راهنمای ترویج خواندن کودک ۳ تا ۶ سال
سنین ۳ تا ۶ سالگی دوره‌ای سرشار از کشف، خیال‌پردازی و زبان‌آموزی است. در این بازه، کودک شما توانایی دنبال‌کردن داستان‌ها، درک مفاهیم ابتدایی، و بیان احساسات خود را از طریق کلمات و تصاویر به‌سرعت گسترش می‌دهد. کتاب و قصه، کلید درهای این دنیای تازه‌اند.
📘 چرا خواندن در این سن اهمیت دارد؟
-
تقویت زبان و گفتار از طریق واژگان تازه و ساختارهای جمله.
-
پیش‌نیازهای سوادآموزی مانند آشنایی با چاپ، ترتیب داستان، و جهت خواندن.
-
افزایش تمرکز و دقت شنیداری.
-
رشد تخیل، همدلی و درک احساسات.
-
پایه‌گذاری عادت مطالعه برای سال‌های آینده.
📚 چه کتاب‌هایی برای ۳ تا ۶ ساله‌ها مناسب‌اند؟
|
نوع کتاب |
ویژگی‌ها |
|---|---|
|
کتاب‌های تصویری داستانی |
با متن‌های بلندتر، شخصیت‌پردازی و خط داستانی ساده. |
|
کتاب‌های شعر و ترانه |
آهنگین، تکرارپذیر، با استعاره‌های ساده و لذت‌بخش. |
|
کتاب‌های غیر داستانی ساده |
معرفی مشاغل، جانوران، بدن انسان، طبیعت و... |
|
کتاب‌های الفبا و اعداد |
با تصویرسازی خلاق و بدون فشار آموزشی. |
|
متل‌ها و ترانه‌های عامیانه |
غنی از زبان و فرهنگ، همراه با حرکت یا بازی. |
|
قصه‌گویی بدون کتاب |
قصه‌هایی از حافظه یا تخیل، به‌ویژه پیش از خواب. |
👪 چگونه بخوانیم؟
-
کودک را در آغوش بگیرید، فضای آرام و صمیمی بسازید.
-
با صدای بلند و لحن نمایشی بخوانید.
-
از کودک بخواهید درباره تصاویر و اتفاقات داستان صحبت کند.
-
اگر خواست، یک کتاب را بارها برایش بخوانید.
-
از او بخواهید داستان را به زبان خودش بازگو کند یا پایان جدیدی بسازد.
-
بعد از خواندن، با هم نقاشی بکشید، نمایش بازی کنید یا از دل داستان، شعر بسازید.
📌 پیشنهادهایی برای والدین
|
پیشنهاد |
توضیح |
|---|---|
|
پیش‌مطالعه کتاب |
پیش از بلندخوانی، خودتان یک بار کتاب را بخوانید تا اجرای روانی داشته باشید. |
|
انتخاب مشارکتی |
به کودک اجازه دهید خودش کتاب را انتخاب کند؛ این مشارکت انگیزه می‌آفریند. |
|
بازدید از کتابخانه و کتاب‌فروشی |
به تجربه کودک برای لمس و دیدن کتاب‌ها بیفزایید. |
|
برنامه‌ی منظم مطالعه |
زمان‌هایی مشخص در روز (مثل پیش از خواب یا بعد از ناهار) را به خواندن اختصاص دهید. |
🎨 فعالیت‌های پس از خواندن
-
کشیدن نقاشی از شخصیت یا صحنه‌ی محبوب داستان.
-
اجرای نمایش کوتاه با عروسک یا خود کودک.
-
ساختن کتاب تصویری دست‌ساز با کمک کودک.
-
گفت‌وگو درباره «اگر جای شخصیت داستان بودی، چه می‌کردی؟»
با کتاب، خیال کودک پرواز می‌کند، زبانش شکوفا می‌شود، و ذهنش برای ورود به مدرسه آماده می‌گردد. این دوره، پایه‌ای طلایی برای پرورش یک خواننده‌ی مستقل و علاقه‌مند است.
روز اولی است که خرگوش کوچولو می خواهد به پپش دبستانی برود و به خاطر دور شدن از مادرش نگران، مضطرب وعصبانی است . او آرزو می کند که حداقل بتواند روز اولی که به پیش دبستان می رود مادرش را با خود ببرد. او در خیال خود مادرش را خیلی کوچک کرده و در جیبش می گذارد.
شنبه, ۹ شهریور
کتاب «ماجراهای لودی: خرسی بازیگوش لودی کجاست؟» از مجموعه کتاب «ماجراهای لودی» درباره روزی است که لودی می‌خواهد با عروسکش خرسی بازی کند، اما او را پیدا نمی‌کند. لودی همه جای ممکن و غیر ممکن را دنبال او می‌گردد. اما انگار هیچ اثری از خرسی نیست!
شنبه, ۹ شهریور
یک روز آقا فیله می خواهد آب تنی کند. حیوانات دیگر هم به دنبال او راه می افتند! می دانید چه حیواناتی و چند تا بودند؟ دو کرگدن، سه تا زرافه، چهارتا شیر، پنج تا گورخر، شش تا کفتار، هفت تا گراز، هشت تا قورباغه، و نه تا پرنده سخن گو می روند تا با او آب تنی کنند.
دوشنبه, ۴ شهریور
دیزی خواهر کوچک مکس کارهای بامزه ای می کند. او با شست پایش بازی می کند، با قاشق بر روی ظرف ها می کوبد و کارهای بسیار دیگر. تنها یک کارنمی کند و آن هم حرف زدن است.
چهارشنبه, ۳۰ مرداد
مارتا گاو نارنجی در دهکده‌ای کوچک و کم‌جمعیت با صاحبش آقای پینشو زندگی می‌کند. با دیدن دوچرخه‌سواران مارتا تصمیم می‌گیرد دوچرخه‌ای از وسایل اوراقی بسازد و در مسابقه شرکت کند.
شنبه, ۲۹ تیر
این کتاب اطلاعاتی درباره‌ی پنگوئن‌ها، تغذیه، شیوه‌ی تولید مثل و محل زیست آن‌ها به مخاطب می دهد. ارائه اطلاعات مستقیم ولی خلاقانه و جذاب است. کتاب با زبانی ساده و روان، مناسب متن، با زندگی اجتماعی پنگوئن از زبان خودش آغاز می شود و سپس خواننده را به تماشای ویژگی های بدن پنگوئن می‌برد.
چهارشنبه, ۵ تیر
مادر کودکش را می خواباند و برای این که خواب شیرین او به هم نخورد از حیوانات می خواهد که آرام باشند تا کودکش بیدارنشود. ولی غافل از اینکه زمانی که مادر خسته شده و به خواب می رود کودک بازیگوش او ازخواب بیدارشده ومشغول بازی می شود.
سه شنبه, ۴ تیر
لاکی زمانی که با پدرش است احساس آرامش می کند و پدر هم به او اطمینان می دهد که این وظیفه هر پدری است که از فرزندش نگهداری کند. لاکی دوست دارد بداند سایر پدر ها چه کار هایی می کنند؟
دوشنبه, ۶ خرداد
کتاب «دنیا چه قدربزرگ است؟» پرسشی است که بیشتر کودکان از پدر و مادر خود می‌کنند و شاید از خود شما هم بارها و بارها چنین پرسشی شده است.
دوشنبه, ۶ خرداد
کودک از نقاش می خواهد یک ستاره بکشد، پس از کشیدن آن، ستاره از او می خواهد یک خورشید بکشد. خورشید به درخت و درخت به انسان - یک زن و مرد - و آن ها هم به خانه و خانه هم به سگی وفادار نیاز دارد و داستان ادامه پیدا می کند و دوباره به ستاره می رسد.
سه شنبه, ۳ اردیبهشت
لی لی دختر کوچولویی که کانگوروی آبی اش را خیلی دوست دارد. او گاهی دوست دارد جلب توجه کند و جلوی دیگران به ویژه دوست عزیزش کانگوروی آبی دست به هنرنمایی و شیرین کاری می زند.
سه شنبه, ۳ اردیبهشت
لاکی لاکو، لاک پشت کوچولویی است که تازه از تخم بیرون آمده و می خواهد به رودخانه، خانه اش برود. او به اطراف خود نگاه می کند و راه می افتد. اما هر بار صدای جانوری او را می ترساند.
دوشنبه, ۲۸ اسفند
تعطیلات نورروز فرصت خوبی است تا اعضای خانواده وقت بیش تری را با هم بگذرانند. در زیر، چند فعالیت در رابطه با خواندن برای گذراندن اوقات خوش با فرزندان تان پیشنهاد شده است. این فعالیت ها را می توانید با توجه به گروه سنی فرزندتان مناسب سازی کنید و هم در سفر و هم در خانه انجام دهید و از آن ها لذت ببرید.
با هم بخوانیم و بخندیم
در زیر، فهرست کوتاهی از کتاب هایی که می توانید در جمع خانواده بلندخوانی کنید و با آن ها بخندید، آمده است. برای پیدا کردن کتاب های طنزآمیز بیش تر، در کتابک جست و جو کنید.
دوشنبه, ۲۸ اسفند
روز شد، خورشید سر برآورد و چهار کلاغ بیدار شدند و از لانه بیرون پریدند. پر...پر...پر...
به کجا رفتند؟
دوشنبه, ۲۸ اسفند
نخست یک بار کتاب «همین و همان» را با دقت ورق بزنید و به آن نگاه کنید. حتما شگفت‌زده خواهید شد و برایتان جالب خواهد بود و از خود خواهید پرسید بالاخره همین یا همان؟ همین ایجاد پرسش و کنجکاوی کودک شما را به خواندن این کتاب تشویق خواهد کرد. زیرا نخست اسبی را در حال خوردن آب می بیند، با ورق زدن نیمه بالا، تصویر گربه ای در حال انداختن ماهی داخل آب ظاهر خواهد شد! جالب نیست؟
دوشنبه, ۲۱ اسفند
خواندن دونفره ی یک داستان، فرصتی است برای شما و فرزندتان که آرامش پیدا کنید و از لحظه های ویژه ی کنار هم بودن لذت ببرید.
سه شنبه, ۲۴ بهمن
گزارش زیر را فخری ذهبیون، از مروجان انجمن دوست داران ادبیات کودک و نوجوان اصفهان تهیه کرده است. این برنامه ترویج کتابخوانی با نام "برایم بخوان"، در کتابخانه ابوالفرج اصفهان اجرا شده است:
چهارشنبه, ۴ بهمن
تصویر در کتاب ها و نشریه های کودکان همواره از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. امروزه به ویژه موضوع تصویرگری کتاب های کودکان به یکی از رشته های مورد علاقه دانشجویان رشته هنر بدل شده است. در سنجش با گذشته شمار دانش جویانی که به رشته تصویرگری به ویژه تصویرگری کتاب های کودکان جلب می شوند، بسیار بالاست.
شنبه, ۲ دی
"یکی از پاهای هزارپای بیچاره شکسته است. او را به سرعت به بخش اورژانس بیمارستان می برند. چه اتفاقی برای او خواهد افتاد؟... یک پرستار و پزشک، پای شکسته ی هزارپا را گچ می گیرند. او باید مدتی با عصا راه برود."
شنبه, ۲ دی
مارگریت مید می گوید: میزان برتری یک تمدن، در چگونگی رفتارش با کودکان نهفته است.
بی شک نقاشی، طراحی، چاپ، پیکره سازی، کشف شکل ها، رنگ ها، مفاهیم و ... از جمله فعالیت هایی ست که نه تنها برای کودک بسیار لذت بخش هستند، بلکه می توانند دریچه ای باشند به سوی کشف جهانی متفاوت و پر از شگفتی و خلاقیت.
دوشنبه, ۲۷ آذر
کودکان از آسیب پذیرترین گروه های جامعه به شمار می آیند و همواره در معرض خطرات بی شمار از بیماری و رویدادهای قابل پیشگیری تا انواع بد رفتاری ها و برخوردهای غیراخلاقی قراردارند.
دوشنبه, ۲۷ آذر
خواندن اشعار کودکانه با کودکتان می‌تواند یک تجربه فوق‌العاده باشد. با خواندن یک شعر می‌توانید در چند لحظه کوتاه با دوچرخه از تپه‌ای به پایین سرازیر شوید، با یک حشره گفتگو کنید، با یک غول بخندید یا خنکی برف را روی صورت خود احساس کنید. برای شما، بلندخوانی شعر می‌تواند تغییر خوبی باشد و برای کودک شما، تجربه شگفت‌انگیزی از چگونگی ایجاد تصویرهای ذهنی قوی با استفاده از واژه هاست.
شنبه, ۲۵ آذر
در کتاب « ببخشید! این کتاب من است » لولا با کتابخانه و مفهوم امانت گرفتن کتاب و شریک شدن در آن‌ها آشنا می‌شود.
لولا عاشق کتاب و کتاب خواندن است. او و برادرش چارلی به همراه پدر به کتابخانه می روند. او می‌خواهد کتاب «سوسک ها، ساس ها و سنجاقک ها» را که بارها و بارها خوانده باز هم امانت بگیرد، چون از نظر لولا این کتاب بهترین و قشنگ‌ترین کتاب است و آن را خیلی دوست دارد.
سه شنبه, ۳۰ آبان