همزمان با آغاز مهر امسال هزار مدرسه جامع محیط زیستی در کشور کار خود را آغاز خواهند کرد.
این خبر را مدیر کل دفتر آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست روز گذشته اعلام کرد. طبق تعریف، مدرسه محیط زیستی، به مدرسهای گفته میشود که آموزشدهندگان و فراگیرانش بر بنیاد رابطهای خطی و نه از بالا به پایین و مبتنی بر رویکردی دانشی، بینشی و رفتاری، از فهم بومشناختی (اکولوژیک) برخوردار شده و موازین محیطزیستی در آن رعایت شود. این موازین، از لحاظ انسانی شامل تعهد کارکنان، آموزگاران و دانشآموزان به رعایت الگوهای محيط زيستي و از لحاظ ساختاری شامل لحاظکردن استانداردهای محيط زيستي در ساختمان مدرسه میشود. مدارس محیط زیستی در دنیا با واژگان دیگری، مانند «مدارس سبز»، «مدارس سالم»، «مدارس پایدار» و «مدارس دارای عملکرد بالا» نیز شناخته میشوند.
قرار است در این مدارس به دانشآموزان سواد زیستمحیطی آموزش داده شود، ازجمله دیگر ویژگیهایی که مدارس جم (مدارس جامع محیط زیستی) خواهند داشت، کاستن از میزان هدررفت انرژی، کاهش مصرف آب، استفاده از کاغذ و همچنین افزایش بهرهگیری از انرژیهای نو و تجدیدپذیر در ساختمان مدارس است. از دیگر برنامههای این مدارس میتوان به تشکیل کارگروه تفکیک زباله برای دانشآموزان و معلمان اشاره کرد.
بر همین اساس، روز گذشته مدیرکل آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست از امکان افتتاح مدرسه محیط زیستی از سوی هر فرد حقیقی و حقوقی و آغاز به کار هزار مدرسه محیط زیستی در سال تحصیلی جدید خبر داد. محمد درویش در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه ٢٣ تیر در جلسهای بین وزیر آموزش وپرورش و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، تشکیل مدارس جم به طور رسمی اعلام شد، گفت: هفته پیش نیز خانم ابتکار در نامهای به وزیر آموزشوپرورش منشور ٢۵ صفحهای مدارس جم را تقدیم کردند و همچنین نامهای نیز به ادارههای کل محیط زیست در ٣١ استان ارسال شد که طبق آن از نظر حقوقی امکان افتتاح مدرسه محیط زیستی برای هر فرد حقیقی و حقوقی، فراهم شده است.
طبق گفته درویش در این مرحله تنها بخش غیردولتی امکان ورود به طرح مدارس جم را دارند، اما برنامه این است که بهتدریج مدارس دولتی هم مشمول این طرح شوند. مدیرکل آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به طرح ۶۰ مدرسه جم که قرار بود با آغاز سال تحصیلی جدید فعالیت خود را شروع کنند، اظهار کرد: بعد از بررسیها به این نتیجه رسیدیم که وزارت آموزشوپرورش به جای اینکه تنها ٦٠ مدرسه جم دایر کند، میتواند این نوع مدرسه را در سراسر کشور گسترش دهد، بنابراین این وزارتخانه به کلیه مدارس کشور بخشنامه کرد در صورت تمایل میتوانند این طرح را در مدارس خود اجرا کنند و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. وی در ادامه با اشاره به برخی مناطق که به اجرای طرح مدارس محیط زیستی متعهد شدهاند، گفت: درحالحاضر اداره آموزشوپرورش شهرستان دشتستان در بوشهر قصد دارد همه ١١٤ مدرسه این شهرستان را با ٢۵ هزار دانشآموز، مدرسه محیط زیستی کند. طبق گفته او در استانهای اردبیل، خوزستان و بوشهر با حمایتهایی که صورت گرفته، قرار شده است همه مدارس این استانها به مدارس محیط زیستی تبدیل شوند. در این مدارس قرار نیست درس یا کتابی جدید تحتعنوان محیطزیست به موارد آموزشی اضافه شود و تنها با ارائه آموزشهای زیستمحیطی به معلمان مواد و نکات لازم در این زمینه در طول سال تحصیلی به دانشآموزان آموزش داده میشود.
درویش همچنین با اشاره به اینکه این مدارس برای سن پیشدبستانی تا ابتدایی اول است، گفت: قرار است اجازه بدهیم در قالب پیوست چهارم منشور مدارس جم (مدارس جامع محیط زیستی)، دانشآموزان به دل طبیعت بروند تا به صورت خودانگیخته تجربه لمس طبیعت را داشته باشند. وزارت آموزشوپرورش نیز وعده کرده دانشآموزان بتوانند حداقل در هفته نیمروز به دل طبیعت بروند.
اولینبار که بحث راهاندازی این مدارس محیط زیستی مطرح شد، مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کردند این مدارس زیر نظر بنیاد بینالمللی آموزش محیط زیست (FEE) و با گواهینامه و پرچم بینالمللی Eco schools کار خود را آغاز خواهند کرد.
بنیاد بینالمللی آموزشهای محیط زیستی (FEE) از سال ١٩٨١ با ٤ کشور اروپایی شروع به فعالیت کرد و درحالحاضر بیش از ٧٠ کشور در حال توسعه و توسعهیافته در آن عضویت دارند. طبق گفته مدیر این بنیاد، هماکنون بیش از ٤٠ میلیون دانشآموز در سراسر جهان عضو طرح مدارس زیستمحیطی این بنیاد هستند و به صورت غیرانتفاعی و غیردولتی برای ارتقای آموزشهای زیستمحیطی و توسعه پایدار فعالیت میکنند.