متل های کودکانه

متل به قصه‌های کوتاه سرگرم‌کننده با مضامین لطیف و آموزنده گفته می‌شود که تمام یا قسمتی از آن قافیه‌دار، شعرگونه یا مانند بحر طویل باشد. قهرمان متل‌ها اغلب حیوانات‌اند، ولی گاهی انسان‌ها یا مظاهر طبیعت هم هستند. امروزه متل به داستان‌های منظوم کودکانه گفته می‌شود و معمولاً مصرع‌های متل کوتاه است. دویدم و دویدم و اتل متل توتوله از متل‌های معروف فارسی است. متل‌ها به دلیل آهنگین بودن و تکرار کنش‌ها در ذهن ماندگاری دارند و به راحتی به خاطر سپرده می‌شوند. یکی از خصوصیات برجسته در متل‌ها کنش‌های حرکتی است که در جان بخشیدن به تصویرسازی کودکانه در شعر کودک موثر است.

گنجشک آشی مشی

گنجشک آشی مشی (متل کازرونی) یه گنجشک (گنجشک آشی مشی)تو صحرا داشت دونه جمع می‌کرد، یه خار رفت تو پاش. آ گنجیشکه فوری پر زد و رفت و رفت و رفت تا رسید به یه دکان نونوائی، خار را داد به نونوا و به اش گفت: میرم مسجد نماز کنم پیش خدا نیاز کنم عقدهٔ دل رو واز کنم، خارمو به هیچ کی ندی ها و رفت به مسجد...

لی‌لی، لی‌لی حوضک

لی‌لی، لی‌لی حوضک لی‌لی، لی‌لی حوضک شعر-متل‌های قدیمی است که در هر منطقه به طور متفاوتی روایت ‌می‌شود. لی‌لی، لی‌لی حوضک گنجیشکه اومد آب بخوره افتاد تو حوضک این یکی درش اورد این یکی آبش داد این یکی نونش داد این یکی گفت: کی هلش داد؟ این یکی گفت: منِ منِ کله گنده متل‌های دیگر کودکانه در وبلاگ...

متل خره خراطی می‌کرد

متل خره خراطی می‌کرد (متل یزدی) یک روزی بود و روزگاری، پشت خونه ما یک گودالی، موش ماسوره می‌کرد، بچه موش ناله می‌کرد، شتر نمد مالی می‌کرد، خره خراطی می‌کرد، گاو گو بازی می‌کرد، اسب عصاری می‌کرد، فیل اومد سیل و تماشا، پاش لیزید و افتاد تو چا، گفت: چه کنم، چاره کنم، نیم من گوش قلیه کنم،...

دختر دارم انار و به

دختر دارم انار و به برگرفته از کتاب جم جمک برگ خزون (ثمینه باغچه بان) دختر دارم انار و به ! چادر زده کنار ده، به کس کسونش نمی‌دم، به همه کسونش نمی‌دم، به راه دورش نمی‌دم، به مرد پیرش نمی‌دم، به بی سوادش نمی‌دم، به کسی می‌دم که کس باشه، بنده قباش اطلس باشه، سیصد تومن کیسش باشه! روزی باشه...

متل مرغ زرد پا کوتاه

متل مرغ زرد پا کوتاه (ترانه مسجد سلیمان) آهای آهای آب اومد کدوم آب؟ همون آب که تش خاموش کرد. کدوم تش؟ همون تش که چوب روشن کرد. کدوم چوب؟ همون چوب که پشت در بود. کدوم در؟ همون در که شب نبستی. کدوم شب؟ همون شب که خرسه اومد. کدوم خرس؟ همون خرس که مرغه رو برد. کدوم مرغ؟ همون مرغ زرد پا...

متل دویدم و دویدم

متل دویدم و دویدم (روایت تهرانی) بازآفرینی محمد‌هادی محمدی دویدم و دویدم سر کوهی رسیدم دوتا خاتونی دیدم یکیش به من نون داد یکیش به من آب داد نونو خودم خوردم آبو دادم به صحرا صحرا به من علف داد علفو دادم به بزی بزی به من شیر داد شیر و دادم به بقال بقال به من مویز داد مویز و دادم...

متل ای داد و بیداد

متل ای داد و بیداد ای داد و بیداد! تخمه بو می داد. به همه می داد، به من نمی داد،‌ وقتی که می داد، مغزشُ‌ می خورد،‌ پوستاشو می داد! منم تخمه مو، وقتی بو بدم،‌ به او نمیدم، اگرم بدم، پوستاشو میدم! پوستاشو میدم! متل‌های دیگر را در ادامه بخوانید متل خره خراطی می‌کرد (متل یزدی) متل دویدم و...

متل جم‌جمک برگ خزون

متل جم‌جمک برگ خزون از افسانه شعبان‌نژاد جم‌جمک برگ خزون مادرم زینت خاتون، گیس داره قد کمون،‌ از کمون بلندتره، از شبق مشکی تر، گیس اون شونه می خواد، شونه فیروزه میخواد، حمام سی روزه میخواد، هاجستم و واجستم، تو حوض نقره جستم، نقره نمکدونم شد،‌ هاجری به قربونم شد! از کتاب «گرپ گرپ»،...

مجموعه متل‌های کودکانه

فهرست جم جمک برگ خزون ای داد و بیداد دختر دارم انار و به یکی بود یکی نبود دویدم و دویدم یک "اوسنه ی" قدیمی از زبان مردم خراسان مرغ زرد پا کوتاه (ترانه مسجد سلیمان) خره خراطی می کرد! جم جمک برگ خزون جم جمک برگ خزون، مادرم زینت خاتون، گیس داره قد کمون،‌ از کمون بلندتره، از شبق مشکی تر، گیس اون...