یادداشت های فرهنگ کودکی

در این صفحه نوشته‌هایی به قلم نویسندگان و فعالان حوزه‌ی کودک آورده شده است. این نوشته‌ها با موضوعات مختلف و به مناسب‌های گوناگون نوشته شده‌اند. مطالب این صفحه دغدغه‌ی کودک و کودکی دارند و جایگاه کودکان را در مناسبت‌ها و زندگی امروزی بررسی می‌کنند.

زیر دسته بندی ها
مردم تاجیک و فارسی زبان افغانستان زبانزدی دارند بسیار شیرین که در آن خارپشت یا جوجه تیغی هربار که می خواهد بچه اش را ناز کند، دستی به تیغ های او می کشد و می گوید: قربون تو برم مخمل بچه! این زبانزد نکته بسیار مهمی در خود دارد و آن ایجاد توهم در کودکان مان است.
سه شنبه, ۱۵ اردیبهشت
با اوج‌گیری علوم شناختی و روان‌شناسی مغزمحور و گسترش ارتباطات بینافرهنگی در دنیای امروز، وظیفه معلمان بس دشوارتر شده است. چون دیگر کار معلمان دیکته‌کردن محفوظات منجمد در گذشته، به شاگردان نیست. امروزه می‌توان از هنجارها و ارزش‌های مشترک بینافرهنگی در آموزش سخن به‌میان آورد. زیرا مسائل پیچیده امروز بشری، راه‌حل‌های جدید با استفاده از دیدگاه‌های متنوع می‌طلبد.
یکشنبه, ۱۳ اردیبهشت
سال‌ها پیش به سبب رنجی که از برخورد نامهربانانه برخی از مردم با پناهندگان افغانی می‌بردم، رمانی برای نوجوانان نوشتم به نام «آواره بی خورشید» که سرگذشت یک پسرک افغان بود. او رانده شده از سرزمین خود بامیان به ایران بود. در دنیای کودکی و زندگی در روستای خود زمین و آسمان با او و مردم دیگر، تا هنگامی که زخم طالبان بر تنشان بنشیند، مهربان بودند.
سه شنبه, ۸ اردیبهشت
آیا تهران شهر دوستدار کودک است یا نه. کسی می‌داند؟ خانم معصومه ‌آباد عضو شورای شهر و رئیس شورای راهبردی کودک و نوجوان شهرداری تهران درباره مصوبه «تهران شهر دوستدار کودک» گفته است: «سال ٨٨ این مصوبه با اکثریت مطلق آرا در شورای شهر تهران به تصویب رسید و همه ظرفیت‌های اجرای این پروژه در نظر گرفته شد؛ اما متأسفانه اگر بند بند این مصوبه مورد بررسی قرار گیرد، متوجه می‌شویم اجرای این مصوبه در حد چند نقاشی دیواری مانده است».
سه شنبه, ۱ اردیبهشت
با اینکه پیش از این دست‌کم دو ترجمه از «ماهی سیاه کوچولو» به زبان انگلیسی منتشر شده است، اما ترجمه تازه آزیتا راثی که انتشارات تاینی آول در لندن آن را منتشر کرده، مورد توجه قرار گرفته و در برخی از مطبوعات و سایت‌های انگلیس و از همه مهم‌تر روزنامه گاردین بازتاب‌های مثبتی پیدا کرده است.
سه شنبه, ۱ اردیبهشت
اگر قرار باشد تلخی‌ها و شیرینی‌های خلق یک اثر مرجع که مجموعه ١٠ جلدی «تاریخ ادبیات کودکان» باشد را مرور کنم، از تلخی‌ها می‌گذرم که اگر باشد جزئی است به‌جز یکی از آنها که کلان است و ارزش ذکرکردن دارد.
شنبه, ۲۲ فروردین
لارنس کُلبرک، روانشناس و شناخت شناس کودک و نوجوان که ادامه دهنده راه پیاژه در زمینه تفکر و رفتار اخلاقی در این گروه سنی بود، نظریه بسیار مهمی درباره تفاوت های تفکر اخلاقی و رفتار اخلاقی و پیوند ضروری میان این دو دارد که می تواند درس های آموزنده ای برای امروز جامعه ما داشته باشد.
دوشنبه, ۲۰ بهمن
برپایه بخشی از ماده ۲۶ اعلامیه جهانی حقوق‌بشر، آموزش پایه باید اجباری باشد. اکنون کم‌ وبیش در همه جهان آموزش پایه برای کودکان اجباری است. در ایران نیز آموزش پایه برای کودکان اجباری است، اگرچه هنوز بخشی از کودکان در ایران هم به سبب نیاز خانواده به نیروی کار کودک یا دور از‌ دسترس‌ بودن آموزشگاه از این حق محروم هستند.
دوشنبه, ۲۹ دی
سال ٢٠١۵ رسید. ۱۵ سال از تصویب سند هزاره گذشت. اکنون این سند که در زمان تصویب، با یک هیجان رسانه ای همراه بود، می رود که در خاطره ها محو شود بی آنکه آرمان ها و هدف های زمان بندی شده آن محقق شود.
سه شنبه, ۱۶ دی
به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی عنوانی که بالای این جستار می بینید از ژان ژاک روسو است؛ سخنی پربار و تفسیرپذیر که می توان درباره آن صدها صفحه نوشت که چرا کودک آدمی، آدمی تر از آدمی است. در نگاه نخست منظور روسو این بود که نهاد کودک به طبیعت نزدیک تر است، پس ذهن او از جنبه اخلاقی و اجتماعی هنوز مانده است که مانند خود آدمی، تباه شود.
شنبه, ۱ آذر
گاهی فکر می‌کنم کاش سیاستمدارهای دنیا به جای این‌که بروند در جلسه‌های مهم چند ساعته بنشینند و به خیال خودشان مسائل دنیا را حل‌ وفصل کنند، چند وقتی همه‌ چیز را کنار بگذارند و داستان کودک بخوانند. به جای دیدن اخبار، کتاب‌های تصویری ورق بزنند و به جای تنظیم نطق‌های آتشین، شعر کودکانه از بر کنند. می‌دانم! خیلی آرمان‌گرایانه است، اما باور کنید خیلی چیزها عوض می‌شد!
شنبه, ۲۵ مرداد
 ۲۰ نوامبر یا ۲۹ آبان، روز جهانی کودک است. روزی که هر سال، با فرا رسیدن آن همگان بیش از هر چیز درباره  حقوق انسانی کودکان پافشاری می کنند. حق زنده ماندن، حق برخورداری از تغذیه خوب وبهداشت، حق برخورداری از امنیت و حق آموزش.
سه شنبه, ۲۴ آذر
از سال ۱۹۹۳ هر ساله ۱۷ اکتبر برابر با ۲۵ مهرماه به پیشنهاد سازمان های غیردولتی کوشنده برای ریشه کنی ناداری، از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد، به عنوان روز جهانی ریشه کنی ناداری یا فقر شناخته شده است.
شنبه, ۳۰ آبان
فدراسیون جهانی ناشنوایان از ۲۱ تا ۲۷ سپتامبر (۳۰ شهریور تا ۵ مهر) سال ۲۰۰۹ را به عنوان هفته جهانی ناشنوایان اعلام کرده است. انگیزه اصلی از این کار این است که مردم عادی و جامعه هایی که ناشنوایان در آن زندگی می کنند بتوانند با فرهنگ و نیازهای ناشنوایان آشنا شوند.
سه شنبه, ۲۸ مهر
روز جهانی معلم، از سال ۱۹۹۴ در روز ۵ اکتبر (۱۳مهر) بزرگ داشته می شود، اما آغاز ماجرا به ۵ اکتبر سال ۱۹۶۶بر می گردد.
سه شنبه, ۲۸ مهر
حسین ابراهیمی مترجم توانای ادبیات کودکان و نوجوانان، اکنون دو سالی است که ما را گذاشته و به سفری دور و دراز رفته است. سفری که برای بازگشت از آن امیدی و برای پایان آن نقطه ای نیست.
چهارشنبه, ۱ مهر
گرامی باد یاد معصومه سهراب روزهای مهرماه که فرامی رسد، روز وداع همیشگی یکی دیگر از پیشگامان آموزش و پرورش خلاق و ادبیات کودکان در ایران است.
چهارشنبه, ۱ مهر
در تاریخ هر سرزمینی مردان و زنانی هستند که به سبب توانایی های ذاتی یا آنچه از جامعه برگرفته اند، ‌تاثیرهای گسترده ای بر پیشرفت ها و نوسازی جامعه خود می گذارند.
سه شنبه, ۱۰ شهریور
به یاد منصوره راعی، دوست کودکان ایران! سده ای که ما پشت سرگذاشته ایم ، جدای از همه تحولات اجتماعی ، سده شتاب گرفتن حضور زنان و کودکان در زندگی اجتماعی و فرهنگی ما ایرانیان بوده است.
شنبه, ۳ مرداد
آری ، آری پروین سرشار از بهار بود! در یک چنین بهاری، در سال گذشته،‌ هنگامی که می رفتیم فروردین را پشت سر بگذاریم، و به ماه چون بهشت وارد شویم،‌ پروین دولت آبادی پس از دوره ای بیماری طولانی پیوند با ما زمینی ها را گسست و به آشیانه خورشید پر کشید.
چهارشنبه, ۲۶ فروردین