مصاحبه های فرهنگ کودکی
در این صفحه می‌توانید مصاحبه‌هایی با نویسندگان و فعالان حوزه‌ی کودک را بخوانید. مصاحبه با نویسندگان درباره‌ی آثارشان، گفت‌وگو با ترویج‌گران کتاب کودک، به اشتراک گذاشتن تجربه‌های کتابخوانی مربیان و آموزگاران و... همه در این قسمت از کتابک برای شما گردآوری شده‌اند.
گفت‌وگوهای اختصاصی با نویسندگان درباره‌ی آثارشان، دید کامل‌تری درباره‌ی هر اثر به شما می‌دهد.
به اشتراک گذاشتن تجربیات کتابخوانی نیز می‌تواند به شما کمک کند تا جلسات کتابخوانی پربارتری را با کودکان برگزار کنید.
همچنین در بخشی از مصاحبه‌ها، با چهره‌های سرشناس فرهنگی گفت‌وگویی درباره‌ی تاثیر کتابخوانی بر فرزندان‌شان انجام شده است.
بیش از یک دهه از فعالیت گروه «بررسی آثار بازنویسی و بازآفرینی شده از ادبیات کهن برای کودکان و نوجوانان» شورای کتاب کودک می گذرد. کتابک گفت وگویی را با فروغ الزمان جمالی، از اعضای قدیمی شورای کتاب کودک و کسی که به پیشنهاد او این گروه ۱۲ سال پیش تشکیل شد، انجام داده است. جمالی یکی از نخستین کسانی که به همراه جعفر پایور اهمیت این مسئله را دریافت و از آن زمان تاکنون برای بالا بردن کیفیت این آثار فعالیت می کند. او در سال ۱۳۸۷ جایزه جعفر پایور را برای تشویق افراد یا نهادهای فعال در حوزه بازنویسی از ادبیات کهن فارسی برای کودکان بنیان گزاری کرد.
در زیر گفت و گوی کتابک با او را می خوانید:
دوشنبه, ۲۰ اردیبهشت
کانون، پر پرواز ایده‌های هنرمندان بود
درست روبه‌روی پارک قیطریه، ساختمانی است که پنجرهٔ شیشه‌ای آن، رو به قامت خیابان باز می‌شود. سرت را که بلند می‌کنی، چشمت به میز و صندلی چوبی پشت پنجره می‌خورد و پیرمردی را می‌بینی که زیر چتر آفتاب زمستانی زندگی را به نظاره نشسته است و شاید در پشت آبی آرام نگاهش نقش تابلوی دیگری را بر بوم ذهن خود طرح می‌زند. این نخستین تصویری است که تو را به میهمانی نقاش خیابان قیطریه و قاب‌های کوچک و بزرگش دعوت می‌کند. قاب‌هایی که در لابه‌لای بیشتر تصاویر آن نقش خطوط چهرهٔ نقاش را می‌توان جست‌وجو کرد.
یکشنبه, ۲۳ اسفند
اولین خاستگاه ارتباطی کودک همان دامان خانواده است و بیشترین شکل گیری شخصیت او در آن اتفاق می افتد. کلیات زندگی کودک مانند آنکه چگونه شکل می گیرد، دنیا چگونه می چرخد و چقدر باید در مورد آن تامل کرد همه چیزهایی است که از رابطه مادر و فرزند شکل می گیرد.یعنی اگر مادر دنیا را با آرامش ببیند، فرزندش هم آن گونه می بیند، اگر با اضطراب و نگرانی باشد یا عمیق به زندگی نگاه کند، جست وجوگر یا سرسری باشد فرزندش هم همان گونه دنیا را نگاه می کند. این گونه شخصیت کودک در پایه ای ترین ارتباط اولیه اش بذرافشانی می شود.
یکشنبه, ۱۸ بهمن
مقوله کتاب و کتابخوانی مبحثی است که سال های متمادی مورد بحث کارشناسان بسیاری قرار داشته و دارد اما مسئله اصلی این است که چرا جامعه کنونی ما از کتاب اینقدر فاصله دارد؟ و چرا ما با تمام مشکلات و گرفتاری های روزمره حاضریم ساعاتی از شب را جلوی تلویزیون یا رایانه بنشینیم اما کتاب نخوانیم؟ چرا با کتاب مانوس نیستیم و در نهایت فکر می کنیم لذتی که از یک فیلم می بریم ممکن است از خواندن کتاب نبریم؟ و بالطبع فرزندان ما هم همین علایق را دارند اما موضوع حائزاهمیت این است که چه کنیم تا کودکان ما به این معضل دچار نشوند و نسل آینده به سمت کتابخوانی سوق یابد. کارشناسان تعلیم و تربیت کودک در یک نشست این موضوع را به چالش کشیدند.
شنبه, ۱۰ بهمن
مرکز فراگیر، چه‌جور مرکزی است؟ این سوالی است که گاهی حتی برخی همراهان کانونی نیز آن را می‌پرسند. مخاطبان آن چه‌کسانی هستند؟ چه گروه‌هایی سنی و با چه شرایطی در دایرهٔ فعالیت این مراکز می‌گنجند؟
دوشنبه, ۵ بهمن
پیش از این، گفت وگویی با عبدالحسین وهابزاده، پایه گذار نخستین مدرسه طبیعت در ایران در شهر مشهد (مدرسه طبیعت «کاوی کُنج») و ترویج‌گر ایده این گونه مدرسه ها داشتیم. در ادامه این گفت وگو به سراغ یکی دیگر از بنیانگذاران و مدیر این مرکز رفته‌ایم.
محمد قائم‌پناه در سال ۱۳۵۸ زاده شده است. وی پیش از مدیریت مدرسه طبیعت «کاوی کنج»، فعالیت‌های گوناگونی در حوزه‌های مختلف حفاظت از محیط زیست و حقوق حیوانات داشته است، از جمله همکاری در راه اندازی و اداره دو رستوران ویژه گیاهخواران در مشهد، همکاری در برنامه ترویج دوچرخه به عنوان بهترین وسیله رفت وآمد درون شهری (باشگاه شهر دوچرخه)، برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های گوناگون درختکاری و پاک سازی طبیعت، فعالیت در حوزه نجات سفره های آب زیرزمینی مشهد و ...
دوشنبه, ۹ آذر
در پی بازدید گروهی از کودکان شیرخوارگاه آمنه از موزه-نمایشگاه فرهنگ کودکی در باغ موزه نگارستان در سال ۹۲، کارشناسان موسسه به برخی نیازهای اساسی کودکان در زمینه تقویت مهارت های شنیداری و گفتاری کودکان پی بردند و بر آن شدند تا برنامه بامن بخوان را با تکیه بر آموزش آواورزی و الف‌باورزی در این شیرخوارگاه به اجرا درآورند.
دوشنبه, ۹ آذر
به بهانه آغاز به کار نخستین مدرسه طبیعت در ایران که در حال حاضر به شکل یک مرکز فوق برنامه فعالیت می‌کند، به سراغ عبدالحسین وهابزاده، موسس و راهبر این مدرسه رفته‌ایم تا بیش تر با زمینه ذهنی و ضرورت برپایی این‌گونه مدرسه ها آشنا شویم.
عبدالحسین وهابزاده از صاحب‌نظران برجسته محیط‌زیست در ایران به شمار می رود و دیدگاهی بوم شناختی - فرهنگی دارد. او محیط زیست و دگرگونی های آن را تنها پدیده‌ای بوم شناختی نمی‌داند و به کنش‌های فرهنگی و اجتماعی مربوط به آن نیز توجه دارد. وهابزاده زاده ی سال ۱۳۲۶ در سبزوار است. او درجه کارشناسی ارشد خود را در رشته بوم شناسی از دانشگاه ایالتی آیوا امریکا گرفته است و ۴۰ سال است که در دانشگاه‌های مختلف ایران بوم شناسی و علوم زیستی تدریس می کند.
سه شنبه, ۱۹ آبان
طبیعی است که وقتی یک بچه دارید یا حداکثر دو تا، همه تمرکزتان روی آن ها خواهد بود؛ تمرکز بر اینکه چه می‌خورند و چه می‌پوشند و چه می‌آموزند و اینکه نکند کودکان‌تان جایی دور از چشم شما آزار و اذیت، به ویژه آزار و اذیت جنسی ببینند.
قاطعانه نمی‌شود گفت کمتر شدن تعداد کودکان در خانواده مراقبت والدین از فرزندان را وسواس‌گونه کرده یا ناامن‌ترشدن جامعه موجب این پدیده شده است. به‌هرحال، یکی از مهمترین مسائل خانواده‌ها این است که چگونه درباره جنسیت و خطراتی که ممکن است کودکان‌شان را تهدید کند با آنها گفت‌وگو کنند و به آنها آموزش بدهند.
طبیعی است که بسیاری از والدین ندانند چگونه می‌شود بدون آشفته و ناامن‌کردن دنیای کودک به او آموزش داد. با شیوا دولت‌آبادی، دانش‌آموخته دکترای روان‌شناسی، رئیس هیأت‌مدیره انجمن روان‌شناسی ایران، رئیس هیأت‌مدیره و مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان، در‌این‌باره گفت‌وگو کرده‌ایم:
شنبه, ۷ شهریور
جایزه «لاک پشت پرنده» حالا چند وقتی هست که به یکی از جایزه‌های مهم حوزه ادبیات کودک تبدیل شده است. جایزه‌ای که به همت چندین و چند نفر از فعالان عرصه ادبیات کودک شکل گرفت تا شاید بتوانند در این وانفسای وضعیت کتاب و کتابخوانی، دریچه تازه‌ای به روی والدینی باز کند که دغدغه کتابخوانی کودکان‌شان را دارند. خودشان می‌گویند ما مثل کشاورزانی هستیم که بذرهای اندیشه را می‌پراکنیم به امید این که باد بیاید و آن ها را به جای اصلی ببرد؛ ذهن کودکانی که قرار است نسل کتابخوان بعدی کشور ما باشند.
سه شنبه, ۲۹ اردیبهشت
هفدمین جشنواره‌ی بین المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، میزبان میهمانانی از چند قاره‌ی جهان بود؛ «کریستین پدمونتی» قصه‌گوی آمریکایی نیز یکی از میهمانان جشنواره بود که حضورش در ایران و آشنایی با فرهنگ و سنت‌های مردم این دیار، برایش بسیار جذاب بود. در زیر گفت گوی او را با خبرنامه کانون می خوانید:
شنبه, ۱۹ اردیبهشت
در متن همه‌چیز هست، اما بدون حاشیه. او در همه وجوه، گزیده‌کار است؛ از آثارش گرفته تا زمانی که تن به گفت‌وگو و حرف‌زدن می‌دهد؛ مردی بلندقامت و به‌ظاهر جدی که تصور ارتباط با کودکان را در وهله اول برای بیننده سخت می‌کند بااین‌حال، دنیایی رنگی، ساده و بدون اغراق را با تصویرسازی کتاب‌هایی که ماندگار شده‌اند، به کودکان ایرانی ارائه داده است. او همچنین مهربان است، مخصوصا وقتی که با ته‌لهجه شیرین اصفهانی‌اش شروع به صحبت می‌کند و با دقت و حوصله، سؤال‌ها را پاسخ می‌دهد. صحبت در مورد فرشید مثقالی است، هنرمندی که می‌توان گفت بیشتر شاخه‌های مختلف هنرهای تجسمی را تجربه کرده است؛ شهرت اصلی او اگرچه در تصویرسازی و گرافیک است، اما از مجسمه‌سازی و البته این روزها نقاشی نیز غافل نمانده.
سه شنبه, ۸ اردیبهشت
نویسنده مجموعه «من+ جی‌جور+ شیمپالو» با اشاره به اینکه «شیمپالو» یک شخصیت خیالی است، گفت: شیمپالو تهدیدی است برای کودکانی که فرصت آموختن و تجربه کردن ندارند و در پیله تنهایی خود زندگی می‌کنند.
شنبه, ۱۱ بهمن
داشدانداگ جامبا بیش از هفتاد کتاب برای کودکان نوشته است. وی همچنین در ورود IBBY و SCBWI به مغولستان موثر بوده است. جامبا کتاب های بی شماری از سراسر دنیا در دسترس کودکان مغولستان قرار داده است. او بیش از بیست سال پیش، برای این که مطمئن شود تمام کودکان مغولستان به این کتاب ها دسترسی دارند، کتابخانه سیار خود را بنا نهاد. این کتابخانه در سال ٢٠٠۶ برنده جایزه ترویج کتابخوانی آساهی شد.
سه شنبه, ۹ دی
محمدرضا شمس، نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان، کتاب و ادبیات را مهمترین ابزاری می‌داند که به نسل امروز جامعه آگاهی و بینش می‌دهد. این نویسنده گفت: اگر مسئولان آموزش و پرورش اعتقاد دارند که کودکان آینده‌سازان این مملکت هستند باید از نویسندگان و تصویرگران و شاعران خوب کودک استفاده و آثار خوب ادبیات کودک را به بچه‌ها معرفی کنند و قصه‌ها و داستان‌ها را در کتاب‌های درسی بگنجانند.
سه شنبه, ۲۲ مهر
جوردی سییررا ای فابرا، نویسنده سرشناس ادبیات کودک اسپانیا و بنیانگزار بنیاد ترویج خواندن در اسپانیا و کلمبیاست. این بنیاد به سبب ترویج خواندن در مناطق آسیب پذیر مدلین در کلمبیا جایزه ترویج خواندن آساهی ۲۰۱۰ را از آن خود کرد. از او تاکنون دو کتاب لایه های ذهن با ترجمه شهلا شمسایی فر و کافکا و عروسک مسافر با ترجمه ی رامین مولایی در ایران منتشر شده است.
سه شنبه, ۱ مهر
شنبه, ۲۹ شهریور
به گزارش خبرگزاری مهر، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، دی ماه ١٣۴۴ به عنوان نهادی فرهنگی و هنری کار خود را آغاز کرد. کانون از مهمترین تولیدکنندگان کتاب و تئاتر برای کودکان و نوجوانان است و گسترده‌ترین شبکه کتابخانه‌های کشور برای این گروه سنی را در اختیار دارد.
معاونت فرهنگی که کتابخانه‌های سیار و پستی و فراگیر، مرکز آفرینش‌های ادبی و هنری، همچنین بخش آموزش و پژوهش زیرمجموعه آن هستند یکی از قسمت‌های مهم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است و مسئولیت آن را محسن فضلی برعهده دارد.
دوشنبه, ۱۰ شهریور
بیوک ملکی پس از انقلاب، کار خود را با مطبوعات و از جلسات شعر «کیهان بچه‌ها» شروع کرد و پس از آن در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مرکز رادیو، حوزه هنری و انتشارات سروش به فعالیت‌هایش ادامه داد. در ادامه، گفت‌وگوی ایبنا را با این شاعر نام آشنای ادبیات کودک و نوجوان درباره آسیب‌هایی که این حوزه را تهدید می‌کند می‌خوانید.
یکشنبه, ۱۹ مرداد
صحبت‌های بعضی‌ها آنقدر آرامش‌بخش است که دلت نمی‌خواهد از کنارشان بلند شوی به ویژه اگر آن حرف‌ها و خاطرات ریشه در کودکی تو نیز داشته باشد و سهمی از زندگی تو هم باشد. این خاطره تنها در ذهن من نیست بلکه خاطره‌ای است مشترک بین همه هم نسلی‌های من که تداعی‌کننده دوران خوش مدرسه است؛ خاطره‌ای به سرخی یاقوت و به ترشی و شیرینی انار. کیست که با خواندن جمله قبل یاد «صد دانه یاقوت» کتاب ادبیات فارسی دوره ابتدایی نیفتاده و اسم شاعر آن در ذهنش تداعی نشده باشد؟
چهارشنبه, ۱ مرداد