موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
تا بهحال بلبل خرما از نزدیک دیدهاید؟ آوازش را که انگار از خود بهشت میخواند شنیدهاید؟ پرنده کوچکی که تاجی سیاه و گونههایی به سپیدی برف دارد و آواز رویاییاش، در تصاویر کتاب «دختر انار» جاری است! انگار که موسیقی زندگی است در دل داستانی درباره سوگ.
شنبه, ۹ اسفند
دارکوبها بهانهاند، بهانهای برای داستانی کردن روایت کودکان کم شنوا و ناشنوا که به سبب این کم توانی، همیشه از جامعه کنار گذاشته شدهاند و آن جا هم که به آنها توجه شده، نیازهای واقعیشان برآورده نشده است. چرا ۱۸ و چرا ۲؟ این شکستن عددها و بعد دوباره جمع بستنشان چه معنایی دارد؟ چرا نویسنده برای بیان نیازها و خواست های این گروه از کودکان به داستانی نمادین و استعاری روی آورده است؟ داستانپردازی از راه تمثیل و استعاره در فرهنگ بشری پیشینهای چندین هزار ساله دارد. از آن هنگام که بزرگسالان متوجه شدند که کودکان در قالب داستانهای تمثیلی و استعاری بهتر میتوانند معنای نهفته در روایت را بفهمند.
شنبه, ۱۸ بهمن
داستانهای کودکان کارکردهای متفاوتی دارند. گاهی داستان در ظاهر برای سرگرمی کودک است، اما به توان زبان گفتاری کودک کمک میکند. به همین دلیل باید گفت که داستانهای کودکان به ویژه وقتی که تصویری هستند، کارکردهای چندگانهای دارند.
سه شنبه, ۱۴ بهمن
کاری برجسته از یکی از نامدارترین نویسندگان ادبیات کودکان جهان، آسترید لیندگرن که در ضمن یکی از تاثیرگذارترین در حوزه ادبیات کودکان و فانتزی بوده است.
شنبه, ۲۷ دی
برای دههها است که کودکان فارسی زبان یا کودکانی که زبان فارسی را میدانند، آثاری از هانس کریستین اندرسن نویسنده نامدار دانمارکی را میخوانند یا میشنوند. اما کمتر کودکی است که با زندگی او آشنا باشد. هانس کریستین آندرسن کجا به دنیا آمد؟ در کودکی زندگیاش چگونه گذشت؟ کجا آموزش دید، چه کارهایی کرد؟ پدرش یا پدربزرگاش چه کاره بودند؟ چگونه نوشتن داستانهای پریان را شروع کرد و در این راه چه دشواریهایی را پشت سر گذاشت؟ خودش چگونه مردی بود؟ روزها و سالها را چگونه زیست؟
شنبه, ۲۷ دی
«کلهخرها» اولین جلد از مجموعه داستانی چند جلدی، طنزآمیز و تصویری «کله خرها» است که ماجرای یک خانوادهی به ظاهر عادی ولی بسیار متفاوت را روایت میکند.
شنبه, ۲۰ دی
ویژه پدران و مادران گروه سنی 10 تا 14 ساله
«نوجوانی» برای فرزندان و پدران و مادران، دوران چالشبرانگیزی میتواند باشد. بیشتر مادرها و پدرها احساس میکنند برای این دوره از زندگی فرزندشان، آمادگی ندارند و شاید به سالهای ده تا چهارده سالگیِ آنها تنها بهعنوان دورهای گذرا نگاه کنند که با شکیبایی باید پشت سر بگذارند. با این همه، پژوهشها و البته عقل سلیم، میگوید که این نگاه بسیار کوتهبینانه است.
جمعه, ۱۲ دی
ویژه والدین و آموزگاران و مربیان گروه سنی پیش دبستانی
پنج سالِ نخست زندگی کودکان، دوران بسیار مهمی در رشد جسمی، احساسی، ادراکی و اجتماعی به شمار میآید. دانشمندانی که فعالیّت مغز انسان را بررسی میکنند، بر این باورند که یادگیری کودکان از هنگام تولد بسیار گسترده رخ میدهد. کودکان از هنگام تولد تا پنج سالگی، مهارتهای زبانی، فکری، جسمی، احساسی و اجتماعی را که برای ادامهی زندگی نیاز دارند، بهدست میآورتد.
جمعه, ۱۲ دی
ویژه والدین و آموزگاران و مربیان گروه سنی دبستانی و سالهای اول دبیرستان
به گفتهی مارگارت اسپلینگز: «آموزشِ باکیفیت افزاری در دسترس هر شهروند میگذارد تا بتواند مشارکتی کامل در جامعه داشتهباشد.» پژوهشها نشان داده است کودکانی که با ارزشهای مثبت و پایدار پرورش مییابند، در مدرسه بهتر و شادتر هستند. چنین کودکانی میتوانند نیازها و خواستههای فردیشان را با نیازها و خواستههای دیگران در تعادل قرار دهند و تأثیر مثبتی بر جامعه بگذارند.
جمعه, ۱۲ دی
ویژه والدین و آموزگاران و مربیان گروه سنی نوزادی تا کودکان شش ساله
سالها پژوهش، بهروشنی نشان میدهد کودکانی که خانوادههایشان فعالانه از آنها پشتیبانی میکنند، یادگیری بهتری دارند. هنگامی که شما و دیگر اعضای خانواده همراه با کودکانتان کتاب میخوانید، به آنها در انجام دادن تکالیف درسیشان کمک میکنید، با آموزگارانشان گفتوگو میکنید، در فعالیّتهای آموزشگاه یا دیگر فعالیّتهای یادگیری آنها همکاری میکنید، سودمندیهای فراوانی به فرزندانتان میرسانید.
جمعه, ۱۲ دی
ویژه والدین و آموزگاران و مربیان گروه سنی دبستان و سالهای اول دبیرستان
هر کودکی در دبستان و زندگی میتواند به موفقیّت دست یابد و در این راستا، پدر و مادر و اعضای خانواده، او را میتوانند راهنمایی کنند. چگونه به کودکانمان کمک کنیم تا موفّق شوند؟ پاسخ این پرسش، آمیختهای از درک مشترک، پژوهش دربارهی یادگیری کودکان و آمادهسازی آنها برای یادگیری است. برای نمونه، میدانیم کودکان دوست دارند مانند پدر و مادرشان رفتار کنند. آنچه ما هر روزه میگوییم و انجام میدهیم، به کودکان کمک میکند نگاهی مثبت به دبستان و یادگیری داشته باشند و در جایگاه دانشآموز، اعتماد بهنفس را در آنها پرورش میدهد. این که به کودکانمان نشان دهیم ما نیز ارزشِ درس خواندن را میدانیم و آن را در زندگیمان بهکار میبریم، برای آنها الگوهای قدرتمندی خواهد شد که در موفقیّتشان در دبستان و دبیرستان کارایی چشمگیری خواهد داشت.
جمعه, ۱۲ دی
ویژه والدین و آموزگاران و مربیان گروه سنی پیش از دبستان تا پنجم دبستان
داشتن آموزگاران خوب، آموزش و برنامههایی که بر پایهی پژوهش پایهگذاری شدهاند، بهترین رویکرد و برنامه را برای دانشآموزان فراهم میکند تا مطمئن شویم «هیچ دانشآموزی جا نمانده است» ولی در دبستان فرصت کم است و آموزگار وقت اندکی دارد تا برای هر دانشآموز بهکار گیرد.
جمعه, ۱۲ دی
ویژه والدین و آموزگاران و مربیان گروه سنی پیش از دبستان تا پنجم دبستان
این کتاب دربرگیرندهی فعالیتها برای خانوادههایی است که فرزند یا فرزندانی در ردهی سنی کودکستان تا پنجم دبستان دارند. این فعالیتها با به کارگیری افزارهایی که در بیشتر خانهها پیدا میشود، طراحی شده است تا تجربهی یادگیری همراه با افزایش مهارتهای علمی در کنار لذت بردن از آنها، سبب پرورش کودکان و نوجوانانی خلاق و پویا شود. پرسشهایی که هر روزه کودکان در کنار یا در همراهی با شما میپرسند، مانند:
جمعه, ۱۲ دی
ویژه گروه سنی پیش از دبستان تا پنجم دبستان
پژوهشها نشان میدهد اگر پدران و مادران هنگام آموزش از کودکان خود فعّالانه پشتیبانی کنند، کودکان در یادگیری هر موضوعی موفقتر خواهند بود. اکنون بیش از هر زمان، کمک به کودکان برای دستیابی به مهارت در ریاضیات و لذّت بردن از آن، اهمیّت یافته است. در دنیای پیشرفتهی امروز، آموختن مهارتهای ریاضی نهتنها در کار، بلکه در زندگی روزمره یک نیاز است، و این نیاز در طول زندگیِ کودکان افزایش خواهد یافت.
جمعه, ۱۲ دی
گرسنه نیستم... این غدا را دوست ندارم... «نمیخواهم... شکمام میگوید نه! ... ببین چه کار بلدم!» جملاتی آشنا از کتاب «یک لقمه کوچولو برای خر کوچولو» برای هرکسی که موقع غذا خوردن با کودکی سرو کله زده است!
یکشنبه, ۱۶ شهریور
«خر کوچولو کنار جسمی بزرگ و تیرهرنگ دراز میکشد. چه بوی خوبی دارد. این همان جایی است که دنبالاش میگشت. اینجا گرم و نرم است و درست بوی خانهی مامان را میدهد. بله، خر کوچولو اینجا میتواند بخوابد. با خیال آسوده چشمهای کوچکش را میبندد.» این جملات پایانی آرامشبخش کتاب «خر کوچولو» است. یک کتاب تصویری تاثیرگذار و پرماجرا درباره خر کوچولویی که میخواهد روی پاهای خودش بایستد.
شنبه, ۱ شهریور
«بله، خر کوچولو کیک دوست دارد. اما آن بادبادک، آن بادبادک قشنگ با آن دم بلند...» دوراهیهای ذهنی و عاطفی از همان سالهای نخستین زندگی کودک آغاز میشوند. وابستگی و دلبستگی به چیزی، علاقه به داشتنش برای همیشه، ناتوانی در دلکندن از وسایل مورد علاقه و چالشهای بخشیدن و هدیه دادن... کتاب «خر کوچولو و تولد یاکی» به این موضوعات میپردازد.
چهارشنبه, ۲۹ مرداد
«خر کوچولو و یاکی اسببازی میکنند. به آنها خیلی خوش میگذرد! اما... وقت حمام و خواب است.»
چهارشنبه, ۲۹ مرداد
فانتزی در ادبیات کودکان
اثری ماندگار در زمینه نظریه پردازی ادبیات کودکان
چرا ادبیات؟ چرا خواندن ادبیات؟ خواندن متنهای ادبی یا دیدن تولیدات دیگری که از ادبیات بهره میبرند، مانند فیلمها، چه کاربردی برای ما دارد؟ ما چگونه به دنیا نگاه میکنیم؟ با چه ابزاری؟ نگاه ما مستقیم است و بیواسطه یا همه داریم از واسطهها بهره میبریم؟
هر متن ادبی، داستان، شعر و سایر تولیدات، شیوهای برای نگریستن به جهان است، تجربهای از زیستن است. با خواندن ادبیات، دانش زبانی، فکری و حتی دانش عمومی ما ارتقا مییابد. ادبیات، شیوهی سخن گفتن، دیدن و رفتار ما را تغییر میدهد. کنش و واکنش ما را در جامعه تغییر میدهد. تعریف ما را از دنیا و پیرامونمان و حتی خودمان را تغییر میدهد.
چهارشنبه, ۱ مرداد
زبان رودی رونده است، که همراه با زمان و انسان به پیش میرود. زبان ادبیات نیز چنین خصلتی دارد. زبانی که روزگاری برای آن مردم روشن بوده است، امروز ممکن است برای ما چندان روشن و مفهوم نباشد. این به ویژه درباره زبانهای عتیق بیش تر صدق میکند. فارسی زبانی عتیق است. زبانی کهن و باستانی که بسیار روایتها در دل خود دارد. این زبان تمامی ریشههای فرهنگی ایران را از باستانیترین روزگار تا امروز در خود بازتاب میدهد. به همین دلیل هنگامی که این زبان شکافته میشود، در آن انبوهی از واژهها هستند که ریشه مادی یا سومری و سانسکریت دارند، ریشه اوستایی یا پهلوی دارند.
چهارشنبه, ۲۵ تیر