چه کودک شما درگیر نوشتن انشاهای مدرسه باشد و چه بخواهد جی. کی. رولینگ۱ بعدی باشد، خانوادهها برای تشویق مهارتهای نوشتن چه کارهایی میتوانند انجام دهند؟
ویلی کَش پرفروشترین نویسنده و دانشآموخته دانشگاه یو. ان. سی اشویل۲ میگوید: « نخستین گام خاموش کردن نمایشگرها است، چه تلفن همراه و تلویزیون [و چه رایانه و تبلت]».
خواندن و فهم آنچه خواندهاید، در نویسندهٔ موفق شدن شما نقش کلیدی دارد.
نخست بخوانید، پس از آن بحث و گفتوگو کنید
ویلی کَش میافزاید: ما همیشه درباره کتابهایی که خواندهایم، گفتوگو میکنیم، این رفتار، کتابها، داستانها و شخصیتهای آنها را ورای صفحههای کتاب زنده نگه میدارد. کتابها مانند زندگی احساس میشوند. ما همچنین نسخههای تغییر یافته داستان را میسازیم و گاهی داستانهایی میگویم که شخصیتهای آن از کتابهای گوناگونی گرفتهشده است.
هدف ما این است که کاری کنیم تا ادبیات همچون زندگی احساس شود، میکوشیم تا احساس ضرورت آن در زندگی رخ دهد، زیرا باور داریم که چنین است.
بگذارید کودکانتان آنچه را برایشان جذاب است بخوانند. سپس دربارهٔ آن گفتوگو کنید. همچنانکه ویلی کش میگوید: «این رفتار، کتابها، داستانها و شخصیتهای آنها را ورای صفحههای کتاب زنده نگه میدارد.»
تامی هیز، سرپرست اجرایی برنامه Great Smokies و مدرس کارشناسی ارشد برنامه هنر لیبرال در دانشگاه UNCA میگوید، منعطف بودن در انتخاب کتابها اهمیّت دارد. او میگوید: «من به خانوادهها پیشنهاد میکنم نهتنها کودکانشان را به خواندن تشویق کنند، بلکه به هر آنچه کودکان دوست دارد بخوانند، تشویق کنند، نه آنچه ما از او میخواهیم تا بخواند. هرگز از آنچه کودکتان برای خواندن انتخاب میکند، انتقاد نکنید. تنها مطالعه کردن آنها را گرامی بدارید.»
مقاله «هفت ایده برای تشویق کودکان به نوشتن در تابستان» را مطالعه کنید.
تشویق کنید، ویرایش نکنید
هنگامی که کودکان شما با بهرهگیری از توان تخیلیشان داستانهای خود را میسازند، مراقب پاسختان به واژههایی که نوشتهاند باشید. هیز میگوید که خانوادهها را تشویق میکند هنگامی که پای خلاقیت فرزندانشان در میان است، زیاد به ویرایش آن نپردازند. او میگوید: «من به خانوادهها پیشنهاد میکنم نوشتههای کودکانشان را ویرایش نکنند، بلکه بهسادگی آنها را به آنچه نوشتهاند، متوجه کنند.
همچنین فکر میکنم خانوادهها نباید شکل سخن گفتن کودکانشان را اصلاح کنند، نباید دستور زبان یا عبارتهایی را که کودکان بهکار میبرند، اصلاح کنند، یا اینکه به آنها بگویند یعنی میخواهی بگویی... .»
هیز میگوید: «یکی از بزرگترین مشکلات در نویسندگان همه گروههای سنی این است که آنها در نوشتههایشان مانند خودشان بهنظر نمیرسند، بلکه مانند آنچه فکر میکنند دیگران میخواهند بهنظر برسند هستند، و من فکر میکنم این بیگانگی در گفتههای فردی از سنین کودکی آغاز میشود.»
او همچنین میگوید: «نکته کلی درباره نویسنده شدن این است که به ندای درونی گوش بسپارید و این که چگونه کسی میتواند این کار را انجام دهد، اگر که سرش با گفتههای خانوادهها، آموزگاران و افراد مهمی که میگویند باید چگونه باشد پر شده باشد؟»
نکاتی برای تقویت مهارت نوشتن
خاطرهنویسی کنید
کودکتان را با دفترچه خاطرهنویسی که افکار روزانه، تجربهها و ریزهکاریهای زندگیاش را در آن بتواند بنویسد، آشنا کنید. اینکه کودکان بیاموزند هر روز چیزی روی کاغذ بنویسند، به آفرینش تمرینهای نگارشی و همچنین بهبود مهارتهای نوشتاری آنان کمک میکند.
خبرنامه بسازید
کودکتان را تشویق کنید با دوستان و خویشان به کمک خبرنامه الکترونیکی که برای همدیگر مینویسند، در ارتباط باشد. راهی جالب برای همزمانی در ارتباط ماندن با دیگران و پرورش مهارتها.
نمونه کارهای فرزندتان را گردآوری کنید و با آنها آلبوم بسازید
اگر کودکتان نویسندگی را مانند یک حرفه دوست دارد، به او کمک کنید تا از کودکی مجموعهای از نمونه کارهایش را گردآوری کند: نامهای برای یک سردبیر یک مجله، یا داستانی برای نشریههای کودکان یا سایتهای کودکان و .....
برای کسب اطلاعات بیشتر در پیوند با این موضوع مقاله «چگونه مهارت نوشتن را در دانش آموزان پرورش دهیم» را بخوانید.
[۱] - J.K. Rowling: نویسنده مجموعه کتابهای پرآوازه «هری پاتر».
[۲] - UNC Asheville: University of North Carolina Asheville