کند، می تواند هیجان انگیز باشد.
یکشنبه, ۱۹ آبان
موش خاکستری از میان علف ها، صخره ها و شاخه های درختان جنگل می گذرد و سرانجام به خانه می رسد.
چهارشنبه, ۱ آبان
همیشه و همواره در آمیختن ادبیات با ریاضی یا با زبان شناخت‌پذیر برای کودکان دشوار بوده است. شمارورزی زبان نمادین ویژه خود را دارد که کار آن اندازه‌گیری چندی‌ها یا کمیت‌ها است. ادبیات اما زبان عاطفی و گاهی نمادینی است که سروکارش با کمیت‌ها نیست و از درون انسان و آرزوها و تخیلش سخن می‌گوید.
نویسنده‌ی کتاب «چه و چه و چه یک بچه» که تجربه کار آموزش شمارورزی با ادبیات را در بخش آموزش خلاق کودک محور با بسته‌های لولوپی (لولوپی+۰ و لولوپى +۱) پیش می‌برد اکنون با تکیه بر آن تجربه، روایتی آهنگین از شناخت شمارورزی پایه برای کودکان خردسال از دو سالگی تا چهار پنج سالگی فراهم کرده است.
چهارشنبه, ۱ آبان
نخستین تلاش‌های کودک شما برای نوشتن، بی گمان شبیه به واژه ها و جمله‌ها نیست، اما خط خطی‌ها، خط ها و طرح‌ها به او کمک می‌کنند تا برای فراگیری الفبا آماده شود. چه بسا او روزی بهترین رمان کشورش را بنویسد!
شنبه, ۹ شهریور