کتاب «مهمانهای ناخوانده» بازنویسی یک قصه قدیمی است که بیشتر کودکان ایرانی این قصه را با نامهای «خانه مادربزرگه» یا «خاله پیرزن» شنیدهاند.
1- گفتوگو کنید.
پیش از بلندخوانی، تصویر جلد کتاب را به کودکان نشان بدهید و از آنها بخواهید که درباره موضوع و نام کتاب حدس بزنند. از کودکان بپرسید که آیا داستان مهمانهای ناخوانده (خانه مادربزرگه) را شنیدهاند و اگر پاسخ آنها مثبت بود، از آنها بپرسید که چه کسی این قصه را برای آنان تعریف کرده است.
پس از بلندخوانی، با پرسیدن پرسشهایی درباره مفاهیم کتاب با کودکان یک گفتوگوی جمعی را ترتیب دهید. پرسشهایی چون:
- آیا از آمدن مهمان به خانهتان خوشحال میشوید؟ چرا؟
- آیا اگر دوستی به خانه شما آمد، اسباب بازی و کتابهایتان را به او میدهید؟ چرا؟
- آیا اگر به جای پیرزن داستان بودید، جانوران را به خانه خود راه میدادید؟ چرا؟
- به نظر شما سگ و گربه و مرغ داستان (که در دنیای واقعی دشمن یکدیگرند) چگونه توانستند با هم در یک خانه زندگی کنند؟
- جانوران برای راضی کردن پیرزن و ماندن در خانه او چه کار کردند؟
- به نظر شما جانوران اگر بخواهند برای همیشه نزد پیرزن بمانند چه باید بکنند؟
- آیا اگر به جای جانوران بودید در کارهای خانه به پیرزن کمک می کردید؟ چرا؟
- آیا در همسایگی خود کودکی را میشناسید که از شهر یا کشور دیگری آمده باشد؟ اگر پاسخ مثبت است از آنها درباره رفتاری که با تازهوارد داشتهاند بپرسید.
2- کاردستی بسازید.
با کمک کودکان ماسک شخصیتهای داستان را بسازید. اجرای نمایش با ماسکهای دستسازِ کودکان، لذت اجرای نمایش را دوچندان میکند.
3- نمایش بازی کنید.
میتوانید نمایش را با ماسکهای دستساز کودکان اجرا کنید و فضای خانه خاله پیرزن را هم با وسایل مختلف بسازید. به هر کودک نقش یک جانور را واگذار کنید. خودتان میتوانید همزمان نقش راوی و پیرزن را به عهده بگیرید یا این نقش را به عهدهی یکی از کودکان بگذارید. با توجه به الگوهای تکرارشونده کتاب، کودکان از اجرای این نمایش لذت خواهند برد.
جانوران داخل داستان را میتوانید متناسب با جانورانی که در منطقهی شما زندگی میکنند تغییر دهید.
نمایش را علاوه بر زبان فارسی میتوانید به زبان و گویش منطقهی خود نیز اجرا کنید.
4- پژوهش کنید.
همراه کودکان درباره جانوران داستان پژوهش کنید و از یافتههایتان پوستر بسازید.
5- داستان را تغییر دهید.
- همراه کودکان جانوران داستان را متناسب با جانوران منطقه خودتان تغییر دهید. داستان جدید با شخصیتهای جدید را بنویسید (کودکان گروههای سنی بالاتر خودشان بنویسند) و بعد از کودکان بخواهید تصاویر جدیدی برای داستان با حضور این جانوران بکشند.
- از کودکان بخواهید داستان را از زبان یکی از جانوران تعریف کنند و بهویژه داستان پیش از رسیدن به در خانه پیرزن را بگویند.