رنگ ها کاربرد زیادی در زندگی ما دارند و هرکدام حس متفاوتی را در ما ایجاد می کند.
هنرمندان همیشه از رنگ ها برای بیان احساس درونی شان بهره جسته اند. کودکان نیز رنگ ها را بر اساس حس درونی شان به کار می گیرند.
همه ی کودکان به طور ناخودآگاه با دنیای رنگ ها آشنا هستند؛ حتی اگر نام آن ها را نیز به درستی ندادند. کودکان بدون هیچ آموزشی رنگ ها را به شکلی زیبا و هماهنگ کنار هم قرار می دهند و اثری هنری می آفریند. برای آفریدن چنین اثری تنها نیاز است که به خود و توانایی اش اطمینان داشته باشد. نقش ما به عنوان خانواده یا مربی تنها این است که کمک کنیم تا کودک خود را باور کند و رها از هر قضاوتی آزادانه نقاشی کند و دنیایی سرشار از رنگ و زندگی خلق کند.
این دنیای سرشار از رنگ و زندگی می تواند فصل بهار باشد، فصل بهار و رنگ هایش...
آنچه که برای خلق یک صفحه تجربه ی بهاری نیاز دارید:
پاستل روغنی: حداقل ۱۲ رنگ
کاغذ A4
- نخست درباره فصل بهار با کودک گفت و گو کنید. درباره تجربه هایی که کودک از فصل بهار داشته، رنگ هایی که در طبیعت دیده است. پرسش هایی مانند: در این فصل چه رنگی را از همه بیشتر می بیند؟ پس از زمستان وقتی به پارک می روید چه تغییری کرده؟ اگر در بهار به سفر رفته مناظری که دیده چه رنگ هایی داشته؟ در سفره ی هفت سین چه رنگ هایی می بیند؟ لباسی که دوست دارد در تعطیلات بهاری بپوشد چه رنگی است؟
- اگر کودک شما شکل های گوناگون (دایره (گرد)، مربع (چهارگوش)، مثلث (سه گوش)، شکل هایی بدون شکل مشخص یا بی فرم و...) آشناست، می توانید درباره شکل هایی که در بهار می بیند نیز با او گفت و گو کنید.
- مثلا شکل ماهی قرمز هفت سین، غنچه های گل، جوانه ی سبز برگ ها. از او بپرسید بیشتر شکل دایره ای مانند گل ها را می بیند یا خط های صاف عمودی و افقی مانند سبزه ها؟ یا خط های شکسته مانند کوه؟
هنگامی که کودک می خواهد درباره ی موضوعی نقاشی کند لازم است پیش از آن ذهنش سرشار از تصاویر آن موضوع شود. شما با گفت و گو درباره بهار و طرح پرسش هایی درباره رنگ ها و شکل های بهاری می توانید ذهن کودک را برای این تمرین آماده کنید.
- سپس کاغذی در اختیارش بگذارید و از او بخواهید تمام صفحه را با رنگ هایی که به نظرش در بهار وجود دارد، چه در طبیعت، چه در سفره هفت سین، چه لباس هایش رنگ آمیزی کند. بدون اینکه مثلا درخت، خانه، آدم و یا چیز خاصی بکشد. فقط رنگ های بهاری را با هر شکل و فرم نامشخصی که دوست دارد کنار هم بگذارد و تمام صفحه را رنگ کند.
- می توانید هنگام کار یک موسیقی ملایم و بدون کلام که شاد باشد برایش بگذارید، پنجره را باز کنید یا اگر می شود در فضای باز این تمرین را انجام دهد تا هر چه بیشتر بتواند فضای بهاری را حس کند و نقاشی کند.
- شما هم می توانید این تجربه ی بهاری را همراه با کودک خود داشته باشید، شعرهایی درباره بهار که به یاد دارید بخوانید و تجربه بهاری خود را به هر شکل و فرم و رنگی که دوست دارید روی کاغذ بیاورید.
فعالیت کاربردی "رنگ های احساس بهاری من" برای کودکان پیش دبستان:
آنچه نیاز دارید:
مقوای رنگی A4
کاغذ سفید
کاغذ روغنی A3
- یک مقوای رنگی به اندازه ی یک کاغذ A4 (هر رنگی که کودک شما دوست دارد) بردارید. آن را مانند کارت پستال از وسط تا بزنید.
- کاغذ سفیدی که از هر طرف لبه مقوا نیم تا یک سانتی متر فاصله داشته باشد تهیه کنید و در اختیار کودکتان بگذارید.
- از کودک بخواهید این تمرین را روی کاغذ سفید انجام دهد.
- سپس کاغذ را بر یک طرف مقوای رنگی بچسبانید.
- حالا کودک شما یک کارت پستال دست ساز بهاری دارد.
- اگر این فعالیت را روی یک کاغذ روغنی سفید (کاغذ شیرینی پزی، یا کاغذ کالک بی رنگ) انجام دهد یک کاغذ کادو زیبا خواهد داشت. حتی می توانید ابتدا کاغذ را مچاله کند، سپس روی آن نقاشی کند.
فعالیت کاربردی "رنگ های احساس بهاری من" برای کودکان سال های اول دبستان:
آنچه نیاز دارید:
تکه پارچه های مختلف رنگی
دگمه های رنگی
کمی نخ خیاطی یا نخ کاموای رنگی
(می توانید از تکه پارچه ها و دگمه های به درد نخور استفاده کنید)
مقوای ماکت
چسب مایع
بست فلزی
- کودک همین تجربه را می تواند با تکه پارچه های گوناگون داشته باشد.
- مقوای ماکت یا یک مقوای کلفت را به اندازه دلخواه مثلا ۲۰×۲۰ ببرید.
- تکه پارچه های مختلف، دگمه و نخ ها را در اختیار او بگذارید.
- از او بخواهید همین تمرین را به جای رنگ با این ابزار امتحان کند.
- او می تواند پارچه های رنگی را به جای رنگ به کار برد و از کنار هم چسباندن آنها یک تابلوی زیبای بهاری درست کند.
- می توانید به او پیشنهاد دهید دگمه ها و نخ های رنگی را هر کجا که دوست دارد بچسباند و تابلویش را زیباتر کند.
- در آخر می توانید پشت مقوا ماکت یک بست بچسبانید و تابلو را به دیوار اتاق آویزان کنید.
فعالیت کاربردی "رنگ های احساس بهاری من برای کودکان" برای سال های آخر دبستان:
آنچه نیاز دارید:
ماژیک یا رنگ مخصوص طراحی و نقاشی پارچه برای کودکان
تی شرت سفید ساده نخی
- یک تی شرت ساده سفید که اندازه کودک شما باشد تهیه کنید.
- از کودک بخواهید همین تمرین را روی تی شرت انجام دهد.
- کودک می تواند از قبل مشخص کند که کجای تی شرت را رنگ آمیزی می کند. او می تواند فقط قسمتی از آن را به سلیقه خود انتخاب و رنگ آمیزی نماید. در این مورد می توانید با او گفت و گو کنید.
- می تواند همین تجربه را روی شال یا دستمال پارچه ای نیز داشته باشد.
- بی شک کودک از اینکه شما شال و یا تی شرتی را که او رنگ آمیزی کرده استفاده کنید بسیار خوشحال خواهد شد.
- ساک، کادوی کاغذی یا جعبه ی کادو نیز می توانند بستر خوبی برای تمرین "رنگ های احساس بهاری من" باشند.