راهنمای ترویج خواندن کودک ۹ تا ۱۲ سال
در این دوره، بیشتر کودکان به خوانندگانی مستقل و توانا تبدیل می‌شوند. آنها می‌توانند به‌تنهایی کتاب بخوانند و از خواندن لذت ببرند. اما حمایت خانواده هنوز حیاتی است—تا شوق مطالعه در آنها حفظ شود و مهارت‌های خواندنشان به رشد ادامه دهد.
هیچ‌گاه نباید مطالعه‌ی آزاد را فدای درس کرد. کودک کتابخوان در مدرسه هم موفق‌تر است، زیرا مهارت‌هایی چون درک مطلب، دقت، تحلیل و گسترش واژگان را از طریق خواندن تقویت کرده است.
📘 بلندخوانی برای کودکان ۹ تا ۱۲ ساله: چرا و چگونه؟
حتی در این سن هم کودکان و نوجوانان بلندخوانی را دوست دارند—به شرطی که همراه با احترام، گفت‌وگو و حس مشارکت باشد.
بلندخوانی برای کودکان ۹ تا ۱۲ ساله می‌تواند به آنها کمک کند تا:
-
خواندن را فرآیندی همراه با احساس امنیت و آرامش بدانند.
-
با زبان، واژگان و سبک‌های نوشتاری گوناگون آشنا شوند.
-
مهارت‌های شنیداری و تحلیلی خود را تقویت کنند.
-
درباره‌ی شخصیت‌ها، فضاها و موضوع‌ها تفکر و گفت‌وگو داشته باشند.
-
به خوانندگانی ماهر و مستقل تبدیل شوند.
-
دریابند که چه نوع کتاب، نویسنده یا ژانری را دوست دارند.
-
با خانواده پیوند عاطفی بیشتری پیدا کنند.
-
برای همیشه به کتاب و مطالعه علاقه‌مند بمانند.
✨ شگردهایی برای بلندخوانی با کودکان ۹ تا ۱۲ سال
|
شگرد |
توضیح |
|---|---|
|
زمان‌بندی منظم و خودانگیخته |
بلندخوانی در زمان‌های ثابت و دلخواه (پیش از خواب، تعطیلات آخر هفته،...) |
|
پرسش‌های کنجکاوی‌برانگیز |
مثل: «یه مطلب جالب درباره حیوانات خوندم، بخوام برات بخونم؟» |
|
احترام به حریم فکری نوجوان |
اگر نخواست نظرش را بگوید، اصرار نکنید؛ استقلال فکری‌اش را بپذیرید. |
|
گفت‌وگوهای باز و تفکر‌برانگیز |
«به نظرت این شخصیت کار درستی کرد؟»، «اگر تو جای او بودی، چه می‌کردی؟» |
|
خواندن مشارکتی |
یک پاراگراف شما، یک پاراگراف کودک؛ تجربه‌ای برابر، بدون قضاوت. |
|
انتخاب متن‌های متنوع |
از داستان‌های کوتاه تا متون بلند و عمیق، از طنز تا درام، از علمی تا اسطوره‌ای. |
📚 چه کتاب‌هایی را برای ۹ تا ۱۲ ساله‌ها انتخاب کنیم؟
|
نوع کتاب |
چرا مفید است |
|---|---|
|
رمان‌های واقع‌گرا |
کمک به درک شرایط واقعی و همدلی با شخصیت‌های هم‌سن. |
|
داستان‌های فانتزی |
پرورش تخیل و تحلیل مسائل پیچیده در قالب استعاره. |
|
رمان‌های تاریخی |
شناخت گذشته، تقویت تفکر علت و معلولی و تاریخ‌نگر. |
|
شعر و ترانه |
بازی با زبان، احساسات و آواها. |
|
کتاب‌های غیرداستانی |
از دانش‌نامه‌ها و کتب علمی تا زیست‌محیطی و اجتماعی. |
|
زندگینامه‌ها |
الگوهای موفق و انسانی از زندگی واقعی. |
|
ادبیات کهن، اساطیر و حماسه‌ها |
پیوند با فرهنگ، پرسش‌گری اخلاقی و قدرت تحلیل. |
📌 چند رهنمود برای پرورش کودکان کتابخوان ۹ تا ۱۲ ساله
-
سنت بلندخوانی خانوادگی را حفظ کنید.
-
خواندن مشارکتی انجام دهید—یک صفحه شما، یک صفحه کودک.
-
کودک را تشویق کنید کتابی را مستقل بخواند و بعد درباره‌اش گفت‌وگو کنید.
-
او را به خواندن رمان‌های بلند و چندفصلی علاقه‌مند کنید؛ در آغاز همراهش باشید.
-
از او بخواهید نقاشی بکشد، نقد بنویسد، یا داستانی از تخیل خود بسازد.
-
گونه‌های مختلف ادبی را به او معرفی کنید: داستان، شعر، علمی، زندگینامه، تاریخی و…
ارسطو نوجوانان را این گونه توصیف می کند: "پرشور و آتشی مزاجند و آماده اند که خود را به دست غرایز بسپارند". استانلی هال پدر مطالعه ی علمی درباره ی نوجوانی، آن را دوران "طوفان و تنش" شدید و نیز دوران توانایی فوق العاده ی جسمانی، عقلی و عاطفی می داند. فیلسوفی نیز می گوید دوره ی نوجوانی با زیست شناسی آغاز می شود و با فرهنگ پایان می یابد.
چهارشنبه, ۲۱ مرداد
بزرگ سالی که برای کودکان کتاب می‌خواند، موقعیت و مسؤلیتی را برای سهیم شدن در یک تجربه‌ی عالی با کودکان می‌پذیرد.
دوشنبه, ۱۹ مرداد
نشانه‌های رایج افسردگی نوجوانان
تغییر در عادت‌های غذایی و برنامه‌ی خواب (خوردن و خوابیدن بسیار زیاد یا بسیار کم)
تغییرات قابل توجه در وزن (افزایش یا کاهش)
بی‌علاقگی نوجوان به حضور در مدرسه یا کاهش کارایی در مدرسه
گوشه‌گیری، کناره‌گیری از دوستان یا اعضای خانواده
بروز عصبانیت / طغیان ناگهانی
بی‌قراری یا اضطراب عمومی
واکنش تند دربرابر انتقاد، حتی انتقاد سازنده
خود پسندی یا خطاکاری
مشکلات غیرمعمول با مراجع قدرت
دوشنبه, ۱۹ مرداد
مطالب این کتاب براساس توانایی های کودکان در دوره ی پیش دبستانی و دانش آموزان اول تا پنجم دبستان تنظیم و ارائه شده است. یکی از کتاب های بسیار ارزنده ای است که در زمینه ی موضوع آن تئوری و عمل به طرز بسیار زیبایی تلفیق شده و کتاب را قابل استفاده برای همه پدران و مادران و مربیان در هر سطح تحصیلات نموده است.
سه شنبه, ۱۳ مرداد
کودکان برای آنکه هویت یابی کنند، باید بدانند از کجا آمده اند، چه گذشته ای دارند و گذشتگان برای آن ها چه میراثی به جا نهاده اند. کودکان تنها به کمک آگاهی از تاریخ خود می توانند مناسبات دنیای کنونی را درک کنند، بدانند که امروز از دیروز شکل گرفته است و از امروز برای ساختن آینده درس بگیرند.
دوشنبه, ۱۲ مرداد
آیا تاکنون شرط بندی کرده اید؟ اگر شرط بندی کرده باشید می دانید کاری بسیار هیجان انگیز است زیرا پای بردو باخت و اثبات خود در میان است.
مرد جوان و خیاط حیله گر حکایت شرط بندی جوانی است با گروهی از مردم. جوان شرط می بندد که از پس حیله ی خیاطی بر آید که تا آن زمان هیچ کس از پس او بر نیامده است. هیچ کس !! شاید تعجب کنید ولی چنین است.
شنبه, ۳ مرداد
كاج كوچكی در زیباترین نقطه ی جنگل می روید. او در گردونه ای سرشار از زیبایی قد می كشد و می بالد. خورشید درخشان و نوازشگر، نسیم پرطراوت، پرندگان و آوازهایشان، ابرهای زیبا با هزاران طرح نو، برف سفید و خرگوشها....
یکشنبه, ۲۸ تیر
"بعضی وقت‌ها روز در حالی شروع می‌شود که منتظر هیچ چیز نیستی، و همه چیز بد و بدتر می‌شود، زندگی‌ات سیاه می‌شود و هیچ‌کس درکت نمی‌کند..." اگر افرادی شاد و به دور از حس تنهایی، افسردگی و غم هستید، خواندن این کتاب به شما توصیه نمی‌شود. اما اگر روزهایی در زندگی تان هست که از خواب بر خاسته و عمیقاً غمگین و نا‌امید بوده‌اید این کتاب را حتماً بخوانید/ ببینید.
چهارشنبه, ۲۴ تیر
این کتاب در برگیرنده ی دیدگاه های پنج روان شناس کمال گرای نامدار: آلپورت، فرانکل، فروم و راجرز است.
یکشنبه, ۲۱ تیر
وقتی ویلبر به دنیا آمد یک خوک زردنبو و لاغر بود برای همین آقای ارابل صاحب او تصمیم گرفت او را سر به نیست کند چون یک چنین خوکی دردسر ساز است. اما فرن، دختر آقای ارابل با خواهش و البته گریه فراوان پدرش را راضی کرد که در تصمیمش تجدید نظر کند.
یکشنبه, ۲۱ تیر
ترویج کتاب‌های علمی برای کودکان و نوجوانان
بسیاری از کودکان و نوجوانان به خواندن کتاب های علمی علاقه مندند. اما چگونه می توان خواندن کتاب های علمی را نیز به فعالیتی سرگرم کننده و لذت بخش تبدیل کرد؟
یکشنبه, ۱۴ تیر
«برادلی چاکرز» مزخرف‌ترین بچه مدرسه بود، یک هیولای تمام عیار. هیچ چیز به اندازه تنبیه شدن او، بچه‌های دیگر را خوشحال نمی‌کرد. او در کلاس «خانم ایبل» در ته کلاس، ردیف آخر، صندلی آخر می‌نشست، چون دیگر عقب‌تر از آنجا جایی برای نشستن او نبود؛ تا اینکه «کارلا» به مدرسه آنها آمد ... و برادلی تبدیل به دوست داشتنی‌ترین پسر مدرسه شد.
جمعه, ۱۲ تیر
نخستین گام در علاقه‌مند کردن کودکان به خواندن و ایجاد علاقه به مطالعه در آنها، انتخاب کتاب‌های شادی بخش، سازگار با روحیه ی جست وجوگر و پرتحرک آنها، پاسخگو به پرسش‌ها و نیازهای شان و تهی از آموزش‌های خشک و مستقیم و پند و اندرز است.
پنجشنبه, ۱۱ تیر
زن وشوهری باهم زندگی می کردند که وسط اسم شان @ بود. مثلا marlin@smith بود. این زن وشوهر مدام به اینترنت وصل بودند و در دنیای اینترنت زندگی می کردند.... عنوان داستان بود: "وقتی عشق لاگ اوت"می شود....
دوشنبه, ۸ تیر
پی پی جوراب بلند یک دختر ۹ ساله است. همه کسانی که او را می‌شناسند او را عجیب و غریب می‌دانند. او روش ویژه‌ای برای انجام کارهایش دارد که همه را به شگفتی وا می‌دارد. بچه‌ها او را دوست دارند و با او به آنها خیلی خوش می‌گذرد و اما "آدم بزرگ‌ها" گاهی از دست او خشمگین می‌شوند اما پی پی می‌گوید: "شما از بچه‌ای که مادرش تو آسمان‌هاست و پدرش پادشاه آدم خورهاست چه انتظاری دارید".
سه شنبه, ۲ تیر
"باستیان" پسرک چاق ده یازده ساله که برای فرار از دست مسخره شدن از سوی همکلاسی‌هایش به کتابفروشی آقای "کوراندر" پناه برده، متوجه می‌شود نه تنها آقای کوراندر بچه‌ها را دوست ندارد بلکه آنها را موجوداتی پر سر و صدا می‌داند که همه چیز را خراب می‌کنند، اما باستیان از هنگام ورود به کتابفروشی به کتابی خیره شده که انگار نیروی جاذبه دارد و او را بدون مقاومت به سوی خود می‌کشد.
پنجشنبه, ۲۸ خرداد
در داستان «جودی دنیا را نجات می‌دهد» جودی می‌فهمد رفتار او چه تاثیری بر محیط‌زیست می‌گذارد و به جنب‌وجوش می‌افتد تا با کمک به کاشت درخت در جنگل‌های استوایی برای دنیا کاری بکند.
شنبه, ۱۶ خرداد
«جانم به لب رسیداز بینی زشتم، از جوش های صورتم، از موهای کم پشتم، از عینکم، از دندان های کچ و کوله ام، از تمام صورتم! حس می کنم زشتم...
واقعاً عادلانه نیست، وقتی موقع مدرسه است، اصلاً مریض نمی شوم، اما درست موقع تعطیلی ها مریضم.
چهارشنبه, ۱۳ خرداد
پیمان نامه بین المللی حقوق کودک از سوی سازمان ملل متحد با آرمان حمایت از حقوق کودکان دنیا و بهبود زندگی آنان به تصویب رسیده است. شاید تعجب کنید اگر بدانید این پیمان نامه تنها ۲۰ سال دارد و در ایران تنها ۱۵ سال از تصویب آن می گذرد.
دوشنبه, ۱۱ خرداد
بسیاری از آموزگاران می گویند بیشتر وقت ها اطلاعی از مشکلات دانش آموزان در خانه پیدا نمی کنند.
بسیاری از والدین نیز از این موضوع گله دارند که از انتظارات مدرسه از خود آن ها یا فرزندشان آگاهی ندارند. تبادل اطلاعات، ضروری است و هر دو گروه آموزگاران و والدین در برقراری آن نقش دارند.
پرسش و پاسخ‌های زیر می‌توانند به شما در بهره گیری هرچه بیشتر از گفت وگو با معلم فرزندتان یا دیگر مسئولان مدرسه، کمک کنند.
چهارشنبه, ۶ خرداد
کتاب "کودکان به قصه نیاز دارند: کاربردهای افسانه و افسون" کاربردها و کارکردهای قصه‌های عامیانه را در فرآیند فرهنگ پذیری نشان می‌دهد و نقش قصه‌ها را در دنیای کودکان باز می‌گوید. کار کرد مثبت قصه‌ها در شکل گیری شخصیت و افکندن نگاهی دوباره به قصه‌های عامیانه بحث اصلی کتاب است.
سه شنبه, ۲۹ اردیبهشت
نوجوانی دارای ویژگی‌های مخصوص به خود است که کاملاً با رفتار و منش دوران کودکی متفاوت می‌باشد.
یکشنبه, ۲۰ اردیبهشت
خانم "لیزی" شصت و هفت ساله، پس از بازگشت از بیمارستان، یک خفاش در خانه خود می‌یابد. او نام "ومپرل" را برای خفاش انتخاب می کند و سعی می کند تا با تهیه شیر برای او، حس خونخواری را در این خفاش از بین ببرد.
پنجشنبه, ۱۷ اردیبهشت
شبی که خانم و آقای دارلینگ از خانه بیرون رفته بودند، پیتر پن به خانه آن ها فرود آمد. چیزی نگذشت که به وندی، جان و مایکل، کودکان خانم وآقای دارلینگ پرواز کردن را یاد داد و آن ها در هیجان انگیز ترین ماجرای عمرشان به پرواز در آمدند و به "هیچستان" رفتند.
چهارشنبه, ۱۶ اردیبهشت