امروزه بسیاری از کودکان، کمتر از نیم ساعت در هفته را با بازی و فعالیت در خارج از خانه و طبیعت سپری میکنند درحالیکه نسل پیشین در دوران کودکی، تمام روز خود را در میان جنگل، دشت و رودخانه به سر میبردند؛ چیزی که اکنون مانند یک رویا به نظر میرسد.
بیمیلی کودکان به خروج از خانه تنها به دلیل مشغول بودن آنها با ابزارهای الکترونیک نیست، بلکه شلوغی خیابانها، فراهم نبودن شرایط خروج از خانه و ترس از غریبهها نیز بر این بیمیلی اثرگذار است. این مسئله نه تنها در میان کودکان، بلکه در میان بزرگسالان نیز پدیدهای شایع است. آمارهای منتشرشده از سوی آژانس حفاظت از طبیعت نشان میدهد بزرگسالان ۹۳ درصد از طول عمر خود را در داخل ساختمانها یا خودروها میگذرانند. ریچارد لوو، نویسندهی کتاب «آخرین کودک در جنگل» و موسس «شبکهی کودک و طبیعت»، در کتاب خود، این پدیده را «بازداشت خانگی تحت حفاظت» نامیده است.
به گفتهی پژوهشگران و روانشناسان طبیعت، میزان طبیعتهراسی در میان انسانها در حال افزایش است. پژوهشهای مربوط به هراس از عوامل طبیعی (Biophobia) به طور سنتی بر حوزههای مشخصی مانند ترس از تاریکی، ارتفاع و جانوران به ویژه مار و عنکبوت متمرکز هستند؛ اما بررسیهای اخیر پژوهشگران نشان میدهد ترس از طبیعت در دنیای مدرن ابعاد جدیدی پیدا کرده است. این ترسها به ویژه در میان کودکان مشخصتر هستند. امروزه کودکان ممکن است با رخدادهای پیشبینینشدهای مانند پریدن یک دسته پرندهی پر سروصدا یا یک باد شدید نیز دچار حملهی اضطراب شوند.
انسان به واسطهی پیشینهی تکاملی خود برای حفظ جان و بقا، به طور طبیعی از برخی جانوران و پدیدهها میترسد؛ اما امروزه ترسها و هراسهایی جدید در میان انسانها در حال گسترش است. پژوهشها نشان میدهد ۸۲ درصد از افرادی که دچار طبیعتهراسی هستند، ممکن است پیش از این، خطر یا آسیبی را در طبیعت تجربه کرده باشند. همچنین کودکانی که طبیعتهراس هستند، نرخ بالاتری از اختلال اضطراب عمومی و افسردگی در آنها مشاهده میشود.
روز به روز پژوهشهای بیشتری تاثیر مثبت ارتباط با طبیعت بر سلامت روانی و فیزیکی را تایید میکنند. انجام فعالیتهای خارج از خانه و در طبیعت باعث افزایش بهبود سلامت روانی و عزتنفس، شکوفایی مهارتهای حل مسئله، تقویت همکاری، تمرکز و نظم فردی و کاهش پرخاشگری میشود.چرا امروزه بسیاری از والدین که کودکی خود را در طبیعت گذراندهاند، از آزاد گذاشتن فرزندان خود و دادن فرصت به آنها برای تجربهی بازی در خارج از خانه و طبیعت هراس دارند؟ آیا میتوان بر این ترس غلبه کرد و راههایی را برای افزایش ارتباط کودکان با طبیعت فراهم کرد؟ با توجه به شرایط زندگی امروزی، این مسئله گاهی دشوار به نظر میرسد؛ اما اگر والدین از خودشان تغییر را آغاز کنند، بر کیفیت زندگی کودکان خود نیز تاثیری مثبت و پایدار خواهند گذاشت. با گذراندن زمان در دل طبیعت به همراه کودکان، والدین دو موضوع ارزشمند را به فرزندان خود نشان خواهند داد: ارزشمند بودن وقتگذرانی با آنها و همچنین ارتباط با طبیعت.