کتاب «دوستی دو طرفه» نوشتهی فیلیپ سی استید، با تصویرگری ارین ای. استید و ترجمهی آناهیتا حضرتی توسط انتشارات پرتقال منتشر شده است. کتاب ماجرای دوستی آموس با حیوانات باغ وحش شهر است، جایی که در آن کار میکند. او هر روز در میان شلوغی کارهای روزانه هر طور شده وقتی برای دیدار با دوستانش پیدا میکند. تا اینکه یک روز بیمار میشود و این بار دوستانش هستند که سراغ آموس میروند و از او مراقبت میکنند.
1. گفتوگو کنید:
بعد از خواندن کتاب با پرسشهایی مانند نمونههای زیر با کودکان گفتوگو کنید:
- باغ وحش شهری که آموس در آن زندگی میکرد، چه تفاوتی با باغ وحشهایی که تا به حال دیدی دارد؟
- به نظرت شغل آموس در باغ وحش چه بود؟
- دوست داری مدتی در یک باغ وحش کار کنی؟ چرا؟
- میتوانی بگویی جانور خانگی آموس چه بود؟
- میتوانی بگویی چند جانور برای دیدن آموس به خانهاش رفتند؟
- به نظرت پرنده هم عضو جانوران باغ وحش شهر بود، چرا؟
- آموس با جانوران مختلفی دوست بود، به نظر تو آنها چه ویژگی مشترکی داشتند؟
- اگر در تصویرهای کتاب نگاه کنی میتوانی خرس عروسکی آموس را هم پیدا کنی،
به نظرت میشود با عروسکها هم دوست بود؟ چرا؟ - به نظرت قبل از اینکه آموس بیمار شود و دوستانش به خانه او بروند دوستیشان یک طرفه بود؟ چرا؟
- از کجا میفهمی یک نفر با تو دوست است؟
- از کجا میفهمی تو یا یک نفر دوست هستی؟
- میشود تو با یک نفر دوست باشی، اما او با تو دوست نباشد؟
- دوستی دو طرفه یعنی چه؟
- برای اینکه یک دوستی دوطرفه شود چه کارهایی لازم است؟
- دوستی دو طرفه چه فرقی با دوستیهای دیگر دارد؟
- تو با چه کسانی دوستی دوطرفه داری؟
- چهطور میشود با موجودی که خیلی با ما تفاوت دارد دوست باشیم و یک دوستی دوطرفه بسازیم؟
2. کتاب بسازید:
از کودکان بپرسید، دوست داشتند چه جانور دیگری در داستان باشند؟ از آنها بخواهید برای آن جانور یک ویژگی در نظر بگیرند و بعد هم به این فکر کنند که اگر آموس برای دیدن دوست جدیدش میرفت همراه هم چه کار میکردند و چه کمکی میتوانستند به هم کنند؟ با فهرست جانوران جدید میتوانید صفحات جدیدی برای کتاب بسازید. برای نمونه، صفحه ملاقات آموس با گورخر گرمایی: از پنگوئن یک سطل آب یخ میگرفت و برای گورخر میبرد تا پاهایش را در آن بگذارد (گورخری که خیلی گرمایی بود). و بعد نقاشی آن صفحه را بکشند.
حالا از کودکان بخواهید به این فکر کنند که آموس به چه علت دیگری ممکن بود نتواند به سر کار برود. و قصه را با دوستان جدید طوری ادامه دهید که در موقعیت جدید هر کدام از دوستان آموس برای همراهی با او کاری انجام دهند.
به این ترتیب شما میتوانید کتابهایی برای روزهای دیگر آموس بسازید و در آن با ماجرای دیگر یک دوستی دو طرفه را نشان دهید. برای نمونه، روزی که اتوبوس شماره پنج خراب شد، روزی که آموس به دردسر افتاد، روزی که ساعت آموس خوابماند، روزی که آموس ازدواج کرد و...
3. پژوهش کنید:
دربارهی باغوحشها چه سوالهایی دارید:
- به نظرتان چرا باغ وحشها ساخته میشوند؟
- اولین باغ وحش کی ساخته شد؟
- آیا همه باغ وحشها قفس دارند؟
- بزرگترین و عجیبترین باغوحشهای جهان کجا هستند و چه ویژگیهایی دارند؟
- آدمهایی که در باغ وحش کار میکنند، چه وظایفی دارند؟
درباره سوالات بالا پژوهش کنید تا از دنیای باغ وحشها بیشتر سر در بیاورید.
4. باغ وحش خیالی خودتان را بکشید:
بعد از اینکه درباره باغوحشهای مختلف اطلاعات جمعآوری کردید، از کودکان بخواهید به یک باغوحش رویایی فکر کنند و درباره ایدههایشان با دوستان دیگرشان صحبت کنند. در صورت امکان یک کاغذ رولی بزرگ روی دیوار حیاط بچسبانید و رنگها را در اختیار بچهها بگذارید تا هر کدام بخشی از باغ وحش رویایی ذهنشان را به تصویر بکشند. بعد از تمام شدن کار میتوانید همراه هم به بخشهای مختلف نقاشی نگاه کنید و ببینید باغوحشتان چه چیزهای دیگری لازم دارد تا کامل شود.