۲ – شناخت اشکال و حجمها
هدف:
آشنایی کودک با اشکال هندسی پایه (مثل مربع، دایره، مثلث) و حجمهای سهبعدی (مثل مکعب، کره، هرم) و درک کاربرد آنها در طراحی و معماری.
1. شروع با محیط اطراف
-
کلاس را با جستوجوی «شکلها در اطراف ما» آغاز کنید.
-
از بچهها بخواهید در کلاس یا حیاط دنبال شکلهای مختلف بگردند: پنجرهها (مستطیل)، ساعت دیواری (دایره)، سقف شیروانی (مثلث).
-
این فعالیت باعث میشود بفهمند که معماری ترکیبی از همین شکلهاست.
2. معرفی عملی شکلها و حجمها
-
ابزار: مکعب، کره، استوانه، هرم (میتوانید از اسباببازیهای چوبی، بلوکهای لگو یا جعبههای بازیافتی استفاده کنید).
-
هر شکل را معرفی کنید و اجازه دهید بچهها آن را لمس و مقایسه کنند.
-
درباره تفاوت بین شکلهای دوبعدی (صاف و روی کاغذ) و حجمهای سهبعدی (دارای طول، عرض، ارتفاع) صحبت کنید.
3. بازی دستهبندی
-
مجموعهای از اشیای کوچک (لیوان، توپ، کتاب، قوطی، آجر سبک) را روی میز بگذارید.
-
از بچهها بخواهید آنها را بر اساس شکل یا حجم دستهبندی کنند.
4. ساخت با شکلها
-
با کمک مقوا یا فومبُرد، اشکال ساده ببُرید و به بچهها بدهید تا با آنها یک «ساختمان تخیلی» روی میز بسازند.
-
اگر از بلوکهای سهبعدی یا لگو استفاده کنید، بچهها میتوانند حجمها را هم ترکیب کنند.
-
این فعالیت به آنها نشان میدهد که معماری در اصل کنار هم گذاشتن اشکال و حجمهاست.
5. فعالیت هنری
-
روی کاغذ بزرگ، چند شکل هندسی ساده بکشید.
-
از بچهها بخواهید آنها را رنگ کنند و با اضافه کردن جزئیات، آن را به یک ساختمان، پارک یا پل تبدیل کنند.
6. جمعبندی
-
به زبان ساده توضیح دهید:
«معمارها از همین شکلها و حجمها استفاده میکنند تا ساختمان بسازند. وقتی این شکلها را کنار هم میگذاریم، چیزهای جدیدی ساخته میشود.» -
بچهها میتوانند یک یا دو شکل را انتخاب کنند و بگویند در چه جایی از یک ساختمان دیده میشوند (مثلاً گنبد مسجد = نیمکره، ستون = استوانه).
برای مرحله ۲ «شناخت اشکال و حجمها» بهتر است کتابهایی استفاده شوند که تصویرهای واضح و رنگی دارند و بچهها را به پیدا کردن شکلها در محیط ترغیب کنند. این فهرست برای گروه سنی ۵ تا ۸ سال مناسب است:
عنوان کتاب |
نویسنده / تصویرگر |
گروه سنی |
موضوع / ارتباط با معماری |
|
---|---|---|---|---|
خانهای از دایره و مربع |
ملیحه آقاجانی |
۵–۷ سال |
داستان ساخت خانه با ترکیب شکلها |
|
شکلها همه جا هستند |
تانیا هابارد |
۵–۸ سال |
کشف اشکال هندسی در محیط اطراف |
|
شکلها در شهر |
برایان بیگز |
۵–۸ سال |
جستوجوی شکلها در ساختمانها و خیابانها |
|
دایره، مربع، ستاره |
لوئیس ال. گوستافسون |
۵–۷ سال |
بازی و فعالیت با اشکال مختلف |
|
خانهای با هزار شکل |
کیت پتی |
۶–۸ سال |
داستان خلاقیت در ساخت خانه با اشکال گوناگون |
|
دایره و دوستهایش |
لیندا نلسون |
۵–۷ سال |
آشنایی با شکلها از طریق شخصیتهای داستانی |
پیشنهاد استفاده در کارگاه:
-
قبل از فعالیت «ساخت با شکلها»، یک کتاب از این فهرست را بلندخوانی کنید.
-
هنگام خواندن، از بچهها بخواهید هر وقت نام یک شکل را شنیدند، آن را روی کارتهای شکل که در دست دارند نشان دهند.
-
بعد از قصه، همان شکلها را در محیط واقعی پیدا کنند یا با آنها ماکت بسازند.