«کتاب ماتیلدا» داستان دختری کنجکاو، باهوش و کتابخوان است. اما این ویژگیهای ماتیلدا مورد پسند پدر و مادرش نیست. آنها نه تنها به او نمیبالند، بلکه او را ابله هم میدانند. ماتیلدا با بالا رفتن سن و ورود به مدرسه، توانایی عجیبی در خودش کشف میکند؛ توانایی حرکت دادن اشیا از دور. او از این توانایی برای کمک به کسانی که دوستشان دارد استفاده میکند.
1- گفتوگو
با طرح پرسشهای زیر گفتوگو را با نوجوانان آغاز کنید و پیش ببرید:
- از خواندن این کتاب چه حسی داشتید؟ چرا؟
- کدام شخصیت برای شما جذابتر بود؟ کدام ویژگی او را دوست داشتید؟
- ماتیلدا خیلی به کتاب خواندن علاقه داشت؟ شما چهطور؟ نام کتاب مورد علاقهتان چیست؟
- ماتیلدا توانایی ویژهای داشت. به نظر شما داشتن یک توانایی خاص چه احساسی دارد؟
- ماتیلدا با استفاده از تواناییاش به خانم هانی کمک کرد. شما اگر جای او بودید چگونه از آن توانایی استفاده میکردید؟
- شما چه توانایی ویژهای دارید؟ از تواناییتان چگونه استفاده میکنید؟
- فکر میکنید ماتیلدا از اینکه با خانوادهاش متفاوت بود چه احساسی داشت؟
- فکر میکنید چرا ماتیلدا و برادرش، با اینکه در یک خانه بزرگ شده بودند، شبیه هم نبودند؟
- به نظر شما، ما چهقدر به اعضای خانوادهی خود شبیه میشویم؟
- خانم هانی به ماتیلدا توضیح داد که چون درسهای کلاس اول برای او ساده است، تمام ظرفیت ذهناش را به کار نمیگیرد برای همین میتواند از قدرت ذهناش برای جابهجایی اجسام استفاده کند. آیا تا به حال برایتان پیش آمده است که احساس کنید در کلاس از تمام توانایی شما استفاده نمیشود؟ از این موقعیت چه احساسی داشتید؟
2- پرچم خانوادهی من
ابتدا به نوجوانان توضیح دهید که پرچمها از رنگها و نشانههایی درست شدهاند که ویژگی منحصر به فرد یک کشور، یک تیم ورزشی، یک حزب و ... را نشان میدهد. از آنها بپرسید به نظرشان اگر خانوادهی ماتیلدا پرچمی داشتند، آن پرچم چگونه بود؟ سپس از آنها بخواهید پرچمی برای خانوادهی خود درست کنند که نشاندهندهی مهمترین و اصلیترین ویژگیهای خانوادهیشان باشد.
3- نامه به پدر و مادر ماتیلدا
از بچهها بخواهید خود را به جای خانم هانی، معلم ماتیلدا، بگذارند و از طرف او نامهای برای والدین ماتیلدا بنویسند. اگر بهجای خانم هانی بودند، به نظرشان مهمترین موضوعی که باید به پدر و مادر ماتیلدا گفته شود چیست و دوست دارند آنها را از چه موضوعهایی آگاه کنند؟
4- مناظره
یکی از موقعیتهای زیر را مطرح کنید، سپس دو نفر یا دو گروه را انتخاب کنید و از آنها بخواهید به قید قرعه در موافقت و مخالفت با آن موضوعصحبت کنند. هر طرف باید سعی کند دلایل قانعکنندهای بیاورد حتا اگر نظر شخصیاش چیز دیگری است. موضوعهای زیر چند نمونهی پیشنهادی برای این مناظرهها هستند:
- پدر ماتیلدا در فروختن ماشین تقلب میکرد. او فکر میکرد این کار به نفع خانوادهاش است. تقلب در شرایط خاص و بهخاطر خانواده مجاز است.
- پدر و مادر ماتیلدا به تماشای تلویزیون علاقهی زیادی داشتند و کتاب خواندن را وقت تلف کردن میدانستند. در دنیای امروز تماشای تلویزیون و استفاده از اینترنت از کتابخواندن مفیدتر است.
- ماتیلدا از همکلاسیهایش و خانم هانی، در برابر خانم ترانچبال دفاع میکرد. باید از مظلوم دفاع کرد حتا اگر با این کار به دردسر بیافتیم.